พระเจ้า : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 117 / 121

๓๓ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๓.๓ พระเจ้าจักรพรรดิสง่างามในกองทัพใหญ่ ฉันใด โกษัณฑ์สง่างามท่ามกลางฝูงคุด ฉันใด พระอาทิตย์แผ่รัศมีอ่อนส่งงาน ฉ…

เอกสารนี้นำเสนออุปมาอุปไมยที่ปรากฏในพระไตรปิฎก สื่อถึงความงามและคุณค่าของพระธรรม โดยเปรียบเทียบกับสิ่งต่างๆ เช่น พระอาทิตย์ พระจันทร์ และความงามของผู้มีจิตใจดี ความสำคัญของพระธรรมและพระวินัยในชีวิตของ

…ด ย่อมไม่อาจอยู่ในป่า เข้าหรือกองหยากเหยื่อ แต่เข้าไปสู้มวลชนกว้างสามพันโยชน์ อยู่ในถ้ำแก้วมิ ฉันใด พระเจ้าจักรพรรดผูเป็นใหญ่ในทิพย์ทั้งสี่อย่ามีเกิดในตราประเกิด แต่ยมเกิดในพระพุทธศาสนา ซึ่งแวดล้อมด้วยอริยมร…

ในบทสนทนานี้ พระเจ้ามิลินต์ตั้งคำถามต่อพระนาคเสนเกี่ยวกับการไม่รับถวายผ้าจากพระนางปชาบดีโคดมี้ และได้เรียนรู้ถึงเหตุการณ…

…ขึ้นมาเหนือนา จะสวัสสรเสรีวิ่งวอนให้เสนใ นาเมิน จงลงไปนานก็ไม่ได้. สังสพท. (พุทธ) มก. ๒๕/๑๙๙ ๑.๑๑ พระเจ้ามินทร์ทราสามพระนาคเสน่าว่า กุศลกรรม และอุกุศลกรรมที่บกเบิกด้วยรูปนามอันใดน่ะไหน พระนาคเสนทูลตอบว่า …

บทความนี้กล่าวถึงหลักธรรมจากพระไตรปิฎกเกี่ยวกับบุญและบาป ว่าบุญและบาปเป็นสมบัติที่ติดตามผู้ทำไปในทุกกาล. กล่าวถึงความสำเร็จในความมุ่งหมายและการสร้างบารมีเพื่อการรู้แจ้งในอริยสัจ. นอกจากนี้ยังชี้ให้เห็

๗๕ อุบาสน์ไม่จ ากพระใครจึงถูก ๑.๑๒ พระเจ้ามิลิทร์สิทธามพระนาคเสนว่า เมื่อใกล้จะมีสิทธิลถึงพระพุทธเจ้า ครั้งเดียว ก็สวรรค ทำปานติบัติครั้งเดียว…

เนื้อหาต่อเรื่องพระเจ้ามิลิทร์ที่ถามพระนาคเสนเกี่ยวกับพระพุทธเจ้าก่อนสวรรคต พร้อมทั้งลักษณะมารบุรษของพระองค์ซึ่งมีถึง 23 ปร…

…ทั้งปวง ถึงความเน้นปัญญามี จักได้บรรลุพระสัมโพธิญาณ ฉนั้นเหมือนกัน. ข.อป. (โพิธ) มก. ๓๐/๕๒ ๒.๗ พระเจ้าลิสิทธิวสาทพระนาคเสนว่า มนสิการมิละลักษณะอย่างไร ปัญญามีลักษณะอย่างไร พระนาคเสนตอบว่า มนสิการอุตส…

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงอุปมาอุปไมยและการแสดงลักษณะของปัญญาในทางพระไตรภูมิ โดยเน้นย้ำถึงความสำคัญของการเล่าเรียนและการมีปัญญา รวมถึงการเปรียบเทียบกับประสบการณ์ในชีวิต เช่น การเล่าเรียนที่ดีมีประโยชน์ตลอ

…น้าเท่านั้นเพราะกายแตก จักเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิพาน นรณ. มค. (พุทธ) มก. ๑/๘/๘๘ ๗.๔ พระภูมิกัลสปาถามพระเจ้าปาลัยว่า ทรงเห็นว่าโลกอื่นไม่มีเป็นต้นนั้น พระเจ้า พระอาทิตย์เป็นเทวดาหรือนมนุษย์ ในโลกนี้หรือโลกอื่…

