ว่า : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 76 / 564

…ศัยความ เชื่อในปัญญาตรัสรู้ธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นพื้นฐาน ในทางปฏิบัติศรัทธามีลักษณะเป็นความสว่างที่เกิดขึ้นในใจ เมื่อเกิดแล้วจะส่งผลให้คนๆ นั้นอยากทำ ความดีด้วยกาย วาจา และใจ ซึ่งเป็นต้นทางให้กุศ…

…นความสำคัญของศรัทธาในพระพุทธศาสนาและตัวอย่างผ่านชีวิตของพระสารีบุตรเถระ ซึ่งเป็นการสอนให้ทุกคนเข้าใจว่าศรัทธานั้นเป็นต้นทางการทำความดี การบรรลุธรรมต้องเริ่มจากความเชื่อในพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยเฉพาะในยุค…

…ึกษาธรรมะของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ย่อมทำให้ ความรู้ของเราไม่ก้าวหน้า ปัญญาก็ไม่เพิ่มพูน ดังพุทธพจน์ที่ว่า “คนมีสุตะน้อยนี้ ย่อมแก่เหมือนโคถึก เนื้อของเขาย่อมเจริญ แต่ปัญญาของเขาหาเจริญไม่” ดังนั้น การสั่งส…

สุตะคือการแสวงหาความรู้ทางธรรมะอย่างต่อเนื่อง โดยการฟังและสอบถามผู้รู้ ช่วยบำรุงจิตให้มีศรัทธาในพระสัมมาสัมพุทธเจ้า การศึกษาธรรมะไม่เพียงแค่เพื่อประโยชน์ส่วนตัว แต่ยังเป็นประโยชน์ต่อผู้อื่นด้วย การสะส

… เจริญกุศล ละกรรม ที่มีโทษ เจริญกรรมอันไม่มีโทษ บริหารตนให้บริสุทธิ์” สละกิเลส 5.4.4 จาคะ “จาคะ” แปลว่า การสละ การให้ปัน การเสียสละ การสละสิ่งที่เป็นข้าศึกแก่ความจริงใจ การ จาคะกับทานใช้ในความหมายที่ใกล้…

เนื้อหาพูดถึงการสละกิเลสในพระพุทธศาสนา โดยใช้การเปรียบเทียบกับอาวุธและการบริหารจิตใจเพื่อความบริสุทธิ์ รวมถึงความหมายและผลของการจาคะหรือการให้ทาน ที่ช่วยทำให้ใจไม่ถูกกิเลสครอบงำ พระสัมมาสัมพุทธเจ้ายัง

…้ ผลในทางตรงข้าม คือสามารถหยุดใจ และจิตก็ตั้งมั่น สมดังที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ใน “เตวิชชสูตร” ว่า “เมื่อภิกษุตามเห็นนิวรณ์ 5 เหล่านี้ที่ละได้แล้วในตน ปราโมทย์ย่อมเกิด ขึ้น เมื่อมีปราโมทย์ก็เกิดปีติ…

บทความนี้กล่าวถึงการสละอารมณ์ที่ไม่ดีเช่น โลภ โกรธ หลง เพื่อให้จิตใจผ่องใสและมีสมาธิ พร้อมด้วยการพัฒนาปัญญาที่มี 3 ระดับ คือ จินตมยปัญญาที่เกิดจากการคิดและพิจารณา โดยยกตัวอย่างจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพ

…งธรรม ซึ่งก็คือ “สุตะ” นั่นเอง 4. “จาคะ” เมื่อฝึกจนมีกาย และวาจาใสสะอาดบริสุทธิ์มาได้ระดับหนึ่ง จะพบว่าแท้ที่จริง ศีลก็ คือเครื่องมือที่ช่วยฝึกให้ใจไม่ไปติดในสิ่งนอกตัวมากนัก เพราะการที่ไม่ได้นำกายและวาจ…

การพัฒนาตนเองผ่านการฝึกอบรมตามหลักธรรม 6 ประการ ได้แก่ ศรัทธา, ศีล, สุตะ, จาคะ, ปัญญา, และปฏิภาณ ช่วยให้บุคคลมีความบริสุทธิ์และเติบโตทางจิตใจ การประเมินคุณธรรมในตนเองเป็นกุญแจสำคัญในการเดินทางสู่นิพพา

