อำนาจ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 15 / 27

…เงาหน้าในพื้นกระจกก็ไหวฉะนั้น "ฯ แต่เพราะพระอนุรุทธาจารย์ ปรารถนาความต่างแห่งวิบากที่เป็นสังขาร ด้วยอำนาจปัจจัย ไม่ใช่ด้วย อำนาจกรรม ฉะนั้น วาทะว่า "อสุขาร์ สสงฺขารวิปากานิ" เป็นต้น นี้ ท่านพระอนุรุทธาจารย…

…ยความต่างของวิบากที่เป็นสสังขารและอสังขาร โดยพระอนุรุทธาจารย์ได้พูดถึงการจัดประเภทวิบากต่าง ๆ โดยใช้อำนาจกรรมและปัจจัย และระบุถึงการแสดงวิบากที่เกี่ยวข้องกับการกระทำในรูปแบบต่าง ๆ ทั้งที่เป็นอสังขาริกและสส…

…ติรูปนั้นเทียว โดยเป็นความแรกก่อและความ สืบต่อ เพราะพระผู้มีพระภาคตรัสจำแนกไว้ว่า อุปจโน สนฺตติ ด้วยอำนาจแห่งเวไนยสัตว์ โดยความแตกต่างแห่งอาการเป็นไป กล่าว คือ ความเริ่มเกิดขึ้นครั้งแรกๆ ก็เพราะอธิบายอย่าง…

บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์บทความในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ที่อธิบายถึงชาติรูปและการเริ่มก่อแห่งรูปที่มีความสำคัญในพุทธศาสนา ท่านอาจารย์ได้แบ่งแยกความเริ่มก่อและความสืบต่อของรูป ให้เห็นถึงความเกี่ยวข้อง

…ต่างด้วยอกุศลสังคหะเป็นต้น แห่งสภาวธรรมเหล่านั้น ตามที่ประกอบกันได้ คือตามสมควรแก่การ ประกอบกัน ด้วยอำนาจการรวมอย่างหนึ่ง ๆ ฯ การสงเคราะห์ (ประมวล) ธรรมที่เป็นอกุศลล้วน ๆ ด้วย อำนาจแห่งธรรมที่เป็นสภาคกัน ช…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหะชี้ให้เห็นถึงการจัดกลุ่มวัตถุธรรมที่มีลักษณะต่างๆ โดยแบ่งแยกตามอำนาจและคุณภาพของธรรม มีการสงเคราะห์ธรรมที่เป็นอกุศล, กุศล, และโพธิปักขิยธรรม โดยใช้คลังความหมายที่อธิบาย…

…หม จากธรรมจนกระทั่งโคตรๆ ก็ อา อักษร ในคำว่า นี้ มีอวธิ (เขตแดน) เป็นอรรถ ฯ ก็เขตแดนมี ๒ อย่าง ด้วย อำนาจแห่งมริยาทและอภิวิธี ฯ ใน ๒ อย่างนั้น เขตแดนที่เป็น กระทำกิริยาให้อยู่เพียงภายนอก ดุจในอุทาหรณ์เป็นต…

เนื้อหาเกี่ยวกับความหมายของอาสวะซึ่งมีความหมายในการเป็นสิ่งที่หมักอยู่และไหลไปจากภพถึงภวัคคพรหม อธิบายถึงเขตแดนที่เกิดขึ้นจากมริยาทและอภิวิธี และการมีอาสวะเกี่ยวข้องกับโลภะและธรรมอื่นๆ ที่ส่งผลกระทบถึ

…พราะอรรถว่า เป็นเหตุกล่าวฯ สภาพที่เป็น เหตุกล่าวซึ่งอัตตา (ตัวตน) ที่เดียรถีย์กำหนดไว้ ๒๐ อย่าง โดย อำนาจอัตตาที่แยกจากขันธ์และไม่ยากจากขันธ์ ชื่อว่า อัตตวาทะ ฯ อัตตวาทะนั่นแล เป็นอุปาทาน เพราะฉะนั้น จึงชื…

