คน : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 541 / 572

121 อุบาสามง่ายจากพระไตรปิฎก ๑. ประเภทผู้งมงธรรม ๑.๑ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้กล่าวไว้หลาย ถึงคนใช้และผู้เปรียบด้วยคนใช้ ๓ จำพวก .คนใช้ไม่ว่าจะได้อาหาร ยา และคนพยาบาลที่เหมาะสมหรือไม่ก็ตาม ก็ยัง…

บทความนี้สำรวจประเภทผู้งมงธรรมตามพระไตรปิฎก โดยกล่าวถึงคนใช้ 3 จำพวกที่เปรียบเหมือนบุคคลในโลกที่มีความเชื่อมโยงกับการได้ยินและการปฏิบัติธรรม ซึ่งมีหลักการว่า…

…ยจากพระไตรปิฎก อาหารชั่วคราว บางพวกไม่ดื่มน้ำ เป็นผู้มีอาจจะเลวร้าย เที่ยวพูดอดว่าน เป็นพระอรหันต์ คนเหล่านี้เป็นสัญลักษณ์ ขุ.ย. (โพธิ) มก. ๒๓/๑๘ ๒.๓ หญิงคาที่บูดบุคคลจับไม่ดี ย่อมาบมือยืนเอง ฉันใด คุ…

เนื้อหาเกี่ยวกับอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก กล่าวว่าอาหารชั่วคราวส่งผลต่อบุคคล คนบางกลุ่มมีลักษณะเช่น พระอรหันต์ แม้ว่าจะมีรูปลักษณ์ภายนอกแสดงถึงความบริสุทธิ์ แต่ความจริงอาจแตกต่าง …

…ธรรมดา ო่งมะเตงสิก็เหมือนตาบอดในเวลาจากคืน ฉันใด ภิกษุปรารถนาความเพียรถึงตาไม่เบอดให้ควรทำเป็นเหมือนคนตาบอด ฉันนั้น ทั้งในเวลอาบหรือเที่ยวออกนอกบ้าน ภิกษุผูปรารถนาความเพียรควรเป็นเหมือนคนตาบอด คนหูหนวก …

เนื้อหาของบทความนี้อธิบายถึงหลักการบำเพ็ญเพียรและการสำรวมในวาจาของพระไตรปิฎก โดยเน้นให้เห็นความสำคัญของการรักษาอินทรีย์และการมีสติในชีวิตประจำวัน ซึ่งมีการเปรียบเทียบธรรมแห่งการฝึกฝนเพื่อความเจริญแห่ง

…. ธรรมารมณ์ที่เข้าฝังใจ และไม่บ่ใครด้ายใจ สุดแต่แต่งไดจะมำลังมากกว่า ทำให้ ใจแหว่งไปนอกจากนี้ เหมือนคนผูกสัตว์ ๖ ชนิด คือ งู จระเข้ นก สุขบ้าน สุขจังจก ลิง แล้วเอา ปลายเชือกทั้งหก มาอุรุมากิน สัตว์ตัวใด…

…เกิดความทุกข์ และการใช้ชีวิตอย่างมีสติ การบริหารจัดการประสาทสัมผัสในชีวิตประจำวันที่อาจทำให้จิตใจของคนตกอยู่ใต้อำนาจของอายตนะต่างๆ ซึ่งเชื่อมโยงไปถึงการศึกษาการพัฒนาตนเองในแง่ของจิตวิญญาณและการเข้าถึงธร…

…ตกลงไปในภายในครังเดียว เพราะคุณความดี คือ สี... คือ ความงามและ... คือความบริสุทธิ์ถูกจัดแล้ว อนึ่ง คนทั้งหลายแม้จะสะอาดดีแล้ว ก็จะมีสีดั่งเหมฝรื่น เริ่มตั้งแต่เวลาถูกครรมนั้น วิญญูปรารภความเพียรทั้งหลา…

บทความนี้สำรวจอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก ซึ่งชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของความเพียรและจิตใจในเรื่องการหลุดพ้นจากกามและความทุกข์ อุปมาถึงร่างกายและจิตใจที่ปรากฏความงามแต่แฝงไว้ด้วยความหรืออารมณ์ที่มืดมน เช่นเ

