หน้าหนังสือทั้งหมด

กัลยาณมิตรและคุณธรรมในพระราชจริยาของสมเด็จพระญาณสังวร
136
กัลยาณมิตรและคุณธรรมในพระราชจริยาของสมเด็จพระญาณสังวร
…ทางโลกและทางธรรม มีพุทธภาษิตว่า ปญฺญวา พุทธสมฺปนฺโน กาลัญญ สมบัญญ จ วิธานวิธีโกวิโท ส ราชาวสต วเส ។ แปลความว่า ผู้มีปัญญา ถึงพร้อมด้วยความรู้ ฉลาดในวิธีจัดการงาน รู้กาลและรู้สมัย จึงอยู่ในราชการได้ ความห…
เนื้อหาได้พูดถึงความสำคัญของกัลยาณมิตรที่แท้จริงไม่ใช่แค่ชื่อแต่ต้องมีคุณธรรมและแสดงความดี สมเด็จพระญาณสังวรเป็นแบบอย่างในความมีปัญญาและการเป็นกัลยาณมิตรที่สามารถเห็นความดีในผู้อื่น และการใช้นโยบายปกค
สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราช
142
สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราช
…ยรติคุณอดุลยบริสุทธิ์สมดังพระพุทธภาษิตตรัสไว้ในปัญจกังคุตตนิกายว่า สปปุริโส ภิกขเว ชายมาโน เป็นอาทิ แปลความว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สัปบุรุษเกิดในตระกูลเป็นไป เพื่อประโยชน์ เพื่อเกื้อกูล เพื่อสุขแก่ชนเป็…
บทความนี้กล่าวถึงสมเด็จพระญาณสังวรและพระราชทานคำแนะนำเกี่ยวกับการทำความดีเพื่อประโยชน์และสุขของคนและเทพ โดยชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการทำความดี โดยอิงตามหลักคำสอนทางพระพุทธศาสนา การกระทำที่ถูกต้องย่อม
พระธรรมสอนคุณสมบัติแห่งสุขวัฑฒนธรรม
143
พระธรรมสอนคุณสมบัติแห่งสุขวัฑฒนธรรม
… และ วรรณวัฑฒนธรรม สุขวัฑฒนธรรม ได้ตรัสไว้ยกภิกษุเป็นที่ตั้ง ว่า กิญฺจ ภิกขเว ภิกขุโน สุขสม เป็นต้น แปลความว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ในเรื่องของสุขของภิกษุ มีอธิบายอย่างไร
เนื้อหาวิเคราะห์และแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของสุขวัฑฒนธรรมและมงคลวิเสสตามแนวทางของพระพุทธศาสนา อธิบายถึงแนวทางการดำเนินชีวิตที่มีพระธรรมเป็นเกาะ เป็นที่พึ่งพิง ซึ่งนำมาซึ่งสุขและความเจริญในหลายด้าน ทั้
ความสุขและสมาธิในพระพุทธศาสนา
144
ความสุขและสมาธิในพระพุทธศาสนา
…ารงานที่ ปฏิบัติทั้งปวง นตฺถิ ฌาน อปุญฺญสฺส ปญฺญา นตฺถิ อฌายโต ยม ฌานญฺจ ปญฺญา จ ส เว นิพพานสนฺติเก แปลความว่า ฌาน ความเพ่งพินิจย่อมไม่มีแก่ผู้ไม่มีปัญญา ปัญญาย่อมไม่มีแก่ผู้ไม่เพ่ง พินิจ ปัญญาและฌานมีใน…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับการบรรลุฌานและความสุขในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการปฏิบัติสมาธิซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการสร้างสุขทางใจ โดยรวมถึงการบรรลุฌาน 4 ขั้นที่ส่งผลต่อความสงบสุขของภิกษุ รวมถึงการเชื่อมโยงระหว่าง
พรหมวิหารธรรม และการแผ่เมตตา
145
พรหมวิหารธรรม และการแผ่เมตตา
…ให้ถูกชอบ ยุติธรรมตามกรรม. พรหมวิหารธรรม ๔ นี้ เมื่อแผ่ไปโดยไม่เจาะตัว ไม่มีจำกัด จึงเป็น อัปปมัญญา แปลว่า ภาวนา มีสัตว์หาประมาณมิได้เป็นอารมณ์ ดังที่ตรัสสอนเป็นโภควัฑฒนธรรมในจักกวัตติสูตรนี้ พรหมวิหารธร…
บทความนี้กล่าวถึงพรหมวิหารธรรมซึ่งประกอบด้วยเมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา ซึ่งเป็นแนวทางในการสร้างจิตใจที่สูงส่งและบริสุทธิ์ โดยมีการอธิบายถึงความหมายและความสำคัญของแต่ละข้อธรรม พร้อมเน้นถึงการแผ่เมตต
