หน้าหนังสือทั้งหมด

ความหมายและคุณวิเศษของพระอรหันต์ในพระพุทธศาสนา
160
ความหมายและคุณวิเศษของพระอรหันต์ในพระพุทธศาสนา
…คือ ความพอใจในรูปฌานหรือรูปภพ 2. อรูปราคะ คือ ความพอใจในอรูปฌานหรืออรูปภพ 3. มานะ คือ ความถือตัว 4. อุทธัจจะ คือ ความฟุ้งซ่านแห่งจิต 5. อวิชชา คือ ความไม่รู้สภาพความเป็นจริงของธรรม ดังนั้น คุณวิเศษของพระอรหัน…
บทความนี้นำเสนอความหมายของอรหัตโลกุตรภูมิซึ่งเป็นภูมิที่พ้นจากภพ 3 และมีความเกี่ยวข้องกับพระอรหันต์ ซึ่งเป็นพระอริยบุคคลขั้นสูงสุดในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงคุณวิเศษของพระอรหันต์ที่สามารถกำจัดกิเลสที่
กิเลสกาม: ความใคร่และกิเลสที่ส่งผลต่อจิตใจ
129
กิเลสกาม: ความใคร่และกิเลสที่ส่งผลต่อจิตใจ
…ัว” 5) วิจิกิจฉาได้แก่ ความลังเลสงสัยในกุศลธรรมทั้งหลาย ๗) ดีนะ ได้แก่ ความหดหู่ ความท้อแท้ถดถอย ๔) อุทธัจจะ ได้แก่ ความฟุ้งซ่าน ขาดความสงบในจิตใจ ๙) อหิริกะ ได้แก่ ความไม่ละอายต่อความชั่วทั้งหลาย ๑๒๗
เนื้อหานี้พูดถึง 'กาม' หมายถึงความใคร่และความต้องการที่สามารถนำไปสู่ความชั่วในจิตใจ โดยเฉพาะ 'กิเลสกาม' ที่ผลักดันให้คนทำสิ่งที่ผิดเพื่อให้ได้มาซึ่งสิ่งที่ต้องการ นอกจากนี้ยังได้มีการแบ่งประเภทกิเลสกา
กิเลสและการเข้าถึงธรรม
206
กิเลสและการเข้าถึงธรรม
…ติเพ่งอริยสัจ 4 ทำนองเดียวกันนั้นต่อไป ถ้าสามารถละสังโยชน์เบื้องสูงได้หมด คือ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา จะเข้าถึงกายธรรมพระอรหัต การละสังโยชน์ทั้งหมดนั้น เป็นสมุจเฉท คือ เด็ดขาด โยคาวจรก็จะบรรลุถึ…
เนื้อหาพูดถึงกระบวนการละกิเลสในระดับต่าง ๆ ของกายทิพย์ ระดับถึงกายรูปพรหม กายอรูปพรหม และกายธรรม โดยเริ่มจากการละกิเลสเพื่อเข้าถึงพระโสดาบัน สกิทาคามี และอนาคามี จนถึงการเข้าถึงพระอรหัตที่ปราศจากอาสวะ
การจัดการกับนิวรณ์ในชีวิต
16
การจัดการกับนิวรณ์ในชีวิต
…ร้าน จึงควรกำจัดเสีย ถ้าไม่กำจัดออกไป จะทำสมาธิให้ดีไม่ได้เลย 4. อุทธัจจกุกกุจจะ เป็นนิวรณ์ข้อที่ 4 อุทธัจจะและกุกกุจจะ เป็นกิเลสฝ่ายอกุศลเช่นกัน มักเกิดขึ้นมาด้วยกัน อุทธัจจะ แปลว่า ความฟุ้งซ่าน ไม่สงบ สาย พ…
ในชีวิตประจำวัน คนเรามักประสบกับความเบื่อหน่ายและความหดหู่ ซึ่งอาจเกิดจากนิวรณ์ที่ทำให้จิตใจมีความไม่สงบ อาทิเช่น อุทธัจจกุกกุจจะและวิจิกิจฉา สาเหตุเหล่านี้ส่งผลต่อการทำงานและการปฏิบัติธรรม ทำให้ขาดกำ
