หน้าหนังสือทั้งหมด

ปฐมสมันตาปาสาทภาค ๑ - หน้าที่ 256
261
ปฐมสมันตาปาสาทภาค ๑ - หน้าที่ 256
…ไว้ แล้วในวิบากนั้นแ alternativa เป็นต้นว่า "บรรทกาม และอุดมธรรม เหล่านี้ กามเป็นไหน ? คือ ความพอใจ ชื่อว่า กาม, ความกำหนดด้วย ชื่อว่า กาม, ความกำหนัดด้วยอำนาจความพอใจ ชื่อว่า กาม, ความ ดำริ ชื่อว่า กาม, ควา…
ในเอกสารนี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสถึงคุณวิสัยตามที่ได้รับบรรลุ โดยเน้นที่การสำรวจความหมายของกามและอุดมธรรม อธิบายว่ากามคือความพอใจและความกำหนัด ซึ่งเกี่ยวข้องกับความดำริและการกำหนดที่เกิดจากอำนาจของคว
บทวิเคราะห์วาจาและความรัก
71
บทวิเคราะห์วาจาและความรัก
…ษ. บอกว่า เนพ นั้น เหมือน เนพ ศพที่พระผู้ม พระภาคตรั้ในกานว่า เนพูโฑ สเตอจอใจ โฉง นี้เป็นต้น. คำพูด ชื่อว่า นำความสุขมาแก่อุ คือไม่ยังความเสียแก่คุณ ประดูว่า ว่าถูกมีแม่แท้งให้เกิดขึ้น เพราะเป็นถ้อยคำเพราะด้…
เนื้อหานี้เสนอการวิเคราะห์เกี่ยวกับถ้อยคำและวาจาที่ไม่มีโทษ และวิธีที่คำพูดเหล่านี้มีอิทธิพลต่อความรักและความสัมพันธ์ในสังคม โดยระบุว่าคำพูดที่อ่อนโยนสามารถนำไปสู่ความรักและความสุขโดยไม่มีความโกรธกริบ
การท่องเที่ยวและความรู้ในพระธรรม
68
การท่องเที่ยวและความรู้ในพระธรรม
…ีกหนึ่งนั้น สองว่่า สนฺวาติ สังสติม คือ การท่องเที่ยวไป การเร่อน ไป ได้แก๋เรานั่น ต้นหาในภาพพังหลาย ชื่อว่า ภวคุณหา ต้นหาเพียงดังเชื่อกผูกสัตว์ ไว้ในภาพ ชื่อว่า ภวนฺตติ คำว่า ภวนฺตติ นั้น เป็นชื่อแห่งต้นหา น…
เนื้อหาในหน้าที่ ๖๘ ของเล่ม ๕ เกี่ยวกับการเชื่อมโยงระหว่างการท่องเที่ยวและความรู้ในพระธรรม ท่านผู้มีพระภาคย้ำถึงความสำคัญของความรู้และการปฏิบัติเพื่อการเข้าถึงความจริง ความสามารถในการเข้าใจทั้งสองด้าน
ความเป็นผู้ว่าง่ายในมังคลคิด
204
ความเป็นผู้ว่าง่ายในมังคลคิด
…ารคิดคุณและโทษ กระทำมุ่งเพื่อ ความเคารพ ความถ่อมตัว อย่างเหลือเกินไม่องหน้า กระทำคำพูดดีล่ะ ดังนั้น ชื่อว่า ความเป็นผู้ว่าง่าย." ในบทว่า โอวาทสุดา นัน มีการอธิบายดังนี้: สุวโล โวส- อสุดา โวาสสุดา พึงทราบวินิ…
ในอรรถกถาได้กล่าวถึงความเป็นผู้ว่าง่าย ว่าบุคคลนั้นถูกกล่าวถึงอย่างชอบธรรม โดยไม่ถูกกดกลั้นหรือคิดคุณและโทษ ซึ่งแสดงถึงความเคารพและความถ่อมตัว การอยู่ร่วมกับผู้อื่นเยี่ยงว่าง่ายมีคุณค่าทางจิตใจและสังค
