หน้าหนังสือทั้งหมด

การเข้าใจธรรมชาติของวิญญาณและอายตนะ
250
การเข้าใจธรรมชาติของวิญญาณและอายตนะ
ประโยค - วิชาธรรมกบแปล กค. คอน ๑. หน้าที่ 249 วิธีสั่งฆ่าบก่อน แต่งนั้นก็สั่งฆ่าจับ ด่อนนั้นจิตสังฆจึงจับ- ดังนี้ เป็นต้น …
เนื้อหานี้กล่าวถึงธรรมชาติของวิญญาณและอายตนะ โดยอธิบายถึงการเกิดและการมีอยู่ของวิญญาณในสังฆ รวมถึงการรู้จักธรรมชาติต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น ความรู้ และการรับรู้ ซึ่งสัมพันธ์กับการสร้างตนเองและอายตนะต
วิถีธรรมกรมเปลภาค ๓ ตอนที่ ๒๖๐
261
วิถีธรรมกรมเปลภาค ๓ ตอนที่ ๒๖๐
… เพราะทำตนให้เป็นทุกข์ ๑ นัยหลังนี้นำว่า อมใช้ในอรรถว่า มร คือดายนี้ ๒๒๐ ที่ตามแล้ว ๒๒๕ ๒. มรุปุปะ แปลกันว่า “ความเกิดเป็นเทวตา” ก็มิแต่ปรารภลักษณะศัพท์แล้ว ศัพท์นี้ต้องแยกเป็น มรุ + ปฏ (ภูษา + ที่สาดชั…
บทความนี้พูดถึงสังขารซึ่งเป็นเหตุแห่งความทุกข์และสุข โดยอธิบายถึงความสำคัญในคติธรรม การไม่รู้เรื่องนิรันดรในมรรค และการแสวงหาความดับทุกข์ในมุมมองต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงอภิธานศัพท์และอรรถที่เกี
วิทยาธรรมภาค ๓ ตอนที่ 263
264
วิทยาธรรมภาค ๓ ตอนที่ 263
…น เหตุวาแวน ปัจจัย นั้น ก็เพื่อแสดงว่า ศพที่ประกอบ ตวา ปัจจัย คือ ทูลาว นัน เป็นฤิยตติยะ- วิสสนะ คือแปลว่า โดย... (ไม่ใช่มากกริยา สนามกริยา ฯ ล ฯ) ๒. ปราชญ์เอกแกลไผเป็น ปฏิญญา เหตุ แต่ในมหาฤทธิ์เรียงติดก…
บทความนี้สำรวจความหมายของคำว่า 'เหตุ' และ 'ปัจจัย' ในแง่มุมที่แตกต่างกัน ทั้งในทางวิทยาศาสตร์และทางพระศาสนา คำว่า 'เหตุ' ใช้กล่าวถึงสิ่งที่ทำให้เกิดผล และ 'ปัจจัย' เป็นสิ่งที่มีอิทธิพลต่อผลลัพธ์ โดยกา
ความเป็นไปแห่งวิญญาณ
299
ความเป็นไปแห่งวิญญาณ
…๒. มาหิงกว่า ย มสงบจอเจา และวิญญาณเป็นอามติโลโป- ลบคำซ้า เสียคำหนึ่ง ต้องไปออกเป็น มศส ยศส และ ยิ้ย แปลว่าใจ ใดๆ นี้มัน ย เป็นใด ๆ ต. ก็องเป็น นัน ๆ ด้วย จิจะเข้ารูปนัน
บทความนี้กล่าวถึงความเป็นไปแห่งวิญญาณซึ่งมีปัจจัยที่ละเอียดยิบ Analyzing ความสำคัญของวิญญาณใน 3 ภพ โดยอธิบายถึงการเป็นไปของศีลของวิญญาณต่างๆ ซึ่งรวมถึงการเป็นอยู่และธรรมชาติที่มีต่อกันในปฏิกิริยาและศี
วิวัฒนาการของสัตว์และภาวะการเกิด
331
วิวัฒนาการของสัตว์และภาวะการเกิด
…เริ่มด้วยเพิ่มชีวิตเข้า ที่นี้เป็นนวะ (หมวด ๕) เรียกว่า ชีวิตนวะ (หมวดรูป ๕) ทั่งชีวิต อนุวะก็อีรยก แปลว่า - คือ ทั่งอายุ) ต่อไปตั้งชีวิตนวะเป็นหลัก เพิ่ม รูปต่าง ๆ เข้ามัน ๑๐๐๐,๑๒๐,๑๓๓๙ เป็นต้นเพิ่มวัตถ…
บทนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของสัตว์ โดยมีการอธิบายถึงการเกิดและภาวะของสัตว์ต่างๆ รวมถึงการแบ่งประเภทสัตว์ตามลักษณะที่มีในรูปต่างๆ เช่น สันติสีสล รูปกลาบที่มีส่วนประกอบของอัฏฐกะ เช่น ดิน น้ำ ไฟ
วิวัฒนาการเปล ภาค ๓ ตอนที่ ๑
345
วิวัฒนาการเปล ภาค ๓ ตอนที่ ๑
