พระผู้มีพระภาค : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 6 / 81

ประโยค - จุดดุลสมดุลปาสาทิกา อรรถาธิปพระวินัย อุฒวจวรร วรนา - หน้าที่ 657 พระผู้มีพระภาค ทรงแสดงเมตตาและธรรมเป็นส่วนเบื้องต้น แห่งเมตตา ด้วยความเป็นผู้แจ้งประโยชน์ และความเป็นผู้อุปถัมภ์ แ…

บทความนี้อธิบายถึงแนวทางการแสดงเมตตาของพระผู้มีพระภาค โดยเน้นการแสดงความกรุณาและความไม่โกรธ ตลอดจนบทบาทของการปฏิบัติตนในฐานะผู้ฟังฎีกาและการให้สิ่งที่เคา…

…มุฐานอันหนึ่ง คือกายกับจิต" เป็นอาทิ ส่วนนอกจากนี้ ชื่อ นิทาน [๒๕] ย่อมปรากฏในเนืองหน้าอย่างนี้ว่า "พระผู้มีพระภาค ทรงบัญญัติแล้ว ในกรุงเทพ ในกรุงราซกู ในกรุงสวดดี ใน เมืองอพระภี ในกรุงโกสัมพี ในแคว้นสักกะทั้งหลาย …

บทความนี้จะพูดถึงความหมายของสมุฐานและสมุภ โดยระบุถึงคำต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับความเจ็บปวดและวิธีการที่แต่ละคำสามารถนำไปใช้ในบริบทของการพัฒนาตนเองและการเข้าใจความรู้สึกในชีวิตประจำวัน โดยยกตัวอย่างข้อมูล

…ร ? ใครกล่าวอย่างนี้ ? พระสัมมาสัมพุทธเจ้า. ตรัสอย่างนั้น กะใคร ? ท่านพระอุบลิ. ท่านพระอุบลิ เข้าฝ่าพระผู้มีพระภาค ทูลถามกากนั่งว่า "(สถาบานที่รงบฏ) ใจวินัยทั้ง ๒ (ผอม มาสุขเทสในวันอุโบสถทั้งหลาย, สถาบานเหล่านี้ มี…

…ุทธเจ้าเกี่ยวกับวินัยในพระพุทธศาสนา โดยพระอุบลิได้ตั้งคำถามเกี่ยวกับจำนวนวินัยในนครและได้รับคำตอบจากพระผู้มีพระภาค เรื่องราวนี้สะท้อนถึงคำสั่งสอนและหลักธรรมในพระพุทธศาสนา ซึ่งยังคงมีความสำคัญในยุคปัจจุบัน...

…้:- [๕๕๔] นิพพานเรียกว่า อนันตะ เพราะวันจากความเป็นธรรม มีที่สุดรอบที่บัดทอากำหนดได้. นิพพานนั้น อันพระผู้มีพระภาค ทรงปราบกองกิเลส ชนะแล้ว ชนะดีดกานแล้ว คือ บุรัล แล้ว ถึงพร้อมแล้ว เปรียบเหมือนอรามสิบคืนพระราชทรงปร…

เนื้อหาอภิปรายเกี่ยวกับนิพพานซึ่งเรียกว่า อนันตะ คือการหลุดพ้นจากทุกข์และความเป็นธรรม โดยมีการเปรียบเทียบกับการปราบศึกของพระราชา ข้อความยังระบุถึงกองอาบัติ 3 ชนิดที่พระศาสดาทรงแสดงไว้ โดยเน้นถึงการไม่

…ผลมาก พึงทราบแม้ด้วย สามารถเวลาอุตตรและทักษิณาวิงค์สูตร. จริงอยู่ ในเวลาอุตตรในวรรคบท อังคุตตรนิกาย พระผู้มีพระภาค ตรัสเท่านั้น ๑๕ อย่าง โดยประเภทแห่งปฏิคหก. ความว่า

…ยวกับอรรถกถาโกณฑ์ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการถวายมินฑบาทและผลของการทำทานในพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างพระผู้มีพระภาคที่ตรัสถึงการถวายมินฑบาทและความสำเร็จที่เกิดจากการทำทานให้ครบถ้วน โดยเน้นให้เห็นความสำคัญของเจตนาในก…