บทบาทของสมเด็จพระสังฆราชและความสำคัญของมารดาบิดา
146
บทบาทของสมเด็จพระสังฆราชและความสำคัญของมารดาบิดา
…ัง ในจักกวัตตสูตร พระพุทธเจ้าตรัส พลวัฑฒนธรรม ไว้สำหรับภิกษุว่า กิญฺจ ภิกฺขเว ภิกขุโน พลสุม เป็นต้น แปลความว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ในเรื่องพละของภิกษุมีอธิบายอย่างไร ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุ ในพระธรรมว…
เนื้อหานี้กล่าวถึงบทบาทของสมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชในด้านโภควัฑฒนธรรมซึ่งมีพระมหากรุณาธิคุณต่อประชาชนและประเทศชาติ โดยมีการอธิบายถึงพละกำลังทั้ง 5 ประการที่เกี่ยวข้องกับการปกครองและการดำรงอยู่
พระราชกุศลและธรรมะจากสมเด็จพระญาณสังวร
153
พระราชกุศลและธรรมะจากสมเด็จพระญาณสังวร
…ิคุณอดุลย บริสุทธิ์สมดังพระพุทธภาษิตตรัสไว้ในปัญจกังคุตตนิกายว่า สปปุริโส ภิกฺขเว ชายมาโน เป็น อาทิ แปลความว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สัปบุรุษเกิดในตระกูลเป็นไปเพื่อประโยชน์ เพื่อเกื้อกูล เพื่อสุขแก่ชนเป็น…
ข้อความนี้กล่าวถึงการทรงพระราชกุศลโดยสมเด็จพระญาณสังวรเพื่อเทวดามนุษย์และเพื่อความสุขสวัสดิ์ของประชาชน โดยเฉพาะการเน้นถึงความสำคัญของการปฏิบัติธรรมและการเกื้อกูลต่อกันในสังคม โดยถือว่าการดำรงอยู่ในธรร
พระราชปณิธานและคุณธรรมของสมเด็จพระญาณสังวร
154
พระราชปณิธานและคุณธรรมของสมเด็จพระญาณสังวร
…เป็นเครื่องเจริญอายุ พระผู้มีพระภาคเจ้า ตรัสไว้ในจักกวัตติ สูตรว่า อตฺตที่ป่า ภิกฺขเว วิหรถ เป็นต้น แปลความว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงมีตนเป็นเกาะ มีตนเป็นที่พึ่ง อย่ามีสิ่งอื่น เป็นที่พึ่ง จง…
เนื้อหาอธิบายถึงพระราชปณิธานและบทบาทของสมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ในการประดับพระปัญญาบารมี พร้อมกับการปฏิบัติตนตามหลักธรรมและการมีธรรมเป็นที่พึ่ง อ้างอิงถึง การเจริญอายุด้วยธรร
คุณธรรมและการที่พระเจ้าอยู่หัวสงฆ์เสริมสร้างสังคม
166
คุณธรรมและการที่พระเจ้าอยู่หัวสงฆ์เสริมสร้างสังคม
…รติคุณอดุลยบริสุทธิ์สมดังพระพุทธภาษิตตรัสไว้ในปัญจกัง คุตตนิกายว่า สปปุริโส ภิกขเว ชายมาโน เป็นอาทิ แปลความว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สัป บุรุษเกิดในตระกูลเป็นไปเพื่อประโยชน์ เพื่อเกื้อกูล เพื่อสุขแก่ชนเป็…
เนื้อหาเกี่ยวกับพระราชทานคำสอนโดยสมเด็จพระญาณสังวร เพื่อการเป็นตัวอย่างที่ดีและมีคุณธรรมในการดำเนินชีวิต โดยเนื้อหายกย่องคุณสมบัติที่ควรมีเพื่อประโยชน์แก่ตนและผู้อื่น พร้อมทั้งการอุทิศพระราชกุศลแก่เทว
สัจจบารมี: ความจริงและการรักษาสัญญา
207
สัจจบารมี: ความจริงและการรักษาสัญญา
สัจจบารมี คำว่า สัจจะ แปลว่า ความจริง ใช้ในความหมายว่า พูดไว้อย่างไรก็รักษา คำพูดเช่นที่เรียกว่ารักษาสัญญาก็ได้ ทำไว้อย่างไรแ…
สัจจบารมี หมายถึง ความจริงและการรักษาสัญญา โดยในทศชาติชาดก วิธุรบัณฑิตได้แสดงคุณธรรมการรักษาคำพูดและความซื่อตรง ในบริบทของการลงโทษความไม่สงบในโลก ด้วยเหตุการณ์ที่พระราชาทั้ง ๔ และทรงสรรเสริญคุณธรรมต่า
