อาศัย : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 39 / 55

…น (คู่ภริยาสามี) ผู้มีความต้องการข้าม ทางกันดาร (จำใจ) บริโภคเนื้อบุตร เสมือนคนผู้ต้องการข้ามแม่น้ำ อาศัยแพ และเสมือนคนผู้ต้องการข้ามทะเลอาศัยเรือ ฉะนั้น ข้อว่า อิติ ปุราณญจ เวทน์ ปฏิหงุขามิ นวญฺจ เวทน์ น …

เนื้อหาเกี่ยวกับการเสบบิณฑบาตซึ่งเป็นปัจจัยหลักในการปฏิบัติธรรมเพื่อข้ามภพกันดาร โดยมีการเปรียบเทียบถึงการบริโภคอาหารในทางศีลธรรมว่าควรอยู่ในขอบเขตและไม่เกินจำนวนที่จำเป็น เช่นเดียวกับพราหมณ์ทั้ง 5 ที

…วว่า "อาวุโส ทั้งหลาย เมื่อเราอยู่ในถ้ำมากว่า ๖๐ ปี เรายังหารู้ไม่ว่าจิตรกรรม มีหรือไม่มีเลย วันนี้ อาศัยท่านทั้งหลายผู้ใช้ตา จึงรู้เดี๋ยวนี้เอง" นัยว่า พระเถระอยู่มานานถึงเท่านี้ ยังไม่เคยเหลือบแหงนดูถ้ำเ…

ในถ้ำใหญ่กรัณฑกะ พระจิตตคุตตเถระได้อาศัยอยู่กว่า 60 ปี โดยไม่เคยมองดูจิตรกรรมอันสวยงามด้านในถ้ำ ทั้งยังไม่เคยสังเกตไม้กากะทิงที่อยู่ใกล้ประต…

…ิบ เหตุนั้นจึง ไม่ควร" ภิกษุใดไม่ทำนิมิต โอภาส ปริกถา และวิญญัติ แม้ที่ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงอนุญาต อาศัยคุณมีความมักน้อยเป็นต้นนั่นแล แม้เมื่อความจะสิ้นชีวิตปรากฏเฉพาะหน้า ก็ยังเสพเฉพาะปัจจัยที่ เกิดขึ้นเ…

บทความนี้วิเคราะห์การใช้เภสัชในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในแง่ของการปฏิบัติที่เหมาะสมและข้อบังคับของพระวินัย ในการใช้เภสัชที่เกิดจากอาการและนิมิต รวมถึงความประพฤติของผู้มีความมักน้อย โดยยกตัวอย่างเรื่องราว

…ละอวัยวะ ทรัพย์ และแม้ ทั้งชีวิตเสียทั้งหมด" ดังนี้ แม้เมื่อความสงสัยในชีวิตมีอยู่ ก็ไม่ล่วงสิกขาบท อาศัยอปริยันต ปาริสุทธิศีลนั้นแล อยู่บนหลังของอุบาสกนั่นเอง ได้บรรลุพระอรหัต ดังท่านกล่าว (ประวัติ) ไว้ว่…

บทความนี้อธิบายแนวคิดเกี่ยวกับศีลของพระมหาติสสเถระ โดยเน้นการสละสิ่งที่มีค่าเพื่อรักษาชีวิตและการบรรลุพระอรหัต ศีลและจิตที่บริสุทธิ์ถือเป็นส่วนสำคัญในการดำเนินชีวิต โดยศีลนี้ยังกำหนดคุณสมบัติของคนที่ม

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 105 อาศัยแห่งกุศลธรรมนั้น ๆ นับว่าเป็นการรวมเอาไว้ เพราะทำ ความไม่กระจัดกระจาย (แห่งกุศลธรรมนั้น ๆ) เพราะเหตุ…

บทความนี้สำรวจความสำคัญของศีลในวิสุทธิมรรค โดยอธิบายว่าศีลนั้นเป็นรากฐานของกุศลธรรม มีอานิสงส์สำคัญ สามารถแบ่งออกเป็นหลายประเภท และเจาะจงถึงปัญหาความเศร้าหมองและความผ่องแผ้วที่เกิดจากการขาดศีล การรวบร

