หน้าหนังสือทั้งหมด

พระพุทธองค์และการเผยแผ่พระพุทธศาสนา
4
พระพุทธองค์และการเผยแผ่พระพุทธศาสนา
…ป็นพลังแห่งพุทธานุภาพของพระองค์เอง หากจะกล่าวถึงหลักฐานตามคัมภีร์ของพระพุทธศาสนา ในฝ่ายบาลีปรกอคือ อรรถกถา quodว่า ปฐมวาทสุดตวันนา (Punnovādasuttavannana) ที่อรรถาธิบายพระสูตรปฐมวาทสุดตะ (Punnovādasutta) ใ…
…ธศาสนาในมัชฌิมประเทศของอินเดีย แต่บางคนเชื่อว่าทรงจาริกไปทั่วโลก ด้วยพุทธานุภาพในตนเอง ตามหลักฐานจากอรรถกถาในพระไตรปิฎก กล่าวว่าพระองค์เสด็จไปนอกเขตแม่น้ำคงคาเพื่อเผยแผ่พระศาสนา โดยการดำเนินการของพระปุณณเถร…
วาสนาวิวิจารณ์กาพระพุทธศาสนา ปีที่ 4 ฉบับที่ 2
23
วาสนาวิวิจารณ์กาพระพุทธศาสนา ปีที่ 4 ฉบับที่ 2
…เรื่องสังจะ 2 จากพระไตรปิฎกในส่วนที่เป็นพุทธวจนหรือพระดำรัสของพระพุทธเจ้าโดยตรง แต่มาการอธิบายในชั้นอรรถกถาของบทนาดาจารย์เป็นจำนวนมาก ตัวอย่างเช่น "ในภัทระพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงสมมติเทคนิคา และปรมัตตันเ…
…บายเรื่องสังจะ 2 ที่กล่าวถึงในพระไตรปิฎกเถรวาท โดยไม่พบคำอธิบายที่ชัดเจนจากพระพุทธเจ้าโดยตรง แต่จะมีอรรถกถาที่ให้ความเห็นเกี่ยวกับเรื่องนี้อย่างมากมาย นอกจากนี้ยังเป็นการชี้ให้เห็นถึงความยากลำบากในการเจรจาแ…
ธรรมธารา: อิทธิพลแนวคิดพระพุทธศาสนา
25
ธรรมธารา: อิทธิพลแนวคิดพระพุทธศาสนา
…เด็นสำคัญที่สามารถได้แย้งแนวคิดข้างต้นคือ เราต้องทำความเข้าใจก่อนว่าพระพุทธโฆษาจารย์ไม่ได้เป็นผู้จาถอรรถกถาในชั้นพระไตรปิฎก แต่เป็นเพียงผู้แปลและเรียบเรียงจากภาษาสิงหลมาเป็นภาษาบาลี เพราะฉะนั้นแนวคิดย่อมมีก…
บทความนี้วิเคราะห์เกี่ยวกับแนวคิดของพระพุทธโฆษาจารย์และการเกิดขึ้นของอรรถถกถา รวมถึงการเปรียบเทียบกับสำนักมัยมะ โดยแสดงให้เห็นว่าความคิดที่เกิดขึ้นนั้นมีอิทธิพลต่อพระพุทธศาสนาอย่างไร ภายใต้การตีความที
การศึกษาชั้นกิริยาประเภทยืนในคัมภีร์มูลเมธยมกริกา
28
การศึกษาชั้นกิริยาประเภทยืนในคัมภีร์มูลเมธยมกริกา
…อาชฺยมานสมบัติในกบบรรลุธรรมอื้อไม่” ธรรมอารา ฉ.1: 159 – 200. มหามกุฏราชวิทยาลัย. 2543. พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล.พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ : มหามกุฏราชวิทยาลัย. พินด ดอกบัว 2555, ปวงปรัชญาอินเดีย, พิมพ์ครั้งท…
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ชั้นกิริยาประเภทยืนของพระนาจารุณในคัมภีร์มูลเมธยมกริกา โดยทำการศึกษาเชิงวิเคราะห์การให้เหตุผลแบบวิธีและวิเคราะห์วิธีตอบปัญหาอาคุโตโกฎิ ผลงานนี้พิจารณาจากบรรณานุก
ธรรมธารา วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2
11
ธรรมธารา วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2
ธรรมธารา วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 (ฉบับรวมเล่มที่ 9) ปี 2562 หน้าที่ 186 ; / 186 กัณฑ์ที่ 6 ธุ่งดปัญหา พระเจ้ามิลินท์ถามเกี่ยวกับความสามารถของคุตภสในทางบรรลุธรรม ประโยชน์ของกา
…าและการใช้แบบจำลองในการเข้าใจธรรมะ มิลินทปัญหาได้รับการยอมรับทั้งในไทยและพม่าเป็นคัมภีร์สำคัญในกลุ่มอรรถกถา ซึ่งช่วยในการปกป้องความสงสัยในพระพุทธศาสนาและเสริมสร้างความเข้าใจในหลักคำสอน.
