วิจิกิจฉา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 3 / 9

…ทาส” ผู้ที่เป็นทาสเขา จะไปไหนตามความพอใจ ไม่ได้ ต้องคอยพะวงถึงนาย เกรงจะถูกลงโทษ ไม่มีอิสระในตัว ๕) วิจิกิจฉา คือ ความลังเลสงสัย ไม่แน่ใจ มีคำถามเกิด ขึ้นในใจตลอดเวลา ทำให้ไม่แน่ใจในการปฏิบัติของตน เช่นนี้ ย่อ…

บทความนี้อธิบายถึงนิวรณ์ ๕ ที่เป็นอุปสรรคในการเจริญภาวนา โดยเปรียบเทียบกับการเป็นทาสและความลังเลสงสัย ทั้งนี้ นิวรณ์เหล่านี้จะเป็นอุปสรรคต่อการบรรลุอริยภูมิของพระภิกษุและการทำจิตให้รวมเป็นหนึ่งเพื่อเข

…วกิเลสหมดสิ้น เพราะท่านละกิเลสสังโยชน์เบื้องต่ำ 3 ประการ คือ สักกายทิฏฐิ (ความเห็นเป็นเหตุถือตัวตน) วิจิกิจฉา (ความเคลือบแคลงสงสัยในกุศลธรรม) สีลัพพตปรามาส (ความ ยึดถือเพียงศีลพรตก็หลุดพ้นได้) สัมปสาทนียสูตร, …

บทความนี้นำเสนอแผนผังไตรวัฏฏ์ของผู้มีความเห็นผิด โดยระบุถึงการทำงานของพระพุทธเจ้าในช่วงระยะเวลา 45 ปี เพื่อแนะนำสัตว์โลกให้เข้าใจถึงเป้าหมายสูงสุดของชีวิต และการลดน้อยลงของวังวนแห่งชีวิตในสังสารวัฏตาม

…ให้ระวัง “อุปกิเลส” ของสมาธิ 11 ประการ ที่อาจเกิดขึ้นได้ในระหว่างการประคองใจรักษานิมิตดังนี้ คือ 1. วิจิกิจฉา 2. อมนสิการ 3. ถีนมิทธะ 4. ฉิมภิตัตตะ 5. อุพพิละ 6. ทุฏจุลละ 7. อัจจารัทธวิริยะ 8. อติลีนวิริยะ ควา…

บทความนี้เสนอแนวทางการข่มจิตและการเจริญภาวนา วิธีการทำให้จิตใจสงบ รวมถึงการสร้างเสริมความเชื่อในการปฏิบัติธรรม และการเว้นจากบุคคลที่มีจิตใจไม่สงบ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงอุปกิเลสที่เกิดขึ้นในระหว่างการรัก

… ทาน ศีล ไม่มีอำนาจในการทำลายหรือกำจัดนิวรณ์ได้ ต้อง ใช้สมาธิเท่านั้น จึงจะทำลายกิเลสกลุ่มนี้ได้ 5. วิจิกิจฉา ความลังเลสงสัย เป็นนิวรณ์ตัวสุดท้าย จัดเป็นอุปสรรคขัดขวางการพัฒนาจิตที่ บ ท ที่ 1 อุ ป ส ร ร ค ใ น …

…ความเบื่อหน่ายและความหดหู่ ซึ่งอาจเกิดจากนิวรณ์ที่ทำให้จิตใจมีความไม่สงบ อาทิเช่น อุทธัจจกุกกุจจะและวิจิกิจฉา สาเหตุเหล่านี้ส่งผลต่อการทำงานและการปฏิบัติธรรม ทำให้ขาดกำลังใจในการทำความดี หากไม่รู้จักและจัดการก…

…เสมือนโรค 3. ถีนมิทธะ เปรียบเสมือนการถูกจองจำในเรือนจำ 4. อุทธัจจกุกกุจจะ เปรียบเสมือนการเป็นทาส 5. วิจิกิจฉา เปรียบเสมือนการเดินทางไกลกันดาร 1. กามฉันทะ เปรียบเสมือนลูกหนี้ คือคนที่เป็นลูกหนี้เขาย่อมไม่โปร่งใ…

นิวรณ์ 5 ได้แก่ กามฉันทะ, พยาบาท, ถีนมิทธะ, อุทธัจจกุกกุจจะ และวิจิกิจฉา ทำให้จิตใจไม่สงบและเศร้าหมอง เปรียบเสมือนกว่าทองคำที่มีมลทิน การทำสมาธิเป็นวิธีในการกำจัดนิวรณ์เหล่…