…สงส์พึงทราบดังต่อไปนี้ (คือ) (๑) เกิดมีความปฏิบัติ ที่สมควรแก่นิสัย ตามพระบาลี (บอกอนุศาสน์) ข้อว่า อาศัยบังสุกุลจีวร (๒) ได้ตั้งอยู่ในอริยวงศ์ข้อที่ ๑ (๓) ไม่ต้อง ลำบากเพราะการรักษา (๔) ไม่เป็นผู้มีความเป…

…ยถึงความแตกต่างในการถือผ้าและผลที่ตามมาจากการปฏิบัติตัวตามประเภทต่าง ๆ รวมถึงอานิสงส์ที่ได้รับจากการอาศัยบังสุกุลจีวร โดยมีการเน้นถึงการพัฒนานิสัยและการตั้งอยู่ในอริยวงศ์ ข้อดีของการเลือกใช้จีวรที่เหมาะสมจ…

…งัด ไม่คลุกคลี (กับใคร) ยินดี ในเสนาสนะอันสงัดยังพระมานัสของพระนาถะเจ้า ให้ทรงยินดี เพราะการอยู่ป่า อาศัยอยู่ในป่าผู้เดียว ย่อมได้ความสุขอันใด แม้เทวดากับทั้งพระ อินทร์ ก็ไม่ได้รสแห่งควาสุขอันนั้น และเธอ ผ…

บทความกล่าวถึงความสำคัญของการอยู่ในป่าและการสมาทานรุกขมูลกังคะซึ่งช่วยให้เกิดความสงบสุขในจิตใจของนักพรต โดยระบุว่าความสุขที่ได้รับจากการอยู่ในป่านั้นไม่สามารถเทียบได้กับความสุขของเทวดาหรือพระอินทร์ นอ

…งจันทร์ส่องสว่าง สมควรแก่ภาวะ แห่งอนาคาริยชน (เธอ) มีใจ (ไม่ข้องขัด) เป็นดุจใจมฤค บรรเทาถีนมิทธะได้ อาศัยความ ที่มีภาวนาเป็นที่ยินดี ย่อมจะได้ประสบความอร่อย แห่งปวิเวกรสในไม่ช้าเลย เพราะเหตุนั้นแล ภิกษุผู้…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายถึงความสำคัญของภิกษุในการปฏิบัติธรรมในที่ต่าง ๆ และความประพฤติของภิกษุที่มีความมักน้อยในวิสุทธิมรรค โดยมีการออกแบบการมีชีวิตในอัพโภกาส เพื่อให้เข้าถึงปวิเวกรส และการสมาทานโสสา

…ังคะเป็นองค์เนื่องด้วยวิริยะ นอกนั้นชัดแล้วทั้งนั้น โดยย่ออีกนัยหนึ่ง ธุดงค์ทั้งหมดนั่นเป็น ๒ โดยที่อาศัย คือ แม้โดยจัดเป็นองค์ที่ควรเสพและ อาศัยปัจจัย ๑๒ อาศัยวิริยะ ๑

บทความนี้กล่าวถึงธุดงค์ในวิสุทธิมรรคและการรักษาสศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติธรรม โดยเน้นองค์ประธานและหลักการที่เกี่ยวข้อง เช่น สปาทานจาริกังคะ และเอกาสนิกังคะ รวมถึงการปฏิบัติเพื่อสร้างความสงบในชีว

…ันไม่ควร ๑ เป็นอาทิ ก็เพราะพระพุทธพจน์ว่า ดูกรอานนท์ จริงอยู่ สัตว์ทั้งหลาย ผู้มีความเกิดเป็นธรรมดา อาศัยเราเป็นกัลยาณมิตรแล้ว ย่อม พ้นจากความเกิดได้ ดังนี้เป็นต้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์เดียว จึงเป็นกั…

ในบทความนี้ พบกับคำอธิบายเกี่ยวกับกัลยาณมิตร ผู้ที่เป็นมิตรที่ดีและมีคุณสมบัติในการช่วยเหลือผู้อื่น โดยอิงตามพระพุทธพจน์ กัลยาณมิตรเป็นผู้ที่มีคุณธรรม และเมื่อมีกรรมฐานในสำนักที่ถูกต้อง ตามแนวทางของพร

