นาม : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 135 / 520

นิบาตที่เรียงไว้ต้นประโยคได้ ๑. นน อโห ยาว ตาว ยถา ตถา เอว อปเปวนาม เสยฺยถา กิญจาปิ เป็นต้น ต้นประโยค กฎเกณฑ์การเรียงประโยค ๖๕ ได้แก่ นิบาตพวก สเจ ยทิ หนท อถ อถโข อถวา…

บทความนี้กล่าวถึงการเรียงประโยคในภาษาไทย โดยเฉพาะการจัดเรียงนิบาตในต้นประโยค โดยประเด็นสำคัญมีการแบ่งนิบาตออกเป็น 2 ประเภท คือ นิบาตที่สามารถเรียงไว้ต้นประโยคได้และนิบาตที่ไม่สามารถเรียงไว้ต้นประโยคได

…เมื่อ ๑ ศัพท์ควบกับศัพท์ที่ลงท้ายด้วย (นิคคหิต) นิยม สนธิกับศัพท์นั้น เช่น : อเดกา สุสานโคปิกา กาลี นาม ฉวฑาฬิกา เถรสส จิตฏฐานญา นิสีทนฏฐานญฺจ จากมนฏฐานญา ทิสวา.... ฯเปฯ (๑/๖๒) วิธีเรียง วา ศัพท์ วา ศัพท…

เนื้อหาเกี่ยวกับกฎเกณฑ์การเรียงประโยคในภาษาไทย รวมถึงการใช้ศัพท์และวิธีการสนธิ ซึ่งเน้นถึงการเรียงคำและโครงสร้างประโยคที่ถูกต้อง การศึกษาวิธีการเรียงศัพท์ช่วยให้เข้าใจและใช้ภาษาไทยได้อย่างมีประสิทธิภา

…ดกัน ๒ ศัพท์ โดยไม่มีศัพท์อื่นคั่น ตัวอย่างเช่น : ตถา หิ โส มหาราชา วุตตปปกาเรหิ มหาชนาน อภิปูชนีโย นาม ๆ : เอวญจ ปน กตฺวา โส ปุริโส ต์ เถร อุปาคม ฯ กรณีที่ ๒ การใช้นิบาตต้นข้อความในประโยค ย ต ประโยค ย ต…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับกฎเกณฑ์การเรียงประโยคและการใช้นิบาตต้นข้อความในประโยค ย ต โดยเน้นถึงข้อผิดพลาดในการใช้นิบาตซ้ำซ้อนกันในประโยคเดียว การใช้นิบาตซ้ำซ้อนถือว่าผิดความนิยมทางภาษา และมีตัวอย่างประกอ

… สมนนาคโต บุคคโล สาวชช์ ปริวชฺเชตวา อนวชช์ กโรนฺโต อตฺตานํ ปติฏฐาเปติ, ตสฺมา เจสา ปฏิปทา สมมาปฏิปทา นาม โหติ ฯ จ ในสองประโยคนี้ ประโยคแรก วาง หิ ศัพท์ไว้หลัง ยทา เป็น ยทา หิ แล้วยังวาง จ โข ศัพท์ไว้หลัง …

บทนี้อธิบายเกี่ยวกับวิธีการวางนิบาตในประโยคเมื่อแปลภาษาไทยเป็นมคธ โดยเน้นถึงการวางหรือไม่วางนิบาตต้นข้อความในประโยคเพื่อให้การแปลมีความถูกต้องและสละสลวย ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการพิจารณาเรื่องน

…้ในกรณีเว้นไว้ส่วนหนึ่ง กันไว้ส่วนหนึ่ง จากหลายๆ ส่วน คือ ยกเว้นไว้ต่างหากไม่เหมือนผู้อื่น สิ่งอื่น นามที่ เข้าด้วย นิยมเป็นทุติยาวิภัตติ (เว้นซึ่ง....) อย่างเดียว และนิยมเรียงไว้ หลัง เปตวา เช่น ความไทย…

บทความนี้สำรวจถึงกฎเกณฑ์การเรียงประโยคในพระไตรปิฎก รวมถึงศัพท์ที่ใช้ในบริบทต่าง ๆ และการแยกแยะของคำสำคัญ เช่น เปตวา การใช้ศัพท์ตำแหน่งและบทบาทในพระธรรมเพื่อเข้าใจบริบทและเจตนาในการสื่อสาร โดยเฉพาะในกา

