อรรถกถ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 16 / 42

…ความสะอาดกาย ความ สะอาดวาจา ความสะอาดใจ เป็นเครื่องปรากฏย่อมถึงการนับว่า ปรากฏโดยความเป็นของสะอาด” (อรรถกถาสีลมยญาณนิทเทส ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค) หมายถึงการละชั่วจากบาปอกุศลทั้งปวงโดย มีศีลเป็นกรอบของการ…

บทความนี้สรุปวิธีการล้างบาปตามหลักคำสอนทางพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงหลักการของการรักษาศีลเป็นขั้นต้นที่ทำให้จิตใจสะอาด เริ่มจากการควบคุมกาย วาจา ใจ และการฝึกสมาธิเพื่อการบรรลุวิชชา ซึ่งจะช่วยให้ผู้ปฏิบ

…รื่องมนุสสภูมิได้อธิบายไว้แล้วในเนื้อหาวิชาจักรวาลวิทยาและวิชาปรโลกวิทยา * เรื่องนายพรานกุกกุฏมิตร, อรรถกถาขุททกนิกาย คาถาธรรมบท, มก. เล่ม 42 หน้า 36 บ า ที่ 7 ก ร ณี ศึ ก ษ า เ รื่ อ ง ก า แ ห่ ง ก ร ร ม D…

การตั้งเป้าหมายชีวิตที่แคบอาจทำให้เราเสี่ยงต่อการไม่มีความพร้อมสำหรับชีวิตหลังความตาย การสร้างบุญกุศลและละบาปเป็นสิ่งสำคัญที่เราไม่ควรละเลย เพื่อให้เราสามารถสร้างความดีและมีจิตใจที่ผ่องใสก่อนจากโลกนี้

…อยู่ในฐานที่ตั้งดั้งเดิมของจิต จิตใจจะดีได้กายกับวาจาจะต้องดีด้วย จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่มนุษย์ อรรถกถาอัจฉริยัพภูตสูตร, มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์, มก. เล่ม 23 หน้า 53 ระบุระยะเวลาการสั่งสม บุญบารมีของพ…

…ีความจำเป็นต้องมีกฎหมายมากมาย เพื่อควบคุมพฤติกรรม ซึ่งปัญหาทั้งหมดจะยุติเมื่อมนุษย์มีศีลธรรมในจิตใจ อรรถกถาในพระไตรปิฎกอธิบายการสั่งสมบุญบารมีของพระอรหันต์ ผู้บำเพ็ญบารมีในเวลาอันยาวนานถึง 80 อสงไขยกัป

…ือปฏิสนธิในพระครรภ์ของพระมหามายาเทวี เพื่อที่จะให้เรื่องการถือปฏิสนธินั้นชัดแจ้ง ในวิสุทธชนวิลาสินี อรรถกถา ขุททกนิกายอุปทาน กล่าวว่า ในกาลนั้นนครกบิลพัสดุ์ได้มีงานนักขัตฤกษ์ เดือน 8 อย่างเอิกเกริก มหาชนต่า…

บทความนี้อธิบายถึงกระบวนการการบังเกิดของพระโพธิสัตว์ในตระกูลกษัตริย์และการเลือกพระมารดาที่มีความดีงามจากพระนางมหามายา ซึ่งมีการกล่าวถึงการรับการเชิญจากเทวดาและความสำคัญของพิธีกรรมต่างๆ ที่จัดขึ้นในนคร

…1. คำว่า พุทธะ หมายถึง ความเป็นผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน หรือผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบานภายใน แบ่งตาม อรรถกถาที่มีกล่าวไว้ในพระไตรปิฎกแล้ว ท่านแบ่งออกเป็น 3 ประเภทคือ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระปัจเจกพุทธเจ้า พระ…

บทความนี้กล่าวถึงแนวคิดที่สำคัญเกี่ยวกับพุทธะซึ่งหมายถึงผู้รู้ ผู้ตื่นและผู้เบิกบาน โดยแบ่งออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระปัจเจกพุทธเจ้า และพระสาวกพุทธะ นอกจากนี้ยังอธิบายถึงการปฏิบัติ

…ึง ท่านผู้ตรัสรู้แล้ว ท่านผู้รู้อริยสัจ 4 อย่างถ่องแท้ ซึ่งอาจจะมีการแบ่งได้หลายประเภท แต่หากแบ่งตามอรรถกถาที่มีกล่าวไว้ในพระไตรปิฎกแล้ว ท่านแบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. ก…

