ว่า : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 101 / 564

…้เจริญจะต้องกำหนดใจแผ่ให้ตลอดทั่วไปในสัตว์ทั้งหลายอย่างไม่มีจำกัด ไม่มีกำหนด จึงจะเป็นการแผ่ที่เรียกว่า อัปปมัญญา ถ้าแผ่ชนิดจำกัดบุคคล จำกัดสถานที่ เรียกว่า เป็นการ แผ่พรหมวิหารธรรมดา ไม่เรียกว่า อัปปมัญ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการแผ่เมตตาอย่างไม่มีขีดจำกัด ซึ่งถือว่าเป็นอัปปมัญญา และการระบุข้าศึกใกล้และไกลของพรหมวิหารทั้ง 4 โดยมีการอธิบายถึงข้าศึกที่เป็นอุปสรรคต่อก…

…ุทิตา เพราะมีส่วนเข้ากันได้โดยมองแต่ส่วนได้เหมือนกัน โสมนัสอาศัยกามคุณมีในมัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์ ว่า บุคคลเมื่อเล็งเห็นความได้เฉพาะซึ่งรูปที่รู้ได้ด้วยจักษุอันน่าปรารถนา น่าใคร่ น่าชอบใจ เป็นที่รื่นรม…

เนื้อหาในบทนี้ชี้ให้เห็นถึงข้าศึกของมุทิตา ได้แก่ โสมนัสและอรติ โดยมีการอธิบายถึงโสมนัสที่เกิดขึ้นจากความหมายทัศน์ที่เกิดจากกามคุณ ในทางกลับกัน อรติก็ถูกกล่าวถึงในแง่ของความไม่ยินดี ควบคู่กับอุเบกขาที

…มุทิตา อย่างใดอย่างหนึ่ง ข. เมื่อออกจากตติยฌานแล้ว จากนั้นพิจารณาให้เห็นโทษของเมตตา กรุณา และมุทิตา ว่า กัมมัฏฐานทั้งสามนั้น มีสภาพไม่ประณีต เนื่องจากในองค์ฌานยังประกอบด้วย โสมนัสเวทนาอยู่ จิตใจยังสาละวน…

เป็นการพูดถึงการพัฒนาความเข้าใจในด้านการเจริญอุเบกขา โดยเริ่มจากการเข้าสู่ฌานและพิจารณาถึงผลดีของอุเบกขา การพิจารณาความทุกข์และสภาพของสัตว์ และอานิสงส์จากการทำความดี โดยอยู่ในกรอบของกรรมและการปล่อยให้

3.3 วิธีการเจริญอรูปกัมมัฏฐาน ผู้ปฏิบัติเมื่อเห็นโทษในรูปว่ารูปนี้ถูกโรคภัยไข้เจ็บเบียดเบียนก่อให้เกิดการทะเลาะวิวาท จับศัสตราอยู่แย่งชิงกันอยู่ จึงเกิดความเบื่…

ผู้ปฏิบัติต้องมีความเข้าใจในโทษของรูปและออกจากกสิณเพื่อเข้าถึงอากาสานัญจายตนฌาน โดยทำการเพิกกสิณทั้ง 9 เพื่อเข้าใจในอากาศที่ไม่สิ้นสุด ซึ่งไม่มีจุดเริ่มต้นหรือจุดสิ้นสุด มิลินทปัญหาได้อธิบายถึงคุณของอ

…ทั้งรูปฌานและอรูปฌานที่อยู่ในกายต่าง ๆ ถ้าใช้กายมนุษย์ กายทิพย์ กายรูปพรหม กายอรูปพรหม เข้าฌาน เรียกว่า โลกียฌาน ผลที่ได้ คือ อภิญญา 5 ได้แก่ ตาทิพย์ หูทิพย์ ระลึก ชาติได้ รู้วาระจิต ทำฤทธิ์ได้หลายอย่าง …

การเจริญอรูปกัมมัฏฐานเริ่มต้นด้วยการเข้าถึงกายอรูปพรหมและใช้กายธรรมในการเข้าฌาน โดยแบ่งออกเป็นรูปฌานและอรูปฌาน ผ่านการนั่งสมาบัติและการเพ่งดูดวงธรรมในศูนย์กลางกาย เพื่อเข้าถึงฌานต่าง ๆ จนถึงอากาสานัญจ