…’อปรปุญญาอญฺฺวา' - [๒๓] ฐิตา สญฺญาสเล suppliersฺตรว่า “กว่าช ธิตา อภิวา อาสุกฺขย๎ ทูลสุดฺวา ความว่า พระผู้มีพระภาคเมื่จะทรงนำแนะธรรมจริยสม- จริยา ให้เป็นอุปปติอันยังสัตว์ให้ถึงสุดฺฯ อนาคตวิภวา ให้เป็น ขอปฏิปัติเถิน…

บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับเจโตวิมุตติและปัญญวิมุติในพุทธศาสนา โดยเน้นการเรียนรู้และประจักษ์ด้วยปัญญาของตนเอง ซึ่งแสดงถึงความสำคัญของการพึ่งพาตนในพระธรรมคำสอน การทำความเข้าใจในธรรมจริยาต่างๆ และการน

เมนูอร่อยนี้มีสูตร พระอรรถถากาจารย์กล่าวว่า "บัดนี้ พระผู้มีพระภาค เมื่อจะทรงแสดงกาลอุปสม จึงตรัสว่า 'โต๋ ๑ ปญัญสุต' เป็นดังนี้." บาสในเมนูสูตรนั้น ดังต่อไปนี้:- "ก็แ…

เนื้อหาเกี่ยวกับเมนูสูตรที่พระอรรถถากาจารย์ได้กล่าวถึง พร้อมคำอธิบายเกี่ยวกับวัตถุประสงค์ของการใช้คำว่า 'โต' ในทางพระพุทธศาสนา และความสำคัญขององค์ ๗ ที่ทำให้วิญญูชนได้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน การใช้คำแ

ประโยค - มังคลัตถีนี้มีแปล เล่ม ๕ หน้า ๗ อานาจแห่งเหตุอันไม่ทั่วไป แท้จริง พระผู้มีพระภาค ทรงอ้างผลด้วย อานาจแห่งเหตุอันไม่ทั่วไป ดังอุทธาหรณ์ว่า "หน่อข้าวเหนียวเสียงกลอง" ฉนั้น อีกยันหนึ่ง…

เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์อานาจแห่งเหตุและคำอัญเชิญในพระพุทธศาสนา โดยอ้างอิงอุทธาหรณ์และวินิจฉัยลักษณะของบุคลคดีในสังคม พร้อมความสัมพันธ์กับความสุขและการรู้จักตัวตน เช่น พุทธอาจารย์ครูได้สอนเกี่ยวกั

…้น จึงชื่อว่า ภานุตติ (เป็นเครื่องนำไปสู่สงสาร). คำคำว่า ภานุตติ (เป็นเครื่องนำไปสู่สงสาร). [๕๕๕] พระผู้มีพระภาค เมื่อจะทรงแสดงธรรมแก่ภิกษุทั้งหลาย จึงตรัสว่าเป็นอากาไวในกุญยมสูตร ที่ ๒ ในสังคสังมันเองว่า "มมหา…

…อความนี้กล่าวถึงมังคลตาและภานุตติซึ่งหมายถึงการดำเนินชีวิตเพื่อไปสู่ความสุขและการดับทุกข์ตามคำสอนของพระผู้มีพระภาค โดยเฉพาะการแสดงธรรมแก่ภิกษุที่ไม่รู้จักทุกข์และไม่ได้ทำความดี ทำให้ต้องเกิดและแก่เป็นวงจรอยู่เรื่อย…

…ดีตรัสไว้อย่างนั้นเหมือนกัน. [๕๓] อรรถกฎถาวยาดุนูปสลนลูดรว่า "บรรดบทเหล่า นั้น ด้วยทว่า ยตุ๑ จ นี้ พระผู้มีพระภาค ย่อมทรงแสดงพระ นิพพาน เพราะว่า ทุกข้อยึดดับนิพนธ์โดยพระราชทั้งปวง คือไปดับ ทุกประการ คือดับสนิทพร้อ…

…ไว้ โดยการแสดงออกของศาสนาพุทธที่เน้นการถึงนิพพานทั้งทางด้านสมาธิและปัญญา นอกจากนี้ยังเน้นถึงทัศนะของพระผู้มีพระภาคที่เข้าถึงการดับทุกข์อย่างสนิท โดยมีอรรถกฎที่อธิบายถึงการเข้าถึงความระงับทุกข์และการใช้ปัญญาเพื่อการ…

