โทส : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 16 / 38

…ำลำบาก คอยแต่เบียดเบียนทำลาย แผดเผา ก่อให้เกิดทุกข์โทษภัยแก่ใจ ดังที่พระผู้มีพระภาคตรัสไว้ว่า “โลภะ โทสะและโมหะ เกิดแล้วในตน ย่อมเบียดเบียนบุรุษผู้มีจิตอันลามก เหมือนขุยของตน ย่อมเบียดเบียนไม้ไผ่ ฉะนั้น”…

บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับการรู้จักกิเลส 3 ประการ ได้แก่ ความโลภ ความโกรธ และความหลง ผ่านการมองด้วยธรรมจักขุของธรรมกาย เมื่อเราเข้าใจถึงรสชาติของธรรมและกิเลสในใจของเราอาจมีการเปลี่ยนแปลงไปตามกิเลสต่างๆ ท

…ข์ ลำบาก คับแค้น เดือดร้อน เมื่อแตกกายตายไป ทุคติเป็น อันหวังได้” 2 สมณพราหมณ์เศร้าหมอง เพราะราคะและโทสะ เป็นคนอันอวิชชา หุ้มห่อ เพลิดเพลิน รูปที่น่ารัก เป็นคนไม่รู้... ไม่มีสง่า ไม่ผ่องใส ไม่บริสุทธิ์ ม…

เนื้อหากล่าวถึงการครอบงำของกิเลสที่ทำให้มนุษย์แสดงพฤติกรรมชั่วร้ายจากความโลภ ความโกรธ และโมหะ ซึ่งนำมาซึ่งทุกข์และความลำบากจากการเป็นทาสของตัณหาและกิเลส พระพุทธเจ้าสอนไว้ว่า ผู้มีจิตผ่องใสและปราศจากกิ

…ังนี้ คือ ผัสสะ เจตนา วิตก วิจาร ปีติ ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา ชีวิตินทรีย์ การละนิวรณ์ อโลภะ อโทสะ หิริ โอตตัปปะ ปัสสัทธิ ฉันทะ อธิโมกข์ อุเบกขา มนสิการ โลภะ โทสะ โมหะ มานะ ทิฏฐิ อุทธัจจะ กุกกุจจะ …

สังขารขันธ์หมายถึงความคิดปรุงแต่ง โดยแบ่งออกเป็น 3 ประเภทคือ กุศลสังขาร (ความคิดดี), อกุศลสังขาร (ความคิดชั่ว), และอัพยากตสังขาร (เป็นกลาง) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการสร้างความรู้สึกนึกคิดของมนุษย์ ในขณะที่

…ง กล่าวนี้เรียกว่า จิต เจตสิก เจริญกว้างขึ้น นอกจากนี้ กุศลธรรม มีศรัทธา สติ ปัญญา อกุศลธรรม มีโลภะ โทสะ เป็นต้น เมื่อเกิดในระยะแรกยังมีกำลังอ่อน แต่เมื่อวิถีจิตเกิดวนเวียนซ้ำหลายรอบเข้า กำลังแห่งกุศล แล…

บทความนี้พูดถึงการเชื่อมต่อระหว่างอายตนะที่เรียกว่า ตา หู จมูก และอื่น ๆ กับผลที่เกิดขึ้น เช่น การเห็น สี การได้ยิน เสียง และการรู้กลิ่น นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสำคัญของอายตนะภายในและภายนอกในการกระตุ้

…้าหาธัมมายตนะ พระมงคลเทพมุนีได้แนะนำให้สละความยินดีในอายตนะ 12 เหล่านั้นเสีย เพราะเป็น ทางมาของโลภะ โทสะกับโมหะ การสละความยินดีเหล่านั้น ก็ใช้หลักการเดิมคือการทำใจให้ หยุดนิ่ง แล้วแสวงหาธัมมายตนะคือพระนิ…

เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับอายตนะ 12 ที่มีโทษและสามารถดึงดูดสรรพสัตว์ให้ถูกขังไว้ในสังสารวัฏ โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้แนะนำให้ค้นหาธัมมายตนะที่พาเราพ้นจากความทุกข์ พระมงคลเทพมุนีได้แนะนำให้สละความยินดีใ