…งให้เขาสบายใจ พอทุกอย่างสบายอะไรก็ง่าย 7.5 ความลังเลสงสัย 7.5.1 ลักษณะของความสงสัย นิวรณ์ตัวนี้ คือ วิจิกิจฉา ความลังเลสงสัย มีตั้งแต่ความลังเลสงสัยในเรื่องธรรมะทั่วๆไป เช่น เรื่อง นรกสวรรค์มีจริงหรือ บุญบาปมี…

บทความนี้เสนอวิธีการแก้ไขปัญหาความลังเลสงสัยในการทำสมาธิ โดยเน้นเรื่องการน้อมเข้าหาศูนย์กลางกาย และวิธีการสร้างความผ่อนคลายระหว่างการปฏิบัติสมาธิ เพื่อให้เกิดการเห็นนิมิตอย่างชัดเจนและไม่เกิดความสงสัย

…้อ 142 หน้า 617 * สังโยชน์ หมายถึง กิเลสที่ผูกใจสัตว์ไว้กับทุกข์ มีด้วยกัน 10 อย่าง คือ สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลัพพตปรามาส กามราคะ ปฏิฆะ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา บ ท ที่ 1 กั ม ม ฏ ฐ า น และ วิธี…

ภิกษุในธรรมวินัยที่ให้ความสำคัญต่อการพิจารณาอายตนะทั้งภายในและภายนอก โดยวิเคราะห์ความเกิดขึ้นและดับของรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เพื่อให้เข้าถึงความรู้ที่ตั้งอยู่บนสติ การรู้จักต่ออายตนะและสังโยชน์

… 5 ดังได้กล่าวไปแล้วในสมาธิ 3 ว่าประกอบด้วย 1. กามฉันทะ 2. พยาบาท 3. ถีนมิทธะ 4. อุทธัจจกุกกุจจะ 5. วิจิกิจฉา (1) องค์ฌาน 5 การที่กิเลสเหล่านั้นสงบลงไปได้ ไม่แสดงผลออกมา ก็เพราะสมาธิที่เกิดขึ้นนั้นย่อมมีองค์ธร…

การเจริญสมถกัมมัฏฐานต้องรักษาจิตให้มีอารมณ์เดียว อารมณ์ของสมถะทำให้จิตสงบ มี 40 วิธีแบ่งเป็น 7 หมวด โดยการปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง จะทำให้จิตเกิดสมาธิ ส่งผลให้กิเลสสงบ โดยมีองค์ฌาน 5 ที่ช่วยข่มนิวรณ์ 5 จ

…ต่ำ หรือโอรัมภาคิยสังโยชน์ 1. สักกายทิฏฐิ คือ ความเห็นผิดว่า กาย ซึ่งมีอยู่ว่าเป็นเรา เป็นของเรา 2. วิจิกิจฉา คือ ความลังเลสงสัยในพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เป็นต้น 3. สีลัพพตปรามาส คือ ความยึดมั่นในศีลและข้อวัตร…

อนิจจังหมายถึงการที่ทุกอย่างมีการเปลี่ยนแปลงและไม่มีสิ่งใดถาวร โดยมนุษย์ต้องเรียนรู้เพื่อไม่ติดยึดกับอวัยวะหรือความรู้สึกที่เปลี่ยนแปลงได้ สังโยชน์คือกิเลสที่ผูกใจซึ่งมีอยู่ 10 อย่าง และการปฏิบัติวิปั

…ิยบุคคลดังต่อไปนี้คือ 1. พระโสดาบัน ผู้ถึงกระแสคือเข้าสู่มรรค ละสังโยชน์ได้ 3 อย่าง คือ สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา และสีลัพพตปรามาส 2. พระสกทาคามี ผู้จะกลับมาสู่โลกนี้อีกครั้งเดียว ละสังโยชน์ 3 อย่างข้างต้น และทำรา…

ในพระพุทธศาสนา การละกิเลสมีลำดับขั้น โดยแบ่งออกเป็นการละแบบสมุจเฉทปหาน ปฏิปัสสัทธิปหาน และนิสสรณปหาน ซึ่งส่งผลต่อการพัฒนาตนจากปุถุชนไปสู่พระอริยบุคคล เช่น พระโสดาบัน พระสกทาคามี พระอนาคามี และพระอรหัน

