สิทธิขัดโพธิสัตว์และอรหัตธรรม : หน้า 256/409

ประโยค - ปฐมสัมผัสดาแห่งกาแปล ภาค ๑ - หน้าที่ 251 สิทธิขัดโพธิสัตว์ ทรงบรรลุโพธิ อันเป็นอมตะเป็นอสงคะ." แต่ในบทว่า "สมุเมสัมโพธิ" นี้ ท่านประสงค์เอาอารธะ- มรรญาญ ของพระผู้มีภาคเจ้า อารมย์บางพวกว่ากว่า "ประสงค์เอาสิทธิพญญญญาณ" บ้าง. ถามว่า "พระอรหัตธรรม ของคนเหล่านี้ จัดเป็นโพธิ (ความตรัสรู้) อย่างยอดเยี่ยมหรือไม่ ?" แก้ว่า "ไม่เป็น." ถามว่า "เพราะเหตุไร จึงไม่เป็น ?" แก้ว่า "เพราะพระอรหัตธรรมของคนเหล่านั้น อำนวยคุณ ให้ไม่ได้ทุกอย่าง." จริงอยู่ พระอรหัตธรรมของคนเหล่านั้น บางคน ให้เฉพาะพระอรหัตผลเท่านั้น. ของบางคน ให้เฉพาะวิชชา ๓. ของ บางคน ให้เฉพาะอภิญญา ๖. ของบางคน ให้เฉพาะปฏิสัมภิท ๔. ของบางคน ให้เฉพาะสาวกบารมีญาณ. ถึงของพระปัจเจกพุทธเจ้า ทั้งหลาย ก็ให้เฉพาะปัจจิญาณเท่านั้น. ส่วนพระอรหัตรม ของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย ย่อมให้คุณบัติทุกอย่าง ดูภาวะอีกา ของพระราชาให้ความเป็นใหญ่ในโลกทั้งหมด. ฉะนั้น, เพราะฉะนั้น พระอรหัตธรรม แม้องค์คนอื่นบางคน จึงไม่จัดเป็นโพธิ (ความตรัสรู้) อย่างยอดเยี่ยม ด้วยประกาศนะ. บวว่า อภิมุขพุโธ ความว่า เราได้ยุ่งแล้ว คือได้แทง ตลอดแล้ว, อธิบายว่า "เราได้รับรุตแล้ว คือได้ถึงกันแล้ว."