…ิดขึ้นแล้วย่อมทำให้เกิดบาปหรือบุญก็ได้ เช่น เวลาเห็นรูปภาพสีสวยๆ อยากได้ โลภเกิด เห็นรูปไม่ดีไม่ชอบ โทสะเกิด หลงรูป โมหะเกิด สิ่งเหล่านี้เป็นบาป ถ้าเวลา เห็นรูปสีอย่างใดอย่างหนึ่งแล้วมีสติระลึกทันปัจจุบั…

เบื้องต้นของการศึกษาในเรื่องธาตุกระทบ พบว่าอายตนะภายนอกและอายตนะภายในมีการกระทบกันซึ่งเกิดจากการรับรู้ทางประสาทต่างๆ รวมถึงจักขุวิญญาณธาตุและธาตุสัมผัสทั้ง 6 ซึ่งส่งผลต่อการสร้างบาปและบุญในชีวิตประจำว

…ดระยะ ถ้าไม่ได้ใช้ปัญญาพิจารณาให้เข้าใจสภาวะนั้น กิเลสก็จะเกิดขึ้นให้ยินดีใน เครื่องสัมผัส เกิดโลภะ โทสะ โมหะ ล้วนแต่ก่อให้เกิดทุกข์ภัยทั้งสิ้น 6. ธัมมธาตุ มีหน้าที่กระทบใจให้มีความนึกคิดต่าง ๆ และทรงไว้…

เนื้อหาว่าด้วยการศึกษาโผฏฐัพพธาตุและธัมมธาตุ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการรับรู้สัมผัสในร่างกายมนุษย์ อธิบายสภาวะต่างๆ ของธาตุ เช่น ปฐวี เตโช วาโย และความสำคัญของธัมมธาตุในการคิดและรู้ อธิบายถึงการเกิดและดับซึ

…ประกอบด้วยองค์คุณ 11 ประการ คือ 1. ปคคาห์ ประคองจิตไว้กับรูปนาม พระไตรลักษณ์ มรรคผล 2. ปหาน ละ โลภะ โทสะ โมหะ โดยตทั้งคปหาน วิกขัมภนปหาน และสมุจ เฉทปหาน 3. อุปตุถมภน ค้ำชูมรรค 8 ให้เป็นมรรคสมังคี 4. ปริย…

บทความนี้พูดถึงสัมมาวายาโมซึ่งประกอบด้วยความเพียร 11 ประการ และอธิบายเกี่ยวกับสตินทรีย์ที่เป็นองค์ประกอบสำคัญในการปฏิบัติธรรม โดยรวมถึงการประคองจิตละกิเลสเพื่อเข้าถึงพระนิพพาน และการระลึกชอบในขณะปฏิบั

… การเสวยความสุขใจ เวทนา-โลมนี สห AIA 62 ดีใจ นามปรมัตถ์ 13. โทมนัสสินทรีย์ การเสวยความทุกข์ใจ เวทนา-โทสมูลโด 2 เสียใจ นามปรมัตถ์ 14. เบกษินทรีย์ เป็นกลาง ความเชื่อ การเสวยอารมณ์ เวทนา-เบกขา หค 55 วางเฉย …

ตารางสรุปอินทรีย์ 22 ประการที่เกี่ยวกับการรับรู้และอารมณ์ของมนุษย์ เริ่มจากการเห็น (จักขุนทรีย์) และการได้ยิน (โสตินทรีย์) ไปจนถึงความสุขและความทุกข์ทั้งทางกายและใจ และการรู้แจ้งในอริยสัจ 4 อินทรีย์แต

…อนอยู่เพราะกิเลสทำให้ ร้อน สมดังข้อความที่ทรงแสดงไว้ในอาทิตตปริยายสูตรว่า “ร้อนเพราะไฟ คือ ราคะบ้าง โทสะ บ้าง โมหะบ้าง เพราะเกิด แก่ ตาย...บ้าง” ซึ่งรวมเป็นเพลิง 2 อย่าง คือ เพลิงกิเลสและเพลิง ทุกข์' ทุก…

บทความนี้สำรวจและวิเคราะห์ความหมายของทุกข์ตามหลักพระพุทธศาสนา โดยแบ่งความทุกข์ออกเป็น 2 ประเภท คือ ทุกข์ที่เกิดจากร่างกาย เช่น การทำงานหนักแต่ไม่มีผลสำเร็จ และทุกข์ที่จิตใจ เช่น ความปรารถนาที่ไม่สมหวั