พระอุปนิสัยของสมเด็จพระญาณสังวร
232
พระอุปนิสัยของสมเด็จพระญาณสังวร
…มอ่อนโยน และข้อ ๖ ข้อ ตปะ หรือ ตบะ คุณเป็นเครื่องเผาผลาญ จำกัดบาปอกุศล โดยปรหิตปฏิบัติปริยาย มัททวะ แปลว่า ความอ่อนโยน คือความเป็นผู้มีอัธยาศัยอ่อนโยน ไม่ดึงดื้อถือตนด้วย อำนาจถัมภะ (ดื้อดุจเสา) มีความอ่…
บทความนี้กล่าวถึงพระอุปนิสัยและพระราชกรณียกิจของสมเด็จพระญาณสังวร ภายในบริบทของความอดทนและอ่อนโยนต่อการปฏิบัติหน้าที่ พระองค์ทรงแสดงความแข็งแกร่งในการเผชิญกับความทุกข์ แต่ยังคงความอ่อนโยนในการปฏิบัติต
ความไม่หวั่นไหวและญาณปรีชาของสมเด็จพระญาณสังวร
233
ความไม่หวั่นไหวและญาณปรีชาของสมเด็จพระญาณสังวร
…ิยะ กับมัททวะ ความอ่อนโยน จึงต้องประกอบไปด้วยกันดังนี้ มัททวะ เป็นทศพิศราชธรรมข้อที่ ๕ ตปะ หรือ ตบะ แปลว่าเผาผลาญ หมายถึงกุศลสมาทานอันเผาผลาญอกุศลวิตกบาป สมาทานวัตรตามแบบบัญญัติ เป็นอุบายอันจะสังหารอกุศล…
ในบทความนี้มีการพูดถึงความสำคัญของจิตที่อ่อนโยนและสมาธิในการทำงาน โดยสมเด็จพระญาณสังวรได้แสดงให้เห็นว่าจิตที่ไม่มีสมาธิเป็นจิตที่กระด้างและไม่สามารถทำงานได้ โดยการเปรียบเทียบเหมือนช่างทองที่ต้องใช้ควา
การพิจารณาธรรมและความยุติธรรมในพระพุทธศาสนา
280
การพิจารณาธรรมและความยุติธรรมในพระพุทธศาสนา
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๒๘๕ แปลว่า อิสรชนยังไม่ได้พิจารณาด้วยตนเอง ยังไม่เห็นผิดของผู้อื่นมากหรือน้อย โดยประการทั้ง ปวง อย่าเพิ่งลง…
เนื้อหานี้กล่าวถึงหลักการพิจารณาธรรมตามพระพุทธศาสนา โดยเน้นความสำคัญของการไม่ลงความเห็นอย่างเร่งรีบ และการรักษาธรรมชาติของผู้ดำเนินชีวิต อีกทั้งยังมีการชี้แจงถึงความเสื่อมและความเจริญของยศในสังคมตามกา
การสงครามและการเตรียมการป้องกันของชาติไทย
281
การสงครามและการเตรียมการป้องกันของชาติไทย
…มเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงยกความตระเตรียมพร้อมของเมืองที่ไม่ประมาท ประทานบรมพุทโธวาทโดยอุปมาไว้ว่า แปลว่า นคร ยถา ปจจนต์ เอว์ โคเปถ อตฺตานํ ขณาตีตา หิ โสจนติ คุตต์ สนฺตรพาหิร์ ขโณ มา โว อุปจฺจคา นิรยมุห…
บทความนี้เสนอความสำคัญของการเตรียมพร้อมในการรบของชาติไทย โดยมีการยกตัวอย่างประวัติศาสตร์จากคำสอนของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ การจัดการป้องกันศัตรูและยุทธวิธีที่ใช้ การพัฒนาและการบำรุงกองทัพในระยะต่าง การ
รัฏฐาภิบาลโนบายของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
282
รัฏฐาภิบาลโนบายของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
… เข้าใน พุทธภาษิตว่า ทูเร สนฺโต ปกาเสนฺติ อสนูเตนถ น ทิสฺสนฺติ หิมวนโตว ปพฺพโต รตต์ ขิตตา ยถา สรา ។ แปลว่า สัตบุรุษย่อมปรากฏได้ในที่ไกล ดุจเขาหิมพานต์ อสัตบุรุษอยู่ในที่นี้ก็ไม่มีใครเห็น เหมือนลูกศรที่ยิ…
เนื้อหาเกี่ยวกับรัฏฐาภิบาลโนบายของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ อธิบายถึงบทบาทและการปฏิบัติตัวของพระราชาในการสอดส่องทุกข์สุขของประชาชน และการจัดการปกครองเพื่อความเป็นระเบียบ การรักษาศีลธรรม และความมั่นคงของพ
