หน้าหนังสือทั้งหมด

วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
206
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…ือ ในบุคคล ๓ (ที่กล่าวแล้ว) นี้ และในตนเองด้วย จึงต้องเสพเจริญกระทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้นไป ก็จะพึงยังอัปปนาให้เจริญได้ด้วยอำนาจแห่งฌาน ๓ (ในจตุกนัย) และ ฌาน ๔ (ในปัญจกนัย) โดยนัยที่กล่าวแล้วในเมตตาภาวนานั้นแ…
ในบทนี้กล่าวถึงการฝึกมุทิตา โดยให้มองเห็นบุคคลที่รักหรือศัตรูในแง่บวกเพื่อสร้างความบันเทิงใจ การระลึกถึงความสุขในอดีตและอนาคตของผู้อื่น จะช่วยทำให้เกิดมุทิตา การเจริญฌานนั้นจะทำให้สามารถพัฒนาจิตใจไปใน
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
216
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…่น มีกัตตุกามตาฉันทะ (ฉันทะคือ ความใคร่จะทำ) เป็นเบื้องต้น มีการข่มนิวรณ์ได้เป็นต้น เป็นท่าม กลาง มีอัปปนาเป็นที่สุด ด้วยอำนาจบัญญัติธรรม จัดว่ามีเอกสัตว์ เป็นอารมณ์ หรือว่า (โดยสมมติธรรม ?) มีอเนกสัตว์เป็น…
บทความนี้นำเสนอการเจริญอุเบกขาในบริบทของพรหมวิหาร โดยอธิบายถึงกระบวนการขยายอารมณ์และความสำคัญของการมีจิตใจที่อ่อนโยนในการภาวนา หลักการปฏิบัติถูกเปรียบเทียบกับแนวทางการทำสวนของชาวนา ซึ่งเริ่มจากการกำหน
วิญญาณและสภาพในชีววิทยา
86
วิญญาณและสภาพในชีววิทยา
…เป็น อุบาบาสรดได้อย่างไร ? มหาภูมิว่ากอาจารย์ทั้งหลายท่านว่า มีได้ โดยเป็นบุพกาล เพราะกรุณามิตที่ถึงอัปปนาท่านั้นจึงไม่เป็นอุบาบาสรด นอกจากนั้นเป็นอุบาบา- สรคดาบ้างก็ได้"
ในเนื้อหานี้จะกล่าวถึงความเป็นไปได้ของวิญญาณในรูปแบบต่างๆ ที่มีความสัมพันธ์กับวิญญาณดวงที่ ๑ ถึงดวงที่ ๔ โดยพูดถึงความสัมพันธภาพและลักษณะเฉพาะตัวของแต่ละวิญญาณ รวมทั้งการหารือเกี่ยวกับกรุณามิติต่างๆ ท
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
245
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…องเสพเจริญทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้นเนือง ๆ ไป เมื่อเธอทำไปอย่างนั้น วิญญาณัญจายตนจิตย่อมจะแนบแน่น (เป็นอัปปนา) อยู่ในวิญญาณที่แผ่อยู่ทั่วอากาศ (นิมิต) ดุจอากาสา นัญจายตนะ (จิต) แนบแน่นอยู่ในอากาศฉะนั้น ส่วนนัย…
ในบทนี้นำเสนอวิธีการเข้าถึงวิญญาณัญจายตนะและการใช้ใจในการนึกและตรึกตาม โดยเน้นการทำให้สติแน่นแฟ้นและการลดนิวรณ์ ทำให้จิตเป็นสมาธิอุปจาร และเข้าถึงการเจริญนิมิตที่เป็นธรรมชาติที่แผ่อยู่ทั่วอากาศ การเจร