…ว่า สุปปะ กับสราวะนั้น ขนาด เท่ากัน ทั้งสองอย่างนั้นไม่ใหญ่นัก พอเป็นฝาปิดตุ่มได้ (จากปิธานปุปโหนก) อาศัย นัยนี้จึงแปล สุปปะ ว่า กะโล่ แปล สุราวะ ว่า ชามอ่าง เพราะของสองอย่างนี้ขนาดไล่เลี่ยง กันและเคยเห็นค…

เนื้อหาเกี่ยวกับการจำแนกรูปแบบนิมิตในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพระมหาฎีกาที่ระบุถึงนิมิตที่เกี่ยวกับดินที่มีที่สุด ทั้งนี้จะต้องมีการระบุขนาดและลักษณะที่ถูกต้องเพื่อให้เกิดความชัดเจนในจิตใจของผู

…ก็แลสติ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่าเป็น คุณชาติจำปรารถนาในที่ทั้งปวง เพราะเหตุไร เพราะจิตมีสติเป็นที่ อาศัยไป และสติมีการรักษาเอาไว้ได้เป็นเครื่องปรากฏ การยกและ ข่มจิต เว้นสติเสีย หามีได้ไม่ " (๓) ความฉลาดใน…

เนื้อหาในวิสุทธิมรรคภาคนี้กล่าวถึงความสำคัญของสติที่มีต่อการรักษาจิตและการป้องกันความตกต่ำในอุทธัจจะและโกสัชชะ สติเปรียบได้ดั่งเกลือที่ต้องมีในอาหารเพื่อรักษารสชาติ และสามารถใช้เป็นอุปกรณ์ในการรักษาสม

…วลา มิได้เข้าฌาน อกุศลจิตมีโลภจิตเป็นต้นก็เกิดขึ้นได้ ๒. ที่แปลความหมายแห่ง วิเสส ว่ายิ่งกว่าเขานี้ อาศัยนัยที่ท่านจัดคุณศัพท์เป็น ๓ ชั้น คือ ปกติ วิเสส อติวิเสส ๓. เอกัตตารมณ์ คือ อารมณ์อันมีสภาพเป็นหนึ่ง…

ในเนื้อหานี้พูดถึงการทำอันตรายของนิวรณ์ ๕ ต่อฌาน โดยเฉพาะกามฉันทะและพยาบาทที่ทำให้จิตไม่ตั้งมั่นในเอกัตตารมณ์ รวมถึงการกล่าวถึงการเข้าสู่ฌานที่อาจมีการเกิดขึ้นของอกุศลจิต แม้ในขณะที่มีฌาน. ข้อความนี้ช

…ียซึ่งธรรมอันเป็นข้าศึก ส่วนวงดิน ท่านเรียกว่า ปฐวีกสิณ เพราะหมายถึงดินทั่วไป แม้นิมิตที่พระโยคาวจร อาศัยวงดินนั้นได้ขึ้นก็เรียกปฐวีกสิณ ถึงฌานที่ได้ในเพราะนิมิตก “เรียกว่าปฐวีกสิณ ในอรรถว่าแห่งปฐวีกสิณ ๓ …

บทนี้นำเสนอการศึกษาว่าด้วยปฐมฌานในวิสุทธิมรรค โดยเฉพาะการเข้าใจในอรรถของสูตรธรรม และความหมายของปฐวีกสิณ ทั้งยังอธิบายถึงกระบวนการในการบรรลุฌานตามหลักการพระโยคาวจร โดยมีการยกตัวอย่างเช่นการยืนระยะของนั

…ทุ. พหุวจนะ. โว แปลว่า โว้ย เป็นนิบาต สักว่าเป็นเครื่องทำบทให้เต็ม โน แปลว่า ไม่ เป็นนิบาตบอกปฏิเสธ อาศัยเหตุนี้ จึงต้องมีบทอื่นนำหน้า เต โว มัธยมบุรุษ และ เมโน อุตตมบุรุษ วิเสสนสัพพนาม เฉพาะคำว่า "สัพพนาม…