…้าใช้ ชาต ต่อท้าย มักเป็น น, เช่น ธมุมชาติ สททชาติ (๓) วิสามัญวิเสสนะ คือ ศัพท์วิเสสนะที่เป็นอสาธารณนาม เดิม เป็นลิงค์อะไร ให้คงลิงค์ไว้ไม่ต้องเปลี่ยนไปตามนามเจ้าของ มีคติ คล้ายกับวิกติกัตตานาม ดังกล่าวม…

…้อมตัวอย่างการใช้ในประโยคต่างๆ นอกจากนี้ยังสัมผัสกับวิสามัญวิเสสนะซึ่งหมายถึงคำวิเศษณ์ที่เป็นอสาธารณนาม โดยไม่ต้องเปลี่ยนลิงค์ตามนามเจ้าของ ตามที่ได้กล่าวมาในบทนี้. ดูเพิ่มเติมได้ที่ dmc.tv

๙๙ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ - ปรตฺถิมาย ที่สาย กชงคล นาม นิคโม ตสฺสาปเรน มหาสาลา......(มงคล ภาค ๑) (๔) ศัพท์ที่ท่านใช้ในปกรณ์ทั้งหลาย แม้จะผิดความนิยมและผิด…

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้ได้กล่าวถึงการใช้ศัพท์ในประโยคต่าง ๆ โดยไม่ต้องยึดติดกับความนิยมผิด ๆ และต้องการสนับสนุนการใช้ภาษาให้ถูกต้อง ตัวอย่างที่ยกมามีความสำคัญในกรณีการถามถึงบุคคลและสิ่งของ การทำควา

…ฯ (๑/๔) (แสดงว่า สมัยนั้นท่านรูปใดปรารถนาอะไร ก็จะได้สำเร็จ อย่างปรารถนาเป็นนิจ) ทุกสมัย) : พุทธา จ นาม ธมฺม์ เทเสนฺตา สรณสีลปพฺพชฺชาทีนํ อุปนิสสย์ โอโลเกตวา อชฌาสยวเสน ธมฺม เทเสนฺติ ฯ (๑/๕) (แสดงว่า พระ…

คู่มือนี้จัดทำขึ้นเพื่อช่วยนักศึกษาเข้าใจในเนื้อหาของการแปลจากภาษาไทยเป็นมคธ โดยมีการอธิบายหลักการและยกตัวอย่างที่ดำเนินไปภายใต้บริบทในพุทธศาสนา รวมถึงการปฏิบัติตนของผู้มีวัตรที่ดีตามคำสอนของพระพุทธเจ

…ะทำอยู่ซึ่ง กุศล ทีละน้อยๆ ทุกๆ ขณะ ย่อมขจัดมลทินอกุศล ของตนออกได้โดยลำดับ มคธเป็น : พราหมณ ปณฺฑิตา นาม ขเณ ขเณ โลก โลก กุสลํ กโรนตา อนุปุพเพน อตฺตโน อกุสลมล์ นีหรนฺติเยว ๆ (๗/๓) ความไทย : จีวรพึงพิจารณา…

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้เสนอวิธีการแปลและใช้ภาษาโดยละเอียด เช่น การใช้คำซ้อนและการปฏิบัติตามหลักการแปลในบริบทต่างๆ รวมถึงตัวอย่างที่ช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจเนื้อหาอย่างชัดเจน เช่น การพูดถึงความสำคัญของก

…ท้ อวสฺส์ เสมอๆ เนืองๆ บางครั้งบางคราว อภิกฺขณ์, อภิณห์ อปเปกทา (คาดว่า) ไฉนหนอ, บางที อปเปว, อปเปว นาม บ้างไหม อปิ ในระหว่าง อนุตรา, อนฺตเร โดยที่สุด อนฺตมโส แน่แท้ เป็นแน่ อทฺธา โดยแท้ อญฺญทตฺถุ สํานวน…

สำนวนสอบภูมิ หมายถึง สำนวนที่สนามหลวงออกสอบภูมิรู้พื้นฐานของผู้สอบ โดยจะแปลสำนวนไทยยักเยื้องไปในรูปแบบต่างๆ เพื่อทดสอบความรู้ด้านธรรม…