การเจริญอากิญจัญญายตนะในพระโยคาวจร
249
การเจริญอากิญจัญญายตนะในพระโยคาวจร
…พเจริญกระทำให้มากซึ่งนิมิต นั้นเนือง ๆ ไป เมื่อเธอทำไปอย่างนั้น อากิญจัญญายตนจิตย่อมจะ แนบแน่น (เป็นอัปปนา) อยู่ในความเปล่าความว่าง หรือความไม่มี แห่งมหัคคตวิญญาณ (ความรู้สึกในฌาน ?) ที่แผ่เป็นไปอยู่ทั่วอาก…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการเจริญอากิญจัญญายตนะ โดยเฉพาะในพระโยคาวจรที่อธิบายถึงวิธีการปฏิบัติสมาธิอย่างถูกต้อง เพื่อให้เกิดความเข้าใจในอากิญจัญญายตนะ และการตัดความพอใจในวิญญาณัญจายตนะอย่างมีสติ เพื่อเข้าถึง
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
250
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 249 ส่วนนัยแห่งอัปปนาแม้ในอากิญจัญญายตนะนี้ บัณฑิตก็พึงทราบ ตามนัยที่กล่าวแล้ว (ในอากาสานัญจายตนะ) เถิด แต่นี่เป็นความ แป…
เนื้อหานี้กล่าวถึงนัยที่สำคัญของอัปปนาในบริบทของอากิญจัญญายตนะ โดยอธิบายว่าการเกิดขึ้นของอัปปนาจิตนั้นทำให้บัณฑิตเห็นความรู้สึกในอากาศ อย่…
วิสุทธิมรรค: เนวสัญญานาสัญญายตนะ
253
วิสุทธิมรรค: เนวสัญญานาสัญญายตนะ
…เจริญทำให้มากซึ่งนิมิตนั้นเนือง ๆ ไป เมื่อเธอทำไปอย่างนั้น เนวสัญญานาสัญญายตนจิต ย่อมจะแนบแน่น (เป็นอัปปนา) อยู่ในขันธ์ทั้ง ๔ กล่าวคือ อากิญจัญญายตนสมาบัติ ดุจอากิญจัญญายตน (จิต) แนบแน่นอยู่ในความปราศไปแห่ง…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการปฏิบัติเพื่อเจริญเนวสัญญานาสัญญายตนะ โดยเฉพาะการทำให้ชำนาญในอากิญจัญญายตนสมาบัติ และเห็นโทษของสัญญาต่าง ๆ ทั้งหลาย และเห็นอานิสงส์ของธรรมชาติที่ละเอียดและประณีต ในกระบวนการทำเ
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๑
256
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๑
…อเมื่อทำในใจถึงสมาบัตินั้น โดย ว่าเป็นธรรมละเอียดโดยนัยที่กล่าวมาก่อนนั้นแล ก็จะบรรลุถึงสัญญา อันถึงอัปปนาที่ละเอียดยิ่งนั้น ซึ่งเป็นสัญญาที่เป็นเหตุให้ได้ชื่อว่าเป็น เนวสัญญีนาสัญญี ชื่อว่าทำจนเป็นสังขาราว…
เนื้อหานี้สนทนาเกี่ยวกับความคิดและการตั้งอยู่ในสมาบัติในทางธรรมซึ่งมีระดับความละเอียดและอธิบายการเปรียบเทียบกับพระราชาที่ไม่เห็นคุณค่าของการเป็นช่างฝีมือ อธิบายถึงความสำคัญของความคิดที่แยกจากการบรรลุถ
