หน้าหนังสือทั้งหมด

วิสุทธิมรรค: การเจริญเมตตาและความรักตนเอง
156
วิสุทธิมรรค: การเจริญเมตตาและความรักตนเอง
…ั้น เพราะฉะนั้น ผู้รักตนจึงไม่ควรเบียด เบียนผู้อื่น" ดังนี้ ก็ทรงแสดงนัยอันนี้นั่นเอง เพราะเหตุนั้น พระโยคาวจรจึงควร แผ่เมตตาให้ตนเป็นปฐม เพื่อเป็นพยาน แล้วในลำดับนั้นเพื่อยังเมตตา ภาวนาให้เป็นไปโดยสะดวก ท่านผู…
ในบทนี้มีการชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการเจริญเมตตาให้ตนเองก่อน จากนั้นจึงควรแผ่เมตตาไปยังผู้อื่น โดยเน้นว่าทุกคนต้องการความรักและไม่ควรเบียดเบียนผู้อื่น การทำให้ตนนั้นเป็นที่รักและให้เกียรติผู้อื่นจะส
วิสุทธิมรรคแปล: ความสำคัญของความเรียบร้อยในสมาจาร
163
วิสุทธิมรรคแปล: ความสำคัญของความเรียบร้อยในสมาจาร
…เขา ทำวัตรปฏิบัติเป็นอันมาก (ให้เห็น) อยู่ ชนทั้งปวงก็รู้ได้ ส่วนวจี สมาจารและมโนสมาจารไม่เรียบร้อย พระโยคาวจรก็อย่าคิดถึงวจี สมาจารและมโนสมาจารที่ไม่เรียบร้อยของเขานั้น ระลึกถึงแต่ความ เรียบร้อยแห่งกายสมาจาร (…
ในบทนี้เน้นถึงความสำคัญของความเรียบร้อยในกายสมาจาร วจีสมาจาร และมโนสมาจาร ภายใต้พระธรรมคำสอน ฟังธรรมและการฝึกฝนจิตเพื่อให้เกิดความเคารพและความตั้งใจในศาสนา ชี้ชัดว่าผู้นั้นต้องมีจิตใจที่เรียบร้อยเพื่อ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
164
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…จาร (ของเขา) แต่อย่างเดียวเถิด ส่วนสำหรับลางคน ในธรรม ๓ ประการนี้ ธรรมแม้ประการ เดียวก็ไม่เรียบร้อย พระโยคาวจรจึงเจ้าไปตั้งความกรุณาในบุคคลนั้น ด้วยคิด (สงสาร) ว่า "เวลานี้เขาเที่ยวอยู่ในโลกมนุษย์แท้ ๆ แต่ว่า ล…
ในบทนี้กล่าวถึงความสำคัญของการทำความเลื่อมใสแห่งจิตให้ชัดเจนผ่านทางกายและวาจา ขณะที่เฉพาะบุคคลบางคนอาจรับฟังธรรมแล้วไม่ได้แสดงออกทางกายหรือวาจาเท่าไร บทความยังพูดถึงความใจบุญที่มีต่อผู้ที่อาจไม่ได้เข้
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - อานิสงส์เมตตา
178
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - อานิสงส์เมตตา
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 177 เพราะเหตุนั้น พระโยคาวจรจึงยังจิตอย่างนี้ ให้เกิดขึ้นในบุคคลนั้นว่า "นัยว่าบุคคลผู้นี้เป็นมารดาในอดีตของเรา รักษา (เรา) อยู่…
บทความนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับอานิสงส์ของเมตตาในบทวิสุทธิมรรค โดยเน้นถึงความสำคัญของความเมตตาต่อผู้มีพระคุณ เช่น มารดาและบิดาที่เสียสละเพื่อเรา แม้แต่พี่น้องหรือบุคคลอื่นที่เคยดูแล ก็ได้ทำการอุปการะให
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - โกรธและธรรมเกี่ยวกับขันธ์
180
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - โกรธและธรรมเกี่ยวกับขันธ์
…นปลายเหล็กแหลมไม่มี และฐานที่ตั้งแห่งจิตรกรรมใน อากาศก็ไม่มี ฉะนี้ [วิธีสุดท้าย - ทำทานสังวิภาค] แต่พระโยคาวจรผู้ไม่อาจทำธาตุวินิพโภค ก็พึงทำทานสังวิภาค (การให้และการแบ่ง) เถิด (คือ) จึงให้ของ ๆ ตนแก่ปรปักษ์ รั…