…ผลของการกระทำนั้น ๆ โดยเปรียบเทียบกับสิ่งต่างๆ เช่น เพลิงที่มีถ่านปราศจากเปลว คำพูดจากการถามภิกษุจากพระเจ้าปายิสตรถึงโลกอื่นๆ และการลงโทษของผู้กระทำผิด ส่วนท้ายยังเสนอถึงสถานะของผู้ที่มีคุณสมบัติในทางธรรม โด…

…อยู่ เรื่องของปริโลกพิงเห็นอย่างนี้ไม่พึงเข้าใจว่าจะแห็นได้ด้วยตาเนื้อ ท.ม. (เถาะ) มก. ๑๔/๓๖๖ ๗.๘ พระเจ้าปายิสิตสรเล่าว่า พระองค์เคยเห็นสมุทรผราหมณีสีสอมีธรรมอังม า ใครมีชิวิตไม่อยากตายใครความสุข เกิดยทุกข…

เนื้อหาเกี่ยวกับอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก ที่แสดงให้เห็นถึงความเข้าใจเรื่องชีวิตและการตาย นอกจากนี้ยังมีการเปรียบเทียบระหว่างการมีบุตรและกรรมที่ส่งผลต่อชีวิต และการทำดีเพื่อประโยชน์แก่ผู้อื่น โลกนี้เต็ม

…ผู้บูชามาอยู่เข้าออก เหตุใดพระองค์จึงทรงเห็นชีวิตของคนตายเข้าออกเล่า ที่ม. (เทราช) มก. ๑๔/๑๙๙ ๗.๑๐ พระเจ้าปายาลิส ตรีส่ายต่อไปว่า เคยตรัสสั่งใส่ลงโทษโจรที่จับได้ให้ฉันน้ำหนักดู แล้วให้เชือกตรอดคอให้ตาย แล้ว…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอภิปรายเรื่องชีวิตและความตายในพระไตรปิฎก โดยเน้นการสนทนาระหว่างพระเถรและพระเจ้าปายาลิส โดยพระเถรเสนอแนวคิดเกี่ยวกับการเปรียบเทียบชีวิตกับวัตถุต่าง ๆ เพื่อสื่อถึงธรรมชาติของชีวิตแล…

… (อารมณ์ที่เกิดขึ้นใจ) ได้ ถ้าไม่ประกอบด้วยสิ่งเหล่านั้นก็ทำอะไรไม่ได้ ที่ม. (เถระ) มก. ๑๔/๑๓๓ ๓.๑๒ พระเจ้าปายาสิสดารียังต่อไปา เคยตรัสสั่งให้ลงโทษโรที่ฆ่าได้ โดยให้ตัดผิวหนัง ตัดหนัง เนื้อ เอ็น กระดูก เศษใน…

เนื้อหานี้สำรวจคำสอนของพระพุทธเจ้าผ่านการเปรียบเทียบต่าง ๆ เช่น การเป่าแตร การศึกษาเกี่ยวกับการเกิดและการดำรงอยู่ รวมถึงความมีชีวิตชีวาซึ่งเกิดจากองค์ประกอบต่าง ๆ ที่ทำให้สามารถเคลื่อนที่และรับรู้ได้

…บ่อ แล้วสวรรเววนให้ก้อนหินลอยขึ้นมา ก่อนที่นิไม่สามารถลอยขึ้นมาได้ ส่งสถท. (พุทธ) มก. ๒๙/๑๘๙ ๓.๑๑ พระเจ้ามิ่งดัสสามพระนาคเสนว่า กุศลกรรม และอุปลกรรมที่บุคคลทำด้วยรูปนามนี้อยู่ไหน พระนาคเสนตอบว่า ติดตัวไปเ…

บทความนี้สำรวจอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎกซึ่งแสดงให้เห็นถึงผลของกรรมและบาปที่บุคคลจะต้องพบเจอ นอกจากนี้ยังอธิบายถึงหลักของการทำกรรมดีและกรรมชั่วว่าเป็นสิ่งที่ต้องพิจารณาอย่างรอบคอบเพื่อหลีกเลี่ยงการเดือดร