ในบทนี้ มีการอธิบายเกี่ยวกับการยึดมั่นและการถือศีลวัตรในทางพระพุทธศาสนา ซึ่งการยึดถือเหล่านี้ส่งผลต่อกรรมและวัฏฏะของสัตว์. คำว่า กามุปาทาน และ สีลัพพตุปาทาน ถูกกล่าวถึงเพื่อชี้ให้เห็นถึงการมีอยู่ของคว

…มมาทิฏฐิ เพราะอรรถว่า เห็นถูก คือไม่ผิด (เห็นโดยชอบ คือโดยไม่วิปริต) ฯ ก็สัมมาทิฏฐินั้นมี อย่าง ด้วยอำนาจแห่งนัยเป็นต้นว่า ผลทานที่ให้แล้วมี หรือมี 4 อย่าง ด้วยอำนาจแห่งกิจมีการกำหนดรู้เป็นต้นฯ สภาพที่ชื่อ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงกลไกของจิตประเภทต่างๆ รวมถึงโทมนัสและวิถีแห่งมรรคที่ช่วยให้ผู้ปฏิบัติไปยังสุคติและนิพพาน โดยอธิบายองค์แห่งมรรคอย่างละเอียด เช่น สัมมาทิฏฐิ, สัมมาสังกัปปะ, สัมมาวายามะ, และสัมมาสมาธิ

…นมากอย่างนั้น ๆ แก้ว่า เพราะทรงพระประสงค์ความ อนุเคราะห์สัตว์ ๓ เหล่าฯ จริงอยู่ สัตว์มี ๓ เหล่า ด้วยอำนาจความ หลงงมงายในนาม ๑ ในรูป ๑ และในนามและรูปทั้ง ๒ นั้น ๑ ด้วย ค ન્ က อำนาจแห่งอินทรีย์แก่กล้า ๑ ไม่แ…

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงตัณหาเป็นเหตุสำคัญที่นำไปสู่ทุกข์และการสังเคราะห์ธรรมจากพระพุทธเจ้า มีการเน้นถึงมรรคและผลในการพ้นทุกข์ รวมถึงการเผยแพร่ธรรมเพื่อช่วยสัตว์ทั้ง 3 ประเภท โดยธรรมเหล่านี้มีความเชื่อมโย

ประโยคส - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 345 อำนาจแห่งความชอบคำย่อ ๑ ชอบคำปานกลาง, ชอบคำพิสดาร ๑ ฯ บรรดาสัตว์ ๓ จำพวกเหล่านั้น สัตว์ผู้งมงายในนาม จะรู…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับอำนาจแห่งความชอบในคำย่อและการเข้าใจขันธ์จากมุมมองของบัณฑิต. สัตว์ที่งมงายในนามและรูปสามารถรู้จักขันธ์และธ…

…ระโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 352 วัตถุย่อมเป็นปัจจัยแก่วิบาก ด้วยอำนาจแห่งสหชาตปัจจัย (และ) ธรรมทั้งหลาย มทั้งหลาย คือจิตและเจตสิกเป็นปัจจัยแก่รูปที่เกิดร่วมกัน ด้วย อำนา…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของปัจจัยที่ทำให้เกิดวิบากและธรรม รวมถึงการเชื่อมโยงความสัมพันธ์ระหว่างจิตและเจตสิกที่มีผลต่อการเกิดของรูปและวิญญาณ ธรรมทั้งหลายสามารถแบ่งออกได้ตามลักษณะและกาลเวลา แต่ทั้งหมด

…์ ได้เริ่มคำเป็นต้นว่า เยส์ ดังนี้ เพื่อ จะแสดงปัจจัยแห่งนามธรรมและรูปธรรม ตามที่ได้กล้ามมาแล้ว โดย อำนาจแก่งปฏิจจสมุปบาทนัยและปัฏฐานนัย ๆ ประกอบความว่า ปัจจัย ธรรมเหล่าใด เป็นปัจจัย คือเป็นอุปการะ (เครื่อ…

บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์ปัจจัยแห่งธรรมที่มีผลกระทบต่อการเกิดขึ้นของนามธรรมและรูปธรรม โดยการอธิบายถึงปัจจัยหลายอย่างที่เป็นอุปการะต่อความเกิดและการตั้งอยู่ของธรรม รวมถึงการอธิบายถึงความเชื่อมโยงขอ