สมานัตตตาและการประพฤติตนในพระธรรม
283
สมานัตตตาและการประพฤติตนในพระธรรม
…รมมารับพระราชทานถวายวิสัชนา ๒ ประการ คือ สมานัตตตา ๑ รัฏฐิปาลโนบาย ๑ พอเป็นนิทัศนนัย สมานัตตตา นั้น แปลว่า ความเป็นผู้มีสมานัตตตานั้นแปลว่า ความเป็นผู้มีตนเสมอ อธิบายว่า ความประพฤติสม่ำเสมอในธรรมทั้งหลาย…
ในปี พ.ศ. ๒๔๗๐ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้เลือกธรรมมารับพระราชทานวิสัชนาสองประการเกี่ยวกับสมานัตตตาและรัฏฐิปาลโนบาย โดยสมานัตตาต้องการให้ผู้อ่านเข้าใจถึงความประพฤติตนที่มีความสม่ำเสมอในธรรม ซึ่งเป็นศาสต
หลักธรรมแห่งสหกรณ์ในพระพุทธศาสนา
303
หลักธรรมแห่งสหกรณ์ในพระพุทธศาสนา
…ทั้งหลายว่า อปปา พาโธ อปปาตงโก สมเวปากิริยา คณิยา สมนนาคโต นาติสีตาย นาจจุณหาย มชุฒิ มาย ปธานกุขมาย แปลว่า คนมีเจ็บไข้น้อย ประกอบด้วยเตโชธาตุ อบพอเสมอ ไม่เย็นนัก ไม่ร้อนนัก เป็นประมาณกลาง ควรแก่ความเพียร…
เนื้อหาในปี พ.ศ. 2472 กล่าวถึงการเลือกธรรมารับพระราชทานที่เกี่ยวข้องกับแนวคิดสหกรณ์ใน พระพุทธศาสนา โดยนำเสนอหลักการที่สำคัญเกี่ยวกับความสำคัญของการทำงานร่วมกันเพื่อ ความสำเร็จของกิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิต
สหกรณ์และความสำคัญในสังคม
304
สหกรณ์และความสำคัญในสังคม
…พื่อให้ดูเยี่ยงแมลงผึ้งแลปลวกว่า โกเค สำหรมานสุส ภมรสเสว อิริยโต วมมิโก วูปจียติ ។ โภคา สนใจย์ ยนต์ แปลว่า เมื่อชนในเรือน คือเนื่องในสกุลเดียวกัน ช่วนกันประมวลโภคทรัพย์อยู่เป็นเหมือนแมลง ซึ่งช่วยกันเคล้า…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของสหกรณ์ในสังคม โดยอิงจากพระบรมสาสน์ของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ เพื่อแสดงให้เห็นว่าการทำงานร่วมกันเป็นหมู่คณะนั้นจำเป็นต่อการเจริญเติบโตทั้งในระดับครอบครัวและสัญชาติ สหกรณ์เป็
สหกรณ์และความสงบในพระพุทธศาสนา
306
สหกรณ์และความสงบในพระพุทธศาสนา
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๓๑๑ กริสฺสนฺติ วุฑฒิเยว ภิกขเว ภิกขุน ปาฏิกงฺขา โน ปริหาน แปลว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุทั้งหลายยังจักพรักพร้อมกันทำกรณียะแห่งสงฆ์เพียงใด ความเจริญนั่นเที่ยว จ…
เนื้อหานี้พูดถึงบทเรียนจากพระพุทธโฆษาจารย์เกี่ยวกับสหกรณ์และความสำคัญของการอยู่ร่วมกันอย่างสงบในสังคม โดยเน้นที่การทำงานร่วมกันของพระสงฆ์ในการประกาศธรรมและรักษาความสงบในแต่ละสังคม เพื่อสร้างประโยชน์แล
การรักษาความสงบในสังคมตามพระพุทธศาสนา
307
การรักษาความสงบในสังคมตามพระพุทธศาสนา
…์ อันสงฆ์สวดทุกกึ่งเดือน สำแดงความข้อนี้ว่า ตตฺถ สพเพเหว สมคเคห์ สมุโมทมาเนหิ อวิวทมาเนหิ สิกขิตพพ์ แปลว่า อันภิกษุทั้งหลาย ทั้งมวลแล จึงเป็นผู้พร้อมเพรียงกัน ชอบพอกัน ไม่วิวาทกัน ศึกษาในสัตถุพจน์อันเป็น…
บทความนี้กล่าวถึงหลักการและแนวทางในการรักษาความสงบในสังคม ตามพระพุทธศาสนา โดยเน้นความสำคัญของความสงบที่เป็นต้นเค้าของรัฐประศาสน์ และบทบาทของกฎหมายในการป้องกันอุบัติภัยต่าง ๆ ความสุขของประชาชน สันติภาพ