การเจริญอุเบกขาและอานิสงส์ของพรหมวิหาร : หน้า 90/149

4. เหตุใกล้ : 5. ความสมบูรณ์ : มีปัญญาพิจารณาเห็นกรรมเป็นของของตน สัตว์ ทั้งหลายเป็นไปตามกรรมของตนเอง ไม่ใช่มีผู้ใด ผู้หนึ่งกระทำให้ เป็นเหตุใกล้ การสงบจากความเกลียดและไม่มีความรักเป็น ความสมบูรณ์ของอุเบกขา 6. ความเสื่อมเสีย : ความเสื่อมเสียของอุเบกขา คือ เกิดอุเบกขาชนิด 7. ข้าศึกใกล้ : 8. ข้าศึกไกล : ขาดปัญญาด้วยสาเหตุแห่งกามคุณ การวางเฉยด้วยอำนาจแห่งโมหะ เป็นข้าศึกใกล้ ราคะ และ โทสะ เป็นข้าศึกไกล คู่ปรับของอุเบกขา คือ ราคะ อารมณ์อุเบกขาพรหมวิหาร หรืออุเบกขาภาวนานี้ แตกต่างจากอารมณ์อุเบกขาบารมี ซึ่งเป็นหนึ่งในทศบารมี เพราะอุเบกขาภาวนา คือ วางเฉย ต่อสัตว์ ต่อบุคคล คือ ละความวุ่นวายที่เนื่องด้วยเมตตา กรุณา มุทิตา จิตใจเข้าถึงความเป็นก ลางในสัตว์ทั้งหลาย แต่อุเบกขาบารมีเป็นการวางเฉยต่อคนที่ทำไม่ดีต่อเราโดยไม่ยินดียินร้าย ผู้ที่ทำความดีเกื้อกูลเป็นประโยชน์แก่เราสักเท่าใด ๆ ก็มีจิตวางเฉยอยู่ ไม่เอนเอียงหรือคนที่ทำ ไม่ดีประทุษร้ายเรา เราก็วางเฉยเช่นกัน ในการวางเฉยทั้ง 2 อย่าง คือ บารมีนี้ อุเบกขาบารมีบำเพ็ญสำเร็จได้ยากกว่าและประเสริฐกว่า 2.10 การเจริญอุเบกขาเพื่อให้เข้าถึงพระธรรมกาย อุเบกขาภาวนาและอุเบกขา ผู้เจริญอุเบกขาแท้จริงได้นั้น จะต้องเข้าถึงกายรูปพรหมเป็นอย่างน้อย แล้วเจริญให้ถึง ปัญจมฌาน อันประกอบด้วย อุเบกขาและเอกัคคตาแผ่ออกไป 2.11 อานิสงส์ของการเจริญพรหมวิหารกัมมัฏฐาน ในการเจริญพรหมวิหาร คือ เมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา นั้น ย่อมทำให้ผู้ปฏิบัติ ได้รับอานิสงส์ 11 ประการ คือ 1. หลับเป็นสุข คือ บรรดาคนทั้งหลายที่ไม่ได้เจริญพรหมวิหาร เมื่อนอนก็ไม่ได้นอน ตะแคงข้างขวาแต่เพียงทางเดียว นอนกลิ้งไปกลิ้งมารอบตัว และนอนกรน การนอนอย่างนี้ พ ร ห ม วิ ห า ร 4 DOU 81