…ภิกษุและฆราวาส สามารถประเมินโดยอาศัย แนวทาง 4 ประการนี้ คือ 1. ประเมินจากการ “สละสิ่งของ” โดยพิจารณาว่า เราเป็นผู้รักการให้หรือไม่ ให้แล้วยังมีความ ตระหนี่ หวงแหน รู้สึกเสียดายในภายหลังหรือไม่ เป็นต้น 2.…

เนื้อหานี้กล่าวถึงหลักการประเมินตนเองทั้งในด้านความกระตือรือร้นในการเข้าวัดและศึกษาธรรมะ ความสามารถในการเห็นข้อบกพร่อง และการประเมินด้วยจาคะ เช่น การสละสิ่งของและอารมณ์ รวมถึงการพัฒนาความรู้และปัญญาใน

…การทำบาป เป็นต้น 5.7 การประเมินเปรียบเทียบ พระภิกษุผู้รู้จักประเมินคุณธรรมในตนได้ย่อมจะรู้จักตนเองดีว่ามีคุณธรรมอยู่มากน้อยเพียงใดทำให้ ไม่ประมาทในการใช้ชีวิต และไม่หลงใหลได้ปลื้มไปกับคุณธรรมที่ตนเองมี พ…

…ทในชีวิต การใช้ปฏิภาณในการแก้ปัญหาอย่างมีสติ การประเมินตนเองผ่านการเปรียบเทียบกับผู้ที่มีคุณธรรมสูงกว่า เช่น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระอรหันต์ เพื่อเป็นแรงบันดาลใจในการพัฒนาตนเองให้มีคุณธรรมดียิ่งขึ้น โดย…

…ี่เกิดขึ้นจากการย้ำคิด พูด และทำในสิ่งหนึ่งสิ่งใดบ่อยๆ นานๆ และเมื่อได้ตอกย้ำจนเกิดเป็นนิสัยแล้ว ไม่ว่าจะคิด จะพูด จะทำสิ่งใด มักมีแนวโน้มเป็นไปตามนิสัย เดิมนั้น ดังนั้นถ้าใครมีนิสัยดี ย่อมจะมีโอกาสได้คิ…

นิสัยคือความประพฤติเคยชินที่เกิดจากการย้ำคิดพูดทำ หากมีนิสัยดีจะทำให้มีโอกาสคิดพูดทำดี ในขณะที่ถ้ามีนิสัยไม่ดีจะมีโอกาสมีการกระทำไม่ดี การมีปัจจัย 4 ของพระภิกษุเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดนิสัยดีและไม่ดี ตัวอ

6.10 บทสรุปของการเป็นมัตตัญญู เราจึงอาจสรุปสำหรับเรื่องมัตตัญญูได้ว่า พระภิกษุที่จะฝึกให้ตนเองเป็นผู้รู้จักประมาณในการรับ ได้นั้น จะต้อง 1. สามารถบริหารควบคุมปัจจัย 4 โด…

…่างๆ การฝึกฝนนี้จะช่วยให้สามารถทำตามขั้นตอนต่างๆ ในคณกโมคคัลลานสูตรได้อย่างราบรื่น และยังแสดงให้เห็นว่าหากฆราวาสนำหลักการนี้มาใช้ ก็สามารถประยุกต์ให้เกิดประโยชน์ในชีวิตตนเองได้ ทั้งนี้การควบคุมและการบริโ…

…ง 4 โดยเฉพาะการเจริญสมาธิภาวนา จะเป็นเหตุให้ พระภิกษุสามารถกำจัดกิเลสอาสวะให้หมดสิ้นไปได้ ดังนั้นไม่ว่าพระภิกษุจะมี ภารกิจประจำวันมากมายเพียงใด ก็ต้องจัดสรรเวลาเพื่อทำกิจวัตรกิจกรรมทั้ง 4 ให้ได้อย่างสม่ำ…

การบริหารเวลาเป็นสิ่งสำคัญในพระพุทธศาสนา โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงกิจวัตรที่สำคัญ 4 ประการ ได้แก่ การเรียน การสอบถาม การทำความเพียร และการหลีกเร้นเพื่อทำสมาธิอย่างต่อเนื่อง การบริหารเวลาอย่างมีประ

“หากเวลานี้ มีข้าราชการของพระองค์ผู้มาจากทั้ง 4 ทิศ กราบทูลว่า ขณะนี้มีภูเขาใหญ่สูงเทียม เมฆกำลังกลิ้งบดขยี้สัตว์ทั้งหลายเข้ามา พระองค์จะทรงปรารถนาเพื่อทำสิ่งใด ก…

