อธิบาย : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 110 / 173

…สรู้) อย่างยอดเยี่ยม ด้วยประกาศนะ. บวว่า อภิมุขพุโธ ความว่า เราได้ยุ่งแล้ว คือได้แทง ตลอดแล้ว, อธิบายว่า "เราได้รับรุตแล้ว คือได้ถึงกันแล้ว."

ในบทความนี้พูดถึงความแตกต่างระหว่างสิทธิขัดโพธิสัตว์กับอรหัตธรรมของพระพุทธเจ้า โดยเน้นว่าพระอรหัตธรรมของพระโสดาบันอาจไม่สามารถมอบคุณบัติครบถ้วนได้. ขณะที่พระอรหัตธรรมของพระพุทธเจ้าสามารถมอบความรู้ทุกอ

…ญที่สุดและประเสริฐ ที่สุดนั้น คือเรานั่งอยู่แล้ว ณ โพธิมันต์ ได้ปรารภความเพียรประกอบ ด้วยองค์ ๔ มีคำอธิบายว่า "ได้ประอง คือให้เป็นไปไม่หย่อนหย่อน." ก็บแสดงความเพียรนั้น ได้ชื่อว่าเป็นคุณชาติมิหย่อนเพราะเราไ…

บทความนี้เน้นการบรรจุความเป็นผู้เจริญและประเสริฐ ผ่านการปรารภความเพียรและศีล อธิบายถึงความสำคัญของการทำจิตและกายให้สงบ เพื่อประสบผลในทางธรรม การไม่หลงลืมและการตั้งมั่นในอารมณ์เป็นสิ่ง…

ประโยค(ฉบับ) - ปฐมสมันตาปาสาทภาค ๑ - หน้าที่ 256 ถวาดด้วยปฐมามาน บันดนี้ พระผู้มีพระภาคเจ้า เมื่อจะแสดงคุณวิสัย ตั้งแต่ แต่ปฐมามาน วิจักษา ๓ เป็นที่สุด ที่พระองค์ได้รับบรรลุแล้วด้วย ปฐมานี้ จึงถือว่า

…รนี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสถึงคุณวิสัยตามที่ได้รับบรรลุ โดยเน้นที่การสำรวจความหมายของกามและอุดมธรรม อธิบายว่ากามคือความพอใจและความกำหนัด ซึ่งเกี่ยวข้องกับความดำริและการกำหนดที่เกิดจากอำนาจของความพอใจและความ…

… :- ข้อย่อมาจำไรว่า? อย่างนี้คือ สองบทว่า วิจิจะกาเมหิ แสดแล้ว สังแล้ว คือหลักวันอดกามกามหลายหลาย [ อธิบาย เอว อักขร ] ก็เอว อักขรนี้ ในบทว่า " วิจิจะ" นี้ พึงทราบว่า "มี ความกำหนดเป็นอรรถ." ก็เพราะ เอว อัก…

บทความนี้เกี่ยวกับการวิเคราะห์บทประพันธ์จากหนังสือปฐมสมันตปาสาท โดยมุ่งเน้นที่การตีความหมายของคำว่า 'วิจิจะกาเมหิ' และการสละกามเพื่อบรรลุความเข้าใจในธรรมะ เชื่อมโยงกับพระผู้มีพระภาคเจ้าผู้สอนให้รู้จัก

…อง และถามนบูชานั้น มีอยู่แม่ในปฐมสัมมนาและทุติยมาน เพราะฉะนั้น ถามบูชานี้ พระผู้มีพระภาคเจ้า ก็อาจจะอธิบายไว้ในปฐมสัมมนาและทุติยมานนั้น อย่างนี้ว่า "อุปฌงโก จ วิสารสี" ดังนี้ มีไม๊ครับ ? เพราะเหตุไร จึงไม่ต…

เนื้อหาในส่วนนี้กล่าวถึงการถามนบูชาซึ่งมีบทบาทสำคัญในพระพุทธศาสนา โดยมีการอธิบายถึงธรรมะที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงตรัสไว้อย่างละเอียด พร้อมการสำรวจถึงการพัฒนาของสติและสัมปชัญญะ ตามพร…