เนื้อหาจะอธิบายเกี่ยวกับการใช้คำในภาษาบาลี โดยเฉพาะเรื่องนามและอัพยยศัพท์ พร้อมตัวอย่างการใช้และบทบาทของสัพพนามในประโยค เพื่อช่วยให้ผู้ศึกษาเข้าใจการใช้งานในบริบทต่างๆ ได้ชัดเจนขึ้น ผู้เรียนสามารถนำคว

… สัตว์มากชนิด คือประการแรกก็เป็นสาธารณแก่เหล่ากิมชาติ ๘๐ จำพวก ในกิมิชาติเหล่านั้น จำพวกที่เป็นสัตว์อาศัยผิวหนัง ก็กัดกินผิงหนัง จำพวกที่อาศัยหนังก็กัดกินหนัง จำพวกที่อาศัยเนื้อก็กัดกินเนื้อ จำพวก ที่อาศัย…

…โต ที่ถูกมองว่าเป็นสาธารณะแก่สัตว์หลายชนิด รวมถึงบทบาทต่าง ๆ ที่กายมีทั้งในการเกิด การตาย และเป็นที่อาศัยของชีวิต โดยมีการเปรียบเทียบกับอาวุธที่ทำร้ายชีวิต และอธิบายถึงปัจจัยต่าง ๆ ที่นำไปสู่ความตายจากทั้ง…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 40 က 9 บาตเป็นปกติ) อาศัยหมู่บ้านอันมีตระกูล ๓๒ ตระกูล (เป็นที่ โคจรบิณฑบาต) อยู่ (ไปบิณฑบาต) ต่างว่าได้ภิกษา ๒ ที่ ใน เรือนห…

ในบทนี้กล่าวถึงการบิณฑบาตของภิกษุที่อาศัยหมู่บ้านต่างๆ โดยใช้การเปรียบเทียบกับการทำบริกรรมของพระโยคี การรับภิกษาในเรือนหลังต่างๆ เป็นการสื่อค…

… ชนิดสูจิมุขกะ (พยาธิตัวจี๊ด) ชนิดปฏตันตุ (พยาธิตัวแบน) ชนิดสุตตกะ (พยาธิเส้นด้าย) อย่าง นี้เป็นต้น อาศัยอยู่กันคลาคล่ำเป็นกลุ่ม ๆ ไป ซึ่งเมื่อของกินมีน้ำ และข้าวเป็นต้น ไม่มีอยู่ (ในอุทร) มันก็จะพลุ่งพล่า…

ในเอกสารนี้มีการอธิบายพยาธิ 32 ประเภทที่อาศัยอยู่ในอุทร ขนาดและลักษณะที่แตกต่างกัน เช่น พยาธิประเภทต่างๆ ที่เปรียบเสมือนหนอนในอุทรที่มีพฤติกรรมที…

…ยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 170 แม้แต่เพียงยังพระจิตให้ (คิด) ประทุษร้าย (เขา) (แต่) อาศัย การคุ้ยดินของฝูงสุนัขจิ้งจองซึ่งมาจะ (หา) กินซากศพ (ทำให้ดิน หลวม) จึงทรงทำบุรุษการ (คือใช้กำลังแรง…

บทความนี้พูดถึงขันติวาทีชาดก ที่เล่าเรื่องของดาบสโพธิสัตว์ที่ปฏิบัติอย่างมีจรรยาบรรณและไม่โกรธ แม้จะถูกทำร้ายอย่างรุนแรง โดยมีพระราชากระทำอัตลักษณ์ตามทางพระพุทธศาสนา ซึ่งสร้างแรงบันดาลใจให้ผู้คนเรียนร

…ิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 265 อธิบายว่า (ประชา) ชนเมื่อไม่ได้การเลี้ยงชีพในประเทศอื่น ก็จำต้อง อาศัยพระราชาสักองค์หนึ่งผู้ไม่ทรงสำรวม (ในศีล) มีความประพฤติ ทางกายวาจาใจหยาบคาย แม้มีความไม่ดีที่ใคร ๆ เ…

เนื้อหานี้พูดถึงความจำเป็นของประชาชนในการอาศัยพระราชาที่ไม่ทรงสำรวมและมีความประพฤติหยาบคาย รวมถึงการทำอากิญจัญญายตนะเมื่อขาดอารมณ์ที่ดีกว่าผ่านการ…