…่อ พวกคฤหัสถ์ถามว่า ท่านทำอะไร ขอรับ ใครใช้ ให้ท่านทำ ให้คำตอบว่า ไม่มีใครให้อาตมาทำ : ตตฺถ นิมิตต์ นาม เสนาสนตฺถิ ภูมิปริกมมาที่นิ กโรนฺตสฺส ที ภนฺเต กโรติ โก การาเปตีติ คดีห์ วุฒิเต น โกจิติ ปฏิวจน์ (ว…

คู่มือวิชาแปลนี้ให้แนวทางการแปลจากภาษาไทยเป็นมคธ โดยใช้ตัวอย่างที่ชัดเจน เชื่อมโยงกับการใช้ในบริบททางศาสนาและการพูดจาในชีวิตประจำวัน มีการแยกประเภทและตีความศัพท์ต่าง ๆ ในคำพูดที่สำคัญ โดยเฉพาะความหมาย

…์ต้น โดยคุณธรรม ฐานะ หรือชนิดเป็นต้น ตัวอย่างเช่น : อตีเต พาราณสีย์ พาราณสีราเช รัชช์ กาเรนเต เทวโล นาม ตาปโส ฯเปฯ วเสยยาม เอกรา สาลายนฺติ อาหฯ กุมภกาโร ฯเปฯ สาล นิยยาเทสิ ฯ

คู่มือนี้นำเสนอวิธีการแปลภาษาไทยเป็นมคธ โดยเฉพาะการใช้ศัพท์ที่มีความสัมพันธ์กันในธรรมชาติ เช่น มือเท้า ตา หู และอื่นๆ พร้อมตัวอย่างการใช้งานในการแปล เทคนิคการเลือกศัพท์ อปร และการกล่าวถึงวัตถุหรือบุคค

: ศัพท์และความหมาย ๑๙๓ ตาม ปวิสิตวา นิสินเน, อปโรป นารโท นาม ตาปโส หิมวนฺตโต อาคนฺตฺวา ฯเปฯ (๑/๓๗) สา ปน เถเรน “กเถหิเยวาติ” วุจจมานา อาทิ ฯเปฯ เถโร อญฺญานิปิ ว…

บทความนี้อธิบายถึงการใช้ศัพท์ในพระไตรปิฎก โดยเฉพาะการใช้ศัพท์ อญฺญตร ที่หมายถึง 'คนหนึ่ง สิ่งหนึ่ง' และการนิยามความหมายเพิ่มเติมเกี่ยวกับดาบสกับเทพธิดา โดยมีตัวอย่างในบทพระธรรมเทศนาเพื่อแสดงให้เห็นถึง

๑๙๔ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ การใช้ เอก ศัพท์ ที่แปลว่า “หนึ่ง” เป็นได้ทั้งสังขยา และสัพพนาม มีวิธีใช้ ต่างกัน คือ เอก สังขยา ใช้ในกรณีนับจำนวน เช่น หนึ่งคน สองคน เป็นต้น เอกสัพพนาม ใช้ในกรณีก…

คู่มือฉบับนี้นำเสนอวิธีการใช้เอกศัพท์ที่แปลว่า 'หนึ่ง' ซึ่งทั้งเป็นสังขยาและสัพพนาม โดยมีการอธิบายถึงความแตกต่างและวิธีการใช้งานในประโยค รวมทั้งตัวอย่างการใช้คำในบริบทต่าง ๆ พร้อมทั้ง…

… ที่เป็นกัมมวาจก และภาว กี ปเนต์ อาวุโส ปฏิรูป์ นน อปปมตเตหิ ภวิตพพ์ ฯ (๑/๘) : ภนฺเต สุสาเน วสนฺเตน นาม อยุเยน มจฺฉม์สปิฏฐิติลคุฬาที่นิ วชฺเชตพพาน, ทิวา น นิททายิตพุฒิ ๆ ฯเปฯ (๑/๖๓) แสดงการใช้ศัพท์ในประโ…

คู่มือนี้นำเสนอตัวอย่างการใช้ศัพท์ในภาษามคธและการแปลจากภาษาไทย โดยเน้นการใช้คำคู่ที่มีลักษณะคล้ายคลึงกัน เพื่อช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจวิธีการสร้างประโยคที่ถูกต้องและมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ยังให้ตัวอย่างเช