การปฏิบัติที่ไร้โทษและความเป็นผู้ว่าง
208
การปฏิบัติที่ไร้โทษและความเป็นผู้ว่าง
…เหตุไร? ผมรู้จัก สิ่งที่ควรและไม่ควร ที่มีโทษและไม่มีโทษ เป็นประโยชน์และมีประโยชน์ของตนได้,' ผู้นี้ ชื่อว่า ไมรับอนุสาสน์โดยเบื้องขวา ชื่อว่า รับโดยเบื้องซ้าย; เพราะฉะนั้น ท่านจึงกล่าวว่า ' มีโทษไม่รับ (อนุส…
บทความนี้กล่าวถึงการปฏิบัติที่ไร้โทษในการอนุสาสน์ โดยเน้นความสำคัญของธรรม ๑๖ ประการที่ช่วยส่งเสริมให้เกิดความเป็นผู้ว่างในชีวิต และวิธีพิจารณาธรรมเหล่านี้ในอนุกรมสูตรเพื่อทำความเข้าใจในแนวทางที่ถูกต้อ
มังคลคติที่เป็นเปล่า – การปฏิบัติธรรมของพระราชา
227
มังคลคติที่เป็นเปล่า – การปฏิบัติธรรมของพระราชา
…่หน้าที่ แก็ดสัตว์พาหนะมีข้างตัวเป็นต้น และพลิกนิกา ไม่ทรงใช้จับม้าเป็นต้น ในงานทั้งหลาย ในเวลานั้น ชื่อว่า ทรงประพฤติธรรมในสัตว์ พาหนะและพลิกนิกา เมื่อไม่ทรงบิยดเมียนชาวบ้านและชาวคิม ด้วยอาชญาและ ส่วนทั้งหล…
เนื้อหาเกี่ยวกับการประพฤติธรรมของพระราชาที่มีผลกระทบต่อสัตว์ พาหนะ และประชาชนในแว่นแคว้นต่างๆ โดยยกตัวอย่างการให้สิ่งของที่ควรแก่สมณะและพราหมณ์ รวมถึงการช่วยเหลือประชาชนอย่างเหมาะสมเมื่อไม่เกิดการไม่ส
ความสำคัญของการนับในศิลปะและวิธีการศึกษา
305
ความสำคัญของการนับในศิลปะและวิธีการศึกษา
…างนั้น ท่านกล่าวไว้ในอรรถกถามากทุกขบขันสูตรว่า "การ ตั้งสัญญา" ที่ข้อมั่วมั่วแล้วนับด้วยปลายนิ้วมือ ชื่อว่า มุฑธา การ นับไม่ขาดสาย ชื่อว่า คนนา การนับประมวล (นับรวม) ที่ชนะ ทั้งหลายแหลดูนแล้ว ทราบได้ว่า "ในน…
เนื้อหาในเอกสารนี้กล่าวถึงการนับที่แสดงถึงความสำคัญในศิลปะ ซึ่งรวมถึงการตั้งสัญญา การนับด้วยปลายนิ้วมือ และวิธีการนับอื่นๆ ที่มีความเกี่ยวข้องกับคุณลักษณะและศิลปะ รวมถึงการนำเสนอในรูปแบบต่างๆ ที่สามาร
แบบเรียนบาลีไวยากรณ์สมบูรณ์แบบ ๑๑
33
แบบเรียนบาลีไวยากรณ์สมบูรณ์แบบ ๑๑
…บบ ๑๑ วิทโล (กายโย) วิ. วิวิต มัง ยสุ โส วิโล (กายโย) อ. มะลินี ของกายใจ ไปปราศแล้ว อ. กายนันต์ ชื่อว่า มังลิศไปปราณแล้ว ทุมโลน (ชาโล) วิ. ทุโล มัง ยสุ โล ทุมโลน (ชาโล) อ. ใจ ของชนะ อันโทษประทุษร้ายแล…
บทเรียนบาลีนี้เน้นการเข้าใจในไวยากรณ์และคำศัพท์สำคัญที่เกี่ยวข้องกับภาษา โดยมีตัวอย่างการใช้คำต่างๆ รวมทั้งคำอธิบายเพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจถึงความหมายและการใช้งานได้อย่างถูกต้อง ตัวอย่างพรั่งพร้อมนำเสนอ
