การศึกษาและการอธิษฐานในพระพุทธศาสนา : หน้า 136/139

136 บทมาธิจิตต์ ฝ่ายพระภิกษุ ผู้เป็นอาจารย์ที่ใช้ให้สามเณรนำหยกเย่อไปเที่ยว ได้ยินคำอธิษฐานของสามเณร ก็องเห็นว่า สามเณรรูปนี้มีปัญญา อธิษฐานดี และคิดจะสงเคราะห์สามเณร ท่านจึงได้อธิษฐานว่า ขอให้เรามีปัญญาประดุจฝั่งที่กันกระแสลื่นได้ คือ ให้เป็นผู้มีปัญญาสามารถแก้ไขปัญหาข้อข้องใจทั้งปวงของสามเณรได้หมดสิ้น เพื่อให้จิตของสามเณรนั้นสว่างใส และมุ่งตรงต่อหนทางพระนิพพานได้ ต่อมา พระอาจารย์ท่านนี้นึกได้มาเกิดเป็น พระนาคเสน ผู้สามารถตอบปัญหาข้อสงสัยต่างๆ ของพระยายมลิินท ได้ทุกข้อ สามารถอุปมอุปไมยเปรียบเทียบข้อธรรมต่างๆ ให้เข้าใจอย่างชัดเจน ส่วนพระยายมลิินทนั้น ในที่สุดก็ได้คร่ำครวญออกวบวช และบรรลุธรรมนิพพาน เป็นพระอรหันต์องค์หนึ่งในพระพุทธศาสนา คำถามคำตอบของพระยายมลินทและพระนาคเสน ที่ได้ตอบกันในยุคนั้น ได้เป็นประโยชน์ เป็นที่พึ่งแก่วิโลมมาณกระทั่งปัจจุบัน เพราะว่าข้อสงสัยของชาวโลกมีมากน้อยเพียงใดต่างอยู่ในขอบเขตปฏิญญาของพระยายมลินทั้งสิ้น