อุทธัจจะและกุกกุจจะในพระอภิธรรมปิฎก
72
อุทธัจจะและกุกกุจจะในพระอภิธรรมปิฎก
ในพระอภิธรรมปิฎก ธรรมสังคิณี ได้อธิบายลักษณะของอุทธัจจะ และกุกกุจจะไว้ว่า อุทธัจจะ เป็นความฟุ้งซ่านแห่งจิต ความไม่สงบแห่งจิต ความวุ่นวายใจ ความพล่านแห่งจิต…
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับอุทธัจจะและกุกกุจจะตามพระอภิธรรมปิฎก ซึ่งอุทธัจจะหมายถึงความฟุ้งซ่านและวุ่นวายของใจ ขณะที่กุกกุจจะเกี่ยวกับก…
การพิจารณาอายตนะในธรรมวินัย
32
การพิจารณาอายตนะในธรรมวินัย
…ุกข์ มีด้วยกัน 10 อย่าง คือ สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลัพพตปรามาส กามราคะ ปฏิฆะ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา บ ท ที่ 1 กั ม ม ฏ ฐ า น และ วิธี ป ฏิ บั ติ ใน พระไตรปิฎก DOU 23
ภิกษุในธรรมวินัยที่ให้ความสำคัญต่อการพิจารณาอายตนะทั้งภายในและภายนอก โดยวิเคราะห์ความเกิดขึ้นและดับของรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เพื่อให้เข้าถึงความรู้ที่ตั้งอยู่บนสติ การรู้จักต่ออายตนะและสังโยชน์
มิจฉาทิฏฐิ และการทำความเข้าใจเกี่ยวกับกิเลส
44
มิจฉาทิฏฐิ และการทำความเข้าใจเกี่ยวกับกิเลส
… ถัมภะ(หัวดื้อ) ปมาทะ(เลินเล่อ) 2. วิจิกิจฉา 3. สีลัพพตปรามาส 1. สักกายทิฏฐิ 7. อรูปราคะ 8. มานะ 9. อุทธัจจะ 10. อวิชชา ภาพที่ 2-1 เหง้ากิเลส คําอธิบายภาพ เหง้าซ้ายสุด เป็นพวกความชั่วร้าย ที่มุ่งไปในทางกอบโกย…
บทความนี้สำรวจมิจฉาทิฏฐิและผลกระทบที่เกิดจากความเชื่อที่ผิด ทางศาสนาและจิตใจ ด้วยการอธิบายลักษณะของกิเลสต่างๆ เช่น โทสะและโลภะ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการบิดเบือนความจริงและผลกระทบที่เกิดขึ้นกับสังคมและบุคคล
Understanding the Roots of Ignorance and Greed in Buddhism
45
Understanding the Roots of Ignorance and Greed in Buddhism
…รู้จักบุญ ไม่รู้จักบาป ไม่รู้จักคุณ ไม่รู้จักโทษ ความไม่รู้นี้จะทำให้ เกิดปฏิกิริยาอย่างหนึ่ง ก็คือ อุทธัจจะ ความฟุ้งซ่าน เมื่อความฟุ้งซ่านเข้ามาอยู่ในใจแล้ว ทำให้ เกิดเป็นตัวมานะ ตัวมานะ เมื่อไม่ยึดไม่ถือแล้…
…เขลา ยิ่งกว่ากิเลสอื่นๆ รากเหง้าของมันคืออวิชชาซึ่งทำให้เราไม่รู้จักบุญบาป ความไม่รู้นี้ส่งผลให้เกิดอุทธัจจะ ความฟุ้งซ่าน และทำให้เกิดโลภะ โทสะ และโมหะ ในระดับของกิเลส มี 3 ระดับ ได้แก่ อนุสัยกิเลส ปริยุฏฐานก…
ลักษณะของกิเลสในมนุษย์และภายหลังจากตาย