…ู่ในข้อนี้ด้วยเช่นกัน 2. พระสกทาคามี ละสังโยชน์ได้เหมือนพระโสดาบัน แต่มีคุณธรรมเพิ่มขึ้น คือ ทำราคะ โทสะและโมหะให้เบาบางลงได้ 3. พระอนาคามี ละกิเลสเพิ่มขึ้นอีก 2 อย่าง คือ กามราคะ ความกำหนัดในกามคุณ และป…

นิพพานแบ่งออกเป็น 2 นัย คือ สอุปาทิเสสนิพพาน ที่ดับกิเลสแต่เบญจขันธ์ยังคงอยู่ เช่น พระอรหันต์ที่ยังมีชีวิต และอนุปาทิเสสนิพพาน ที่ดับทั้งกิเลสและเบญจขันธ์ เช่น พระอรหันต์ที่สิ้นชีวิตแล้ว สอุปาทิเสสนิพ

…2 เวทนานุปัสสนา พิจารณาเวทนา คือ สุข ทุกข์ และไม่สุข ไม่ทุกข์ 7.3 จิตตานุปัสสนา พิจารณาจิตว่ามีราคะ โทสะ โมหะหรือไม่มี จิตเป็น อย่างไร พิจารณาตามรู้ 7.4 ธัมมานุปัสสนา พิจารณาธรรมทั้งที่เป็นกุศล อกุศลและอ…

ในบทความนี้พูดถึงความเพียร 4 ประการที่สำคัญในการปฏิบัติธรรม เช่น สัมมาสติ ซึ่งรวมถึงการพิจารณากาย เวทนา จิต และธรรม เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต และช่วยสกัดกั้นกิเลส นอกจากนี้ยังอธิบายถึงการทำสมาธิทั้ง 3 ระด

…านั้น เป็นต้นว่า เมื่อจิตระคนด้วยโลภะหรือ ราคะก็จะเห็นเป็นสีชมพู หรือเกือบเป็นสีแดง เมื่อจิตระคนด้วยโทสะก็จะมีสีเกือบดำ และถ้า จิตระคนด้วยโมหะ ก็จะมีสีขุ่นเทาๆ หรือสีตะกั่วตัดก็มีขึ้นอยู่ที่สภาพของกิเลสว…

…็นส่วนหนึ่งของขันธ์ 5 ที่แสดงถึงอารมณ์ที่ส่งผลต่อจิตใจ การเปลี่ยนแปลงของจิตตามอารมณ์ต่างๆ เช่น โลภะ โทสะ และโมหะ ที่มีผลต่อสีของน้ำเลี้ยงในหัวใจ ซึ่งบ่งบอกถึงสถานะของจิตใจ และการปฏิบัติเพื่อเข้าถึงสภาวะแ…

…กกว้าง 10 วา สูง 10 วา เกตุดอกบัวตูม นี่เป็นพระสกิทาคามี กล่าวคือ เมื่อพระอริยบุคคลนั้นสามารถละโลภะ โทสะ และโมหะ จนเบาบางลงมากแล้ว ก็ได้ บรรลุมรรคผลเป็นพระสกิทาคามี และท่านก็จะเห็นธรรมกายพระสกิทาคามีใสละ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาอริยสัจ 4 เพื่อเข้าสู่อริยภูมิ โดยเริ่มจากการใช้ตาจิต (ญาณ) พระธรรมกาย พิจารณาอริยสัจในแต่ละระดับของพระอริยบุคคล อาทิ พระโสดาบัน พระสกิทาคามี พระอนาคามี และพระอรหันต์ เมื่อผู

…มี จึงต้องอาศัยใจมุ่งมั่นเด็ดเดี่ยว พร้อมที่จะสวนกระแสกิเลส กระแสโลกที่กำลังรุ่มร้อนด้วยไฟ คือ โลภะ โทสะ และโมหะ มุ่งเข้าสู่กระแสธรรม บารมีหลักๆ ที่พระบรมโพธิสัตว์ทุกๆ พระองค์ประพฤติปฏิบัติกันมา คือ ทานบ…

เนื้อหาอธิบายถึงการบำเพ็ญบารมีเป็นแนวทางในการสร้างบุญกุศลที่จำเป็นสำหรับการพัฒนาชีวิตและการหลุดพ้นจากทุกข์ มนุษย์ทั้งหมดประสบความทุกข์แต่ไม่รู้จักวิธีดับทุกข์ และทางออกจากอวิชชา การสร้างบารมีช่วยทั้งต

