วิสุทธิมรรค: พยาธิในอุทร : หน้า 66/266

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - - หน้าที่ 66 ว่า ข้างในอุทรนั้นเป็นดังข้างในของผลขนุนละมุด” ดังนี้ก็ชอบ มัน เป็นที่ที่หมู่หนอน (ตัวพยาธิ) อันมีแตกต่างกันถึง ๓๒ ตระกูล มี ชนิดตักโกฏกะ (พยาธิปากขอ) ชนิดคัณฑุปปาทกะ (พยาธิตัวกลม) ชนิดตาลพีรกะ (พยาธิเสี้ยนตาล) ชนิดสูจิมุขกะ (พยาธิตัวจี๊ด) ชนิดปฏตันตุ (พยาธิตัวแบน) ชนิดสุตตกะ (พยาธิเส้นด้าย) อย่าง นี้เป็นต้น อาศัยอยู่กันคลาคล่ำเป็นกลุ่ม ๆ ไป ซึ่งเมื่อของกินมีน้ำ และข้าวเป็นต้น ไม่มีอยู่ (ในอุทร) มันก็จะพลุ่งพล่านกันให้ระงมไป พากันตรงเข้าเล่นงานเนื้อหัวใจ” และเมื่อเวลาที่คนกลืนอาหารมีน้ำ และข้าวเป็นต้นลงไป มันจะพากันชูปากตะลีตะลานเข้าแย่งอาหารที่คน กลืนลงไปแรก ๆ ๒-๓ คำ อุทรไรเล่า เป็นดุจเรือนคลอด วัจกุฏิ โรงพยาบาลและสุสานของหนอนเหล่านั้น ในอุทรไรเล่า ของกินมี น้ำและข้าวเป็นต้น มีประการต่าง ๆ ที่แหลกด้วยสากคือฟัน คลุก Q. มิส----กิลิฏฐิ ปาวารบุปผกสทิส ในปรมัตถโชติกาเป็นบทเดียวว่า มีสกสมพุปลิเวฏ จิตกิลิฏฐปาวารบุปผกสทิส และ กฎจิตปนสตจสุส ในปรมัตถโชติกา เป็น----ผลสฺส ในที่นี้ แปลตามปาฐะปรมัตถโชติกา ด้วยเห็นว่าแปลได้ความดี ๒. วิรวนตา จะแปลว่า 'ร้อง" ไปตรง ๆ ก็อย่างไรอยู่ เพราะไม่มีใครเคยได้ยอนหนอน หรือตัวพยาธิร้อง ถ้ามันร้องได้จริง ก็ที่จะต้องมีทิพโสตจึงจะได้ยิน เทียบเรื่องเล็นร้อง ในอรรถกถาธรรมบท ที่ว่าพระพุทธเจ้าทรงได้ยินด้วยพระทิพโสต ในที่นี้ จึงเลี่ยงว่า "ระงม วิรวนตา นี้ ได้พบในสัมโมหวิโนทนี อรรถกถาวิภังค์ ตอนนิเทศแห่งสติปัฏฐานวิภังค์ เป็น วิจรนตา-อุลลงมิตวา วิจรนฺตา ถ้าเช่นนี้ก็แปลว่า "เที่ยวพลุ่งพล่านไป” ดูจะแนบเนียนกว่า---- วิรวนตา กระมัง อภิหรนุติ ในปรมัตถโชติกาเป็น----หนุนุติ พวกหนอนหรือตัวพยาธิส่วนมากอยู่ในลำไส้ จึงกินยาถ่ายพยาธิออกมาได้ แล้วอย่างไร มันจึงจะเจาะลำไส้ออกไปแทะเนื้อหัวใจได้ ?