…งทีก็ คิดฟุ้งไปในเรื่องอื่น จิตใจไม่ได้ตั้งมั่นอยู่ในบุญกุศลที่กำลังทำนั้นเลย กุศลที่เจือปนด้วยโมหะ วิจิกิจฉา อุทธัจจะเช่นนี้ ย่อมเป็นเหตุให้ผู้ที่เกิดมานั้นมีโมหจริต อีกนัยหนึ่ง ผู้ที่ชาติก่อนเพลิดเพลินในการด…

เนื้อหานี้ศึกษาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างบุญกุศลและจริตในพุทธศาสนา โดยการบำเพ็ญบุญที่ปราศจากความเข้าใจหรือมีอารมณ์ที่ไม่ดีจะก่อให้เกิดโมหจริตและวิตกจริต ส่วนการบำเพ็ญบุญด้วยศรัทธาและปัญญาจะส่งผลให้ม

…เกลียด โมหจริต บุคคคลผู้มีโมหจริตตามธรรมดาย่อมเป็นผู้มีจิตใจ ประกอบไปด้วยธรรมอันเลว ถีนมิทธ กุกกุจจ วิจิกิจฉา อาทานคาหิตา ดังต่อไปนี้ เป็นคนมีจิตใจง่วงเหงาหาวนอน หดหู่ ท้อถอย ปราศจากความเข้ม แข็งซึ่งเป็นเหตุให…

บทนี้สำรวจลักษณะของคนที่มีโทสจริตและโมหจริต โดยโทสจริตคือผู้มีจิตใจต่ำ โกรธง่าย และไม่มีความเคารพผู้อื่น ขณะที่โมหจริตหมายถึงคนง่วงเหงาหาวนอน ตื่นตระหนก และขาดความมั่นใจในตนเอง พฤติกรรมเหล่านี้ส่งผลต่

…คุณ5) พยาบาท (ความปองร้ายผู้อื่น) ถีนมิทธะ (ความหดหู่เซื่องซึม) อุทธัจจกุกุจจะ ความฟุ้งซ่านรำคาญใจ) วิจิกิจฉา (ความลังเลสงสัย) 132 DOU สมาธิ 6 ส ม ก กั ม ม ฏ ฐ า น 4 0 วิ ธี (1)

เนื้อหานี้สอนเกี่ยวกับการทำจิตให้รู้เท่าทันการเข้ามาและออกไปของอารมณ์ผ่านการสังเกตลมหายใจและการพัฒนาสมาธิ กอปรกับการเรียนรู้เพื่อความหลุดพ้นจากสภาวะอารมณ์ต่างๆ เช่น ความเฉื่อยชา ความฟุ้งซ่าน และความเศ

…ผู้เจริญเมตตากัมมัฏฐาน ได้บรรลุถึงปฐมฌานอันละนิวรณ์ 5 คือ กามฉันทะ พยาบาท ถีนมิทธะ อุทธัจจะกุกกุจจะ วิจิกิจฉา และประกอบด้วยองค์ฌาน 5 คือ วิตก วิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา เมื่อบรรลุถึงขั้นปฐมฌานเป็นฌานลาภีบุคคลแล้ว…

การบรรลุฌานเริ่มต้นจากการเจริญเมตตาจนถึงอัปปนาสมาธิ เป้าหมายคือการเสริมสร้างสมาธิและขจัดนิวรณ์ 5 ด้วยการทำภาวนาอย่างต่อเนื่อง โดยมีการแผ่เมตตาไปยังทิศต่างๆ และทั่วโลกเพื่อสร้างความสงบและเชื่อมโยงกับทุ

…นาทะ (ผูกโกรธ) 6. รูปราคะ 4. ปฏิฆะ มายา(เจ้าเล่ห์) สาเถยยะ(อวดดี) ถัมภะ(หัวดื้อ) ปมาทะ(เลินเล่อ) 2. วิจิกิจฉา 3. สีลัพพตปรามาส 1. สักกายทิฏฐิ 7. อรูปราคะ 8. มานะ 9. อุทธัจจะ 10. อวิชชา ภาพที่ 2-1 เหง้ากิเลส คํ…

บทความนี้สำรวจมิจฉาทิฏฐิและผลกระทบที่เกิดจากความเชื่อที่ผิด ทางศาสนาและจิตใจ ด้วยการอธิบายลักษณะของกิเลสต่างๆ เช่น โทสะและโลภะ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการบิดเบือนความจริงและผลกระทบที่เกิดขึ้นกับสังคมและบุคคล