…ธ และฐานที่ตั้งของมัน เป็นสิ่งสำคัญเพื่อไม่ให้เกิดความวุ่นวายใจ ในกรณีที่ไม่สามารถทำธาตุวินิพโภคได้ พระโยคาวจรควรทำทานสังวิภาค โดยการให้และรับของจากผู้อื่น แต่ต้องระมัดระวังไม่รับของจากมินนาชีวะหรือของไม่บริสุท…
ความสำคัญของเมตตาฌานในพระโยคาวจร
183
ความสำคัญของเมตตาฌานในพระโยคาวจร
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 182 เมื่อใด พระโยคาวจรผู้มีจิตคิดเกื้อกูลแก่สัตว์ ทั้งหลาย ยังเห็นความต่างกันในคน ๔ คน คือใน ตน ในคนที่เกื้อกูล (คือรัก) ก…
ข้อความดังกล่าวกล่าวถึงการพัฒนาจิตใจผ่านเมตตาฌานของพระโยคาวจร การแผ่เมตตาไปยังสัตว์โลกทั้งสี่ ประการที่ควรพิจารณาและการบรรลุอัปปนาเพื่อการเจริญจิต โดยกล่าวถึงองค…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
184
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…บรรลุทุตยฌานและตติยฌานในจตุกนัย และ (หรือ) ทุติยฌาน ตติยฌาน และจตุตถฌาน ในปัญจกนัยตามลำดับ แท้ จริง พระโยคาวจรนั้นจะชื่อว่ามีใจสหรคตกับเมตตาแผ่ไปตลอดทิศ หนึ่งอยู่ ทิศที่ ๒ ก็อย่างนั้น ทิศที่ ๓ ก็อย่างนั้น ทิศที…
บทความนี้กล่าวถึงการบรรลุฌานต่างๆ ในพระโยคาวจรซึ่งสามารถเข้าถึงปฐมฌานและพัฒนาสู่ทุตยฌานและตติยฌาน โดยการมีใจสหรคตกับเมตตาในการแผ่ไปทั่วทุกทิศ โดยม…
การแผ่เมตตาในวิสุทธิมรรค
186
การแผ่เมตตาในวิสุทธิมรรค
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 185 โดยนัยดังนี้ พระโยคาวจรชื่อว่ายังจิตอันประกอบไปด้วยเมตตา ให้แล่นไปบ้าง ให้แล่นกลับมาบ้าง ในทิศทั้งปวง ดุจสารถียังม้าให้ แล่…
บทความนี้กล่าวถึงการแผ่เมตตาของพระโยคาวจร ที่ได้อธิบายถึงการตั้งจิตให้เมตตาในทุกทิศทุกทาง โดยใช้เปรียบเทียบกับการขับม้าในสนาม เพื่อแสดงถึงควา…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
193
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…ที่คำเหล่านั้นต่างกันโดยอรรถด้วย ความต้องการของเกจิอาจารย์ เหล่านั้น ผิดจากอโนธิโสผรณา” เพราะฉะนั้น พระโยคาวจร ไม่ควร ๑. คือโดยลักษณะที่มันเป็นของมันได้ มิใช่โดยปรมัตถ์ เพราะว่าโดยปรมัตถ์แล้ว ตัวตนบุคคล หามีไม่…
…ิบายวิธีมองเห็นความหมายที่แตกต่าง รวมถึงการใช้คำไวพจน์ในการสื่อสารทางปัญญา นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงพระโยคาวจรที่ไม่ควรไปยึดติดกับตัวตนในทางปรมัตถ์ เพราะในแง่ของจริงไม่มีตัวตนอยู่จริง สุดท้าย เนื้อหาในเชิงปรัชญ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
195
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 194 เพราะเหตุนั้น ในบทเหล่านี้ แม้นบทใด ๆ ปรากฏ (เห็นชัด ขึ้น) พระโยคาวจรก็พึ่งแผ่เมตตาไปตามกำลังของบทนั้น ๆ เถิด โดยนัยที่กล่าวมาดังนี้ อัปปนาในอโนธิโสผรณะจึงเป็น ๒๐ เนื่อง…
บทนี้กล่าวถึงการเจริญเมตตาของพระโยคาวจร ตามอัปปนาในบทต่าง ๆ โดยอธิบายเกี่ยวกับจำนวนอัปปนาในแต่ละประเภทอาการ พร้อมเหตุผลในการแบ่งประเภททั้งห…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
201
