อุทธัจจะ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 2 / 5

…ทั้งหลาย ซึ่งหมักดองอยู่ใน ขันธสันดานให้หมดสิ้นไปโดยสิ้นเชิง ทั้งอนุสัยกิเลสในรูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชาก็จะหลุดไปจากใจ เป็นพระอรหันต์ ผู้ห่างไกลจากกิเลสอาสวะทั้งปวง นี่คือหลักของโสฬสญาณย่อๆ ที่พระ…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงกระบวนการในการบรรลุโสฬสญาณ ซึ่งเป็นหลักการที่สำคัญในวิปัสสนากัมมัฏฐาน โดยเริ่มจากการพิจารณาเพื่อละกิเลสและอนุสัยที่อิงแอบอยู่ในขันธสันดาน การบรรลุโสดาปัตติมรรคสามารถกำจัดอนุสัยกิเล

…น์เบื้องต่ำเบื้องสูง ตั้งแต่สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลัพพตปรามาส กามราคะ ปฏิฆะ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา จนกระทั่งหมดสิ้นสังโยชน์เบื้องต่ำเบื้องสูง อันนี้แหละจึงจะมีเนมิตกนามว่าเกิดขึ้นมาพร้อมๆ กัน…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการเจริญพุทธานุสติและความสำคัญของการชำระจิตให้บริสุทธิ์ในกระบวนการเข้าถึงธรรมกาย โดยธรรมเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นพร้อมกันกับการตรัสรู้ของพระอรหันต์ ซึ่งเป็นหลักสำคัญในการดำเนินชีวิตตามแนวท

…ศัยกายธรรมพระอนาคามีพิจารณาอริยสัจ ๔ ในกายอรูปพรหม พอละเอียดหนักเข้าก็สามารถละรูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชาได้ทั้งหมด สังโยชน์ ๑๐ เบื้องต่ำเบื้องสูงก็ หลุดหมด จิตจึงตกศูนย์วูบเข้าไปเป็นอันหนึ่งอันเดีย…

เนื้อหาเกี่ยวกับการละสังโยชน์และเดินทางไปสู่การเป็นพระอรหันต์ โดยการใช้วิธีเข้าถึงความนิ่งและพิจารณาอริยสัจ ๔ ผ่านกายธรรม 4 ประเภท จากพระโสดาบันไปจนถึงพระอรหันต์ ที่ไม่มีความทุกข์ มีแต่สุขล้วนๆ การปฏิ

…ปฏิบัติตาม โดยไม่ลังเล สงสัย ในที่สุดจิตหลุดพ้นจากสังโยชน์เบื้องสูง ๕ อย่างได้ คือ รูปราคะ อรูปราคะ อุทธัจจะ มานะ และอวิชชา ได้สำเร็จเป็น พระอรหันต์ เมื่ออวิชชาถูกขจัดให้หมดสิ้นไปด้วยอรหัตมรรค

บทความนี้เน้นการพัฒนาจิตใจและการปฏิบัติตามธรรมในพระพุทธศาสนา โดยพระอนาคามีที่เล็งเห็นความจริงเกี่ยวกับความเกิดแก่เจ็บตาย และสามารถละสังโยชน์เบื้องต่ำและเบื้องสูง เพื่อบรรลุถึงพระอรหัตผล สื่อถึงความสำค

พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) 161 “อรูปภพ” ก็ยังไม่พ้นความกำหนัดยินดีในอรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา ยังฟุ้งซ่าน ยัง ไม่รู้จริง ยังสงสัยอยู่ ซึ่งกามได้ “ที่วัดปากน้ำนี่นะ มีธรรมกาย สูงกว่าฌานนั…

เนื้อหาอธิบายถึงการเข้าถึงธรรมกายและปัญหาของอัสมิมานะว่ามีผลกระทบต่อความสุขและการอยู่ร่วมกันอย่างไร โดยมีการยกตัวอย่างถึงความทุกข์จากการยึดติดในตัวตนและอำนาจ รวมถึงการเน้นถึงความสุขที่แท้จริงซึ่งเกิดจ

