หน้าหนังสือทั้งหมด

ธรรมและอามิสสันถาร
10
ธรรมและอามิสสันถาร
…ยปัจจัย ๔ ชื่อว่า อามิสสันถาร. การปกปิดด้วยธรรม ชื่อว่า ทั่มสันถาร. คำสว่าอุปสัมปทาเป็นความ แปลกันในสูตรที่ ๒." อรรถกถาสังคัญสูตรว่า " โลกสันนิวาสนี้ เป็นช่องด้วยเหตุ ๒ อย่าง คือ ด้วยอามิฏ …
บทความนี้อธิบายแนวคิดเกี่ยวกับการสังเกตุดูและความไม่ประมาทในธรรม มีการระบุถึงสันถาร ๒ ประการ คือ อามิสสันถาร และ ธัมมสันถาร ที่พระผู้ประภาคตรัสไว้ในปฐมสูตร นอกจากนี้ยังพูดถึงการปกปิดโทษของตนและของผู้อ
เรื่องสัตว์ ๑ สายเคราะห์กัน
29
เรื่องสัตว์ ๑ สายเคราะห์กัน
ประโยค ๕- มังคลฎิกาแบบนี้ แปล เล่ม ๔ หน้า ๒๙ [ เรื่องสัตว์ ๑ สายเคราะห์กัน ] ดังได้กล่าวมา ในอดีตชาติ มีสัตว์ ๑ สาย คือ นกกา ๑ …
ในอดีตชาติของสัตว์ ๑ สาย ได้แก่ นกกาและลิง อาศัยอยู่ในไตรภูมิที่ไม่เคยเคารพซึ่งกันและกัน ทำให้พวกเขาเริ่มสอบถามถึงต้นไทรที่เคยอยู่ใกล้เคียงกันตั้งแต่ยังเป็นลูกช้างเล็กๆ จนถึงการเติบโต และมีการกินผลของ
คุณสมบัติของบัณฑิตในพระพุทธศาสนา
41
คุณสมบัติของบัณฑิตในพระพุทธศาสนา
…าที่อ่อนหวาน. บทว่า ปฏิวนา ความว่า เป็นผู้มีไหวพริบ ด้วย ฐานะที่นอบอ้อมใจทั้งหลาย. บทว่า นิวุตตุตติ แปลว่า ประพบกิ ดำตน. บทว่า อฤฤุโตร ความว่า วันจากความเป็นคนหัวดื้อ." โยชนาว่า บทว่า "ทิสฺสนามสุขฺฐาน" ค…
บทความนี้สรุปคุณลักษณะของบัณฑิตในทางพระพุทธศาสนา ว่าบัณฑิตนั้นต้องมีศีลและคุณสมบัติอื่นๆ เช่น ความละเอียด, ไหวพริบ และความอ่อนโยนในการสื่อสาร โดยเน้นความสำคัญของการมีวาจาที่สุภาพและนอบน้อม ตลอดจนการไม
ความสันโดษและปัจจัยในพระพุทธศาสนา
43
ความสันโดษและปัจจัยในพระพุทธศาสนา
ประโยค ๕ มังคลัดตา ปันนี้แปล เล่ม ๔ หน้า ๔๓ ถกว่าวด้วยความสันโดษ [๒๓] ความสันโดษด้วยปัจจัยตามมีตามได้ ชื่อว่า สนุตอจี ในนวว่า ส…
บทความนี้กล่าวถึงความสันโดษ ซึ่งเป็นคุณธรรมที่สำคัญในพระพุทธศาสนา โดยเน้นหลักการพื้นฐานว่า ความสันโดษเกิดขึ้นจากการยินดีในปัจจัยที่มีอยู่และความพอใจในสิ่งที่ตนเองมี การศึกษาถึงองค์ประกอบของสันโดษและบท
การวิเคราะห์ปัจจัยในอิติทธิรตรน
45
การวิเคราะห์ปัจจัยในอิติทธิรตรน
ประโยคฯ - มังลักษณ์ท่านนี้เป็นแปล เล่ม ๔ หน้า ๔๕ บทว่า อิติตรตรน ความว่า พระมหากัสสะะ ยินดีแล้ว ด้วยปัจจัย ที่หยาบ ละเอียด เฉพาะงม ป…
บทนี้พูดถึงการตีความคำว่า 'อิติทธิรตรน' และอธิบายถึงปัจจัยสองประเภทที่นำมาซึ่งความเกิดด้วยปกติและญาณ ซึ่งพระอรรถกถาจารย์ได้กล่าวถึงปัจจัยที่เกิดขึ้นด้วยญาณเพียงอย่างเดียว โดยเน้นความแตกต่างของปัจจัยแล
การศึกษาเกี่ยวกับบทประโยคทางพระพุทธศาสนา
69
การศึกษาเกี่ยวกับบทประโยคทางพระพุทธศาสนา