ข้อดีของการเผยแผ่พุทธศาสนาแบบสมาคม
20
ข้อดีของการเผยแผ่พุทธศาสนาแบบสมาคม
… ได้ช่วยกันคิด ช่วยกันทำ ช่วยกันคัดเลือก บริวจรร แปล และเผยแพร่ “คัมภีร์พุทธดั้งเดิม” ทั้งพระบาลีและอรรถกถา สู่ดวงวิชาการพุทธศาสนาในมหาวิทยาลัยต่าง ๆ ทั่วยุโรป และอเมริกา ทำให้เกิดมีจำนวนชาวพุทธที่มากด้วยสต…
การเผยแผ่พุทธศาสนาแบบสมาคมมีข้อดีหลายประการ เช่น การทำงานร่วมกันในรูปแบบสมาชิกที่มีทิศทางเดียวกัน มีการส่งข่าวสารผ่านจดหมายข่าวและวารสารที่ให้ข้อมูลต่าง ๆ แก่สมาชิก สมาคมบาสิได้สร้างพุทธศาสนิกชนสายปัญ
ความสำคัญของชาดกในพระพุทธศาสนา
7
ความสำคัญของชาดกในพระพุทธศาสนา
…ำถามจัดเก็บไว้ในพระไตรปิฎกบาลี คือ "ทุทกนกาย ชาดก" สำหรับเนื้อเรื่องโดยละเอียดได้ถูกจัดเก็บไว้ในนั้นอรรถกถา (บางเรื่องยังปรากฏในคัมภีร์จิยาปิฎก และคัมภีร์เล่มอื่นๆบ้าง) ส่วนนิยายหินายนฝ่ายเหนือลั่น _______…
บทความนี้ศึกษาความสำคัญของชาดกซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเนื้อหาทางพระพุทธศาสนาและวรรณคดีที่มีความเก่าแก่ โดยมีการจัดเก็บเนื้อหาชาดกในพระไตรปิฎกบาลีและคัมภีร์อื่นๆ ที่เกี่ยวข้องเช่น คัมภีร์จิยาปิฎกและหมวดอวท
การศึกษาและปฏิบัติธรรมในพระพุทธศาสนา
20
การศึกษาและปฏิบัติธรรมในพระพุทธศาสนา
…ิมก็มีประสงค์จะปกป้องเท่านั้น --- มีข้อความหมายเหตุด้านล่างเป็นคำอธิบายเพิ่มเติม: 24 ตามคำอธิบายในอรรถกถา “tumhāka” หมายถึง “อาจารย์” ลงปัญจมีวิภัตติ (ablative) แล้วรัฐสะเสียงท้ายจาก tumhāka เป็น tumhāka …
…ีวิต และการศึกษาความจริงเพื่อลดความทุกข์ที่เกิดขึ้น จากคำสอนของพระพุทธเจ้า. นอกจากนี้ยังมีการอ้างถึงอรรถกถาที่ช่วยให้เห็นถึงความสำคัญของการเรียนรู้จากประสบการณ์และการพัฒนาตนเอง นับเป็นการกระตุ้นให้ผู้สนใจได…
การศึกษาเปรียบเทียบในคาถาจีนและลักษณะของคางคก
30
การศึกษาเปรียบเทียบในคาถาจีนและลักษณะของคางคก
…เป็นที่รื่นรมย์ใจ เจ้าจงไปแสวงหาอื่นเป็นสามีเกิด (ข.ซา. 59/887/63 แปล.มมร, 27/58/238 แปล.มจร) 35 ในอรรถกถามีคำอธิบายว่า “mig” ในคาถานี้หมายถึง แมว (จ.III: 266¹ Ee)
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการศึกษาเปรียบเทียบคาถาจีนใน Jātaka โดยเฉพาะในเรื่องของ Kukkutajātaka ซึ่งเน้นถึงการเปรียบเทียบระหว่างแมวและสัตว์อื่นๆ การอธิบายในบทความพูดถึงความเข้ากันได้ของสัตว์ประเภทต่างๆ ผ่านค
งานธรรมอารฺ วาสนาวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2
33
งานธรรมอารฺ วาสนาวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2
…, 不得不憂愁. (T3: 93b16-17) 38 เนื้อหาชาดกในพากย์จีนจัดให้คาถานี้เป็นคำพูดของท้าวสักกา 39 ตามคำอธิบายในอรรถกถา “miga” ในคาถานี้หมายถึง สัตว์เดรัจฉานทั้งหมด (J III: 3906 Ee)
งานวิจัยนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับหลักธรรมในพระพุทธศาสนา โดยอ้างอิงจากชาดกต่างๆ รวมถึงการตีความและอภิปรายเกี่ยวกับข้อความจากพระไตรปิฏก ที่เกี่ยวข้องกับการไม่ครองเรือนและการปล่อยวางจิตใจ ในส่วนของคาถาต
การพึ่งพาและการเดินทางร่วมกับเพื่อนที่ดี
38
การพึ่งพาและการเดินทางร่วมกับเพื่อนที่ดี
…4. (J III: 48820-23 Ee) - มัชฌาคม (中阿含) 若不得定伴, 患者獨修善, 如王嚴治國, 如象獨在野. (T1: 535 C 11-12) ตามคำอธิบายในอรรถกถา “matāṅga” เป็นคำเรียกช้าง และ “nāgo” (ศัพท์เดิมคือ nāga) คื้องาช้างใหญ่ (J III: 489 25-26 Ee)
เนื้อหานี้พูดถึงการพึ่งพาผู้มีปัญญาและธรรมอันงามเป็นเครื่องอยู่ในการเดินทางร่วมกัน โดยเน้นถึงความสำคัญของการมีสติและการเดินทางไปยังสถานที่ต่างๆ อย่างมีความสุข จิตใจเต็มไปด้วยความยินดี การร่วมทางกับเพื
การเที่ยวไปผู้เดียวในทางธรรม
40
การเที่ยวไปผู้เดียวในทางธรรม
…ยนเลือกใชเป็น “yäya” ตามฉบับ จ. 191¹ (Be; J I: 332¹ (Ce); J I: 259³ (Se) ส่วนฉบับ Ee เป็น “yäya” 46 อรรถกถามข้อความอธิบาย “na vinodaye”ว่า “vinodetuṁ nässakhī” (J III: 499¹9 Ee) สำหรับคำแปลไทยทั้ง 2 ฉบับได้…
เนื้อหานี้พูดถึงการเที่ยวไปคนเดียวในทางธรรม โดยเน้นถึงความสำคัญของการไม่คบหากับคนชั่ว และรักษาความดีให้มั่นคง แม้จะต้องอยู่ตามลำพังก็ตาม การเชื่อมโยงไปยังพระธรรมคำสอนที่เตือนสติให้ทบทวนการกระทำของตนเอ
ธรรมา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2
43
ธรรมา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2
…่านจงเปลี่ยนข้าพเจ้ากับพญาหงส์นี้เถิด (ช.ซา. 62/175/300 แปล.มมร, 28/28/89 แปล.มจร) 49 ตามคำอธิบายในอรรถกถา “asma" เป็นภิษายอาขยายตนตวัตติม (present) พูพจน์ บูรพที่ 1 (อุดมบูรพ) (J V: 343 19 Ee)
…และแนวคิดการปกครองบ้านเมืองภายใต้หลักธรรม นอกจากนี้ยังมีข้อมูลเกี่ยวกับพระวินัย และคำอธิบายต่างๆ จากอรรถกถา เพื่อนำเสนอมุมมองใหม่ ๆ ในการศึกษาและปฏิบัติในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะเรื่องการปกครองอย่างมีสติและธรร…
พระโอรสของพระราชาและพระราชบัญญัติใหม่
45
พระโอรสของพระราชาและพระราชบัญญัติใหม่
…ะวัติความเป็นมาของคำว่า muga และ pakkha อย่างละเอียดได้ใน Duan, Qing (2016: 31-39) 53 ตามคำอธิบายในอรรถกถาฉบับ J-a VI: 15 1-2 (Be); J-a VII: 9 31-32 (Ce); J-a IX: 24 15-16 (Se) “nikhanam” เป็นภิยาฎายอดสัตว…
…ารกับพระโอรสผู้ไม่มีประโยชน์. เอกสารอธิบายถึงคำที่เกี่ยวข้อง เช่น muga และ pakkha รวมถึงการวิเคราะห์อรรถกถา และประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับวินัยและการปกครอง.