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…งพรหมโลก ดังว่าหลับแล้วตื่นขึ้นฉะนั้น นี้เป็นกถาอย่างพิสดารในการเจริญเมตตา [กรุณาพรหมวิหาร] ส่วนว่า พระโยคาวจรผู้ใคร่จะเจริญกรุณาพรหมวิหาร จึง พิจารณาให้เป็นโทษของความไม่มีกรุณา และอนิสงส์ของกรุณาแล้ว จึงเริ่มเ…
บทความนี้พูดถึงความสำคัญของจิตที่ตั้งมั่นและการเจริญเมตตา โดยเฉพาะในผู้ที่มีเมตตาเป็นวิหารธรรม ซึ่งทำให้จิตของเขามีความมั่นคงและเข้าถึงสมาธิได้เร็ว ยกตัวอย่างความป่องใสของสีหน้าผู้มีเมตตา และอธิบายว่า
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การแผ่กรุณา
202
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การแผ่กรุณา
…ที่เห็นบุคคลผู้หนึ่ง ซึ่งเป็นคนยาก แค้นเข็ญใจ แล้วจึงสงสารฉะนั้น" ดังนี้ (เพราะฉะนั้น) ก่อนอื่น หมด พระโยคาวจร ได้พบใครสักคนที่น่าสงสาร (คือ) มีรูปร่างน่า เกลียด ถึงซึ่งความลำบากเต็มประดา ยากแค้นแสนเข็ญ เป็นคน …
เนื้อหานี้กล่าวถึงการตั้งอยู่ในฐานะแห่งกรุณา และการเห็นอกเห็นใจต่อผู้อื่น ความสำคัญของการแผ่กรุณาไปยังสัตว์มีความทุกข์ และการเข้าใจปัญหาของผู้อื่น โดยการเปรียบเทียบกับบุคคลที่มีชีวิตลำบาก การแผ่กรุณาไ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การฝึกกรุณา
204
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การฝึกกรุณา
…นนั้นไซร้ ปฏิฆะนั้น เธอก็พึงระงับเสีย ตามนัยที่กล่าวในเมตตาภาวนานั่นเถิด อนึ่ง ในการแผ่กรุณาวิธีนี้ พระโยคาวจร ได้พบหรือได้ยินข่าวบุคคลผู้ ที่แม้ได้ทำความดีไว้ แต่มาประสบความเสื่อม มีความเสื่อมญาติ เสื่อม เพราะ…
ในเนื้อหานี้ พระโยคาวจรแนะนำให้ระงับความขึ้งเคียดในบุคคลที่เป็นศัตรูด้วยแนวทางของการแผ่กรุณา นอกจากนี้ยังเน้นถึงการที่จะเจร…
การเจริญมุทิตาภาวนาในพระพุทธศาสนา
205
การเจริญมุทิตาภาวนาในพระพุทธศาสนา
…ึงทราบโดยนัยที่กล่าวแล้วในเมตตาภาวนานั่นเทอญ นี้เป็นกถาอย่างพิสดารในการเจริญกรุณา [มุทิตาพรหมวิหาร] พระโยคาวจรผู้จะเริ่มทำมุทิตาภาวนา ก็ไม่ควรเริ่มทำในบุคคลที่ เป็นโทษแก่ภาวนา มีบุคคลที่รักเป็นต้นก่อน เพราะว่า …
เนื้อหานี้เสนอวิธีการเจริญมุทิตาภาวนาในพระพุทธศาสนา โดยเน้นถึงความสำคัญของการเลือกบุคคลที่เหมาะสมในการฝึกฝนจิตใจ ซึ่งบุคคลที่รักถือเป็นปัจจัยที่ทำให้สามารถพัฒนามุทิตาได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ยัง
การเจริญอุเบกขาในพระโยคาวจร
208
การเจริญอุเบกขาในพระโยคาวจร
…็นบุคคลผู้หนึ่ง ซึ่งเป็นที่พอใจก็มิใช่ ไม่พอใจก็มิใช่ แล้วจึงวางเฉยอยู่ฉะนั้น" ดังนี้ เพราะเหตุนั้น พระโยคาวจรครั้นยังอุเบกขาให้เกิดขึ้นได้ ในบุคคล กลาง ๆ โดยนัยที่กล่าวแล้ว ทีนี้จึงยังอุเบกขาให้เกิดในบุคคลที่ร…
เนื้อหาในบทความนี้พูดถึงการเจริญอุเบกขาในพระโยคาวจร โดยกล่าวถึงการเสริมสร้างจิตใจให้มีความเป็นกลางต่อบุคคลทั้งสามประเภท ได้แก่ ผู้ที่รัก ตัวเอง และผู้ท…
ข้าศึกของพรหมวิหาร
213
ข้าศึกของพรหมวิหาร