…ฏิสันถารรูป วัตถุรูปเป็น ปัจจัยแห่งอธิษฐานนะ ๖ อย่าง ภูตรูป ทั้งหลายเป็นปัจจัยแห่งอธิษฐานะ ๕ โดยไม่ แปลกกัน ๔ อย่าง [ขยายความ] ความว่า ในปฏิสันถารทางรูป วัตถุรูปอ้อมเป็นปัจจัยแห่งอธิษฐานะ ที่ ๖ คือมนุษย…
ในเนื้อหานี้จะกล่าวถึงการปฏิสันถารรูปที่สำคัญ โดยระบุว่าวัตถุรูปเป็นปัจจัยแห่งอธิษฐานะ ๖ อย่าง เช่น มนุษยะ ห้าปัจจัยในปฏิสันถารต่างๆ และการเชื่อมโยงกับภูตรูปซึ่งเป็นปัจจัย ๔ ของอธิษฐานะ ๕ ดังนั้นในชีว
อัรรถแห่งอัตวาทูปทาน
360
อัรรถแห่งอัตวาทูปทาน
…ตวาทูปทาน] นัยเดียวกัน บุคคลทั้งหลายย่อมกล่าวเพราะสิ่งนั้น (เป็นเหตุ) เหตุนี้ สิ่งนั้นจึงชื่อ ว่า (แปลว่าสิ่งเป็นเหตุทุกข์) สัตว์ทั้งหลายย่อมถือนั้น แม้เพราะสิ่งนั้น (เป็นเหตุ) เหตุนี้ สิ่งนั้นจึงชื่อ …
…อธิบายความหมายของอัตวาทูปทานและอุปาทานในบริบทของอัตตา เริ่มจากนิยามและมุมมองต่าง ๆ ของอัตตา ว่ามีการแปลในเรื่องของเหตุผลและการกล่าวถึงสิ่งต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับอัตตา นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความหมายที่แตกต่างกั…
วิญญาณธรรมหรือ 3 ตอนที่ 1
365
วิญญาณธรรมหรือ 3 ตอนที่ 1
…ะกเป็นอาสยา ... อาสย์ มหาวิภูว่าได้แก่ทิปุอุปาทาน- บันธ์ (น่าจะว่าได้แก่กามคุณ) ๒. โกฏฐ หรือ โกฏฐ แปลว่า ไหวหวั่นด้วยเสียง อย่างไทยเราพุดว่า 'เสียงนั้น หวั่นไหว? (โกฏ-เสียง หลอด - ไหว) ชาวมนพวกมีปัญชอบ…
เนื้อหาเกี่ยวกับวิญญาณธรรมนั้น เจาะจงไปที่อุปาทานและลักษณะของสีลัพพปาทานและอัตตาวาทภูปาทาน โดยกล่าวถึงความสำคัญของการทำมุตและโทษที่มากับอาทาน ซึ่งอธิบายถึงวิธีการแสดงในลำดับ การวิเคราะห์และความหมายที่
วิชาธรรมเล่ม ๓ ตอนที่ ๑๗๖
367
วิชาธรรมเล่ม ๓ ตอนที่ ๑๗๖
…สิ่งไร [วิจินฉัยโดยอรรถ] วิจินฉัยโดยอรรถในบทนี้ว่า ธรรมโดย้อมเป็น เหตุนี้ ธรรม命นั้น จึงชื่อว่า ภาพ (แปลว่าธรรมที่เป็นขึ้น) ภาพนี้มี ๒ ประเภท คือ กรรมภาพ อุปปติภาพ ๑ ดังกล่าวว่า "ภาพมีโดยส่วน ๒ คือ กรรมภา…
ในวิชาธรรมเล่ม ๓ ตอนที่ ๑๗๖ เนื้อหาได้อธิบายถึงการแบ่งออกและการรวมของธรรมา โดยการวิจินฉัยโดยอรรถและโดยธรรมในเรื่องภาพซึ่งประกอบด้วยกรรมภาพและอุปปติภาพ คำว่า 'ภาพ' มีการแบ่งออกเป็น ๒ ประเภท ได้แก่ กรรม
วิริยธรรมเอกภาค ๓ ตอนที่ ๒ (ตอนจบ)
38
วิริยธรรมเอกภาค ๓ ตอนที่ ๒ (ตอนจบ)
…้นไม่มี ลูกคลื่นไม่มีกิจทั้งสองนี้ จิต อะไร ๆ มีได้ในฎุติจิตนี้ แต่ปฏิบุติจิตก็เกิด ได้ (ตามปัจจัย) แปล ญาณที่กำหนดจบปัจจัยของนามรูป ของโจวกาวิภัคผู้บริจา ทั้งปวง ด้วยอำนาจจิตและปฏินิธออย่างนี้ ย่อมเป็นญ…
เนื้อหานี้สำรวจลำดับแห่งจิตและปัจจัยที่เกิดขึ้นในบทย่อยเกี่ยวกับธรรม โดยอธิบายถึงการดำรงอยู่ของจิตในอดีตและอนาคต ขณะเดียวกันยังเน้นถึงการเกิดและดับของจิต ซึ่งต้องผ่านปัจจัยต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะ
การเข้าใจความไม่เที่ยงและอนิจจาในธรรม
52
การเข้าใจความไม่เที่ยงและอนิจจาในธรรม
