อธิบาย : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 59 / 173

…ลียวไป ทางทิศนั้น พึงจงกรมและนั่งในที่อันควรแก่โอกาสก็ได้ แต่พึงทำจิต ให้มุ่งต่อทิศนั้นไว้เท่านั้น [อธิบายคำแก้ปัญหาว่า การกำหนดจำนิมิตโดยรอบมีประโยชน์อะไร คำต่อไปนี้เป็นอธิบายคำแก้ ( ปัญหา ) มีคำว่า ( การก…

…ตัว การบริหารจัดการทิศทางที่ออกจากป่าช้าเพื่อให้ถึงเสนาสนะของตนโดยมีการคิดวางแผนถึงสิ่งต่างๆ รอบตัว อธิบายถึงการจงกรมและนั่งในที่อันเหมาะสมภายในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมกับการปฏิบัติ นอกจากนี้ยังมีการสื่อถึงควา…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 229 (กลับ) ดำเนินสู่วิถีได้ ดังนี้ [อธิบายข้อว่า อานิสสทสฺสาวีฯ เปฯ จิตติ อุปนิพนธติ บัดนี้ บัณฑิตพึงทราบอรรถาธิบายในอรรถกถาปาฐะข้อว่า " พระโย…

ในบทนี้กล่าวถึงการเจริญกรรมฐานและวิปัสสนาในวิสุทธิมรรค โดยเน้นความสำคัญของการเข้าใจและเห็นอานิสสงส์ ซึ่งพระโยคาวจรนั้นถือว่าเป็นผู้ที่เห็นความสำคัญของกรรมฐานอันยากจะได้ เพราะว่าเมื่อท่านได้อานิสงส์จาก

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 254 ด้วยถือเอา ( คือกล่าวถึง ) อวิชชา สังขาร ก็เป็นอันถือเอา ( คือกินความถึง ) ตัณหาอุปาทาน ภพ ( ซึ่งเป็นเหตุคือเป็นกิเลสและกรรมด้วยกัน) ด้วย เพราะฉะนั้น

…พระพุทธศาสนา โดยระบุถึงองค์ประกอบต่างๆ อย่างอวิชชา สังขาร ตัณหา และอุปาทานที่ส่งผลต่อวิญญาณและเวทนา อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างธรรมทั้ง 5 และการมองเห็นธรรมชาติตามหลักปฏิจจสมุบาท ซึ่งสรุปถึงการรู้และการคลาย…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 262 (นัยที่ ๓ ผู้เสด็จไปโดยชอบ က อนึ่ง พระองค์เสด็จไปแล้วโดยชอบ คือ ไม่กลับมาสู่กิเลส ทั้งหลายที่ทรงละได้แล้วด้วยมรรคนั้นๆ อีก สมคำที่กล่าวไว้ (ใน ปฏิสัม

เนื้อหานี้กล่าวถึงการเสด็จไปของพระองค์โดยไม่กลับมาสู่กิเลสที่ทรงละไว้และการตรัสโดยชอบ โดยอธิบายว่าพระองค์ไม่ทรงหวนกลับมาสู่กิเลสและทำประโยชน์แก่โลกผ่านพระสัมมาปฏิบัติ ทั้งการเป็นสุคโตที่ทรงละและไ…

…ให้พิสดาร เทอญ [แก้อรรถบท ปุริสทมฺมสารถิ] พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงพระนามว่า ปุริสทมุมสารถ เพราะ ทรงขับ อธิบายว่าทรงฝึก ทรงนำไป ซึ่งบุรุษที่พึงฝึกได้ทั้งหลาย บุรุษทั้งหลายที่ยังมิได้ฝึก ( แต่ว่า ) ควรจะฝึกได้ เ…

บทความนี้กล่าวถึงการอธิบายคำสอนเกี่ยวกับการฝึกอบรมบุรุษที่พึงฝึกได้ทั้งหลาย ที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงนำไป ยังได้กล่าวถึงบุรุษที…

( ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 283 อธิบายว่าทรงจำแนก ทรงเปิดเผย ทรงแสดง ซึ่งธรรมทั้งปวง โดย ประเภททั้งหลาย มีประเภทกุศลเป็นต้น หรือว่าซึ่งธรร…

… อริยสัจ และการระบุลักษณะต่างๆ เช่น ทุกข์ สมุทัย นิโรธ และมรรค โดยมีการประมวลมาในรูปแบบที่ชัดเจน การอธิบายธรรมอย่างลึกซึ้งด้วยอรรถที่เกี่ยวข้องกับสังขตะและเหตุการณ์ในการเข้าถึงพระนิพพานนั้นช่วยให้เข้าใจว่าจ…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 287 ธัมมานุสสติ แม้พระโยคาวจรผู้ใคร่จะเจริญธัมมานุสสติ ก็พึงเป็นผู้ ไปในที่ลับ ( คน ) เร้นอยู่ ( ในเสนาสนะอันสมควร ) แล้วระลึกถึงคุณ ทั้งหลายแห่งพระปริยั