… บรรพชา ชื่อว่า เป็นที่แจ้ง เพราะมีโอกาสทำทุกกาลความดีได้ตามสบาย. อัง.จตุกก. (อรรถ) มก. ๓๔/๕๒ ๓.๑๐ คนมีมุตตย่อมเศร้าโศกเพราะบุตร คนมีโชคย่อมเศร้าโศกเพราะโจ ฉะนั้นเหมือนกัน อุปปัทหลายในแฉล เป็นเหตุเศรโศ…

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงอุปมาอุปไมยที่ทรงคุณค่า มาจากพระไตรปิฎก ซึ่งอธิบายถึงความสำคัญของราคะในจิตใจของมนุษย์ และการอธิบายเปรียบเทียบการมีความหวังและการทำดีให้บริสุทธิ์ โดยอ้างถึงคำสอนจากพระพุทธเจ้าเกี่

…าม อัง.ตุกก. (อรรถ) มค. ๓๕/๓๔ ๔.4 บุคคลพึงพูดกับบุคคลผู้มีดาบในมือ กับบาคา นั่งชิดกับอรพิษ ผู้ที่ถูกคนมีดาบปีศาจ อรพิษกัดแล้วอ่อนไม่มีชีวิต ภิกษุพูดกับมาดาคามสองต่อสอง ก็ไม่ชีวิตเหมือนกัน ที.ม. (อรรถ) ม…

…งกับแนวคิดทางศาสนาและสังคม ซึ่งทำให้เห็นถึงความซับซ้อนของเพศหญิงในบริบทต่างๆ ในวิถีชีวิตและศาสนาในยุคนั้น

…ม่สะอาด กลิ่นเหม็นคลุ้งไป น่าสะพรึงกลัว ดูจงหนับบรรจุ ซากศพ เติมด้วยของไม่สะอาดไหลออกอยู่เป็นนิยะ อนคนเขาลิดออกอยู่ ข.เทริ (เทริ) มก. ๕๕/๔๘๔ 6.3 บ รูปลดเปลี้ยงซากศพที่น่าเกลียด ซึ่งผูกไว้ที่คอแล้วไป อยู…

บทวิเคราะห์เกี่ยวกับร่างกายที่ไม่เที่ยงและไม่สะอาด ตามที่ได้มีการกล่าวไว้ในพระไตรปิฎก เสนอแนะให้พิจารณาร่างกายว่าเป็นสิ่งไม่ถาวรและระลึกถึงซากศพ เพื่อสร้างความเข้าใจในความเปราะบางของชีวิตและลดความยึดม

…่ายอาจจะ ทั้งไปอย่างไม่อาลัย ไม่มีความ ต้องการอะไร ฉันใด เราจะตั้งกายที่เต็มไปด้วยกากพานชนิดไป เช่นคนถ่ายอาจจะแล้ว ละทิ้งสัมไป ฉะนั้น ข.อ.พิธ) มก. ๓๐/๑๙ ๒.๗ แม้ว่าความในเมณฑ์ธรรมมิได้ เพราะเหตุนางตัน…

เนื้อหาพูดถึงความซับซ้อนของกายมนุษย์ ซึ่งถูกเปรียบเทียบกับสิ่งต่างๆ ในธรรมชาติ โดยมีการอภิปรายเกี่ยวกับความไม่เที่ยงและการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย และความเป็นไปของชีวิต การอ้างอิงถึงบทคัดจากพระไตรปิฎก ชี

…ณฑล มีกระดูกอันหนังหุ้มไว้ งามพร้อมด้วยผ้า ของหญิง เท้าก็ย่อมด้วยสีแดงสด หน้าก็ไล่ทาด้วยจรณ พอจะหลอกคนให้หลงได้ แต่จะหลอก ผู้แสร้งหายฝัง คือ พระนิพพานไม่ได้ ผิวที่แต่งให้เป็นแผลฉงงาม ตาเยิ้มด้วยยาหยอด พ…

บทความนี้กล่าวถึงการสะท้อนถึงอัตภาพที่วิจิตรและไม่แน่นอน คำสอนชี้ให้เห็นถึงความหลอกลวงของกายที่สวยงามและการมองโลกในแง่ที่ลึกซึ้งกว่า เน้นถึงอันตรายของการยึดติดกับร่างกายและการปล่อยวางเพื่อเข้าถึงพระนิ