…สัง.ม. (พุทธ) มก. ๓๐/๑๒ ๑.๓ พระราชู่น้อย (ชั้นต่ำ) เหล่าใดเหล่านั้นทั้งหมดนั้น ย่อมเป็นผู้ตามเสด็จพระเจ้า จักรพรรดิ พระเจ้าจักรพรรดิ บันทิตกล่าวว่า เลิกกว่าพระราชู่น้อยเหล่านั้น แม้นใด กุลธรรม เหล่าใดเ…

…เท้าต่างๆ เพื่อแสดงให้เห็นถึงความสำคัญและระดับของความไม่ประมาณในกุลธรรมต่างๆ เช่น อำนาจและเกียรติของพระเจ้าและสัตว์

…แตะเลือด แม้กระพี้ แม้ก้นของต้นไม้นั้นก็อ่อนบริบูรณ์ ฉันนั้น อัง.อัฏลูก. (พุทธ) มก. ๓๗๙/๖๙๙ ๑๑.๑๑ พระเจ้ามิลินทร์สรามพระนาคเสนว่า สติลักษณะอย่างไร พระนาคเสนุตอบว่า สติมีการเตือนเป็นลักษณะ คือ เมื่อเกิดขึ้น…

เนื้อหานำเสนออุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกที่แสดงถึงความสำคัญของสติและการเจริญสติในชีวิต โดยเปรียบเทียบกับการดูแลต้นไม้และการฝึกสัตว์ เช่น การเลี้ยงโค การควบคุมประตู และน้ำมันในภาชนะ. การมีสติช่วยในการตัดส

…าขวานอันคมสัมผัสนั่น ตรงก็ไร ๆ ยางฟังไหลออก หรือภิญญาพลายปรากฏฤทูร พ. ข้อกันเพราะอะไร ภิญญาพี่ออยู่ พระเจ้าข้า พ. ข้อกันนี้ดู ใดๆ ดูก่อนภิกษุหลาย ข้อกันนั้นเหมือนกัน ราคา โทะล โม่ะแของภิญญา หรือภิญญานิรูปลวง…

บทความนี้นำเสนอแนวคิดจากพระไตรปิฎกเกี่ยวกับโทษของการไม่สำรวมอินทรีย์ โดยเปรียบเทียบข้อคิดผ่านภาพพจน์ที่แสดงถึงความว่างเปล่าของการกระทำที่ไม่ใช่การสำรวม และความเสี่ยงเมื่อไม่มีการควบคุมสัมผัสกับสิ่งเร้

…ู่ของหนอน ทำไมลูกกรน่ะ ทั้งพระร่างน่ะพระธนบุตรพระราชานักพระราชบิดาอีกล่ะ ข.ชต. (เถร) มก. ٤๕/๕๐๐ 22 พระเจ้าสินทร์สรามพระนาคเสนว่า ร่างกายเป็นที่รักของบรรพชิตทั้งหลายหรือเหตุใดบรรพชิตจึงอาบน้ำชำระร่างกาย ย่อก…

เนื้อหานี้สำรวจอุปมาอุปมัยที่มีอยู่ในพระไตรปิฎก โดยกล่าวถึงการเปรียบเทียบและความเข้าใจในเรื่องร่างกาย รวมถึงโอกาสที่เกี่ยวข้องในชีวิตและการเข้าถึงพระนิพพาน ซึ่งมีอรรถรสจากการสังเกตและความเชื่อเกี่ยวกั

๒๙ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๗.๔ พระเจ้าเถรรุมิหราซ ผู้นอบอิ่มดีในทิศทางภาชนะดานแล้ว ทรงสละราชสมบัติออกบรรพชา อุปมาดังเครื่องชั่งตราชั่ง สลั…

พระไตรปิฎกจัดทำอุปมาอุปไมยเกี่ยวกับการดำเนินชีวิตในเส้นทางพระธรรม โดยเปรียบเทียบลักษณะต่างๆ เช่น พระเจ้าเถรทรงสละราชสมบัติ เปรียบเสมือนเครื่องชั่งที่ถูกทำลาย และความเพียรของภิกษุที่ควรประพฤติพรหมจรรย์ไม่ว…