การอบรมและวิริยบารมีในพระพุทธศาสนา
126
การอบรมและวิริยบารมีในพระพุทธศาสนา
…้คือ การทำสมาธินั่นเองดังในอรรถกถาที่ว่า “ธรรมชาติใด อันพระโยคีบุคคล อบรมอยู่ เจริญอยู่ ธรรมชาตินั้นชื่อว่า ภาวนา, ภาวนาคือสมาธิ ชื่อว่า สมาธิภาวนา” วิริยบารมี คำว่า “วิริยะ” มาจาก บทว่า “วิริย์” ได้แก่ “ควา…
การอบรมในที่นี้คือการทำสมาธิ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการเจริญภาวนา วิริยบารมีคือความเพียรในการสร้างบารมีต่าง ๆ โดยเมื่อมีความเพียรจะส่งผลให้บารมีเพิ่มพูน ขันติบารมีหมายถึงความอดทนที่มีใจแช่มชื่น ไม่หวั่นไ
อายตนะและวิถีจิต
126
อายตนะและวิถีจิต
…ใดภพใดก็ตามวิถีจิตไม่เกิดที่อื่น ต้องเกิด ตามอายตนะเหล่านี้ คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ 2. อายตนะ 12 ชื่อว่า อายตนะ เพราะว่าเป็นที่อยู่ จริงอย่างนั้น ในทางโลก ที่เป็นที่อยู่ ท่านเรียกว่า อายตนะได้ ในคำเป็นต้น…
อายตนะเป็นที่เกิดแห่งวิถีจิต ซึ่งหมายถึงการรวมกันของอารมณ์และวิถีจิตที่ต้องอาศัยอายตนะ ทั้ง 6 ได้แก่ ตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ หน้าที่ของอายตนะคือการเป็นสถานที่เกิดและประชุมของอารมณ์ซึ่งมีความสำคัญในค
ธาตุวิญญาณและการรับรู้ในพระพุทธศาสนา
144
ธาตุวิญญาณและการรับรู้ในพระพุทธศาสนา
12. โสตวิญญาณธาตุ : โสตวิญญาณ ชื่อว่า ธาตุ ได้แก่ โสตวิญญาณจิต 2 (การได้ยินสิ่งที่ดีและไม่ดี) เพราะทรงไว้ซึ่งการได้ยิน องค์ธรรม 13. ฆานวิ…
เนื้อหานี้อธิบายถึงธาตุวิญญาณในพระพุทธศาสนา แบ่งเป็นการได้ยิน (โสตวิญญาณ), การรู้กลิ่น (ฆานวิญญาณ), การรู้รส (ชิวหาวิญญาณ), การสัมผัส (กายวิญญาณ) และการรู้อารมณ์ (มโนธาตุ) ทั้งหมดนี้มีบทบาทสำคัญในการศ
โสตาปัตติมรรคจิตและพระสกทาคามี
60
โสตาปัตติมรรคจิตและพระสกทาคามี
…หาสมุทร คือพระนิพพาน ฯ การบรรลุคราว แรก คือการลุถึง ได้แก่การบรรลุมรรคนั้นแต่แรก คือการมาคม คราวแระ ชื่อว่า โสตาปัตติ เพราะ อา อุปสัค เป็นไปในการ ทำทีแรกฯ ธรรมที่ชื่อว่า มรรค เพราะอรรถว่า แสวงหาพระ นิพพาน หร…
บทความนี้สำรวจและวิเคราะห์เกี่ยวกับโสตาปัตติมรรคจิตและกลไกการบรรลุถึงนิพพาน การเข้าใจแนวคิดเกี่ยวกับโสตาปัตติมรรคและบทบาทของพระสกทาคามีในมนุษย์และเทวโลก ห้าหมวดบุคคลสกทาคามีและการบรรลุในสภาวะต่างๆ เป็