ประโยค - มังคลัตถทีนี้เป็นแปล เล่ม ๔ หน้า 69 บทว่า ปานฉะนว เป็นพียงแท้น้อย โดยประมาณพออิงอัคภาพให้เป็นไปแห่งตำหนิ่นั้น. พระอธิกา…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ความหมายของบทประโยคในพระพุทธศาสนา โดยเน้นที่สาระสำคัญของคำสอนที่เกี่ยวข้องกับการบริโภคและการประพฤติตนในระดับที่เหมาะสม การอธิบายไปถึงการที่พระอธิการอาจารย์ได้วางหลักประพฤติแ
บทเรียนจากมังคลัตถกา
88
บทเรียนจากมังคลัตถกา
…กล้จิดเป็นผู้ลาภา เขาจับพระยาหงส์แล้ว จึงเสือมจากทอง" [แก้อรรถ] บรรดาบทเหล่านั้น บอกว่า คฤุฑพุพุัพ แปลว่า พึงยินดี ก็แลพระผู้มีพระภาค ครั้งตรัสอย่างนั้นแล้ว ทรงบัญญัติอภิขติกาบทว่า "อันนี้ ภิกษุญาติ พึง…
ในบทนี้พระศาสดาได้กล่าวถึงการมีความสันโดษ และการใช้ชีวิตตามที่มีอยู่ โดยสอนให้รู้จักประมาณและไม่โลภมาก การเปิดเผยใจถึงการอยู่ในปัจจุบันและเป็นที่พอใจในสิ่งที่เรามี รวมทั้งการทำความเข้าใจเกี่ยวกับความส
ความกตัญญูและอุปการะในพระธรรมคำสอน
113
ความกตัญญูและอุปการะในพระธรรมคำสอน
…ลัง ย่อมทำความ สำคัญว่า เราให้นี้" * พระมหาเถร ยโส ป.ธ.๓ (บันนี้เป็นพระเทพปัญญาคุณี) วัดสัมพันวงศ์ แปล. ๑.อธิบายนี้ว่า ความระลึกอุปการะแม่แห่งบุญเหล่านั้น โดยป้องกันทุกข์ในนรกเป็นต้น ได้ไว้แล้ว ก็พึงทรา…
บทความนี้นำเสนอเรื่องราวของความกตัญญูในตัวบุคคลและสิ่งสำคัญของการอุปการะในชีวิต ตามพระธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า ที่กล่าวว่าความกตัญญูนั้นทำให้บุคคลงอกงามในโลก และการระลึกถึงอุปการะของผู้อื่น นำไปสู่การส
การวิเคราะห์ความหมายของ 'เทวา' ในอรรถกถาสังศิตสูตร
120
การวิเคราะห์ความหมายของ 'เทวา' ในอรรถกถาสังศิตสูตร
…ๆที่นี้เป็นเปล เล่ม ๔ หน้าที่ 120 อุปกรณ์นั้น คือเช่นนั้น." (๓๑๖) อรรถกถาสังศิตสูตรว่า " เทวา โถม แปลว่า เป็น ผู้มีลิ้น. เทวา ตมปราโน มีวิเคราะห์ว่า ความมืดนี้นั่นเองเป็นที่ ไป คือ เป็นทางไปในเบื้องหน…
ในอรรถกถาสังศิตสูตร การใช้คำว่า 'เทวา' มีนัยยะลึกซึ้งที่เกี่ยวข้องกับความมืดที่เป็นที่ไปของบุคคลผู้หนึ่ง ผู้ที่เกิดในตระกูลชั้นต่ำ จำแนกตามบุญฤทธิ มีอยู่ 3 จำพวก คือ ผู้ที่เกิดจากกระดูกต่ำ, ผู้ที่มีคว
ความเข้าใจในบทกวีเกี่ยวกับคนอดิญญู
144
ความเข้าใจในบทกวีเกี่ยวกับคนอดิญญู
… [ แก้TTรจ ] บรรดาบทเหล่านั้น กล่าวว่า อติญญุตสุส คือผู้ไม่รู้คุณอันเขาทำไว้ก่อนน. บทว่า โปลสฺส แปลว่า ปรัชฌน์ บทว่า วิวรรษฺสโน ความว่า คอยแลดูช่องคือโอกาสอุส่ นั้นเอง. บทกลา่วว่า สพพญฺูน ปริธี ทุข…
บทความนี้กล่าวถึงบทกวีที่พรรณนาถึงคนอดิญญู ซึ่งหมายถึงผู้ที่ไม่รู้คุณของการกระทำบางอย่าง และการที่เขาจะไม่สามารถพอใจหรือเลื่อมใสสิ่งต่าง ๆ ได้ แม้จะได้รับการสนับสนุนจากผู้ที่มีอำนาจหรือสมบัติ บทกลอนยั
การฟังธรรมและอุทธัจจะ
145
การฟังธรรมและอุทธัจจะ
…ุ จงสิ้นหาย หรือ อย่าได้มีแล้ว." * พระมหาเถรอิไส ป. ศ. ๓ (บัดนี้เป็นพระเทพปัญญามุนี) วัดสัมพันธวงค์ แปล. ๑. ปรับแต่งโสดา ทุกทกาปฏิญาณ ๑๒๖. ๒. สุ วิ. ๓/๒๖๒.