… แต่ร้อยไส้ได้ พระมงคลเทพมุนีได้พูดถึงกิเลสที่อยู่ในกายนอกภพไว้ดังนี้ “กายธรรมเล่า เพราะสักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลัพพตปรามาส เป็นสังโยชน์ เป็นปัจจัย คุ้มครองป้องกันไม่ให้หลุดไปจากโคตรภูบุคคลได้ ทั้งหยาบทั้งละเอ…

บทความนี้สำรวจลักษณะของกิเลสในกายต่างๆ ผ่านการสอนของพระมงคลเทพมุนี โดยแบ่งแยกประเภทกิเลสตามระดับของกาย ทั้งกายมนุษย์ที่มีการแสดงตัวเป็นกิเลสหยาบที่สุด จนถึงกายนอกภพที่มีรายละเอียดในการครอบงำและอุปสรรค

…ะ หิริ โอตตัปปะ ปัสสัทธิ ฉันทะ อธิโมกข์ อุเบกขา มนสิการ โลภะ โทสะ โมหะ มานะ ทิฏฐิ อุทธัจจะ กุกกุจจะ วิจิกิจฉา โกสัชชะ อหิริกะ อโนตตัปปะ และเจตสิกธรรมอื่น ๆ ยกเว้นเวทนาและสัญญาแล้ว นอกจากนั้นเป็นสังขารขันธ์ เพร…

สังขารขันธ์หมายถึงความคิดปรุงแต่ง โดยแบ่งออกเป็น 3 ประเภทคือ กุศลสังขาร (ความคิดดี), อกุศลสังขาร (ความคิดชั่ว), และอัพยากตสังขาร (เป็นกลาง) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการสร้างความรู้สึกนึกคิดของมนุษย์ ในขณะที่

…เลสซึ่งหน่วงเหนี่ยวสัตว์ไว้ในภพ) ได้ 3 อย่าง คือ สักกายทิฏฐิ ความเห็นว่า ขันธ์ 5 เป็นตัวตนหรือของตน วิจิกิจฉา ความลังเลสงสัยในคุณ พระรัตนตรัยในทางดำเนินให้ถึงนิพพาน สีลัพพตปรามาส การลูบคลำศีลและพรต กล่าวคือ มิ…

นิพพานแบ่งออกเป็น 2 นัย คือ สอุปาทิเสสนิพพาน ที่ดับกิเลสแต่เบญจขันธ์ยังคงอยู่ เช่น พระอรหันต์ที่ยังมีชีวิต และอนุปาทิเสสนิพพาน ที่ดับทั้งกิเลสและเบญจขันธ์ เช่น พระอรหันต์ที่สิ้นชีวิตแล้ว สอุปาทิเสสนิพ

…ผู้ปฏิบัติภาวนาสามารถเจริญปัญญารู้แจ้งในพระสัจธรรมดังกล่าวจนถึง ละสังโยชน์เบื้องต่ำ คือ สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา และสีลพตปรามาสได้แล้ว ก็ได้บรรลุมรรคผล เป็นพระโสดาบัน และก็จะเห็นธรรมกายพระโสดาใสละเอียดอยู่ตลอดเวล…

เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาอริยสัจ 4 เพื่อเข้าสู่อริยภูมิ โดยเริ่มจากการใช้ตาจิต (ญาณ) พระธรรมกาย พิจารณาอริยสัจในแต่ละระดับของพระอริยบุคคล อาทิ พระโสดาบัน พระสกิทาคามี พระอนาคามี และพระอรหันต์ เมื่อผู

…ุคคลผู้ได้บรรลุโสดาปัตติผล โสดาปัตติผล ผลคือการถึงกระแสนิพพาน, ผลที่ได้รับจากการละสักกาย อคติ ทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลัพพตปรามาส ด้วยโสดาปัตติมรรค ทำให้ ได้เป็นพระโสดาบัน ฐานะอันไม่พึงถึง, ทางแห่งความประพฤติที่ผิด,…

บทนี้ครอบคลุมคำศัพท์สำคัญในธรรมะ เช่น สุขเจืออามิสที่เป็นสุขที่ต้องอาศัยเหยื่อล่อ อธิบายการบรรลุโสดาปัตติผลที่เป็นหนทางเพื่อเข้าสู่พระนิพพาน รวมถึงคำที่เกี่ยวข้องกับความรู้ในอนาคตและการละสังโยชน์ นอกจ