…าน ในปิตติวิสัย ชนผู้ไม่มีกิเลสเครื่องกังวล มีความสุขหนอ ชนผู้ถึงเวท (คือ อริยมรรคญาณ) เท่านั้น ชื่อว่าผู้ไม่มีกิเลสเครื่องกังวล ท่านจงดูชนผู้มีกิเลสเครื่องกังวลเดือดร้อนอยู่ ชนเป็นผู้มีจิตปฏิพัทธ์ในชนย่…

…วามโลภ ความโกรธ และโมหะ ซึ่งนำมาซึ่งทุกข์และความลำบากจากการเป็นทาสของตัณหาและกิเลส พระพุทธเจ้าสอนไว้ว่า ผู้มีจิตผ่องใสและปราศจากกิเลสจะนำไปสู่ความสุขแท้จริง ข้อความนี้อิงจากพระไตรปิฎกหลายตอนที่ชี้ให้เห็น…

…้กำหนด ในที่นี้จะได้ยกตัวอย่างที่พระมงคลเทพมุนีได้กล่าวถึงลักษณะ ของบุญที่เป็นชนกกรรมนำไปเกิดดังนี้ ว่า “เมื่อรู้บุญติดอยู่เช่นนี้แล้ว เราจะไปทุกข์ยากอะไร แตกกายทำลายขันธ์ไป ก็เป็น หน้าที่ของบุญ เพราะบุญ…

…กล่าวถึงแนวคิดของดวงบุญ ดวงบาป และดวงไม่บุญไม่บาป ซึ่งมีขนาดและผลที่แตกต่างกันไปในตัวบุคคล โดยอธิบายว่าความดีและความชั่วนั้นจะถูกบันทึกในดวงและมีส่วนของกรรมและวิบากแยกจากกัน ผลของกรรมจะถูกกำหนดโดยดวงบุญแ…

…ยมนุษย์จะละเอียดผ่องใส 2.2 กายทิพย์ ผู้มีศีล 8 บริสุทธิ์ มีหิริโอตตัปปะ กายทิพย์จะเกิดข้างใน ใสยิ่งกว่า กายมนุษย์ละเอียด 2.3 กายพรหม ผู้ที่รักษาศีลนั่งสมาธิมากๆ พรหมวิหาร 4 จะเกิดขึ้นเอง กายพรหมจะเกิดภาย…

บทความนี้กล่าวถึงการเปลี่ยนแปลงจากมนุษย์ธรรมดาไปสู่การเป็นมนุษย์เทวดา โดยการบวชหรือรักษาศีล เพื่อเข้าถึงกายมนุษย์ละเอียดและกายทิพย์ รวมถึงการปฏิบัติธรรมเพื่อปล่อยขันธ์ 5 ซึ่งเป็นการลดการยึดมั่นถือมั่น

…ายๆ ชนิด แล้ววิถีจิตนี้เกิดขึ้นวนเวียนหลายๆ รอบ ฉะนั้นจิตก็ เกิดขึ้นมากมาย เมื่ออายตนะกระทบกัน เรียกว่าอายตนะนั้นเป็นธรรมชาติที่ยังให้จิตเจตสิกนั้น กว้างขวางเจริญขึ้น พูดถึงจิตแล้วก็ต้องรวมเจตสิกด้วย เพร…

…ห้เกิดกำลังและคุณธรรมที่เข้มแข็งขึ้น ในการทำความเข้าใจเรื่องเหล่านี้ เราจะต้องพิจารณาความสัมพันธ์ระหว่างจิตกับอารมณ์ และข้อควรระวังในการกระทำ อายตนะจึงเป็นเวทีสำหรับการสัมผัสและการเรียนรู้ ในการทำให้จิตแ…

…ะนั่นเองเป็นต้นเหตุ 3. อส์สีทนปจฺจุปฏฺฐานํ มีการไม่จมอืด ไม่ย่อท้อ ไม่ย่อหย่อน เป็นผลปรากฏ หมายความ ว่า ถ้ามีความเพียรอยู่นั้นจะไม่เฉื่อยชา จะไม่ขี้เกียจ จะไม่ทิ้งการงานไว้ครึ่งๆ กลางๆ จะไม่ทำ อะไรจับๆ จ…