…นีฎีกา - หน้าที่ 360 ว่าอายตนะ ฯ อายตนะ ๖ และอายตนะที่ ๖ ชื่อว่าสฬายตนะ ผัสสะ ที่เป็นไปในทวาร ๖ ด้วยอำนาจแห่งจักขุสัมผัสเป็นต้น ชื่อว่าผัสสะ ฯ เวทนามี ๓ คือ สุขเวทนา ทุกขเวทนา และอุเบกขาเวทนา (ด้วย อำนาจแห…

ในหน้าที่ 360 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา กล่าวถึงอายตนะ ๖ และการรับรู้ผ่านสัมผัส การแบ่งประเภทเวทนาเป็น ๓ ประเภท รวมถึงการจัดประเภทตัณหาและอุปาทาน โดยอธิบายเกี่ยวกับความแตกต่างระ

…ัจจัยแก่ปฏิสนธิในภพนี้ บัณฑิตพึงทราบ ว่า ชื่อว่าสังขาร ฯ คำว่า อวเสสา ได้แก่ ธรรมที่ท่านกล่าวไว้ตาม อำนาจแห่งปัจจุบันผล ๓ อย่าง ด้วยสามารถแห่งหมวด ๕ มีวิญญาณ เป็นต้นและชาติชรามรณะ ฯ ก็ธรรมมีวิญญาณเป็นต้นซึ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงจตุสังเขปซึ่งเป็นเจตนาที่มีความสำคัญต่อการปฏิสนธิและการเข้าใจธรรม ในการอธิบายถึงอวิชชาและตัณหาซึ่งเป็นมูลเหตุของการเกิดภพต่าง ๆ โดยการทราบถึงธรรมที่เปลี่ยนแปลงไปในปัจจุบันและอนาคต ผ่

…ข้อที่ อาหารเป็นเครื่องค้ำจุนนั้นเอง ก็เป็นหน้าที่สำคัญของอาหาร ฯ อาหาร แม้เมื่อให้เกิด ก็ค้ำจุนด้วยอำนาจแห่งความสืบต่อไม่ขาดสายให้เกิดขึ้น เพราะฉะนั้น ความเป็นเครื่องค้ำจุนนั่นเอง จึงจัดเป็นอาหารได้ ฯ ธรร…

บทนี้กล่าวถึงความหมายของวิปากปัจจัยและอาหารปัจจัยในบริบทของอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยมุ่งเน้นถึงการเข้าใจธรรมชาติของจิตและกรรมที่ส่งผลต่อชีวิต การมีอาหารเป็นปัจจัยในการดำเนินชีวิต และบทบาทของกรรมที่เป็นเ

…ูปานํ ความว่า สหชาตาธิบดี มีถึง ๔ อย่าง (คือ ฉันทาธิบดี วิริยาธิบดี จิตตาธิบดี และวีมังสาธิบดี) ด้วยอำนาจแห่งฉันทะ วิริยะ จิตตะ และวีมังสา เป็นปัจจัยแก่นามรูปที่เกิดร่วมกันตามสมควร ในปวัติกาลเท่านั้น ด้วย …

…ี่ใช้ในการวิเคราะห์สหชาตาธิบดี ซึ่งประกอบด้วยฉันทาธิบดี วิริยาธิบดี จิตตาธิบดี และวีมังสาธิบดี ที่มีอำนาจร่วมกันในการเกิดนามรูป อธิบายว่าในปวัติกาล จิตและเจตสิกเป็นปัจจัยสำคัญในการค้ำจุนซึ่งกันและกัน ขณะเด…

…มมติธรรม (ธรรมคือสมมติ) ฯ [อธิบายสังคาถา] บทว่า วจีโฆสานุสาเรน ความว่า เนื้อความทั้งหลายที่ต่างด้วย อำนาจแห่งสมมติและปรมัตถ์ อันเป็นโคจร คือเป็นอารมณ์แห่งมโน- ทวาร คือแห่งความสืบต่อของวิญญาณ อันเป็นไปทางมโ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา ในการแสดงอรรถของสมมติธรรมและปรมัตถ์ โดยเน้นถึงความสำคัญของจักษุประสาทและจักขุวิญญาณ รวมถึงการแสดงอาการแห่งวิญญาณผ่านความหมายของคำ และการ