…ดูแต่ส่วนที่เป็นคุณ ดุจข้าศึกของคนที่มันเที่ยวอยู่ใกล้ ๆ มันย่อม ได้ช่องโดยง่าย เพราะเหตุนั้น เมตตา พระโยคาวจรต้องรักษาให้ดี (ให้ไกล) จากราคะ (ส่วน) พยาบาทเป็นข้าศึกไกล (ของเมตตา) เพราะเมตตากับพยาบาทมี (สภาพ) ส…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงข้าศึกที่เรียกว่า 'ราคะ' ซึ่งเป็นศัตรูใกล้ของเมตตาพรหมวิหาร โดยพิจารณาถึงความสัมพันธ์และความแตกต่างระหว่างข้าศึกที่ใกล้และไกล เช่น ราคะและพยาบาท รวมถึงการเกิดโทมนัสในบริบทของกรุณ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
214
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
… วิเหสา เป็นข้าศึกไกล (ของกรุณา) เพราะมี (สภาพ) ส่วนที่เป็นของต ปั่นของตนไม่เหมือนกัน เพราะเหตุนั้น พระโยคาวจรจึงไม่ต้อง กลัวแต่วิเหสานั้น เจริญกรุณาไปเถิด อันข้อที่ว่าบุคคลจักทำความ กรุณาด้วย จักเบียดเบียน (สั…
ในบทนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์ความหมายของกรุณาและมุทิตาในอุดมคติของพระพุทธศาสนา โดยระบุว่า สิ่งที่จะเป็นข้าศึกต่อการเจริญกรุณาคือวิเหสา และเคหสิตโสมนัสนั้นมีอิทธิพลต่อมุทิตาในทางบวก โดยสอนให้ละอองอารมณ์อ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
215
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…) ราคะและปฏิฆะ เป็นข้าศึกไกล (ของอุเบกขา) เพราะมี (สภาพ) ส่วนที่เป็นของตนไม่เหมือนกัน เพราะเหตุนั้น พระโยคาวจรจึงไม่ต้องกลัวแต่ระคะและปฏิฆะนั้น ๑. อโนธิชิน และ อวิปากชิ้น เป็นศัพท์แปลก อโนธิชิน นั้น ตามมหาฎีกาท…
บทความนี้วิเคราะห์ความหมายของอุเบกขาในบริบทของวิสุทธิมรรค และอธิบายเกี่ยวกับความคุ้มครองจากราคะและปฏิฆะ เพื่อช่วยให้เข้าใจการเอาชนะอุปสรรคทางจิตใจ โดยเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาตนเองในทางพระพุทธศาสน
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
216
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…ณฑิตพึงทราบลำดับการขยาย (ดัง ต่อไป) นี้ เหมือนอย่างชาวนาผู้ฉลาดกำหนดที่ ที่จะพึงไถแล้วจึง ไถไปฉันใด พระโยคาวจรก็ฉันนั้น ชั้นแรกทีเดียวจึงกำหนดเอา เรือนหลังหนึ่ง แล้วเจริญเมตตาไปในสัตว์ทั้งหลายในเรือนนั้น โดย นั…
บทความนี้นำเสนอการเจริญอุเบกขาในบริบทของพรหมวิหาร โดยอธิบายถึงกระบวนการขยายอารมณ์และความสำคัญของการมีจิตใจที่อ่อนโยนในการภาวนา หลักการปฏิบัติถูกเปรียบเทียบกับแนวทางการทำสวนของชาวนา ซึ่งเริ่มจากการกำหน
วิสุทธิมรรค ภาค ๒ ตอน ๑ - การปฏิบัติเพื่อประโยชน์และการบำบัดทุกข์
219
วิสุทธิมรรค ภาค ๒ ตอน ๑ - การปฏิบัติเพื่อประโยชน์และการบำบัดทุกข์
…รที่เป็นหนุ่ม ไม่ขวนขวายไม่ว่าในทางไร ๆ เพื่อบุตรที่ (ออกเรือนไป) ประกอบการงานส่วนตัวแล้ว ฉันใด แม้ พระโยคาวจรก็พึงเป็นผู้มีอัปปมัญญาเป็นวิหารธรรม ด้วยอำนาจเจริญ ธรรม ๔ มีเมตตาในสัตว์ปวงเป็นอาทิ ฉันนั้น เพราะเห…
ในเนื้อหานี้พูดถึงการช่วยเหลือสัตว์ทั้งสี่ประเภทด้วยความเมตตาและกรุณา อุปมาเปรียบเทียบกับมารดาที่ปรารถนาความเจริญของบุตรแต่ละคน การปฏิบัติในทางเลือกที่เป็นประโยชน์ ให้กำลังใจและบำบัดทุกข์เป็นสิ่งสำคัญ