บทความนี้กล่าวถึงลักษณะของวิริยะซึ่งเป็นความเพียรในธรรมะ โดยแบ่งออกเป็นสี่ลักษณะ ได้แก่ อุตสาหลักขณ์ ซึ่งหมายถึงความขยันตั้งใจทำ, สหชาตานํ ซึ่งสนับสนุนคุณธรรมที่เกิดร่วมกัน, อส์สีทนปจฺจุปฏฺฐานํ ที่ไม่

…ั้งหลาย อุเบกขินทรีย์อาศัยผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งอุเบกขาเวทนาเกิดขึ้น ภิกษุนั้นก็รู้สึกเฉยๆ ก็รู้ชัดว่าเรารู้สึกเฉยๆ ย่อมรู้ชัดว่าเพราะผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งอุเบกขาเวทนา นั้นแหละดับไป เวทนาซึ่งเกิดแต่ผั…

…ิญเติบโตทางจิตใจและการต่อสู้กับปฏิปักขธรรม. การมีสัทธา วิริยะ สติ สมาธิ และปัญญาเป็นพละ 5 นั้นจึงถือว่าเป็นกุญแจสำคัญในกระบวนการนี้

…ื่องของพระโสณเถระให้เห็น แม้ในอินทรีย์ที่เหลือก็พึงทราบอย่างนั้นเมื่ออินทรีย์อย่างเดียวมีพลังพึงทราบว่าอินทรีย์ นอกนี้ก็หมดสมรรถภาพในหน้าที่ของตน การทำศรัทธากับปัญญาเสมอกัน ศรัทธามีพลัง แต่มีปัญญาอ่อน จะ…

บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับการทำสมาธิและวิริยะในพระพุทธศาสนา โดยการแสดงให้เห็นว่าศรัทธาและปัญญาควรมีความสมดุลกัน เพื่อที่จะไม่เกิดความเข้าใจผิดหรือหลงไปทางที่ไม่ถูกต้อง พระโยคาวจรได…

…กวนใจให้ปราศจากความสงบสุขอย่างนั้น บรรดาข้าศึกทั้ง 2 อย่างนั้น กิเลสดูเหมือนจะเป็น ข้าศึกที่ร้ายแรงกว่า เพราะรบกวนใจทุกวันและอิงอาศัยอยู่กับเรา หลอกล่อเราให้ลุ่มหลงแล้ว ทำร้ายในภายหลัง ผู้แจ่มแจ้งในอริยส…

เนื้อหาเกี่ยวกับการเข้าใจอริยสัจ 4 ว่ามีบทบาทสำคัญในการเปลี่ยนแปลงจากปุถุชนเป็นอริยชน โดยเมื่อรู้แจ้งแล้วจะทำให้สามารถกำจัดศัตรูภายในคือกิ…

จากพุทธพจน์นี้ทำให้ทราบว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงสุดโต่ง 2 ส่วน ส่วนแรก จัดเป็นสัสสตทิฏฐิ เพราะเห็นว่าสิ่งทั้งปวงมีอยู่ตลอ…

…จริง การเข้าใจปฏิจจสมุปบาทช่วยให้บุคคลเข้าถึงความหลุดพ้นจากทุกข์ โดยในมหาหัตถิปโทปมสูตรมีการกล่าวไว้ว่า "ผู้ใดเห็นปฏิจจสมุปบาท ผู้นั้นชื่อว่าเห็นธรรม" ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการปฏิบัติตามหลักธรรมน…

…ดประมาณเท่าหัวเหา ตั้งอยู่ตรงกลางแววตาทั้งซ้าย ตรงกลางจักขุประสาทก็มี จักขุธาตุซึ่งใสสะอาดบริสุทธิ์กว่าและเล็กกว่าจักขุประสาท ซ้อนอยู่ข้างในเข้าไป สำหรับเห็นรูป ซึ่งรูปนั้นเป็นสีต่างๆ ที่อยู่ภายนอก มันเป…

เนื้อหานี้สอนเกี่ยวกับการทำงานของธาตุธรรมในตัวมนุษย์ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการรับรู้ผ่านกายและใจ โดยแบ่งประเภทของธาตุออกเป็น ชิวหาวิญญาณธาตุ, กายวิญญาณธาตุ และมโนวิญญาณธาตุ ที่มีบทบาทสำคัญในการสัมผัส และรั