47
ลักษณะของกิเลสในมนุษย์และภายหลังจากตาย
…ปไม่ได้ติดอยู่เพียงแค่พระสกทาคานี้ เมื่อเข้าถึงพระอนาคา ทั้งหยาบทั้งละเอียด ก็รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา สังโยชน์ เบื้องบนนี่เอง นี่เป็นปัจจัยคุ้มครองป้องกันไม่ให้เป็นพระอรหัตได้” 2.7 ลักษณะการครอบ…
บทความนี้สำรวจลักษณะของกิเลสในกายต่างๆ ผ่านการสอนของพระมงคลเทพมุนี โดยแบ่งแยกประเภทกิเลสตามระดับของกาย ทั้งกายมนุษย์ที่มีการแสดงตัวเป็นกิเลสหยาบที่สุด จนถึงกายนอกภพที่มีรายละเอียดในการครอบงำและอุปสรรค
สังขารขันธ์ และ วิญญาณขันธ์ ในพระพุทธศาสนา
104
สังขารขันธ์ และ วิญญาณขันธ์ ในพระพุทธศาสนา
…ะนิวรณ์ อโลภะ อโทสะ หิริ โอตตัปปะ ปัสสัทธิ ฉันทะ อธิโมกข์ อุเบกขา มนสิการ โลภะ โทสะ โมหะ มานะ ทิฏฐิ อุทธัจจะ กุกกุจจะ วิจิกิจฉา โกสัชชะ อหิริกะ อโนตตัปปะ และเจตสิกธรรมอื่น ๆ ยกเว้นเวทนาและสัญญาแล้ว นอกจากนั้น…
สังขารขันธ์หมายถึงความคิดปรุงแต่ง โดยแบ่งออกเป็น 3 ประเภทคือ กุศลสังขาร (ความคิดดี), อกุศลสังขาร (ความคิดชั่ว), และอัพยากตสังขาร (เป็นกลาง) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการสร้างความรู้สึกนึกคิดของมนุษย์ ในขณะที่
การเจริญสมาธิและวิปัสสนา
168
การเจริญสมาธิและวิปัสสนา
…าธิ สมาธิพละ สัมมาสมาธิ ได้แก่ เอกัคคตาเจตสิก เป็นใหญ่ที่จะครอบงำอกุศลอันเป็นฝักฝ่ายให้ฟุ้งซ่าน คือ อุทธัจจะ และเป็นนามธรรม คือ สัมมาสมาธิ ในวิปัสสนา ได้ปรมัตถ์ คือ รูปนามเป็นอารมณ์ มีลักษณะ 11 ประการ 1.อวิกเ…
เนื้อหาพูดถึงการพัฒนาจิตโดยการฝึกสมาธิและวิปัสสนา โดยเน้นที่การลดกิเลสและความฟุ้งซ่าน หัวข้อหลักประกอบด้วยหลักการของสมาธิและอุบายต่างๆ ที่ช่วยในการทำให้จิตสงบ ผลของการฝึกสมาธิที่ถูกต้องนำไปสู่มรรคญาณ
ความหมายของนิพพานในพุทธศาสนา
196
ความหมายของนิพพานในพุทธศาสนา
…ชน์เพิ่มขึ้นอีก 5 อย่าง คือ รูปราคะ ความติดสุขในรูปฌาน อรูปราคะ ความคิดสุขในอรูปฌาน มานะ ความทะนงตน อุทธัจจะ ความฟุ้งซ่าน และอวิชชา ความไม่รู้ตามจริง นิพพาน หรือความดับทุกข์นั้นเป็นความต้องการโดยธรรมชาติของมน…
นิพพานแบ่งออกเป็น 2 นัย คือ สอุปาทิเสสนิพพาน ที่ดับกิเลสแต่เบญจขันธ์ยังคงอยู่ เช่น พระอรหันต์ที่ยังมีชีวิต และอนุปาทิเสสนิพพาน ที่ดับทั้งกิเลสและเบญจขันธ์ เช่น พระอรหันต์ที่สิ้นชีวิตแล้ว สอุปาทิเสสนิพ
การบรรลุพระอรหัตและปฏิจจสมุปบาท
257
การบรรลุพระอรหัตและปฏิจจสมุปบาท