…ีเดินสมาบัติเพ่งอริยสัจ ๔ ทำนองเดียวกันนั้นต่อไป ถึงขีดสุดละกิเลสได้อีก ๕ คือ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา จึง เลื่อนขึ้นจากพระอนาคามี เป็นพระอรหันต์ จิตของพระองค์บริสุทธิ์ผุดผ่อง ปราศจากกิเลสทั้งมวล…

ในเนื้อหานี้อธิบายถึงการขัดเกลากิเลสผ่านการพัฒนาจิตใจ ตั้งแต่พระอนาคามีที่สามารถละกิเลสได้ จนถึงขั้นพระอรหันต์ที่ปราศจากกิเลสโดยสิ้นเชิง ด้วยการปฏิบัติตามอริยสัจ ๔ ทำให้จิตใจของพระองค์บริสุทธิ์และเต็ม

วิสุทธิวาจา 1 55 ให้อุตส่าห์พยายามทำให้สูงขึ้นไปกว่านั้น ละรูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชาให้ได้ ให้เข้าถึงพระอรหัตเสียทีเดียว เข้าถึงพระอรหัตแล้ว อินทขีลูปโม ดุจดังว่าเสาเขื่อนปักเขื…

ในพระธรรมเทศนาเรื่อง “อริยธนคาถา” วันที่ 19 มีนาคม 2497 ได้กล่าวถึงความสำคัญของการพยายามปรับเปลี่ยนตนเองให้สูงขึ้น โดยการละรูปราคะ มานะและอวิชชา เพื่อเข้าถึงพระอรหัตและทำให้เกิดความตั้งมั่น เช่นเดียวก

…าคามิรนี้นั่ง ณ อาสนะนั้นนั่นเอง หรือ โดยสนิทสนม ยอมทำโยคะเพื่อตบูชาภติ ๔ เพื่อคลายราศ ฎ์ ระกา มานะ อุทธัจจะ อวิชชา มิให้หลุด ท่านอิทธิฤทธิ์ ฯ ล ะ และโพชฌงค์ให้ชุมชนกันแล้ว ยิ่งเสียสังขารนั้นแหละ ด้วยอาณ (กำห…

เนื้อหานี้กล่าวถึงอรหันต์และผลของการบรรลุธรรม ซึ่งอธิบายเกี่ยวกับอันสัมปุตด้วยอนาคามิริรแรและความเป็นโอปปาติกะที่ไม่กลับไปสู่โลกอื่น ด้วยอำนาจปฏิสนธิ์ ผู้ปฏิบัติจะต้องปฏิบัติด้วยความระมัดระวังและเข้าถ

…นา (มีเสมอแก่จิตเหล่าอื่น) ด้วยประการอย่างนี้ ฯ ๑ เจตสิก ๑๔ เหล่านี้ คือ โมหะ ๑ อหิริกะ อโนตตัปปะ ๑ อุทธัจจะ ๑ โลภะ ๑ ทิฏฐิ ๑ มานะ ๑ โทสะ ๑ อิสสา ๑ มัจฉริยะ ๑ กุกกุจจะ ๑ ถีนะ ๑ มิทธะ ๑ วิจิกิจฉา ๑ ชื่อว่าอกุศ…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี และการศึกษาเจตสิกที่มีการอธิบายถึงธรรม ๕๒ ประการที่ประกอบกับจิตและการเกิดดับในที่เดียวกัน โดยการจำแนกความหมายของเจตสิกประเภทต่างๆ เช่น ผัสสะ, เวทนา, และเจตนา รวมถึง

…งหยาบ กายธรรมพระอนาคาหยาบละเอียดหมดจากกามราคะ พยาบาท อย่างละเอียดหมด เหลือแต่ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา กายพระอรหัตหยาบละเอียด หมดกิเลส เป็นวิราคธาตุวิราคธรรม ไม่ใช่ธรรมที่ปัจจัยปรุงแต่ง อีกต่อไป …

พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) ให้ความรู้เกี่ยวกับการเข้าถึงกายธรรม โดยป้องกันการเกิดขึ้นของกิเลส เช่น กามราคะ พยาบาท และอวิชชา เมื่อหมดกิเลสแล้ว บุคคลจะสามารถเข้าถึงสถานะการเป็นพระอรหันต์ได้ การปฏิบัติธ