ตนไม่พึงปรารถนาทั้งหลายเหล่านี้มีอยู่ในก้อนกายทิพย์ด้วยเหตุนี้สิ่งที่เป็นทิพย์เป็นต้นว่ารูปเสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ คือสิ่งสัมผัสทางกาย และธัมมารมณ์ เหล่านี้จึงเต็มไปด้วยตัณหา และ ชุ่ม โชกส…

เนื้อหาเน้นการอธิบายความเข้าใจเกี่ยวกับกายทิพย์และการตรวจสอบสมุทัยอริยสัจในแง่ของการเกิดทุกข์ตามหลักธรรมของพุทธศาสนา โดยระบุถึงประเภทของกายและการระลึกถึงความเข้าใจในความทุกข์ที่เกิดขึ้น รวมถึงขั้นตอนใ

24 แรงบันดาลใจ บ้างก็เฝ้าทะนุถนอมบำรุงรักษา แต่ เพียงร่างกาย โดยหารู้ไม่ว่า ตราบใดที่ยังไม่ดูแลรักษา จิตใจ ย่อมเปรียบได้กับเศรษฐีผู้มองข้ามภรรยา คนที่ควรจะรักมากที่สุดไป แต่สำ…

ในชีวิตนี้การดูแลรักษาจิตใจมีความสำคัญไม่แพ้การดูแลร่างกาย เหมือนเศรษฐีที่มองข้ามความรักที่แท้จริง การใส่ใจในจิตใจเป็นการเลือกที่จะรักสิ่งที่มีคุณค่าและยั่งยืน ถือเป็นการทุ่มเทความรักให้กับสิ่งที่มีคุ

…ดาลใจ ๒ กล่าวจบ นางก็ก้มกราบแทบเท้าพระ มหาสิวะ ด้วยความเลื่อมใส แล้วอันตรธาน หายไป พระมหาสิวะจึงทราบว่า การมาปรากฏ กายของเทพธิดาน้ำใจงามผู้นี้ ก็เพื่อเตือนสติ ท่านนั่นเอง เมื่อได้คิดพิจารณา พระเถระก็มองเ…

เนื้อหาพูดถึงการพบกันระหว่างพระมหาสิวะและเทพธิดาน้ำใจงาม ซึ่งมีความสำคัญในการเตือนสติพระเถระให้ตระหนักถึงความไม่มั่นคงของจิต เม…

…ีเลือด เนื้อ มีชีวิตจริงที่สัมผัสได้ ทั้งคุณธรรมและกำลัง ใจ ย่อมหลั่งไหลถ่ายทอดมาสู่ตัวเรา ภาษิตที่ ว่า “คบคนเช่นใด ย่อมเป็นคนเช่นนั้น” จึงเป็น จริงเสมอ เพราะทุกชีวิตเปลี่ยนแปลง และปรับปรุงได้ จึงไม่มีอะ…

…ามตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจน การคบหาคนดีเป็นทางลัดที่ปลอดภัยสำหรับการพัฒนาชีวิต และสอดคล้องกับภาษิตที่ว่า “คบคนเช่นใด ย่อมเป็นคนเช่นนั้น” ทุกชีวิตสามารถเปลี่ยนแปลงและปรับปรุงได้หากเราอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดี…

…ลุดพ้นจากความทุกข์ทั้งมวล แม้เราได้ศึกษาคําสอนมา มากมายเพียงไร แต่ถ้ายังไม่ได้ลงมือปฏิบัติ ก็ไม่ชื่อว่าเป็นผู้ทรง ธรรม ยังคงเป็นเพียงใบลานเปล่า คือ รู้เฉพาะภาคทฤษฎี แต่ ภาคปฏิบัติเข้าไม่ถึง เพราะฉะนั้นกา…

การทำใจให้หยุดนิ่งคือขั้นตอนสำคัญในการปฏิบัติตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพื่อการเข้าถึงความรู้แจ้งและความบริสุทธิ์ การศึกษาเฉพาะภาคทฤษฎีไม่เพียงพอ ต้องมีการฝึกฝนและลงมือปฏิบัติด้วย หากต้องการเป็นผ