… * ประโยคแกะไว้เป็น อนุตตา นิวาสี พิจารณาแล้วน่าว่า เป็นคำศัพท์สมบูรณ์ดี คำนี้ก็คงเป็น อนุตตา วิสา แปลได้ความลีว่า เข้ากับความข้างหลังได้สนิทด้วย
เนื้อหาเกี่ยวกับธรรมชาติของความไม่เที่ยงและอนิจจาในชีวิตมนุษย์ ซึ่งเน้นการสร้างความเข้าใจในความเป็นจริงว่าทุกสิ่งมีการเกิดขึ้นและเสื่อมสลายตามธรรมชาติ พระผู้พระภาคเจ้าทรงแสดงให้เห็นถึงความไม่เที่ยงในร
วิสุทธิมรรคเปล ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
58
วิสุทธิมรรคเปล ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
…ห์เป็น ที ธาดา ในความสิ้น อาบนหน้ามีอร่อยยิ่ง ว. คือ ว่า ธาดา ในความไป ถึง เป็นไป รูปสูบเป็น อทินวา แปลว่า ลิงค์สิ่งยิ่ง (ตรงสำเนาของเราว่าสั้นเนื้อประคาะตัว) ในที่นี้อาความเข็ญใจ
เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์อาการต่างๆ เช่น ริตโต, ติวุตโต, สุขฺโต และ อนุตโต ซึ่งแสดงถึงธรรมชาติของความว่าง ความไม่เที่ยง และความสุขในชีวิต โดยระบุกระบวนการคิดและการรับรู้วิธีต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับทุ
วิสุทธิมรรคแนวภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
95
วิสุทธิมรรคแนวภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
…คล่ว (คือปรากฏชัดแล้ว) เหตุ * ภูฎุย ปฎุมญุตภูมิแก้ความว่า สมฌวนาย พิจารณาแล้วเห็นว่า ภูฏุยในที่นี้ แปลว่า "หมุนเวียน" ได้ความคำว่าแปลว่า "คาร" เพราะธรรมฐานนี้ให้พิจารณาจัดพองจดที่ ๑o เป็นวรรค ๑ เมื่อจะพ…
เนื้อหาในตอนนี้กล่าวถึงการพิจารณาจิตดวงต่างๆ เพื่อเข้าใจถึงความไม่เที่ยงและทุกข์ โดยเริ่มจากจิตดวงแรกแล้วพิจารณาไปยังจิตดวงถัดไปจนถึงจิตดวงที่สิบ การหมุนเวียนในการพิจารณาเพื่อให้เห็นแจ้งในธรรมที่ไม่เท
วิจารณ์ธรรมกะแปล ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
113
วิจารณ์ธรรมกะแปล ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
ปรโยคฺ - วิจารณ์ธรรมกะแปล ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ) - หน้าที่ 113 โลกาธदी กี่เรื่อง (ต่อไป) นี้ เป็นเรื่องของความมีประมาณด้วยกันแห…
เนื้อหาในตอนนี้กล่าวถึงการวิจารณ์ธรรมกะที่เกี่ยวข้องกับความมีประมาณแห่งโอกาสในบริบทของพุทธศาสนา โดยมีการอธิบายถึงภาพเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นภายในเรือนที่พระเจ้า ๒ รูปกำลังทำความเพียร นอกจากนี้ยังมีการวิเค
ประโยคสัญลักษณ์ แปล ภาค 3 ตอน 2 (ตอนจบ) หมายเลข 126
126
ประโยคสัญลักษณ์ แปล ภาค 3 ตอน 2 (ตอนจบ) หมายเลข 126
ประโยคสัญลักษณ์ แปล ภาค 3 ตอน 2 (ตอนจบ) หมายเลข 126 เหตุไม่มนัสิกถึงความเกิดขึ้นและความเสื่อมไป ทุกข์ลักษณะไม่ปรากฏเพร…
บทนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์ไตรลักษณะ และอธิบายว่า ความไม่เที่ยงคือการเปลี่ยนแปลงของสรรพสิ่งที่มีการเกิดขึ้นและเสื่อมไป การเข้าใจในลักษณะนี้จะทำให้เห็นความจริงเกี่ยวกับทุกข์และความ…