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
43
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
…จัย อย่างนี้ เมธา อสฺส อตฺถิ-ติ เมธาวี เมธา [ปัญญา] ของชนนั้น มีอยู่ ๒ ค « ๕ ๒ က เหตุนั้น [ ชนนั้น] ชื่อว่า มีเมธา, มายา อสฺส อตฺถิ-ติ มายาวี มายา ๔ & ของชนนั้น มีอยู่ เหตุนั้น [ชนนั้น] ชื่อว่า มีมายา ศัพท์ท…
บทนี้นำเสนอเกี่ยวกับบาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาส และตัทธิต โดยอธิบายถึงปัจจัยต่างๆ ที่มีในแต่ละคำพร้อมทั้งใช้ตัวอย่างประกอบเช่น เมธา, มายา และตโป เพื่อให้เห็นถึงความหมายและการใช้งานของศัพท์ในภาษาบาลี สาม
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
59
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 56 เป็นแห่งบุคคลผู้ลวง ชื่อว่า กุจิตต์ [ ลปนานิเทศ ] พึงทราบอรรถาธิบายในลปนานิเทศต่อไป การที่ภิกษุเห็นคน มาสู่วิหาร แล้วพูดขึ้นก่อ…
ในบทนี้ได้กล่าวถึงการพูดของภิกษุเมื่อพบผู้คนในวิหาร โดยมีการแบ่งประเภทของการพูดออกเป็นหลายแบบ เช่น อลปนา, อาลนปา, สกุลปนา เป็นต้น ซึ่งการพูดเหล่านี้มีจุดประสงค์ที่แตกต่างกัน เช่น การชักชวนหรือการทำให้
การพูดข่มและการนินทาในวิสุทธิมรรค
63
การพูดข่มและการนินทาในวิสุทธิมรรค
…่า อุกเขปนา คือขับเขาด้วยวาจา "ท่านอย่าพูดอย่างนี้ในที่นี้" การขับเขาอ้างเรื่อง อ้างเหตุทุก ๆ อย่าง ชื่อว่า สมุกเขปนา (การพูดไล่เขา) อีกอย่างหนึ่ง การที่เห็นเขาไม่ให้แล้วแสร้งพูดยกเขาว่า "โอ ท่านทานบดี" ดังน…
บทความนี้วิเคราะห์การพูดข่มและการนินทาในวิสุทธิมรรค โดยชี้ให้เห็นถึงวิธีการต่างๆ เช่น การพูดถือดีกว่า, การประชด, และการพูดหวานเพื่อซ่อนเจตนา การทำเช่นนี้ไม่เพียงแต่ส่งผลกระทบต่อบุคคลที่โดนพูดถึง แต่ยั
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
130
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - - หน้าที่ 126 ปกติของภิกษุนั้น เหตุนั้น ภิกษุนั้นจึงชื่อว่ารุกขมูลิกะ องค์แห่ง ภิกษุรุกขมูลกะนั้น ชื่อว่า รุกขมูลกังคะ, นัยแม้ในอัพโภกาสกังคะ และโสสานิกังคะก็ด…
…ฏิบัติของภิกษุที่นั่งและงดนอน มีการอธิบายถึงการปฏิบัติของนักบวชในแนวทางการกำจัดกิเลสโดยการสมาทาน จึงชื่อว่าธุดงค์ ซึ่งมีความสำคัญต่อการเข้าถึงกรรมฐานและการปฏิบัติธรรมอย่างเข้มข้นภายในพระธรรมคำสอน.