…ีช่องเก้าช่องเต็มไปด้วยกลิ่นเหม็น ดังชายหนุ่มผู้ชอบสะอาด หลักเลี่ยงมุตตรคูไปจนถึงน่าน. จะนั่น หาว่า คนรู้จักสรีระของเธอเช่นเดียวกัน ฉันรู้จัก ก็จะพากันหลบหนีเธอไปเสี่ยงอย่างใกล้ เหมือนบุคคลชอบสะอาด เห็น…

เนื้อหานี้สำรวจอุปมาอุปมัยที่มีอยู่ในพระไตรปิฎก โดยกล่าวถึงการเปรียบเทียบและความเข้าใจในเรื่องร่างกาย รวมถึงโอกาสที่เกี่ยวข้องในชีวิตและการเข้าถึงพระนิพพาน ซึ่งมีอรรถรสจากการสังเกตและความเชื่อเกี่ยวกั

๒๕๙๙ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๑๐.๖ คนเหล่านั้น อย่าได้เห็นเราเลย และเราอย่าได้เห็นคนเหล่านั้นเลย ดู่อนสารินตุร‍ เผยงเหมือนเนื้อที่เกิดในป…

อุปมาจากพระไตรปิฎกแสดงถึงลักษณะของมนุษย์และการออกบวช โดยเปรียบเทียบกับธรรมชาติ เช่น เนื้อในป่าและต้นไม้ที่ออกผล การเห็นธรรมและความเป็นอยู่ของนรชนนั้นเหมือนการเดินทางไปตามความต้องการของตนเอง การเปรียบเ

…งพร้อมด้วยสี กลิ่น และรส แต่ว่าเจือด้วยพึงนั้น มีบรรูดเดินฝความร้อนอบอ้าวเหนื่อยเมื่อยล้า กระหายน้ำ คนทั้งหลายจึงได้พูดคุยกันอย่างนี้ว่ามาย ขันสำรีดใสนั้น ถึงพร้อมด้วยสี กลิ่น และรส แต่ว่าเจือพียง ถ้าหา…

เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของการเข้าใจธรรมะ การปลดทุกข์ และการมีจิตใจที่มั่นคงเพื่อไม่ให้ติดในข้อบกพร่อง เช่น ความประมาท และความพอใจในสิ่งที่ไม่ยั่งยืน โดยชี้ให้เห็นว่าสัตว์และมนุษย์มักอยู่ในสภาพที่ถ

…จของตัณหา ย่อมเร่ร่อนในป่าในเขาลำเนาไพร ฉะนั้น ขุ.เณร. (เณร) มก. ๒๕/๑๔๕ ๕.๔. อริยสัจ ๔ ๕. บุคคลบางคนในโลกนี้ รู้ตามความจริง แน่นทุกนี้... นี้เหตุเกิดทุกข์... นี้ความดับทุกข์... นี้ข้อปฏิบัติให้ลงความด…

เนื้อหาในบทนี้ได้กล่าวถึงอุปมาอุปไมยที่แสดงให้เห็นถึงความเชื่อมโยงของตัณหากับการดำรงชีวิตของบุคคลที่ประมาท ตลอดจนการเข้าใจอริยสัจ ๔ อันได้แก่ ทุกข์ เหตุเกิดทุกข์ ความดับทุกข์ และข้อปฏิบัติที่นำไปสู่กา

…่อย ยได้พบนครเก่า พบราชธานีโรไนซึ่งสมบูรณ์ด้วยสวน ป่าไม้ สระโบกกรณี มีซึ้ง เทียน ล้วนหน้ารื่นรมย์ มนคนก่อนๆ เคยอยู่อาศัยมา ขอยพระองค์จงทรงสร้างพระนครนั้นเกิด พระพุทธเจ้าข้า ลำดับนั้น พระราชาหรือราชามาห…

บทความนี้กล่าวถึงเนื้อหาจากพระไตรปิฎกโดยใช้การอุปมาอุปไมยเพื่อสื่อความหมายในการเจริญภาวนาและการเข้าถึงมรรคที่บริสุทธิ์ การเดินตามทางที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ชี้นำ และการเข้าถึงจิตวิญญาณที่สูงส่ง ผู้เข