การศึกษาเกี่ยวกับความปฏิกูลในวิสุทธิมรรค
14
การศึกษาเกี่ยวกับความปฏิกูลในวิสุทธิมรรค
…ั้นแล้ว ๆ เล่า ๆ เมื่อเธอทำไป อย่างนั้น นิวรณทั้งหลายจะรำงับ จิตจะตั้งมั่น โดยอุปจารสมาธิ อัน ไม่ถึงอัปปนา เพราะความที่กพฬิงการาหารเป็นสภาพลึก โดยความ * - ปกจะในวิสุทธิมรรค พิมพ์ครั้งที่ ๓ พิมพ์ไว้เป็น ปาฏิ…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการสะท้อนถึงความปฏิกูลที่เกิดขึ้นในการกินอาหารและการทำความสะอาดมือ โดยมีการยกตัวอย่างถึงการล้างมือและอาการของความปฏิกูลที่เชื่อมโยงกับความรู้สึกทางจิต การศึกษาความปฏิกูลนี้ช่วยให
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - อาหาเรปฏิกูลสัญญา
15
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - อาหาเรปฏิกูลสัญญา
…ิมิตและปฏิภาคนิมิตไม่ เพราะถ้าอุคคหนิมิตเกิด ปฏิภาค นิมิตก็ต้องมี และเมื่อปฏิภาคนิมิตมี ฌานก็ต้องถึงอัปปนา แต่นี่ไม่มี เพราะอะไร เพราะภาวนามีอาการต่าง ๆ ประการหนึ่ง เพราะเป็นกรรมฐานลึกโดยความเป็นสภาว ธรรมปร…
…ยภาวนาหรืองานวิจัยนี้จะถูกชี้ให้เห็นถึงสภาวธรรมที่เป็นฐานในการปฏิบัติธรรมและกรรมฐานลึกๆ ในการเข้าถึงอัปปนา โดยไม่เป็นไปตามอุคคหนิมิตและปฏิภาคนิมิต แทนที่จะมีการละวางอัตตาหรือตัณหาเพื่อเข้าถึงความหมายที่แท้จ…
วิถีธรรมรรแปล: ความเป็นกลางในธรรม
84
วิถีธรรมรรแปล: ความเป็นกลางในธรรม
…่าวแล้วในพรหมวิหาร-นิกคฤคดิ แท้จริง ความแปลกกันมีเพียงว่ากรณามุติตา (ในพรหม-วิหาร) นั้นเป็นรูปวาวถึงอัปปนา (ส่วน) กรณามุติตา (ในอนิยด-
ในหน้าที่ 83 ของวิถีธรรมรรแปล ภาค ๑ ตอน ๑ ได้พูดถึงคำว่า 'วิถีปฏิปทากะ' และ 'ชวนปฏิปทากะ' ซึ่งอธิบายถึงการนำจิตและเจตสิกไปสู่ความเป็นกลาง โดยตัวยักษ์ขัติถดดด เป็นตัวแทนที่จะนำจิตไปยังรูปแบบต่างๆ ในการ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
29
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
…ย่างนั้น สมาธิอัน (ภาวนา) ปัญญาที่ (ทำกิจ) สอดส่องความแตกต่างแห่ง ธาตุกำหนดถือเอาได้ เป็นสมาธิไม่ถึงอัปปนา เป็นเพียงอุปจาร เพราะความที่มีสภาวธรรมเป็นอารมณ์ ย่อมจะเกิดขึ้นโดยไม่ช้าเลย นี้เป็นภาวนานัยในจตุธาต…
บทนี้กล่าวถึงการทำสมาธิและกรรมฐานตามแนวทางของพระพุทธศาสนา โดยเริ่มจากการพิจารณาธาตุในร่างกาย เช่น ธาตุดิน ธาตุน้ำ การแยกโกฏฐาสและการพิจารณาธาตุต่างๆ เพื่อบรรลุความเข้าใจอย่างลึกซึ้งในธรรมชาติของสรรพสิ