….๓ ภิกษุใด ลาสิกขาเรียนมาเพื่อความเป็นคนเลว นับเป็นมรรดาของเจ้า (ข้อความต่อเนื่องจากหน้าก่อน) ๒๑.๔ พระเจ้ามิลินทร์สาลาความนเสว่า คาสนาของพระดาคตเป็นของใหญ่ เป็นของประเสริฐ ไม่มีอะไรเปรียบ เป็นของไม่มีโทษ เม…

เนื้อหานี้สำรวจการปฏิบัติตามหลักธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้เกี่ยวกับการหลีกเลี่ยงกามและการลาสิกขา โดยเน้นที่การฝึกปฏิบัติที่แท้จริง เพื่อก้าวสู่ความเป็นบัณฑิต ผู้ที่รักษาความสำรวมและปฏิบัติธรรมต

… ด้วยความพยายามอุดสะเทาะ ไม่ย่นยอท้อยออวย และมัติสมบัชชัยอย่างแรงกล้า สังฆ. (พุทธ) มก. ๑๓/๕๕๓ ๒.๒๕ พระเจ้ามิลินต์ตรัสถามพระนาคเสนว่า วิริยะ คือ ความเพียร มีลักษณะอย่างไร พระนาคเสนพูดตอบว่า คึกคอธรรมทั้งสิ้น…

…น้ำ นอกจากนี้ยังพูดถึงการเข้าใจในอริยสัจ ๔ และวิธีการดับไฟที่เกิดจากเหตุการณ์ต่างๆ รวมถึงการสนทนาของพระเจ้ามิลินต์และพระนาคเสนเกี่ยวกับลักษณะของวิริยะหรือความเพียร ที่เปรียบเปรยกับเรือที่มีลูกไม้คาไว้เพื่อให…

…่ควรพูดถึงที่ไกลว่าควรจ่อทำอะไรได้ ควรเบื่อหน่ายเฉพาะในภายของตนมือในปัจจุบันนี้แหละ มิน. 454 3.23 พระเจ้ามิลินท์รัศมีลามพระนาคเสนว่า มามีลักษณะอย่างไร พระนาคเสนุูดตอบว่า มามีการเป็นหัวหน้าเป็นลักษณะ คืออุค…

ข้อความนี้อภิปรายถึงคำสอนในพระไตรปิฎกที่ใช้การอุปมาเปรียบเทียบเพื่ออธิบายพฤติกรรมและธรรมชาติของจิต และการปฏิบัติของภิกษุ ผู้ที่มีความตั้งมั่นในธรรม และไม่ควรให้ความสนใจสิ่งที่อยู่ไกล ควรซึ่งปัจจุบันขอ

…ขนี้เท่านั้นที่เป็นมีเต็มในบุญ ดีปลาในนาม เมื่อเป็นเช่นนี้ มันก็ยิ่งร้ายกว่าสินหลายเท่าโดยแท้ ฉันใด พระเจ้าชาตสุราษฎร์ราชามาจัดเสด็จไปบำรุงพระทองทั้งลาลาเย็น เวลาเช้า ด้วยรถประทุน ๘๐๐ คัน เพียงใด เทวทัตก็หวั…

เนื้อหานี้นำเสนอความเป็นมาของอารมณ์และการทำงานของจิตใจตามหลักพระไตรปิฎก โดยเฉพาะการพัฒนาทางด้านจิตใจ การเข้าใจความทุกข์และการควบคุมอารมณ์ มีการเปรียบเทียบถึงสิ่งต่างๆ เช่น น้ำค้าง สถานการณ์ ความหวังแล

ดังที่เคยมีตัวอย่างจริงเกิดขึ้นมาแล้ว ในอดีติมีพระเจ้าจักรพรรดิ์ พระองค์หนึ่งทรงพระนามว่า พระเจ้ามนราชฐราช มีบุญเดิมสังสมไว้มาก รัตนะ 7 ปังเกิดขึ้นได้เป็น…

เมื่อพระเจ้ามนราชบุญมากถึงได้ขึ้นครองสวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกาและดาวดึงส์ แต่เนื่องจากความโลภที่เกิดขึ้น พระองค์จึ…