ธรรมธารา: นิกายทางพระพุทธศาสนา
49
ธรรมธารา: นิกายทางพระพุทธศาสนา
…เนื้อหาใกล้เคียงกับคาถาที่ปรากฏในปัจจุบัน ส่วนในแห่งหลักฐานทางโบราณคดี ยืนยันได้ว่าเรื่องราวชาดก (ในอรรถกถา) จำนวนหนึ่งเกิดขึ้นก่อน พุทธศตวรรษที่ 3 เพิ่มได้ใน พระมหาพงศ์ศักดิ์ ธนิษโย (2559: 168-193)
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับนิกายต่างๆ ในพระพุทธศาสนา ได้แก่ นิกายมูลสารสติวาม ธรรมคุปต์ มหาสกละ และมหาสิกขา โดยมีการกล่าวถึงรายละเอียดของพระวินัยในแต่ละนิกาย พร้อมเสนอหลักฐานจากคัมภีร์อันหลากหลายที่ใช้อ้
ความหมายของคาถาสํคัญกฤษฎี
58
ความหมายของคาถาสํคัญกฤษฎี
…คียงกับคาถาบดี เมื่อพิจารณาถึงความเกี่ยวข้องกันของ "ขันธ์" กับ "ความไม่มีเวร" พบว่าสิ่งที่น่าหนึ่งในอรรถกถาอธิบายว่า ความไม่มีเวรหมายถึงขันติได้ด้วยคำว่า "averena khanitmettodakena" (Dhp-a.1:5110Ee) ซึ่งมีค…
คาถาสํคัญกฤษฎีมีความหมายตามตัวอักษรที่แสดงถึงความอดทน (ขันธ์) และเชื่อมโยงกับความไม่มีเวรในทางพระพุทธศาสนา ข้อความในคาถานี้ยังสามารถเปรียบเทียบกับข้อความทางพระพุทธศาสนาของจีนนอกจากนี้ยังมีการแปลคาถาชา
การวิเคราะห์คาถาในอุตนวรรณทางพระพุทธศาสนา
61
การวิเคราะห์คาถาในอุตนวรรณทางพระพุทธศาสนา
…ana” ซึ่งคล้ายในภาษาไทยที่นิยมใช้กับคำว่า “กาหปนะ” เช่นกัน คำว่า “กาหปนะ” ในคาถานี้มีปรากฏคำอธิบายในอรรถกถาบัวว่า หมายถึง “ฐิตินะ 7” ดังข้อความว่า
…ภาษา นอกจากนี้ยังมีการอธิบายความหมายของคำบางคำ เช่น "กาหปนะ" ที่มีความสัมพันธ์กับคาถาและถูกอ้างถึงในอรรถกถาบัว ซึ่งเกี่ยวข้องกับข้อคิดทางพระพุทธศาสนาและความหมายของการแสวงหาความสุขและการละจากความทุกข์.
ธรรมนิธาราวารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา
67
ธรรมนิธาราวารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา
…ฉบับรวมเล่มที่ 9) 2562 อักษรย่อคำศัพท์ และฉบับที่ใช้อ้างอิง ชูซา. ขุททกนิภาย ชาดก (แปลไทย) ชุ.ชอ. อรรถกถาขุททกนิภาย ชาดก (แปลไทย) ชุ.อ. อรรถกถาขุททกนิภาย ธรรมบท (แปลไทย) มจร ฉบับมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์มห…
ธรรมนิธาราเป็นวารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนาที่ให้ข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับคำศัพท์และอรรถกถาในพระไตรปิฎก โดยเฉพาะชาดกและธัมมบทที่มีการแปลเป็นไทย วารสารนี้ยังนำเสนอข้อมูลจากฉบับต่างๆ เช่น มหาว…
วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2
69
วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2
…ร: อมรินทร์พริ้นติ้งกรุงเทพ. รีนฤทัย สัจพันธุ์. 2553 นิทานชาดก ฉบับเปรียบเทียบ ในคัมภีร์มหาวัตถุและอรรถกถาชาดก. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพมหานคร: สภาพุทธศ. 2. วารสาร พระมหาพงศ์ศักดิ์ จันโย. 2559 “ความสัมพัน…
วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 (2562) นำเสนอรายชื่อการอ้างอิงในรูปแบบบรรณานุกรมรวมถึงหนังสือ เช่น “การรวบรวมจัดหมวดหมู่พุทธวจนะ” โดยประพบณ์ อัศววิพิทธก และ “นิทานชาดก ฉบับเปรียบเทียบ”
การตรวจชำระและศึกษาพุทธานุสรติ
2
การตรวจชำระและศึกษาพุทธานุสรติ
การตรวจชำระและศึกษาพุทธานุสรติ ในคัมภีร์จุตรรักษาอรรถกถา An Edition and Study of the Buddhānussati in the Pāli Caturārakkhā-āṭhakathā สุปราณี พนิชยางค์ S…
บทความนี้นำเสนอการตรวจชำระและศึกษาพุทธานุสรติในคัมภีร์จุตรรักษาอรรถกถา โดย สุปราณี พนิชยางค์ ซึ่งเป็นนักวิจัยจากมูลนิธิธรรมกาย ประเทศไทย งานวิจัยนี้ได้รับการตอบรับในวันท…