…ิเป็นดัง ย่อมบอก คือย่อม แสดง ย่อมบั่นบื่ด ย่อมแต่งตั้ง ย่อมเปิดเผย ย่อมจําแนก ย่อม กระทําให้ดีขึ้น อธิบายว่า ย่อมประกาศ คือย่อมสรรเสริญ ซึ่งบุตรบุญมี ความพร้อมเพรียงด้วยตติยานนั้น เพราะเหตุแห่งนา ใน คือเพร…

… โดยบัณฑิตพึงทราบการวินิจฉัยแนวความคิดที่เกี่ยวข้องกับสุขาและการเสวยสุขที่มาจากการปฏิบัติทางพระธรรม อธิบายว่าผู้มีตติยานจะได้รับการสรรเสริญจากพระอริยเจ้าซึ่งมีพระพุทธเจ้าเป็นตัวอย่าง การนำเสนอในบทนี้มีความส…

…ิสเพียงดังนิยาม เพราะไม่มีความประพฤติดี ด้วยความปรารถนาอันลามก ซึ่งเป็น ข้าศึกต่อการกลิ่บได้มากนาน, อธิบายว่า "ชื่อว่าไม่มีอิสิสเพียงดังนิยาม เพราะไม่มีความประพฤติดี ด้วยความปรารถนา คือเพราะไม่มี ปัจจัยแห่ง…

ข้อความนี้กล่าวถึงการไม่หวั่นไหวของจิตซึ่งสามารถรักษาไว้ได้ด้วยองค์ประกอบของธรรม เช่น ความเงียบสงบจากสมาธิ และความเข้าใจในปัญญา จุดสำคัญคือการมีจิตที่มั่นคงซึ่งช่วยให้เราสามารถก้าวข้ามผ่านความฟุ้งซ่าน

…่า ตั้งมั่น ถึง ความไม่หวั่นไหว เพราะเข้าถึงความเป็นธรรมชาติประดิษฐ์ ด้วยความ เต็มบริบูรณ์แห่งกวนา, อธิบายว่า จิตอ่อนถึงความไม่หวั่นไหว ฉันใด, ตั้งมั่นแล้ว ฉันนั้น". จิตที่ประกอบด้วยองค์ ๘ ประการ แห่ง ดังพร…

เนื้อหาพูดถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตและธรรมที่เกี่ยวข้องกับความไม่หวั่นไหว โดยมีการอธิบายถึงธรรมทั้ง ๒ คือความไม่มีสิลส์และมีกสิลส์ และการเข้าถึงอัญญาเพื่อทำให้รู้แจ้งถึงทุกข์. ธรรมนี้เป็นห…

…ิวาสานุสตติ" นี้. อัญญาที่สัมบูตด้วยสติบ่น ชื่อว่า ญาณ. เพื่อประโยชน์แก่ ปฐพนิวาสานุสตติญาณนี้, มีคำอธิบายว่า ("เราได้น้อมจิตไป") เพื่อ ปฐพนิวาสานุสตติญาณ คือเพื่อบรรลุ ได้แก่เพื่อถึงจิตนั่น" ด้วย ประกาศนี้…

เนื้อหานี้กล่าวถึงความเข้าใจในอิทธิพลแห่งจิตที่เกิดจากการเป็นโจร และการดำรงอยู่ในสติผ่านคำอธิบายที่ลึกซึ้งเกี่ยวกับนิทฺภูฎาและปฐพนิวาสานุสตติญาณ. การเข้าใจในความสัมพันธ์ระหว่างชาติและการน้อมจิตไปส…

…ฏจากสด, ผู้ซือว่ามีความเพียรเผาผลเสาะ เพราะงั้นเผลอ ให้เราร้อนด้วยความเพียร, ผู้ซือว่ามีดนส่งไปแล้ว อธิบายว่า “ผู้ส่งจิต ไปแล้ว” เพราะเป็นผู้ไม่มีความเอื้ออาทรในกายและชีวิต. พระผู้มีพระภาคเจ้า ตรัสคำอธิบาย…