…ทอย่างละเอียดหมดไป แต่ก็ยังไม่ถึงวิราคธาตุวิราคธรรม ให้ทำให้สูงขึ้นไปอีก คือละรูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชาให้ได้ จนเข้าถึง พระอรหัต จึงจะไม่กลับกลอกเหมือนเสาเขื่อนปักไว้ ลมพัดมาก็ไม่เขยื้อน “เชื่อในธ…

อริยธนคาถาเน้นเรื่องความมั่งคั่งที่เกิดจากความเชื่อในพระพุทธเจ้าและการมีศีลอันดีงาม โดยผู้มีความเชื่อหรือศีลที่มั่นคงจะมีความเป็นอยู่ที่มั่งมีและเป็นประโยชน์ต่อผู้อื่น พระพุทธเจ้าทรงสอดแทรกแนวทางในการ

…งดวงทั้ง 5 เข้าถึงธรรมกายพระอนาคา กามราคะพยาบาทขั้นหยาบละเอียดหมด แล้วเหลือแต่รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา ในกายพระอนาคา ใจหยุดกลางดวงทั้ง 5 เข้าถึงธรรมกายพระอนาคาละเอียด ใจหยุดกลางดวงทั้ง 5 เข้าถึงธ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการเข้าถึงธรรมกายตามหลักคำสอนของพระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) โดยเน้นการทำใจหยุดเพื่อเข้าถึงธรรมกายพระโสดา สกทาคา อนาคา และอรหัต ซึ่งนำไปสู่การหลุดพ้นจากกิเลสและสังโยชน์ต่างๆ ผู้ที่ตั้

…ิดในกามภพ รูปภพ อรูปภพ แต่เข้าไปเป็นชั้นๆ ให้ถึงกายพระอรหัตละเอียด จะได้พ้นจากรูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา ถึงวิราคธาตุวิราคธรรม พ้นจากไตรวัฏฏสงสาร มีนิพพาน เป็นที่ไป “เมื่อพระพุทธเจ้ามีพระชนม์อยู่ก็…

รายละเอียดเกี่ยวกับความประเสริฐของพระพุทธเจ้าและการเข้าสู่นิพพาน เน้นว่าอย่าติดในกามภพและรูปราคะ เพื่อให้เข้าถึงกายพระอรหัตละเอียดและพ้นจากทรมานของไตรวัฏฏสงสาร การเข้าถึงธรรมเหล่านี้จะนำไปสู่นิพพานและ

…ร้าน จึงควรกำจัดเสีย ถ้าไม่กำจัดออกไป จะทำสมาธิให้ดีไม่ได้เลย 4. อุทธัจจกุกกุจจะ เป็นนิวรณ์ข้อที่ 4 อุทธัจจะและกุกกุจจะ เป็นกิเลสฝ่ายอกุศลเช่นกัน มักเกิดขึ้นมาด้วยกัน อุทธัจจะ แปลว่า ความฟุ้งซ่าน ไม่สงบ สาย พ…

ในชีวิตประจำวัน คนเรามักประสบกับความเบื่อหน่ายและความหดหู่ ซึ่งอาจเกิดจากนิวรณ์ที่ทำให้จิตใจมีความไม่สงบ อาทิเช่น อุทธัจจกุกกุจจะและวิจิกิจฉา สาเหตุเหล่านี้ส่งผลต่อการทำงานและการปฏิบัติธรรม ทำให้ขาดกำ

…ิยะ อิสาระ อโณคัปปะ โลกะ โมทะ มิจฉาทิฏฐิ เหล่านี้เป็นเนื้อมามโดยรูปองตน สังขาร ๔ คือ ฉันทะ อธิโมกข์ อุทธัจจะ มนสิการ นี่เป็นอาวปะ [ อรรถาธิบายอุตุสังขังโลกมูลข้อ ] อรรถาธิบายในอุตุสังขังเหล่านี้ บัณฑิตพึงทรงด…

ในบทนี้พูดถึงอุตุสังขังที่เกี่ยวข้องกับสังขาร ๑๓ ประเภทในโลก พร้อมทั้งอธิบายถึงวิญญาณเดวที่ ๑ และแนวความคิดเกี่ยวกับความเป็นอายและความไม่อาย รวมถึงอภิฤกษะโบตัตปะ ซึ่งเป็นแนวคิดที่สื่อถึงความสงบและความ