…ตตามหลักธรรมและการหลีกหนีจากสิ่งที่ไม่เกื้อกูล เพื่อดับทุกข์ทั้งสิ้น โดยมีการแบ่งหมายถึง 3 ประเภทตามอรรถกถาในพระไตรปิฎก ความเข้าใจในคำว่าพุทธะจึงสำคัญต่อนักศึกษาและผู้สนใจในการศึกษาพุทธศาสนา และเป็นพื้นฐานใ…

…ันน่า รื่นรมย์ของหม่อมฉัน พระองค์ให้เติบโตแล้ว) 6 แห่ง - หลักฐานธรรมกายที่ปรากฏอยู่ในคัมภีร์อื่นๆ ในอรรถกถา มีปรากฏอยู่ 25 อรรถกถา ในฎีกาพระวินัยที่ชื่อว่า “สารัตถทีปนี” กล่าวถึง “ธรรมกาย” ในฉบับภาษาบาลีอยู…

ในพระสุตตันตปิฎก อปทาน มีการกล่าวถึงพระธรรมกาย รวมถึงหลักฐานในอรรถกถาและคัมภีร์อื่นๆ เช่น วิสุทธิมรรค ที่กล่าวถึงธรรมกายอย่างชัดเจน การค้นพบวิชชาธรรมกายโดยพระเดชพระคุณห…

…ึ่งของ ชาวโลกอีกยาวนาน เพราะการสวดมนต์นั้นเป็นการทบทวนและใส่ใจให้ความสำคัญกับพุทธวจนะ บาลี พร้อมทั้งอรรถกถาในพุทธพจน์ คือ พระไตรปิฎก บาลีนั้นยังคงอยู่เพียงใด ปริยัติก็ชื่อว่ายังบริบูรณ์ อยู่เพียงนั้น” สำรวม…

เนื้อหานี้ยกย่องความสำคัญของการสวดมนต์ในพระพุทธศาสนา วัดที่มีเสียงสวดมนต์อยู่ได้ยาวนานจะเป็นที่พึ่งของชาวโลก การรักษาความสำรวมในพระปาฏิโมกข์และความสำคัญของการปลูกฝังวินัยในหมู่พระภิกษุและสามเณรเป็นสิ่

…้รู้ สุภัททะ ก็ภิกษุเหล่านี้ จึงอยู่โดยชอบ โลกจะไม่พึงว่างจากพระอรหันต์ทั้งหลาย” 1 สุมังคลวิลาสินี, อรรถกถานิกาย สีลขันธวรรค, มก. เล่มที่ 11 หน้า 320 * มหาปรินิพพานสูตร, ทีฆนิกาย มหาวรรค, มก. เล่มที่ 13 หน้…

การปฏิบัติสมาธิเป็นวิธีหนึ่งในการพัฒนาจิตใจ โดยเฉพาะในพระพุทธศาสนา ที่สอนให้ผู้ปฏิบัติจดจ่ออยู่ที่ศูนย์กลางกาย อันเป็นประตูไปสู่มรรคผลนิพพาน หลวงปู่ที่บรรลุวิชชาธรรมกายชี้ให้เห็นว่าสัมมาสมาธิเป็นการน้

…ั้งคืน พระสาวกของพระโคดมเหล่านั้น จะหลับก็ตาม จะตื่นก็ตาม ชื่อว่าตื่น ตื่นแล้วด้วยดี” ธัมมปทัฏฐกถา, อรรถกถาขุททกนิกาย คาถาธรรมบท, มก. เล่มที่ 43 หน้า 172 56 DOU ปฏิปทา มหาปูชนียาจารย์

วิชชาธรรมกายเป็นวิชชาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่มุ่งเน้นการบำเพ็ญเพียรและเจริญภาวนาโดยใช้สัมมาสมาธิเป็นพื้นฐานสำคัญสำหรับการกำจัดกิเลสและบรรลุพระนิพพาน การใช้คำบริกรรม "สัมมา อะระหัง" เป็นส่วนสำคัญในการ

…1 เพราะเป็นผู้ควรแก่สักการะ มีปัจจัย 4 เป็นต้น 1 เพราะเป็นผู้ไม่ทำความชั่วในที่ลับ 1” * มโนรถบูรณี, อรรถกถาอังคุตตรนิกาย ทุกนิบาต, มก. เล่มที่ 33 หน้า 332 ภาคที่ 1 ประวัติ พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) DOU 57