… การเข้าใจธรรมะนี้สามารถนำไปสู่การปฏิบัติที่ดียิ่งขึ้นในพระพุทธศาสนา ตามที่พระมหาเถรอิไสได้อธิบายและแปลไว้ในเอกสารนี้ โดยเน้นที่การสร้างสติและการควบคุมอารมณ์เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ลึกซึ้งในธรรมะ.
การเข้าใจธรรมในพระพุทธศาสนา
155
การเข้าใจธรรมในพระพุทธศาสนา
ประโยค ๕ - มังคลดาภิธานี แปลเล่ม ๔ - หน้า ๑๕๕ ที่ประพฤติพรหมจรรยาในกาลก่อนของเรา" ภิกษุทั้งหลาย สติเดิมฉันท์ ชา, ที่นั้น ภิกษุผ…
บทความนี้กล่าวถึงการเข้าใจธรรมและบูรณาการการศึกษาในศาสนาพุทธ โดยการเปรียบเทียบภิกษุที่มีความเข้าใจในธรรมเหมือนการฟังเสียงกลอและเสียงสังข์ ที่ช่วยให้เขาเข้าใกล้กับการประพฤติพรหมจรรยา และทำให้เกิดอานิสง
ความอดทนและขันติในพระธรรมคำสอน
175
ความอดทนและขันติในพระธรรมคำสอน
ประโยค ๕ - มั่งคลีดทีป็นแปล เล่ม ๕ - หน้าที่ ๑၇๕ ถาว่า ด้วยความอดทน* [๕๐๕] ท่านกล่าวไว้ในอรรถกถาว่า "ภูมิผู้ประกอบด้วยความอด…
เนื้อหาเกี่ยวกับความอดทนหรือขันติในพระพุทธศาสนา กล่าวถึงการอดกลั้นและไม่ให้ความสนใจต่อความผิดพลาดของผู้อื่น รวมถึงอุทาหรณ์ในการใช้ชีวิตของพระโพธิสัตว์ที่มีความอดทนต่อการทนทุกข์และอยู่ในสถานการณ์ที่ยาก
ความสำคัญของการควบคุมอารมณ์
200
ความสำคัญของการควบคุมอารมณ์
…ผูสูงระงับ." ก็นาง ๓ สป. ๑๘๓๓. ๒ ใน สป. ว่า "แตน โกเณณ ตสุสุ ปาปิโ โหติ. ครรสาติ โญ ญูกิ ปฏิกุชติ." แปลตามนี้ว่า "ความลามก้อย่อมมีแก่บุคคลนั้นแนแน เพราะความ โกรธนัน. ถามว่า แก่ใคร ? ก็ว่า แก่บุคคลผูโกรธต…
ในข้อความนี้ได้กล่าวถึงการตอบโต้ความโกรธ ว่าผู้ใดที่โกรธตอบโต้ผู้อื่นจะถือเป็นการแพ้ทางอารมณ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องราวของนางเวทีกาที่เป็นตัวอย่างของการสงบเสงี่ยมและการไม่ตอบโต้ความโกรธ นางมีชื่อเส
ความเป็นผู้ว่าง่ายในมังคลคิด
204
ความเป็นผู้ว่าง่ายในมังคลคิด
…างพวกกล่าวว่า ความเป็นผู้ว่ายากนี้ เป็นชื่อของมันตั้ง ๔ นี้เป็น *พระมหานาค อปนาโก ผ. ธ. ๕ วัดบรมวาส แปล. ๑. ปรมิตโกโชติฏฐา ทุกภาพปาฏิฉาณ ๑๒๕. ๒. ส. วิ. ๓/๒๕๔
ในอรรถกถาได้กล่าวถึงความเป็นผู้ว่าง่าย ว่าบุคคลนั้นถูกกล่าวถึงอย่างชอบธรรม โดยไม่ถูกกดกลั้นหรือคิดคุณและโทษ ซึ่งแสดงถึงความเคารพและความถ่อมตัว การอยู่ร่วมกับผู้อื่นเยี่ยงว่าง่ายมีคุณค่าทางจิตใจและสังค
การปฏิบัติที่ไร้โทษและความเป็นผู้ว่าง
208
การปฏิบัติที่ไร้โทษและความเป็นผู้ว่าง
