การวิเคราะห์คัมภีร์ ‘สมยเถกโทปลาอัจจักร์’ : หน้า 2/37

คำแปลพร้อมเชิงอรรถวิเคราะห์ (1) เมธี พิทักษ์ชีวิตธรรม บทคัดย่อ คัมภีร์ “สมยเถกโทปลาอัจจักร์” ได้รับการวรรณนาโดยพระสุสมิตผู้นับถือในนิยายสวาสติกาวินในปัจจุบันไม่พบต้นฉบับภาษาสันสกฤต หลงเหลือเพียงฉบับแปลภาษามนบ และฉบับแปลภาษาจีนอีกสามฉบับ ทางด้านนี้หาในคัมภีร์จะกล่าวถึงปีแห่งพุทธนิวาน มูลเหตุแห่งการแตกนิกาย และมติธรรมของนิกายต่าง ๆ คัมภีร์นี้มักจะถูกอ้างเสมอเมื่อมีการกล่าวถึงประเด็นดังกล่าวข้างต้น หากมีการอ้างอิงคัมภีร์ที่ปวงต์ คัมภีร์กาถูกอ้างอ้างกว่าที่เป็นคัมภีร์ตัวแทนของฝ่ายอุตตรินิกายเสมอ เนื่องจากแวดวงวิชาการพุทธศาสตรในประเทศเรายังขาดงานแปลคัมภีร์พระพุทธศาสนาที่อยู่ในนี้รีปฏิบัติจากภาษาในภาษาต่าง ๆ ด้วยเหตุนี้ผู้เขียนจึงเห็นความสำคัญในการแปลคัมภีร์ “สมยเถกโทปลจจักร” จากต้นฉบับภาษาเดิม เป็นภาษาไทย และแสดงเชิงอรรถวิเคราะห์ประกอบ พร้อมเปรียบเทียบกับฉบับแปลจีนอีกสามฉบับ เพื่อให้แวดวงวิชาการพุทธศาสตรรของบ้านเรานำข้อมูลจากฝ่ายอื่นมาค้นคว้าวิจัยอย่างรอบด้าน และพิจารณาเปรียบเทียบอย่างรอบคอบในประเด็นต่าง ๆ เพื่อพัฒนาการค้นคว้าวิจัย และยกระดับงานการพุทธศาสตรของบ้านเราสู่ระดับสากล สำหรับบทความบทนี้ ผู้เขียนแปลถึง “มูลเหตุแห่งการแตกนิกาย” กลาวคือสาเหตุในการแยกเป็น นิกายสติวิจ และนิกายมหาสังฆะ สำหรับหัวข้ออื่นที่เหลือนั้นจะนำเสนอในโอกาสถัดไป คำสำคัญ: สมยเถกโทปลจจักร, วาสติฎ, ปีแห่งพุทธนิพาน, มูลเหตุแห่งการแตกนิกาย