สำหรับพระอริยบุคคลที่สามารถละสัญโญชน์ สังโยชน์เบื้องสูงอีก 5 ประการ คือ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ และอวิชชาได้โดยเด็ดขาดแล้ว ก็บรรลุมรรคผลเป็นพระ อรหันต์ขีณาสพ และจะเห็นธรรมกายพระอรหัตของท่านใสละเอ…
บทความนี้กล่าวถึงการบรรลุพระอรหัตขีณาสพโดยการละสัญญาณ ห้าอย่างและการเห็นธรรมกายอันบริสุทธิ์ นอกจากนี้ยังมีการพิจารณาถึงอริยสัจ 4 และความสำคัญของปฏิจจสมุปบาทซึ่งเป็นธรรมที่ลึกซึ้งที่สุดในทางปฏิบัติ โดย
นิพพานและการเข้าถึงอายตนนิพพาน
545
นิพพานและการเข้าถึงอายตนนิพพาน
…รหันต์นั้น คือผู้ที่สมบูรณ์ด้วยศีล สมาธิ ปัญญา ก๋าจัดสังโยชน์เบื้องสูงได้ คือ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ และอวิชชา คือความไม่รู้ในอริยสัจ ๔ ท่านรู้แจ้งแทง ตลอดหมด สังโยชน์เบื้องต่ำเบื้องสูงหลุดหมดชนิดสิ้น…
บทความนี้กล่าวถึงนิพพานซึ่งเป็นเป้าหมายของชีวิต และรายละเอียดเกี่ยวกับพระอรหันต์ ผู้ที่มีศีล สมาธิ และปัญญา สมารถขจัดสังโยชน์ต่าง ๆ ได้ การหยุดใจที่ศูนย์กลางกายฐานที่ ๗ เป็นวิธีที่จะเข้าถึงอายตนนิพพาน
ธรรมะเพื่อประชาชน: ฐานที่ ๗ ใส บริสุทธิ์ดุจตะวันแก้ว
50
ธรรมะเพื่อประชาชน: ฐานที่ ๗ ใส บริสุทธิ์ดุจตะวันแก้ว
…งต่ำเบื้องสูงหมดสิ้น คือตั้งแต่สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลัพพตปรามาส ราคะ ปฏิฆะ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา ละได้หมด สิ้นเชื้อไม่เหลือเศษ ตัดขาดเหมือนตาลยอด ด้วน ไม่มีงอกขึ้นมาอีก ตัดกระแสตัณหาขาด ไม่…
ในฐานที่ ๗ นี้พูดถึงความสำคัญของสัมมาสติในการดำเนินชีวิตเพื่อให้เข้าถึงความบริสุทธิ์และความสุขที่ไม่มีประมาณ โดยการจัดการกับกิเลสและอาสวะต่างๆ ให้หมดสิ้น ในการเดินทางไปสู่จุดหมายปลายทางที่สำคัญ คือการ
การเข้าถึงอายตนนิพพาน
511
การเข้าถึงอายตนนิพพาน
…พระอรหันต์นั้น คือผู้สมบูรณ์ด้วยศีล สมาธิ ปัญญา กำจัดสังโยชน์เบื้องสูงได้ คือ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ และอวิชชา คือความไม่รู้ในอริยสัจ ๔ ท่านรู้แจ้งแทงตลอดหมด สังโยชน์เบื้องต่ำเบื้องสูงหลุดหมด สิ้นเชื้…
บทความนี้พูดถึงการเข้าถึงอายตนนิพพานของพระอรหันต์ ซึ่งเป็นผู้หลุดพ้นจากกิเลสทั้งหลาย การหยุดใจที่ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 เป็นแนวทางสู่การเปลี่ยนแปลงชีวิต โดยการบริหารจัดการจิตใจเพื่อความเจริญและความสุข ก