จากหนังสือ “หลวงพ่อสดวัดปากน้ำ” พุทธานุสสติเป็นความสำคัญในการส่งเสริมสุขใจแก่ผู้ปฏิบัติธรรม โดยที่หลวงปู่วัดปากน้ำได้สอนให้มีพระพุทธคุณในใจเพื่อไม่ตกนรกและไปสวรรค์ได้แน่นอน นอกจากนี้ยังมีความหมายเกี่ย

…ว์ อตีต์ อาหริตวา ภิกขู โอวทนฺโต เต หิ นาม ภิกฺขเว ติรัจฉานคตา อญฺญมญญ์ สคารวา สมฺปติสสา วิหริสุ ฯ (อรรถกถาชาดก เอกนิบาต และ มงฺคล. ๒/๒๘๔/๒๑๕) เพาะฉะนั้น ขอให้นักศึกษาผู้จะแต่งไทยเป็นภาษามคธ โดยใช้ ประโยค ห…

บทความนี้เผยแพร่หลักการการแต่งไทยเป็นภาษามคธ โดยมีการอธิบายถึงการใช้ประโยคและกิริยาในภาษามคธ พร้อมทั้งยกตัวอย่างที่แสดงให้เห็นถึงความนิยมและภูมิปัญญาของผู้แต่ง โดยมุ่งหวังให้นักศึกษาเข้าใจและเข้าถึงหล

…องตน อันจะสามารถนำไปสู่ทางพ้นทุกข์ และจะทำให้ บรรลุเป้าหมายสูงสุดในทางพระพุทธศาสนาได้ 2 วิภังคสูตร, อรรถกถาสังยุตตนิกาย มหาวารวรรค, มก. เล่ม 31 หน้า 165-166. อรรถกถาธรรมสังคณี จิตตุปปาทกัณฑ์, มก. เล่ม 76 หน…

การฝึกสมาธิในพระพุทธศาสนาต้องยึดหลักสัมมาสมาธิ ซึ่งหมายถึงการทำให้ใจสงบ ปราศจากอกุศลธรรม ไม่ฟุ้งซ่าน โดยไม่ให้ใจเกาะเกี่ยวกับกามคุณทั้ง 5 อย่างเพื่อไม่ให้เกิดราคะ โทสะ โมหะ ขณะที่มิจฉาสมาธิคือการตั้งม

…แบบประเมินตนเองหลังเรียนบทที่ 2 และกิจกรรม 1, 2, 3 ในแบบฝึกปฏิบัติบทที่ 2 แล้วจึงศึกษาบทที่ 3 ต่อไป อรรถกถาขุททกนิกาย มหานิทเทส, สัทธัมมปัชโชติกา, มก. เล่ม 65 หน้า 303. บทที่ 2 ประเภท และ ระดั บ ข อ ง สมาธิ…

เนื้อหาเสนอเกี่ยวกับประเภทและระดับของสมาธิในพระพุทธศาสนา โดยจำแนกระดับสมาธิออกเป็น 3 ระดับ ได้แก่ ขณิกสมาธิ ซึ่งเป็นการสงบชั่วขณะ, อุปจารสมาธิ สามารถสงบได้เป็นเวลานานกว่า และอัปปนาสมาธิ ซึ่งเป็นระดับท

…ภัตตสัมมทะ 4.4.5 เจตโส ลีนัตตัง 4.3 วิธีแก้ไขถีนมิทธะ 4.3.1 นีวรณปหานวรรค 4.3.2 โมคคัลลานสูตร 4.3.3 อรรถกถา ทีฆนิกาย มหาวรรค 46 DOU สมาธิ 3 อุ ป ส ร ร ค แ ล ะ วิ ธี แ ก้ ไ ข ใ น ก า ร ทำสมาธิ

…ของจีนมิทธะซึ่งเป็นอุปสรรคต่อการทำสมาธิ พร้อมเสนอวิธีการแก้ไขหลายรูปแบบ รวมถึงการใช้สูตรโมคคัลลานและอรรถกถาเพื่อช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถพัฒนาและทำสมาธิได้อย่างมีประสิทธิภาพ เนื้อหานี้ยังครอบคลุมถึงกลไกของการ…