…ช้ยาสมานแผล และ เหมือน ใช้เครื่องป้องกันความร้อนเป็นต้นนั้น ใน ฤดูร้อนและฤดูหนาว เป็นต้น ฯ : วิหึสา นาม ชิคจฺฉา อาพาธนาเจน, อุปรมตฺถญฺเจส ปิณฑปาติ ปฏิเสวติ วณาเลปนมิว อุณหสีตาทีสุ ตปปฏิการ์ วิย จ ฯ (วิสุ…

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ นี้ เป็นการชี้แจงและอธิบายเกี่ยวกับการแปลความไทยเป็นมคธ ซึ่งมีการใช้การเปรียบเทียบเพื่อให้ความเข้าใจในศาสตร์นี้ดีขึ้น โดยกล่าวถึงการใช้ศัพท์ที่มีความหมายเฉพาะในบริบทต่า

…ียงประโยคอธิบายความ ๒๗๗ เทสนาทีห์ จสุส คุเณหิ ปสนฺนาน คิดีน สนฺติกา อุปฺปนฺนา ปญฺจยา ปริสุทฺธุปปาทา นาม, ปิณฑบาตจริยาที่ ปน อติปริสุทฺธูปปาทาเยว ฯ ชี้แจง : ประโยคหลังละคำว่า อุปปันนา ปจฺจยา ไว้ ในการประก…

บทความนี้ชี้แจงถึงการเรียงประโยคในภาษาบาลีซึ่งมีความซับซ้อนและหลากหลาย โดยผู้เขียนระบุว่าภาษาบาลีมีการเปลี่ยนแปลงตามยุคสมัยและวรรณกรรมในอนาคต การศึกษาในด้านนี้จะช่วยให้นักศึกษาเข้าใจและมีความรู้ที่ลึก

…์ กาตุกาโม, อุทาห อิธ นิปชฺชิตฺกาโม ฯ ไทย : พระภิกษุรูปนั้นใช่ท่านสุนทโรหรือไม่ มคธ : กี โส สุนฺทโร นาม ภิกขุ โหติ, โน วา ๆ ๔. เหตวาเนกรรถประโยค คือ อเนกรรถประโยคที่มีเนื้อความท่อนหนึ่งเป็นเหตุ อีกท่อน ห…

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ นำเสนอการแปลประโยคภาษาไทยเป็นภาษามคธ โดยมีตัวอย่างการแปลที่เน้นการสร้างประโยคที่มีความหมายชัดเจน เช่น การใช้คำว่า 'จึง', 'เพราะ', และ 'ฉะนั้น' ในภาษาไทยและการเปรียบเทีย

…่างมีระเบียบรับรองผู้ที่ จะเป็นผู้นำในตำแหน่งสูงสุดนี้ด้วยกันทั่วไป ฯ มคธ : ขตฺติ มุทธาภิเสกมงคลมิท นาม ทยุยรฏฐวาสีห อภิมญฺญิตพฺพ์, อิมินา หิ ทยยิกเชฎฐกสฺส ราชา ธิปติภาโว เตหิ อตฺตโน กายญา ชีวิตญฺจ ททนฺเ…

เอกสารนี้นำเสนอหลักการแต่งภาษาไทยเป็นมคธ โดยเน้นการแปลที่ถูกต้องและการรักษาความหมายดั้งเดิม นักศึกษาได้รับการแนะนำในการปรุงประโยคและมีตัวอย่างที่ชัดเจนจากพระราชพิธี เช่น พิธีราชาภิเษกที่ได้รับการอธิบา

…ียวกัน นิกาย หนึ่งมีลัทธิเรียกชื่อต่างๆ กันกว่าสิบลัทธิ ฯ มคธ : อยญหิ ตติยสังคีตกถา ฯ ยทา กิร อโสโก นาม ขตฺติโย มหาราชา อาโท พุทธสาสน สุปถมภ การติ, ตทา ชมพูที่ปวาส ภิกขุสังโฆ เถรวาท- นิกายิโก อาจริยนิกาย…

บทความนี้กล่าวถึงหลักการแต่งไทยเป็นมคธ โดยเน้นที่การสังคายนาภายใต้การอุปถัมภ์ของพระเจ้าอโศกมหาราช ซึ่งได้มีการแบ่งพระภิกษุสงฆ์ออกเป็นสองนิกาย และยังมีลัทธิต่างๆ ในแต่ละนิกาย รวมถึงการตีความสำนวนไทยเพื