การบรรลุโสฬสญาณ
559
การบรรลุโสฬสญาณ
…ทั้งหลาย ซึ่งหมักดองอยู่ใน ขันธสันดานให้หมดสิ้นไปโดยสิ้นเชิง ทั้งอนุสัยกิเลสในรูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชาก็จะหลุดไปจากใจ เป็นพระอรหันต์ ผู้ห่างไกลจากกิเลสอาสวะทั้งปวง นี่คือหลักของโสฬสญาณย่อๆ ที่พระ…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงกระบวนการในการบรรลุโสฬสญาณ ซึ่งเป็นหลักการที่สำคัญในวิปัสสนากัมมัฏฐาน โดยเริ่มจากการพิจารณาเพื่อละกิเลสและอนุสัยที่อิงแอบอยู่ในขันธสันดาน การบรรลุโสดาปัตติมรรคสามารถกำจัดอนุสัยกิเล
ธรรมะเพื่อประช
110
ธรรมะเพื่อประช
…น์เบื้องต่ำเบื้องสูง ตั้งแต่สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลัพพตปรามาส กามราคะ ปฏิฆะ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา จนกระทั่งหมดสิ้นสังโยชน์เบื้องต่ำเบื้องสูง อันนี้แหละจึงจะมีเนมิตกนามว่าเกิดขึ้นมาพร้อมๆ กัน…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการเจริญพุทธานุสติและความสำคัญของการชำระจิตให้บริสุทธิ์ในกระบวนการเข้าถึงธรรมกาย โดยธรรมเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นพร้อมกันกับการตรัสรู้ของพระอรหันต์ ซึ่งเป็นหลักสำคัญในการดำเนินชีวิตตามแนวท
ธรรมะเพื่อประชา
271
ธรรมะเพื่อประชา
…ศัยกายธรรมพระอนาคามีพิจารณาอริยสัจ ๔ ในกายอรูปพรหม พอละเอียดหนักเข้าก็สามารถละรูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชาได้ทั้งหมด สังโยชน์ ๑๐ เบื้องต่ำเบื้องสูงก็ หลุดหมด จิตจึงตกศูนย์วูบเข้าไปเป็นอันหนึ่งอันเดีย…
เนื้อหาเกี่ยวกับการละสังโยชน์และเดินทางไปสู่การเป็นพระอรหันต์ โดยการใช้วิธีเข้าถึงความนิ่งและพิจารณาอริยสัจ ๔ ผ่านกายธรรม 4 ประเภท จากพระโสดาบันไปจนถึงพระอรหันต์ ที่ไม่มีความทุกข์ มีแต่สุขล้วนๆ การปฏิ
การหลุดพ้นทางจิตใจในพระพุทธศาสนา
530
การหลุดพ้นทางจิตใจในพระพุทธศาสนา
…ปฏิบัติตาม โดยไม่ลังเล สงสัย ในที่สุดจิตหลุดพ้นจากสังโยชน์เบื้องสูง ๕ อย่างได้ คือ รูปราคะ อรูปราคะ อุทธัจจะ มานะ และอวิชชา ได้สำเร็จเป็น พระอรหันต์ เมื่ออวิชชาถูกขจัดให้หมดสิ้นไปด้วยอรหัตมรรค
บทความนี้เน้นการพัฒนาจิตใจและการปฏิบัติตามธรรมในพระพุทธศาสนา โดยพระอนาคามีที่เล็งเห็นความจริงเกี่ยวกับความเกิดแก่เจ็บตาย และสามารถละสังโยชน์เบื้องต่ำและเบื้องสูง เพื่อบรรลุถึงพระอรหัตผล สื่อถึงความสำค