วิชาภิรมรภา ภาค 3 ตอน 2 (ตอนจบ)
158
วิชาภิรมรภา ภาค 3 ตอน 2 (ตอนจบ)
…ับ (มันไว้) ใครจะปล่อยเสีย เมื่อจะทำอุปบาย (วิธี) ปล่อย จึงปลอดมือ ๑. จิปปี (ที่ถูกอรค้กลิ่บ) พิมพ์แปลได้หลายอย่างในกระบวนเครื่องมือจับปลา แต่ในนี้ ดูความที่ท่านเล่า เครื่องมือนี้มีปาก ใช้มือจับลงไปจับป…
เนื้อหาในบทนี้เน้นถึงการใช้ภาพของการจับปลาเพื่ออธิบายวิธีการปลดเปลื้องและอุบายในการเข้าถึงความเข้าใจของพระโพธิญาณ. การใช้เครื่องมือจับปลาแสดงให้เห็นถึงการสำรวจและค้นหา คำธรรมนั้นถูกกำหนดด้วยอุบายต่างๆ
ประกอบ - วิถีธรรมรวม แปล ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
161
ประกอบ - วิถีธรรมรวม แปล ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
ประกอบ - วิถีธรรมรวม แปล ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ) - หน้าที่ 161 [สังฆารูปขาณาญ] [กำหนดสูตรตา ๒ วิธี] พระโหราวเป นั่น ครับกำหนด…
ในตอนนี้ของการแปลภาค ๓ ตอน ๒ กล่าวถึงการกำหนดสูตรตาถึงสองวิธีและสี่วิธีโดยพระโหราวเป การมองเห็นตัวตนและสัตว์ในความเป็…
สติปฏิบัติและธรรมะปธาน
221
สติปฏิบัติและธรรมะปธาน
ประโยคส- วิถีธรรมรรยแปลภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ) หน้าที่ ๒๒๑ โดยถือเอาสุภาวะ (อาการไม่งาม) ทุกขาภา (อาการเป็นทุกข์) อนิจจาภา (อาก…
…ี่ดี โดยเน้นให้เห็นถึงการปฏิบัติที่ถูกต้องซึ่งจะนำไปสู่ความเข้มแข็งทางจิตใจ ข้อความนี้ยังกล่าวถึงการแปลความต้องการและความสุขผ่านแนวทางของพุทธศาสนา รวมทั้งอธิบายเกี่ยวกับธรรมที่เป็นเหตุเพียรและความงามของธ…
วิญญาณธรรมในภาค 3 ตอน 2 (ตอนจบ)
226
วิญญาณธรรมในภาค 3 ตอน 2 (ตอนจบ)
…ณทัสนาวิสัยนี้ ฟังทราบโดยประกาศกล่าวความนี้ เป็นอันต้นแรก [ฎุกฐานะและพลสมโภค] บทว่า "ฎุกฐานพลสมโภค" แปลว่า "ฎุกฐานะ (ความออก) และพลสมโภค (ความประกอบพร้อมด้วยพล) " [ฎุกฐานะ] เหตว่า โลกยวิสนา ย่อมได้ออกจาก…
บทความนี้นำเสนอการตีความและสำรวจโพธิปัญญาธรรมที่มีความสำคัญ หรือหยิบยกแนวคิดเกี่ยวกับธรรมที่ปรากฏในพระธรรมคำสั่งสอน ซึ่งสามารถช่วยให้ผู้ปฏิบัติธรรมเข้าถึงความเข้าใจอย่างลึกซึ้งได้ โดยอธิบายถึงธรรมที่ม
วิจักษ์ธรรมเทปล ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
228
วิจักษ์ธรรมเทปล ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
…ะ... ธรรมชื่อสมมาสตติ โดยรรกือคือ ความเห็น (อรัยสัง) ธรรมชื่อสมมามาติ โดยรรกือคือความ [...] * บริปน แปลกันว่า "ยกขึ้น" โดยมาก (เช่นในคำว่า ยกขึ้นสู่อารามณ์) แต่โนคิด นิ อุปสรรคใช้ในความว่า "ลง" ในจิตกลาย…
ในบทนี้ได้กล่าวถึงความหมายของญาณในบรราคซึ่งเกี่ยวข้องกับธรรมต่างๆ และสภาวะของจิตที่มีการหมุนกลับ จากธรรม่นี้ นักศึกษาสามารถเห็นความถูกต้องของวาจาและการงานได้อย่างชัดเจน เพื่อเข้าใจถึงสัจธรรมที่มีอยู่จ