…ญธัมมานุสสติ โดยแนะนำให้ผู้ปฏิบัติไปในที่ลับเพื่อระลึกถึงคุณธรรมแห่งพระปริยัติธรรมและพระโลกุตตรธรรม อธิบายถึงคำสอนที่ถูกต้องและความงามของบทพระธรรมที่มีมาตั้งแต่ต้นจนจบ เพื่อเสริมสร้างความเข้าใจในธรรม.

…ไม่มีกาล) ธรรมนั้น มุ่งการให้ผล หามีกาลไม่ เพราะเหตุนั้น จึงชื่อว่าอกาโล อกาลิโก ก็ อกาโล นั่นเอง มีอธิบายว่า" ธรรมนั้น หาได้รอกาลอันต่างโดยการกำหนดมีปัญจาหะ (๕ วัน ) และสัปดาหะ (๗ วัน ) เป็นต้นให้ผลไม่ แต่…

เนื้อหาเกี่ยวกับสันทิฏฐะในโลกุตตรธรรม อธิบายถึงการเห็นที่เกิดขึ้นจากการปฏิบัติภาวนา และแนวคิดของอกาลิโกที่หมายถึงการให้ผลที่ไม่ขึ้นอยู่กับเวลา ธ…

…้วยผลสมาบัติของท่านก็ไม่ได้ จะทำให้ แจ้งซึ่งพระนิพพานที่ท่านทำให้แจ้งก็ไม่ได้ เพราะเหตุนั้น จึงมีคำ อธิบายว่า โลกุตตรธรรมนั่น บุคคลไม่พึงเห็นดังเช่นเครื่องประดับที่ ศีรษะของคนอื่น ( ซึ่งจะฉวยเอามาประดับที่ศ…

ในบทนี้กล่าวถึงแนวทางและวิเคราะห์ธรรมที่เรียกว่า อุปนยะ ซึ่งชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการนำธรรมเข้าสู่จิตใจ ทำให้บุคคลรู้แจ้งถึงความจริงในพระนิพพาน ซึ่งอาจจะไม่สามารถได้จากเครื่องประดับภายนอก หรืออาจจะ

…อนุตตร์ ปุญฺญกุเขตติ โลกสฺส [แก้บท สุปฏิปนฺโน] ในบทเหล่านั้น บทว่า สุปฏิปนฺโน แปลว่า ปฏิบัติดี มีคำ อธิบายว่า ปฏิบัติเป็นสัมมาปฏิปทา (คือปฏิบัติชอบ เป็นอนิวัตติ ปฏิปทา ( ปฏิบัติไม่กลับ ) เป็นอนุโลมปฏิปทา ( …

บทความนี้กล่าวถึงแนวทางการเจริญสังฆานุสสติ ซึ่งเป็นการระลึกถึงคุณของพระอริยสงฆ์ โดยการปฏิบัติในที่ลับและการฟังโอวาทของพระผู้มีพระภาคเจ้า สาวกที่ได้ยินและปฏิบัติตามหลักคำสอนจะกลายเป็นส่วนหนึ่งของสาวกสง

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 302 โต่ง ) ทั้ง ๒ ข้าง และเพราะปฏิบัติเพื่อละโทษ คือความคิด ความโกง และความงอ ทางกายวาจาใจ พระนิพพาน ตรัสเรียกว่า ฌายะ เพราะปฏิบัติเพื่อประโยชน์ แก่พระนิ

เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติที่นำไปสู่ความเป็นผู้ควรแก่สามีจิกรรม อธิบายถึงการปฏิบัติในทางจิตใจและวาจาเพื่อบรรลุพระนิพพาน โดยเน้นที่การปฏิบัติเพื่อประโยชน์ที่สูงสุดและการศึ…

…ถวายแก่ท่าน และท่านก็ควรรับของรับแขก ดังนี้แล ส่วนบาลีของชนเหล่าใดว่า ปาหวนีโย บาลีของชนเหล่านั้นมี อธิบายว่า เพราะเหตุที่พระสงฆ์ย่อมควรซึ่งบุพการ ( การทำให้ก่อน) เพราะฉะนั้น ทานวัตถุ บุคคลควรนำมาบูชาในพระส…