… กามราคะและพยาบาทให้เบาบาง ๑ ละกามราคะและพยาบาทเหล่านั้น นั่นแลได้เด็ดขาด ๑ ละรูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ และอวิชชา ได้เด็ดขาด ๑ เพราะความที่อินทรีย์มีความสามารถต่างกัน โดยความต่างแห่งอินทรีย์ที่ไม่ปรากฏ ป…

บทนี้อธิบายถึงโลกุตตรจิตซึ่งเป็นจิตที่มีความประเสริฐที่สุด โดยได้เสนอมุมมองเกี่ยวกับการตัดกิเลสและการบรรลุถึงสัมมาสมาธิผ่านมรรค ๔ อธิบายถึงความแตกต่างของจิตและผลของการกระทำที่เกิดจากกุศลจิต อธิบายการเ

…นผู้อื่น และอุทธัมภาคิยสังโยชน์ สังโยชน์เบื้องสูง 5 ประการ ได้แก่ 6. รูปราคะ 7. อรูปราคะ 8. มานะ 9. อุทธัจจะ 10. อวิชชา 7.2 โสดาบันโลกุตรภูมิ ความติดใจในรูปธรรมอันประณีต ความติดใจในอรูปธรรม ความถือตัวว่าเป็นน…

อริยบุคคลคือผู้ที่ห่างไกลจากกิเลสและบรรลุธรรมวิเศษ สามารถสละชีวิตเพื่อรักษาคุณธรรม สังโยชน์เป็นกิเลสที่ผูกมัดใจสัตว์ และมี 10 ประการ เช่น อวิชชาและความถือมั่นในศีลพรต โสดาบันคือภูมิที่พ้นจากภพ 3 เป็นพ

…คือ ความพอใจในรูปฌานหรือรูปภพ 2. อรูปราคะ คือ ความพอใจในอรูปฌานหรืออรูปภพ 3. มานะ คือ ความถือตัว 4. อุทธัจจะ คือ ความฟุ้งซ่านแห่งจิต 5. อวิชชา คือ ความไม่รู้สภาพความเป็นจริงของธรรม ดังนั้น คุณวิเศษของพระอรหัน…

บทความนี้นำเสนอความหมายของอรหัตโลกุตรภูมิซึ่งเป็นภูมิที่พ้นจากภพ 3 และมีความเกี่ยวข้องกับพระอรหันต์ ซึ่งเป็นพระอริยบุคคลขั้นสูงสุดในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงคุณวิเศษของพระอรหันต์ที่สามารถกำจัดกิเลสที่

…ัว” 5) วิจิกิจฉาได้แก่ ความลังเลสงสัยในกุศลธรรมทั้งหลาย ๗) ดีนะ ได้แก่ ความหดหู่ ความท้อแท้ถดถอย ๔) อุทธัจจะ ได้แก่ ความฟุ้งซ่าน ขาดความสงบในจิตใจ ๙) อหิริกะ ได้แก่ ความไม่ละอายต่อความชั่วทั้งหลาย ๑๒๗

เนื้อหานี้พูดถึง 'กาม' หมายถึงความใคร่และความต้องการที่สามารถนำไปสู่ความชั่วในจิตใจ โดยเฉพาะ 'กิเลสกาม' ที่ผลักดันให้คนทำสิ่งที่ผิดเพื่อให้ได้มาซึ่งสิ่งที่ต้องการ นอกจากนี้ยังได้มีการแบ่งประเภทกิเลสกา

…ติเพ่งอริยสัจ 4 ทำนองเดียวกันนั้นต่อไป ถ้าสามารถละสังโยชน์เบื้องสูงได้หมด คือ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา จะเข้าถึงกายธรรมพระอรหัต การละสังโยชน์ทั้งหมดนั้น เป็นสมุจเฉท คือ เด็ดขาด โยคาวจรก็จะบรรลุถึ…

เนื้อหาพูดถึงกระบวนการละกิเลสในระดับต่าง ๆ ของกายทิพย์ ระดับถึงกายรูปพรหม กายอรูปพรหม และกายธรรม โดยเริ่มจากการละกิเลสเพื่อเข้าถึงพระโสดาบัน สกิทาคามี และอนาคามี จนถึงการเข้าถึงพระอรหัตที่ปราศจากอาสวะ