…้แปล เล่น๕ หน้า 72 ถกว่าด้วยการทำพระนิพานให้แจ้ง [๕๕๙๙] ชื่อนิพพาน มี ๒ อย่างโดยปริยาย ด้วยเหตุนัน พระผู้มีพระภาค จึงตรัสไว้ในคลมสูตร แห่งกุฎิวรรณ ในอิติอุตตะ วา "กิญฺญาทหลาย (นิพพานาธุแต่เหล่านี้ ๒ อย่าง. นิพพานา…

บทความนี้สำรวจความหมายของนิพพานในพระพุทธศาสนา โดยแบ่งออกเป็น ๒ ชนิด คือ สภาปาเสส-นิพพานาธุ และ อนุปาปสสนิพพานาธุ พร้อมทั้งอธิบายถึงกระบวนการที่ทำให้ได้บรรลุนิพพานและความสำคัญของธรรมในการหลุดพ้นจากทุกข

…าทั้งหลายอย่างเดียวเท่านั้นดับไปไม่, อันปัญจขันธ์แม้ ทั้งหมดในสัตนานของพระอิศวร ก็จักดับไปไม่เหลือ. พระผู้มีพระภาค ทรงทำเทศนาไว้ด้วยมุ่งวามเป็นประธาน. พึงทราบวินิจฉัยในคำท้ายหลาย (ดังต่อไปนี้): - บทว่า อุณณู* มตา ค…

ในบทนี้กล่าวถึงการระงับใจด้วยทางธรรมชาติที่นำไปสู่การดับทุกข์ โดยไม่เพียงแต่เวทนาแต่รวมถึงปัญจขันธ์ทั้งหมดก็จะดับไปได้ พระแม่พระอิศวรจะได้ทรงแสดงธรรมซึ่งมีเป้าหมายเพื่อมุ่งมั่นในการเลิกสนใจสิ่งที่เป็น

…โยค๕ - มงคลิตกนี้เป็นแปล เล่ม ๕ หน้า ๙๓ ธรรมเป็นเครื่องอยู่เป็นสุขในภูมิจรรมนั้น [๕๕๕] ด้วยคาถานี่ พระผู้มีพระภาค ตรัสองค์๔ ประการ คือ ตนะ พรหมวรรณ์ ความเห็นอริยสัจ การทำพระนิพพานให้แจ้ง ด้วยประกาศนี้ ก็ในคาถานี้ …

ในมงคลิตก เล่ม ๕ หน้าที่ ๙๓ ได้อธิบายถึงคุณค่าของธรรมที่เป็นเครื่องอยู่เป็นสุขในภูมิจรรมนั้น โดยพระผู้มีพระภาคตรัสชี้ให้เห็นถึงองค์สี่ประการที่นำไปสู่การตรัสรู้และการทำพระนิพพานให้แจ้ง คาถาในเอกสารนี้มีการวิเคร…

…กกัน นี้เป็นความหมายต่างกัน นี้เป็นเครื่องทำพระอริยสาวกผู้ดับแล้วให้ต่างจากปุถุชนผู้ไม่ด้อยสัตย์. (พระผู้มีพระภาค ได้ตรัสไว้ภายภาคินีแล้ว, พระสุคต ผุสาวะ กรัณฑรตรัไวญากรณาอธิบายแล้ว จึงตรัสอภาษพันธน์ในภายหลังว่า) …

ในบทนี้ได้กล่าวถึงธรรมชาติของทุกข์ที่ไม่เที่ยงและความแปรปรวนของชีวิต โดยพระผู้มีพระภาคได้ชี้ให้เห็นว่ามนุษย์ประสบกับความสุขและทุกข์ในชีวิตอย่างไม่แน่นอน การมีปัญญาจะช่วยให้เข้าใจความเปลี…

…ถึงฉนั้น ก็ชื่อว่า เสมอเป็นอันเดียวกันแท้ เพราะความเป็นกิเลสเสมอเป็นเหตุแห่งความมิดเมน. ด้วยเหตุนี้ พระผู้มีพระภาค จึงตรัสเสกิจภิกษุทั้งหลายว่า " ความโลก ยังความอินทะยไรประโยชน์ให้ เกิด ความโลก ยังจิตใจให้รก. ชนย่อ…

บทความนี้กล่าวถึงการที่จิตใจของเรามักถูกโมหะครอบงำ ซึ่งส่งผลให้เราไม่สามารถเห็นภัยที่เกิดขึ้นภายในตนเองได้ และเสนอวิธีการในการคลายจิตใจจากอิทธิพลของโมหะ เพื่อเข้าใจธรรมชาติที่ถูกต้องในชีวิต การศึกษาแล