ข้อความนี้อธิบายเกี่ยวกับคำว่า 'อาหวนียะ' และ 'ปาหุเนยยะ' ในบริบทของพระสงฆ์ โดยระบุถึงการถวายอาคันตุกทานที่เหมาะสม โ…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 310 เป็นศีลไม่ขาดเป็นต้นดังนี้อยู่ ในสมัยนั้น จิต (ของเธอ ) ย่อมไม่เป็น จิตที่ราคะกลุ้มรุม ไม่เป็นจิตที่โทสะกลุ้มรุม ไม่เป็นจิตที่โมหะกลุ้มรุม เลยทีเดียว

ในเนื้อหาเกี่ยวกับวิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๒ อธิบายความสำคัญของศีลและฌานที่เกิดจากการระลึกถึงคุณของศีล โดยจิตที่มีศีลไม่ขาดจะสามารถหลุดพ้นจากราคะ โทสะ …

…ายก [แก้อรรถ อนุสสรณปาฐะ] ในปาฐะเหล่านั้น ข้อว่า ลาภา วต เม นั้น คือ มยุห์ วต ลาภา ( ลาภของเราหนอ ) อธิบายว่า " ลาภทั้งหลายของ ที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงพรรณนาไว้หลายนัยเป็นต้นว่า " ... ก็แลผู้เป็น ทายกนั้นคร…

บทความนี้กล่าวถึงการให้ทานอันปราศจากความตระหนี่ซึ่งเป็นมลทินที่ขัดขวางความเจริญในจิตใจของมนุษย์ โดยชี้ให้เห็นถึงคุณค่าของการเสียสละและการเป็นทายกที่มีอายุยืนยาวตามคำสอนของพระพุทธเจ้า เช่น การให้ทานจะท

…ร็จครบบริบูรณ์โดยเร็ว ได้ขอให้พระเปรียญ ที่ทรงความรู้หลายท่านช่วยรวบรวมและเรียบเรียง เฉพาะในเล่มนี้ อธิบายนามตอนต้น พระมหาบุญสงค์ อตฺตคุตฺโต ป.ธ. ๖ วัดราชาธิวาส เรียบเรียง. อธิบายนามตอนปลาย กติปยศัพท์ สังขย…

บทคำนำของหนังสือบาลีไวยากรณ์ที่มีความสำคัญในการศึกษามคธภาษา โดยกล่าวถึงการจัดหลักสูตรและการสร้างเครื่องอุปกรณ์บาลีต่าง ๆ เพื่อช่วยนักศึกษาในการเรียนรู้และเข้าใจหลักไวยากรณ์ได้ง่ายขึ้น หนังสือเล่มนี้ถู

ประโยค - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 1 อธิบายนามตอนต้น พระมหาบุญสงค์ อตฺตคุตฺโต ป.ธ. ๖ วัดราชาธิว…

บทความนี้อธิบายความหมายและการใช้งานของนามและศัพท์ในภาษาบาลี โดยเริ่มต้นจากการให้คำนิยามของสิ่งต่าง ๆ ที่มีอยู่ในโลก…

ประโยค๑ - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 2 แม้ในภาษาไทยก็มีใช้เหมือนกัน เช่นคำว่า ดิน น้ำ ไฟ ลม เป็นต…

เอกสารนี้อธิบายถึงบาลีไวยากรณ์โดยเฉพาะนามและอัพยยศัพท์ ที่พบในภาษาไทย เทคนิคในการประกอบคำ และตัวอย่างเช่นคำว่า ดิน …

ประโยค๑ - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 3 อุปโภค เช่นเสื้อผ้าหรือเครื่องใช้อย่างอื่น ๆ เป็นต้นก็ดี เ…

บทนี้กล่าวถึงการอธิบายบาลีไวยากรณ์ โดยเฉพาะในส่วนของนามและอัพยยศัพท์ โดยมีการแยกประเภทนามออกเป็นสองประเภทหลัก คือ สาธารณนา…

ประโยค - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 4 อสาธารณนามก็ได้ เพราะคนไทยมิได้มีทั่วไปแก่คนทั้งโลก มี จีน…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายบาลีไวยากรณ์ในส่วนของนามและคุณนาม โดยเน้นความสำคัญของการใช้คำที่แสดงลักษณะของนามเพื่อให้เข้าใจลักษณะ…

ประโยค - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 5 จุลุลปาโล นายปาละน้อย กาฬุทายี พระอุทายีดำ โลลุทายี พระ อุ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายคุณนามในบาลี ซึ่งแบ่งออกเป็น 3 ชั้น ได้แก่ ปกติ วิเสส และ อติวิเสส โดยชั้นปกตินั้นเป็นคำคุณที่แสดงถึ…