…่า ปกฤติอนุสาสน์. ผู้มีปกติรับโดยเบื้องซ้าย หามได้ ชื่อว่า ผู้มีปกติไม่รับโดยเบื้องขวา. ขาวว่า วงดง แปลว่า ข้างซ้าย, อธิบายว่า โดยเรียงกันตรงข้ามจากคำกล่าวแล้ว." บรรดาธรรมเหล่านี้ ธรรม ๑๖ ประการมีความเป…
บทความนี้กล่าวถึงการปฏิบัติที่ไร้โทษในการอนุสาสน์ โดยเน้นความสำคัญของธรรม ๑๖ ประการที่ช่วยส่งเสริมให้เกิดความเป็นผู้ว่างในชีวิต และวิธีพิจารณาธรรมเหล่านี้ในอนุกรมสูตรเพื่อทำความเข้าใจในแนวทางที่ถูกต้อ
ความสำคัญของการทำตามคำสอนพระพุทธเจ้า
215
ความสำคัญของการทำตามคำสอนพระพุทธเจ้า
…วกค่าที่พระยา มัวลากนามแล้ว ถึงฝั่งแห่งความสงบดีนั้น."] [แก้รอง] บรรดาบเหล่านนั้น บงว่า น กหนุติ แปลว่า จักไม่กระทำ. บาทฉากว่า พุทธนฺเต คมิสุนุติ คงมิสมุทิ ความว่า นราหลั้น คือ ตรีงะะปุหลีกอัญจุกโชนที…
เนื้อหานี้สำรวจถึงความสำคัญของการปฏิบัติตามคำสอนของพระพุทธเจ้า ซึ่งนำไปสู่ความสุขและการบรรลุสู่สภาวะที่สูงขึ้น เช่น กุลสมบัติ และนิพพาน โดยจะกล่าวถึงผลของการกระทำตามคำสอนที่มีต่อชีวิตของบุคคล โดยเฉพาะ
การเห็นสมณะและมงคลกรรม
218
การเห็นสมณะและมงคลกรรม
…นั้นแล้ว ย่อมหลีกออกอยู่ด้วยการหลีกออก ๒ อย่าง คือ การหลีก * พระมหานาค อบนิโกล ป. ช. ๕ วัดบรมวนาราม แปล. ๑ ส. มหา. ๓๕/๔๕.
บทความนี้กล่าวถึงมงคลกรรมและนิมิตที่ดีที่เกิดจากการเห็นสมณะในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงการเข้าไปหา การระลึกถึง และการเห็นบรรพชิตที่มีการอบรมจิต วาจา และปัญญาอย่างสูง การเห็นสมณะถูกมองว่าเป็นกิจอุปการะท
มังคลัตถกิจและการบวชในพระพุทธศาสนา
224
มังคลัตถกิจและการบวชในพระพุทธศาสนา
…บวชตามพระมินิกเระทั้งหมดโดยแท้ สอง บทว่า ต ธมม์ ได้แก่ ธรรมคือโอวาทนฤาสน์ของท่านนั่น บทว่า อนุสนตริ แปลว่า ย่อมละลึกถึง บทว่า อนุวิตกคฤต ได้แก่ ย่อม กระทำธรรมให้เป็นสภาพอันวิตกะระบกต้องแล้ว บทว่า อารุโธ …
เนื้อหาเกี่ยวกับจำนวนผู้บวชตามพระต่าง ๆ ในพระพุทธศาสนา เช่น พระจันทคุตตเระ, พระสุริยคุตตเระ และการบวชในฐานะผู้ถือลักษณะของธรรม โดยอธิบายถึงบทบาทและคุณสมบัติของพระแต่ละรูปในประวัติศาสตร์รวมถึงจำนวนผู้บ
มังคลตำแนป เล่ม ๔ หน้าที่ ๒๒๘
228
มังคลตำแนป เล่ม ๔ หน้าที่ ๒๒๘
ประโยค - มังคลตำแนปนี้นเป็นแปล เล่ม ๔ หน้าที่ ๒๒๘ มีศรัทธาเกิดขึ้นในพระอริยเจ้าแห่งหลาย เพราะการเห็น การได้ยิน และการกระทำถึงเนื่อ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงศรัทธาที่เกิดขึ้นในพระอริยเจ้าโดยอิงจากการเห็น การได้ยิน และการกระทำต่าง ๆ ของบุคคลและภิกษุ ซึ่งได้แสดงถึงความสำคัญของการทำบุญและการถามปัญหา เพื่อเข้าใกล้ความบริสุทธิ์ทางจิตใจ โดยอรร