…ว่าอนิจจานุปัสสนาฬิกา (การ พิจารณาเห็นความไม่เที่ยงเป็นต้น) ) [อธิบายวิปัสสนาญาณ] ๆ ญาณที่เป็นไปด้วยอำนาจการพิจารณาธรรมมีขันธ์เป็นต้น โดย વ્ર หมวด ชื่อว่าสัมมสนญาณ ฯ ญาณที่เป็นไปด้วยอำนาจการตามเห็น ความเกิ…

บทความนี้อธิบายความสัมพันธ์ของกรรมฐานกับความไม่เที่ยง ทุกข์ และอนัตตาในหลักธรรมของพระพุทธศาสนา โดยเสนอวิธีการพิจารณาไตรลักษณ์และการพัฒนาญาณในกรรมฐาน นอกจากนี้ยังอธิบายแต่ละชนิดของญาณ อาทิ สัมมสนญาณ, อ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 425 ญาณ)ฯ ญาณที่เป็นไปด้วยอำนาจความเบื่อหน่าย แล้วต้องการจะ พ้นไปจากสังขารทั้งหลาย ชื่อว่ามุญจิตุกัมยตาญาณ ฯ ญาณที่เป็นไปด้วย อำนาจ…

…และศีลที่ช่วยให้เกิดความเข้าถึงธรรมสูงสุด มีการชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการรักษาศีล รวมถึงการพิจารณาอำนาจและบทบาทของญาณที่เกี่ยวกับการพ้นจากกิเลสและทุกข์ การรักษาศีลที่ถูกต้องจะช่วยให้บุคคลสามารถทำความดี แ…

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 427 เกิดในปฏิสนธิกาล ด้วยอำนาจแห่งเหตุคืออวิชชา ตัณหา อุปทาน และ กรรมก่อน แต่ในปวัติกาล รูปเกิดด้วยอำนาจแห่งปัจจัยคือกรรม จิต ฤดู …

เนื้อหานี้พูดถึงกระบวนการเกิดของนามรูปในพระพุทธศาสนา โดยเจาะลึกถึงเหตุการณ์ที่เกิดจากอวิชชา ตัณหา อุปทาน และกรรม ทั้งยังแสดงถึงปัจจัยที่ส่งผลต่อการเกิดของนามและรูป รวมถึงการวิเคราะห์กระบวนการต่างๆ เพื

ประโยคส - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 428 เป็นต้น ที่มาแล้วด้วยอำนาจขันธ์ ๕ ทวาร ๖ อารมณ์ ๖ และธรรม ที่เป็นไปในทวาร ๖ เป็นต้น ย่นย่อเข้าด้วยอำนาจแห่งหมวด คือด้วย อำนาจแ…

บทนี้กล่าวถึงการพิจารณาไตรลักษณ์ภายใต้หลักอภิธัมมาที่เกี่ยวข้องกับขันธ์และทวารต่าง ๆ โดยเฉพาะความไม่เที่ยงของธรรมในชีวิต รวมถึงการแสดงให้เห็นว่า รูปและธรรมต่าง ๆ ไม่มีความเที่ยงที่สามารถเข้าถึงได้ การ

สามสลบไสล ด้วยอำนาจของศรอาบยาพิษนั้น ก็ได้กล่าวเรียกหาบุคคลผู้ยิงด้วยวาจาอัน อ่อนหวาน ไม่แสดงความโกรธ พระราชาพาราณสีได้…

…พิษจนสลบไสล ด้วยความปรานีของพระราชาแห่งกรุงพาราณสี ที่ทรงมีน้ำใจรับปากอุปการะมารดาบิดาของเขา และด้วยอำนาจแห่งความสัตย์จริงจากมารดาบิดาของสุวรรณสาม ผู้มีจิตใจดีจึงทำให้เขาฟื้นขึ้นมาและกลับคืนสู่สุขภาพที่ดีอ…