อานิสงส์แห่งการบำเพ็ญสมาธิ
79
อานิสงส์แห่งการบำเพ็ญสมาธิ
…้าที่ 79 สมาธินี้นั้นก็มีเพียงสองอย่างเท่านั้น ซึ่งเป็นสมาธิที่ประสงค์เอา ในที่นี้ คืออุปจารสมาธิ ๑ อัปปนาสมาธิ ๑ ในสมาธิสองอย่างนั้น อุปจารสมาธิก็คือเอกัคคตาในกรรมฐาน ๑๐ และในจิตอันเป็นบุพภาค แห่งอัปปนาทั้…
บทความนี้กล่าวถึงสมาธิที่สำคัญในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอุปจารสมาธิและอัปปนาสมาธิ ซึ่งเป็นสมาธิที่บำเพ็ญเพื่อความเจริญของจิตและการเข้าถึงสมาบัติ อธิบายถึงอานิสงส์แห่งการบำเพ็ญส…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
80
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
…ัยไม่ ฌานธรรมเหล่านั้นเรียก ทิฏฐธรรม สุขวิหาร ในอริยวินัย " [มีวิปัสสนาเป็นอานิสงส์ (๒) ทั้งการเจริญอัปปนาสมาธิ ทั้งการเจริญอุปจารสมาธิ โดย นัยแห่งการได้ช่องในที่คับแคบ” แห่งพระเสขะและปุถุชนทั้งหลาย ผู้ เจร…
ในบทนี้กล่าวถึงการเจริญฌานธรรมและการมีวิปัสสนาเป็นอานิสงส์ ทั้งการเจริญอัปปนาสมาธิและการทำวิปัสสนา โดยสมาธิถือเป็นปทัฏฐานหลักที่นำไปสู่การรู้ตามความเป็นจริง พระผู้มีพระภาคเจ้าได…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
81
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
…วไว้โดยประการว่า "เป็นคนเดียวแล้ว (อธิษฐานให้) เป็นมากคนก็ได้" ดังนี้เป็นต้นให้เกิดขึ้นได้ การเจริญ อัปปนาสมาธิแห่งภิกษุเหล่านั้น ชื่อว่ามีอภิญญาเป็นอานิสงส์ เพราะ สมาธินั้น ในเมื่อเหตุ (ที่จะให้ได้อภิญญา) …
บทนี้กล่าวถึงอานิสงส์ของการเจริญอัปปนาสมาธิในพระพุทธศาสนา โดยมีอภิญญาเป็นเครื่องหมายแสดงความก้าวหน้า การทำให้แจ้งด้วยอภิญญาเพื่อเข้าถึงควา…
การเจริญอุปจารสมาธิและนิโรธสมาบัติในพระอริยะ
82
การเจริญอุปจารสมาธิและนิโรธสมาบัติในพระอริยะ
…็นผู้ไม่มีจิต (คือดับความคือ เสีย) (เข้า) ถึงนิโรธนิพพานอยู่สำราญในทิฏฐธรรมนี่สัก ๒ วันเถิด การเจริญอัปปนาสมาธิแห่งพระอริยะเหล่านั้น ชื่อว่ามีนิโรธเป็นอานิสงส์ เหตุนั้น พระสารีบุตรจึงกล่าวไว้ว่า "ความรู้ในก…
ในบทนี้พูดถึงการเจริญอุปจารสมาธิและอานิสงส์ของนิโรธสมาบัติในเหล่าพระอริยะ โดยเฉพาะการเข้าถึงนิโรธนิพพานที่มีผลต่อจิตใจและการดำรงอยู่ในสุขชั้นสูงในภพชีวิต โดยพระสารีบุตรได้เสนอความรู้เกี่ยวกับการเป็นวส