เนื้อหานี้อธิบายถึงนิยามและความสำคัญของคำว่า 'อวิชชา' และ 'วิชชา' ในพุทธศาสนา โดยเสนอแนวคิดเกี่ยวกับการกำจัดความมืดแ…

…กอบด้วยผิวพระรณที่ไม่น่า ปรารถนา ไม่น่าใคร่ และไม่น่าชอบใจ เพราะความเป็นผู้ประกอบ ด้วยผลิวาแห่งโทสะ อธิบายว่า "ผู้รูปปลอกประหลาดกว่าผู้ที่ มีรูปสวย" ดังนี้บ้าง บทว่า สุตคุณ ไม่แก่ ผู้ไปสุตคุณ อีกอย่างหนึ่ง …

บทนี้ดำเนินการอธิบายความหมายของคำต่างๆ ที่ใช้ในพระพุทธวจนะ โดยเน้นไปที่คุณสมบัติของบุคคลในฐานะที่ได้รับผลจากกรรม ด้วยการ…

ประโยค - ปฐมสมันตาปาสากำแพงภาค ๑ - หน้าที่ ৩१८ [เรื่องกิฎีกาหนุ่มกว่าใส่ร้ายพระอริยเจ้าชั้นสูง] ก็เพื่อประกาศข้อที่การค่าเป็นธรรมที่หน้านั้น พระโบราณาจารย์ ทั้งหลาย จึงนำเรื่องนี้มาเป็นอุทธาหรณ์ ตั้งต

…ระเณรและภิกษุเกิดความเข้าใจผิดกัน เมื่อพระเณรต้องการข้าวอุ่นและภิกษุหนุ่มมีความคิดลบเกี่ยวกับพระเณร อธิบายว่าแม้จะมีสถานะในพระศาสนาแต่ต้องพยายามบรรลุความสูงส่งกว่านั้น เรื่องนี้เป็นอุทธาหรณ์ในการประพฤติธรรม…

…่อไป" จึงซึ้งว่าไจด้ทรู้ชาตินั้นแล้ว บทว่า ฑุสิต ความว่า ( พรหมจรรย์) อันเรายู่แล้ว คืออยู่ จนแล้ว, อธิบายว่า "อันเรากระทำ ประพฤติ ให้สำเร็จแล้ว." บทว่า พุทธมนตรี ได้แก่มรรคพรหมจรรย์. จริงอยู่ พระเสน- บุคคล…

…ปสู่การรู้แจ้งในเรื่องต่างๆ และความสำคัญของการฝึกปฏิบัติธรรมเพื่อเข้าถึงความจริงนี้. นอกจากนี้ยังได้อธิบายเกี่ยวกับอำนาจและความเข้าใจในชนิดของการมีอยู่และปัจจัยที่ส่งผลต่อการเกิดชาติในแต่ละโอกาส.

…ลื่อนไหว)" อีกอย่างหนึ่ง กล่าวว่า อภิญญุต แปลว่า นำใครยิ่งนัก น่า ปรารถนาอันนัก น่าชอบใจอันนัก มีคำอธิบายไว้ว่า " ดีงั้น" บรรดาอภิญญกันศัพท ๒ อย่างนั้น เวรรญูชพรามณ์ ย่อมชม เชยเทศนา ด้วยอภิญญกันศัพทอย่างห…

บทนี้พูดถึงการเลื่อมใสและความสรรเสริญในพระธรรม โดยให้ความสำคัญกับอภิญญาและการแสดงออกถึงความรู้สึกในลักษณะต่างๆ ทั้งในด้านความกลัว ความโกรธ และความอัศจรรย์ การชมเชยพระธรรมเทนาปและการแสดงความเลื่อมใสในค

…ปรมิตโธติกา หรือในอรรถกถาที่นิมนต์ ชื่อสูงมคลา- วิลาสนี นะนี้แล ข้อว่า อุปาสก มั ภิว โคดิโม ธารเขต อธิบายว่า "ท่าน พระโคดมผู้เจริญ จงทรงจำข้าพเจ้าไว้ด้วยว่า ข้าพเจ้ามีเป็น อุปาสก ดังนี้เถิด" ก็ในอรรถกถานี้…