… ยังอาจจะเป็นต้นทางให้เราได้เข้าถึงธรรม ก็คือหลับที่ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 กลางอู่ แห่งทะเลบุญ” 4.3.3 อรรถกถา ทีฆนิกาย มหาวรรค นอกจากนี้ ในอรรถกถา ทีฆนิกาย มหาวรรค ยังได้กล่าวถึงธรรม 6 ประการ ย่อมเป็นไปเพื่อล…

บทความนี้กล่าวถึงการจัดการกับความง่วงนอนในขณะที่ปฏิบัติธรรม โดยเสนอแนวทางจากพระเดชพระคุณพระราชภาวนาวิสุทธิ์ให้เราพักผ่อนอย่างชาญฉลาด และการควบคุมการบริโภคอาหารเพื่อไม่ให้ส่งผลเสียต่อการปฏิบัติธรรม โดย

…ง ว่า มีโทษแห่งการอยู่ในบ้านอยู่ 8 อย่าง แม้ว่าจะเล็กน้อยหรือเป็นธรรมดาอย่างไรก็ตาม โทษเหล่านั้นพระ อรรถกถาจารย์ท่านกล่าวไว้ดังต่อไปนี้ บ ท ที่ 5 อุ ท ธ จ จ ก ก ก จ จ ะ แ ล ะ วิธี แก้ไข DOU 65

บทความนี้ให้ความเข้าใจเกี่ยวกับความกังวลใจที่อาจส่งผลต่อการนั่งสมาธิและการมุ่งมั่นในทางปฏิบัติ ศึกษาเครื่องกังวลที่มี 10 ประการตามคัมภีร์วิสุทธิมรรค รวมถึงข้อคิดเกี่ยวกับการต้องตัดการยึดถือจากที่อยู่

…กะ -มรดกธรรม กัณฑ์ที่ 2 หน้า 64. 3 2 พระราชภาวนาวิสุทธิ์, พระธรรมเทศนา, 3 ตุลาคม 2536 สารัตถปกาสินี อรรถกถาสังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค, มก. เล่ม 27 หน้า117. บ บทที่ 1 อิ ท ธิ บ า ท 4 DOU 5

บทความนี้สำรวจความหมายของฉันทะในแนวทางการปฏิบัติสมาธิ โดยพระเดชพระคุณพระมงคลเทพมุนีว่า ‘ปักใจ’ เพื่อรักการเข้าถึงพระธรรมกายอย่างจริงจัง พร้อมให้วิธีการวัดฉันทะในใจ เราต้องถามตัวเองว่า ‘เรารักการเข้าถึ

…พ้น), วิมุตติญาณทัสสนะ ย่อมมีเพื่อประโยชน์แก่อนุปาทา ปรินิพพาน (ความดับสนิทหาเชื้อมิได้)” วินัยปิฏก อรรถกถา, ม.ก. เล่ม 1 หน้า 171 14 DOU ส ม า ธิ 5 ห ลั ก ส ม ก วิ ปั ส ส น า กั ม ม ฏ ฐ า น

การเจริญสมาธิแบบธรรมชาติเป็นการเปลี่ยนแปลงจิตที่เกิดขึ้นอย่างเป็นลำดับ โดยเริ่มจากความปราโมทย์ที่เกิดจากการทำความดี ทำให้ร่างกายผ่อนคลาย สงบ และนำไปสู่อารมณ์ที่ดีขึ้นจนเกิดสมาธิขึ้นได้ง่ายๆ โดยไม่ต้อง

…ที่เกิดขึ้นจากความสงบของจิต ปีติอาจเกิดขึ้นได้แก่คนที่ทำสมาธิ แม้เมื่อจิต เริ่มสงบ ยังไม่ได้สมาธิ ในอรรถกถา ท่านแยกประเภทของปีติเป็น 5 ประเภท 1. ขุททกาปีติ คือ ปีติเล็กน้อย ได้แก่ ความยินดีที่เกิดขึ้นเพียงเ…

…นาสมาธิและลักษณะของปีติที่เกิดขึ้นขณะปฏิบัติ นอกจากนี้ยังมีการแยกประเภทปีติเป็น 5 ประเภทตามที่ระบุในอรรถกถา ซึ่งรวมถึงขุททกาปีติ, ขณิกาปีติ, และโอกกันติกาปีติ เป็นต้น