…หุมฺปิ เจ สหิต ภาสมาโน น ตกุกโร โหติ นโร ปมตโต โคโปว คาโว คณย์ ปเรส อปฺปญฺปิ เจ สหิต ภาสมาโน ราคญฺจ โทสญฺจ ปหาย โมห์ อนุปาทิยาโน อิธ วา ทุร์ วา น ภาควา สามญฺญสฺส โหติ ธมฺมสฺส โหติ อนุธมฺมจารี สมมปปชาโน ส…

คาถาธรรมบทในภาค ๑-๘ กล่าวถึงผู้ที่มีบุญและการทำบุญที่ส่งผลต่อความเพลิดเพลินในโลกนี้และโลกหน้า การปฏิบัติตามพระพุทธพจน์ที่มีประโยชน์ ทั้งนี้ผู้ที่กล่าวพระพุทธพจน์แม้เพียงน้อย แต่มีการประพฤติดี ก็สามารถ

…สฺส โหติ อวกฑุฒิต ปท วิวฏจฉทสฺส อิทมีทิสํ ปทนฺติ ก็คนเจ้าราคะ พึงมีรอยเท้ากระหย่ง (เว้ากลาง), คนเจ้าโทสะ ย่อม มีรอยเท้าอันสั้นบีบ(หนักส้น), คนเจ้าโมหะ ย่อมมีรอยเท้าจิกลง (หนัก ทางปลายนิ้วเท้า), คนมีกิเลส…

คาถาธรรมบทนี้เป็นการสอนเกี่ยวกับพฤติกรรมและผลของกิเลส เช่น ราคะ โทสะ และโมหะ ที่ส่งผลต่อความเป็นมนุษย์และการกระทำในชีวิตประจำวัน การเจริญปัญญาและศึกษาธรรมนี้ จะช่วยให้…

…้น ละธุลีนั่นได้ขาดแล้วอยู่ใน ศาสนาของพระพุทธเจ้าผู้ปราศจากธุลี (คาถาทอนที่เหลือเปลี่ยนจาก ราค เป็น โทส โมห) สหสสกชมตตานํ นิสีทิ อมฺพวเน รมเม นิมมินิตวาน ปนถโก ยาว กาลปุปเวทนาติ ฝ่ายพระเถระ ชื่อว่าจูฬ นก…

…มอ ภิกษุในอัมพวันมีบทเรียนเหล่านี้เพื่อเป็นแนวทางในชีวิตที่ดีและสามารถหลีกเลี่ยงการเป็นทาสของราคะและโทสะได้ในที่สุด. สำหรับผู้ที่ปรารถนาจะเข้าใจและปฏิบัติตามคาถาธรรมบทนี้สามารถศึกษาจากแหล่งข้อมูลหลายที่ …

…ากาศด้วยฤทธิ์ ธีรชน ชนะมารพร้อมทั้งพาหนะแล้ว ย่อมออกไปจาก โลกได้. เรื่องนางจิญจมาณวิกา นาทิฏฐา ปรโต โทส อลานิ สพฺพโส อิสฺสโร ปณฺเย ทณฺฑ์ สาม อปปฏิเวกขิยาติ ผู้เป็นใหญ่ไม่เห็นโทษน้อยใหญ่ของผู้อื่น โดย ประ…

สัตวโลกเปรียบเสมือนคนบอด ในโลกนี้มีน้อยคนที่สามารถเห็นแจ้งและเดินทางไปสวรรค์ได้ เรื่องราวเกี่ยวกับภิกษุ ๓๐ รูปที่มีฤทธิ์สามารถบินไปในอากาศ และการเสนอถึงการไม่เห็นโทษของผู้อื่นนั้นยังเป็นสิ่งสำคัญที่ต้

៣៤ ก็คนเจ้าราคะ พึงมีรอยเท้ากระหย่ง (เว้ากลาง) คนเจ้าโทสะ ย่อมมีรอยเท้าอันสั้นบีบ (หนักส้น) คนเจ้าโมหะ ย่อมมีรอยเท้าจิกลง (หนักทางปลาย เท้า) คนมีกิเลสเครื่อ…

…ัญลักษณ์แทนกิเลสในพระพุทธศาสนา โดยเชื่อมโยงกับอาการและนิสัยของบุคคล อธิบายถึงรอยเท้าของผู้ที่มีราคะ โทสะ และโมหะ รวมถึงการชนะกิเลสโดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ผู้ที่ชนะกิเลสจะไม่กลับมาแพ้ในโลกนี้ นำเสนอแนวทางเ…