บทความนี้สำรวจความหมายและการอธิบายคำภาในอรรถกถาต่าง ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเกี่ยวกับคำว่าอุปาสก ที่ได้อ้างอิงจากวรรณนาในอรรถกถาและความสำคั…

…ค์คอยก หรือองค์คอยกวาให้ไหวเลย ทรงไว้อิงพระดินในภายใน นันแล ทรงรับ (คำอาราธนา) โดยพระคูณภิภพ. ท่านอธิบายไว้ว่า " พระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงรับด้วยพระหฤทัยเพียงเดียว เพื่อทรงอนุเคราะห์ พระมหาคณะ " หลายบ่…

ในหน้า 341 ของหนังสือ 'ปฐมสัมปทานคำแปล' อธิบายถึงการที่พระผู้มีพระภาคเจ้าได้รับคำอาราธนาจากพราหมณ์ ขณะที่พระองค์ไม่มีการคัดค้านและทรงรับด้วยพระหฤท…

…่องต้นแห่งวันอธิษฐานว่า " ในปุปพัณฑสมุ" อีกอย่างหนึ่ง สมัยในตอนเช้า ชื่อว่า ปุปพัณฑสมุย, ท่านกล่าวคำอธิบายไว้ว่า " ขณะหนึ่งในเวลาเช้า." เมื่ออธิษฐานอย่างนี้ ทุกอภิวาทิก ย่อมได้ในอรรถแห่งอังคันสังกโยค. บทว…

พระคุณเจ้าทั้งหลายได้รับข้าวแดงแจ๋เป็นประจำ โดยมีการกล่าวถึงการอธิษฐานและความสำคัญของข้าวแดงแจ๋สำหรับภิษุ รวมถึงการปฏิญาณและการทำอาหารตามหลักของศาสนา พระอุปสมิวระได้ชี้แนะถึงระเบียบการและการใช้ชีวิตขอ

…น วงดิน ซึ่งมีอยู่ในพื้นที่เบื้องล่างแห่ง แผ่นดิน. บรรดาเทเหล่านั้น บทว่า สมุนนัน กล่าวว่า มีรสหวาน อธิบายว่า "มีรสดี." เหมือนอย่างในประโยคว่า "ต้นไม้ผล สมบูรณ์ และมีผลเกิดแล้ว พึงมีในสถานที่นั้น" ดังนั้น พ…

…องพระเณรที่แสดงความสนใจและคำทูลต่อพระผู้มีพระภาคเจ้าเกี่ยวกับความประสงค์และการพูดคุย นอกจากนี้ยังได้อธิบายเกี่ยวกับลักษณะของแผ่นดินที่เต็มไปด้วยความหวานและความอร่อย โดยเฉพาะน้ำผึ้งที่มีรสหวาน และมีการเปรียบ…

…ะองค์พระภาคเจ้า ตรัสไว้ว่า " ภาสะนะ " ในพระคำสัตย์พระองค์ตรัสไว้ว่า " อญนุตตรสุมิ ภิสเนก วนาสแทก." อธิบายว่า ภาวะอันน่าพึงกลัว สื่อความหมายในภาวะน่า สงสัยของ คือในการทำให้หวาดกลัว ถามว่า เป็นอย่างไร ? ตอบว…

…ารที่คำสอนเหล่านี้มีผลต่อผู้บรรลุธรรม และความสำคัญของคำศัพท์ภาษาบาลี เช่น "สุ" และ "อิท" ที่ใช้ในการอธิบาย

ประโยค - ปฏิบัติสมณปSyntheticกลานในแสตรภ 1 - หน้า 387 [อธิบายเหตุที่ให้ทรงบัญญัติสิกขาบท] ภิกษุทั้งหลาย ชื่อว่า รัตตัญญู เพราะอรรถว่า รู้อตรัณนา คือรัฐติรีปินอัน…

เนื้อหาอธิบายถึงสิกขาบทที่พระผู้มีพระภาคบัญญัติสำหรับภิกษุ เน้นความสำคัญของการบวช ตั้งแต่ปัญหาที่พบเจอกับภิกษุที่…