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 97
97
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 97
…้งด้วยความรู้ยิ่ง ซึ่ง อภิญญาสัจฉิกรณียธรรมทั้งหลาย [วินิจฉัยคำพระบาลีอิกนัยหนึ่ง พึงทราบนัยอื่นอีก ชื่อว่า ตั้งมั่น เพราะ (เป็น) สมาธิใน จตุตถฌาน ชื่อว่า บริสุทธ เพราะความเป็นจิตอยู่ไกลนิวรณ์ ชื่อว่า สะอาด …
ข้อความนี้พูดถึงความไม่หวั่นไหวของจิตที่เกิดจากวิริยะ, สติ, สมาธิ, และปัญญา ที่ช่วยให้เข้าถึงความรู้ยิ่งและอภิญญา ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในทางธรรม. จิตที่ไม่หวั่นไหวนี้ประกอบด้วยองค์ ๘, การรักษาสมาธิให้ปราศ
ความรู้เกี่ยวกับจิตและอาเนญชะในวิสุทธิมรรค
121
ความรู้เกี่ยวกับจิตและอาเนญชะในวิสุทธิมรรค
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 121 (๑๒) จิตที่วิริยะกำกับแล้ว ชื่อว่า อาเนญชะ เพราะไม่หวั่นไหว ด้วยโกสัชชะ (๑๓) จิตที่สติกำกับแล้ว ชื่อว่า อาเนญชะ ด้วยปมาทะ เพราะไม่หวั่…
เนื้อหาพูดถึงลักษณะของจิตที่ได้รับการกำกับโดยวิริยะ สติ สมาธิ และปัญญา โดยอธิบายถึงความไม่หวั่นไหวของจิตในแต่ละกรณี เช่น อาเนญชะที่มีดังกล่าวเป็นเหตุให้จิตถึงความสว่างและมีฤทธิ์ นอกจากนี้ยังมีการยกอ้า
การเข้าใจธรรมชาติของวิญญาณและอายตนะ
250
การเข้าใจธรรมชาติของวิญญาณและอายตนะ
… เป็นต้น ต่อไปนี้ พึงทราบโดยทั่วกันแล้ว เกิด ส่วนในคำที่ยิ่งได้อธิบาย พึงทราบดังต่อไปนี้ ธรรมชาติที่ชื่อว่าวิญญาณ เพราะรู้ (อราม์) ต่าง ๆ ชื่อว่า นาม เพราะน้อมไป (สุอารมณ์) ชื่อวารุป เพราะรู้จัก สลาย ชื่อว่า
เนื้อหานี้กล่าวถึงธรรมชาติของวิญญาณและอายตนะ โดยอธิบายถึงการเกิดและการมีอยู่ของวิญญาณในสังฆ รวมถึงการรู้จักธรรมชาติต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น ความรู้ และการรับรู้ ซึ่งสัมพันธ์กับการสร้างตนเองและอายตนะต
การวิเคราะห์บาลในนามและกริยา
16
การวิเคราะห์บาลในนามและกริยา
ประโยค - อธิบายบาลใว้ภายใน นามคิิดิ และกริยิคิิดิ - หน้า 15 สยิน ตั้ง ว่า สยิน สยิน. ความนอน ชื่อว่า สยิน (ความนอน) รูปวิเคราะห์ที่ใช้เป็นกริยิคิดิ ก็ใช้ประกอบปัจจัยที่เป็นภาวาว เช่น คมิน ประกอบ คฑพ ต…
เนื้อหานี้พูดถึงการวิเคราะห์บาลในนามและกริยา โดยอธิบายถึงความหมายและการใช้คำต่างๆ เช่น ความนอน คมิน และธาน ซึ่งเป็นตัวอย่างของการใช้คำในบริบทของการวิเคราะห์เชิงภาษาศาสตร์ การทำความเข้าใจในรูปแบบนี้ช่ว