…ลฐาน คอยแต่จะแล่นออกนอกทางทำเดียว เหมือนเวียนที่เทียบด้วยโคลน. จะนั่น. ทีม. (อรรถ) มก. ๑๔/๒๙๒ ๓.๑๖ คนอ่อยไว้รอช้าให้แก่มารดา และมดลูกผู้หญิงชั่วอยู่ แล้วนั่งอยู่ในโสนเราชิงในที่ นั้นเอง เมอระนั่งชิงไว้…

บทความนี้กล่าวถึงอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกที่เปรียบเทียบความเพียรของภิกษุกับปรากฏการณ์ธรรมชาติ เช่น ดวงอาทิตย์และน้ำคงคา โดยเน้นถึงความสำคัญของการตั้งมั่นในอารมณ์เพื่อการปฏิบัติธรรม ซึ่งอาจเชื่อมโยงกับ

…ม เเละอาลัย คือ ต้นหาเหล่านี้ก็บังนั้น ย่อมเบิกบานไม่เมื่ออยู่ในสงสารวัก ม.ม. (อรรถ) มก. ๑๕/๕๕ ๒.๒ คนพาลทั้งหลายย่อมเหี่ยวแห้งเพราะเหตุ ๒ อย่าง คือ เพราะปรารภอนาถอารมณ์ที่ยังไม่มาถึง และความเศร้าโศกถึง…

เนื้อหาในพระไตรปิฏกได้ชี้ให้เห็นถึงเหตุและความโทษของความโศก โดยการใช้การเปรียบเปรยต่างๆ เพื่อให้เข้าใจถึงความรู้สึกของสรรพสัตว์และผลกระทบที่เกิดจากความเศร้าโศก ทั้งในด้านจิตใจและสภาพแวดล้อม เช่น การเป

…พึงกำจัดความเศร้าโศกที่เกิดขึ้นโดยฉับพลัน เหมือนลมพัดนุ่นปลิวไป ฉันนั้น ข.ส. (อรรถ) มก. ๔๗/๕๕๙ ๔.๒ คนฉลาดพิสูจน์ไฟไหม้เป็นวินาทีเดียว ฉันใด คนผูเป็นนักปราชญ์ได้รับการศึกษา มิมีปัญญาเฉลียวฉลาด พึงรับกำจ…

การบรรเทาความโศกในพระไตรปิฎกสอนให้เราควรกำจัดความเศร้าโดยทันที เหมือนลมพัดปลิวไป ทั้งยังเน้นการเข้าใจและรับรู้เหตุการณ์ที่ทำให้เกิดความเศร้าโศกที่เกิดขึ้นจากบุคคลอื่น เพื่อให้สามารถช่วยเหลือได้ เหมือน

….. ช.ซา. (ทั่วไป) มก. ๔๕/๗๑๐ ๔.๑๐ นครู่ว่าต้นไม้มีผลหมดแล้ว ย่อมบินไปสู่อื่นที่เต็มไปด้วยผล ฉันใด คนฉันนั้น รู้ว่าเขาหมดความอาลัยแล้ว ก็จะวใจเลือกหาคนอื่นที่เขาอาสครัวใคร เพราะว่าผลร่างใหญ่พอ. ช.ซา. …

เนื้อหาพูดถึงการใช้ภาพเปรียบเทียบในพระไตรปิฎกเพื่ออธิบายความเศร้าโศกของคนที่สูญเสียสิ่งที่รักและการยอมรับความเป็นจริงของชีวิต เช่น เด็กที่ร้องไห้ขอพระจันทร์ การพบเห็นโศกเศร้…

23 อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๖. ความโกรธ ๖.๑ ประเภทของคนโกรธ ๖.๑.๑ บุคคลเปรียบด้วยอสรพิษ (สัตว์มีพิษที่เขี้ยว) ๔ จำพวกนี้ มีปรากฏอยู่ในโลก ๔ จำพวกเ…

เนื้อหานี้นำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับความโกรธในพระไตรปิฎก โดยแบ่งประเภทของคนที่มีความโกรธออกเป็นสี่ประเภท คล้ายกับอสรพิษ เช่น คนที่โกรธรวดเร็วแต่โกรธไม่นาน และคนที่โกรธช้าแต่โก…