การทำฤทธิ์และการฝึกฝนจิตในวิสุทธิมรรค
92
การทำฤทธิ์และการฝึกฝนจิตในวิสุทธิมรรค
…มกสิณ ได้แล้ว การทำ (ปฏิภาค) นิมิตให้เกิดก็เป็นงานหนัก หนึ่งในร้อย หรือในพันเท่านั้น จะสามารถ (บรรลุอัปปนาได้) สำหรับผู้ได้ อัปปนาแล้ว การฝึกฝนจิตโดยอาการ ๑๔ ก็เป็นงานหนัก หนึ่งในร้อย หรือในพันเท่านั้น จะสา…
…หรือการทำปฏิภาคนิมิตนั้นมีอัตราความสำเร็จที่ต่ำมาก ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความยากในการฝึกจิตเพื่อให้บรรลุอัปปนา และการฝึกฝนจิตโดยอาการ ๑๔ ก็มีอัตราความสำเร็จเช่นเดียวกัน
วิสุทธิมรรคแปล: การอธิษฐานจิตและจำนวนคน
123
วิสุทธิมรรคแปล: การอธิษฐานจิตและจำนวนคน
…์ อธิษฐานจิตนั้น เป็นจิตสัมปยุตด้วย รูปาวจรจตุตถฌาน เกิดขึ้นดวงเดียวเท่านั้นต่อกับโคตรภูจิต เช่นดัง อัปปนาจิตที่กล่าวมาแต่ก่อน แม้ในคำที่กล่าวในปฏิสัมภิทาว่า "โดย ปกติ (พระโยคี) เป็นคนผู้เดียว (แต่) นึกให้เ…
บทความนี้กล่าวถึงกระบวนการอธิษฐานจิตโดยการนึกถึงจำนวนคนที่มากซึ่งในพระโยคีกำหนดให้มีจิตสัมปยุตด้วยรูปาวจรจตุตถฌานแบบเฉพาะ อธิบายถึงการเกิดขึ้นของจิตในสมาบัติและการอธิษฐานด้วยญาณในอภิญญา โดยแสดงความสำค
วิถีธรรมรมณ์แปลง ภาค ๑ ตอน ๑ - ปัญญาในพุทธศาสนา
8
วิถีธรรมรมณ์แปลง ภาค ๑ ตอน ๑ - ปัญญาในพุทธศาสนา
…ามคิดของตนเอง ปัญญาที่ฟังแต่ผู้อื่นแล้วจึงได้ มาเป็นสุดมปัญญา เพราะสำเร็จด้วยอำนาจการฟัง ปัญญาที่ถึงอัปปนานสำเร็จด้วยอำนาจตามอย่างใดก็แล้วแต่ เป็นภาวนามปัญญา สม คำ (ในวิภังค์) คลาดไว้ว่า “ในปัญญา ๓ นั้น ฉัน…
บทความนี้พูดถึงแนวคิดเกี่ยวกับปัญญาในศาสนาพุทธ โดยแบ่งปัญญาออกเป็น ๓ ประเภท ได้แก่ ปัญญาที่ฟังจากตนเอง, ปัญญาที่ฟังจากผู้อื่น, และปัญญาที่เกิดจากการปฏิบัติภาวนา โดยเน้นถึงการเข้าใจและประยุกต์ใช้ปัญญาใ
การวิเคราะห์จิตในวิสุทธิมรรค
178
การวิเคราะห์จิตในวิสุทธิมรรค
…รมที่ยิ่ง กว่า) จิตที่เป็นโลกุตตระ ชื่ออนุตตรจิต (จิตไม่มีธรรมที่ยิ่งกว่า) จิตที่ถึงอุปจาร และที่ถึงอัปปนาด้วย ชื่อว่าสมาหิตจิต (จิตเป็น สมาธิ) จิตที่ไม่ถึงทั้งสองอย่าง ชื่ออสมาหิตจิต (จิตไม่เป็นที่ยิ่งกว่า…
บทความนี้อธิบายถึงประเภทของจิตตามที่กล่าวในวิสุทธิมรรค โดยเน้นถึงจิตที่มีอาการต่าง ๆ เช่น สโมหจิต ซึ่งเป็นจิตที่มีโมหะ ออกุศลจิต ๑๒ ดวงก็ถือเป็นสโมหจิต และแบ่งประเภทจิตที่แตกต่างกัน เช่น วีตโมหจิต, สั