…ารเช้าแล้ว นั่งอยู่ที่ประตูเรือนดี เข้าไปยังห้องนอนแล้วก็ดี อ่อนกล่าวสรรเสริญคุณภิญโญสูงอย่างเดียว. พระผู้มีพระภาค ทรงเห็นการนอนของมนุษย์เหล่านี้ เมื่อทรงอาศัยคํานับ นั่งทรงแสดงมหาสุภาสตุร ในจตุตุปกรณ์ มูล-*ม.ม. ๑๒…

เนื้อหาเกี่ยวกับการแสดงความศรัทธาของคนในคืนนั้น โดยเฉพาะการทำบุญและการปฏิบัติของพุทธมามกะ ผู้มีธรรมะเป็นเครื่องนำทางในชีวิต มีการพูดถึงการถวายอาหารและศีลที่สำคัญ รวมถึงความเคารพในคุณของผู้ประพฤติดีในห

…จะบรรเทาความสงสัยของตนเสียได้ใน กลใด การฟังธรรมแม่ในกลนั้น พึงทราบว่า "การฟังธรรมโดย กาล." เหตุนั้น พระผู้มีพระภาค เมื่อจะแสดงธรรมแก่ภิกษุ ทั้งหลาย จึงตรัสไว้ในปาปฏิสูตรในทูติยวรรค ปฏิฏฐาณาสุ ในคติ นิบาต องคุตตรนิก…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการฟังธรรมในวันสำคัญ และการสนทนาของพระเถระ ๓ รูป โดยเน้นว่าการฟังธรรมมีความสำคัญในการบรรเทาความสงสัยของบุคคล เมื่อพระอนุรุทธเถระได้สอนพระเถระแม่ทับ ๓ ในการถามตอบปัญหา เพื่อทำความเข

ประชโยค๕ - มัฏคลัดที่ปั้นเปล เล่ม ๔ - หน้าที่ ๑๖๐ ตามไพบูลใหญ่ไว้ว่านั่น พระผู้มีพระภาค ทรงหมายอภิญญานั้น จึงตรัสคํานี้ไว้ว่า สุปฏิปุจฉา ดังนี้ อธิบายว่า เทวดาด้วยดี คือ ตามเป็นจริง กระทํ…

ในบทความนี้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการฟังธรรมและประโยชน์ที่ได้รับจากการฟัง ซึ่งทั้งชาวบ้านและภิกษุหนุ่มต่างเห็นความสำคัญในการฟังธรรมเพื่อการเรียนรู้และการเติบโตทางจิตใจ การเดินทางไปฟังธรรมถึงแม้จะไกลนั้

…่อมให้ ถึงพระอรหัต ด้วยประการฉะนี้ เพราะเหตุนี้ ในปฏิบัณฑิต ตติย- ปิณณกาน์ ในกุกนิบาต อังคุตรนิกาย พระผู้มีพระภาค จึงตรัส ว่า " ภูกุฑทั้งหลาย กาล ๔ เหล่านี้ อันบุคคลอบรมโดยชอบอยู่ ประกูติด้วย ย่อมให้ถึงความสิ้นไปแ…

พระผู้มีพระภาคตรัสเกี่ยวกับการฟังธรรมที่ถูกต้องว่าเป็นเครื่องมือที่ช่วยให้บุคคลดำเนินไปสู่การสิ้นไปแห่งอสวะ มี 4 ก…

…มิ่น ตัดเรือ." คาบส ครับกล่าวอย่างนี้แล้ว ได้ทำละในวันนี้นั้น นั่นแห ในวันนั้นนั้นเอง. เพราะฉะนั้น พระผู้มีพระภาค จึงตรัสไว้ในชาดกนั้นแนะแล้วว่า "สมณะผู้แสดงขันติ ได้แล้วในกาลที่ล่วงมาแล้ว พระเจ้ากาสี ได้ตัดสมณะนั…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการแสดงความอดทนและขันติจากหลักธรรมของพระพุทธเจ้า โดยยกตัวอย่างจากชาดกเกี่ยวกับพระเจ้ากาสีที่ได้ตัดสินคดีสมณะผู้มีความอดทน ในบทสนทนากล่าวถึงความสำคัญของการอดทน และอุทาหรณ์ของพระเถระ