…ต้องรีบเร่งในการสั่งสมบุญในขณะที่ยังมีชีวิตอยู่ การศึกษาความคิดของพระพุทธศาสนาอย่างลึกซึ้งเผยให้เห็นว่าเวลาในชีวิตมีน้อย และการดำเนินชีวิตต้องพึ่งพาการปฏิบัติธรรมเพื่อเตรียมพร้อมต่อความตาย พระเจ้าปเสนทิโ…

5. คติ ชื่อว่าไม่มีนิมิต เพราะกำหนดแน่ไม่ได้ ว่าตายแล้วจะไปเกิด ณ ที่ใด 7.4.3 ควรใช้เวลาที่มีเพื่อทำความดีให้มากที…

…้เวลาที่มีอยู่ในการทำความดี ไม่ควรสนใจสิ่งที่ผ่านไปหรือสิ่งที่ยังมาไม่ถึง เพราะเราไม่สามารถรู้ได้เลยว่าเมื่อไหร่เราจะต้องจากไป การไม่ประมาทในวันเวลาและการเร่งรีบทำความเพียรเพื่อความบรรลุธรรมจึงเป็นสิ่งสำ…

… พระภิกษุต้องไม่เป็นผู้เกียจคร้าน 3.2) พระภิกษุต้องมีความคิดน้อมไปทางที่จะได้ปรารภความเพียร เช่น ไม่ว่าจะทำการงานจน เหน็ดเหนื่อย เดินทางไกลจนเมื่อยล้า หรือว่าจะหิวกระหายเพียงไหน จะทุกข์ทรมานจากความเจ็บไข…

การประกอบความเพียรหรือการเจริญสมาธิภาวนาเกี่ยวข้องกับความขยันของพระภิกษุ แม้ในสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม พระภิกษุต้องรักษาคุณสมบัติในการมีความศรัทธา มีสุขภาพดี และไม่โอ้อวดตนเอง การปรารภความเพียรอย่างจร

(พระมหาโมคคัลลานะ) : ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ก็บุคคลจะชื่อว่าเป็นผู้ ปรารภความเพียรด้วยเหตุประมาณเท่าไร พระพุทธเจ้าข้า (พระตถาคต) : โมคคัลลานะ ภิกษุในธรรมวินัยนี…

เนื้อหาเกี่ยวกับการปรารภความเพียรในพระพุทธศาสนา อธิบายโดยพระมหาโมคคัลลานะ ซึ่งวิจารณ์ว่าความเพียรนั้นสำคัญอย่างไร และมีข้อแนะนำในการร่วมสมาธิที่เหมาะสม โดยการตั้งสัตยาธิษฐานเพื่อมีความตั้ง…

…ระกอบด้วยธรรม 6 ประการ ที่ทำให้เสื่อมจากกุศลธรรม ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธ เจ้าตรัสยืนยันไว้ใน “สามกสูตร” ว่า 1. ความเป็นผู้ชอบการงาน 2. ความเป็นผู้ชอบคุย 3. ความเป็นผู้หลับ 4. ความเป็นผู้ชอบคลุกคลีด้วยหมู่คณะ…

เนื้อหาดังกล่าวกล่าวถึงความสำคัญของการฝึกอบรมพระภิกษุเพื่อไม่ให้เสื่อมจากกุศลธรรม โดยมีการระบุธรรม 6 ประการที่ทำให้พระภิกษุไม่รู้จักกิจสำคัญที่ควรทำ ซึ่งรวมถึงการเชื่อมโยงกับคฤหัสถ์และการไม่หลีกเลี่ยง

… คฤหบดี และ สมณะแล้ว มีตัวอย่างในสมัยพุทธกาล ที่จะยกมากล่าวดังต่อไปนี้ 1) ความถือดีของกลุ่มกษัตริย์ ว่าด้วยความถือดี มีทิฏฐิมานะ ที่มีในกษัตริย์ นอกจากเรื่องทรัพย์ ปัญญา กำลังทหาร การครอบ ครองแผ่นดินเพื่…

…ัมพุทธเจ้าได้ตรัสไว้ เช่น ความถือดีของกษัตริย์ ที่มีทิฏฐิมานะ ซึ่งมีผลต่อการปกครองและความสัมพันธ์ระหว่างชนชั้นต่างๆ เรื่องราวต่างๆ เช่น พระเจ้าปเสนทิ และท้าวมหานาม เป็นตัวอย่างที่นำมาอธิบายถึงอิทธิพลทางส…

…ธิ ปัญญา และต้องไม่เป็นที่น่ารังเกียจ ของทุกชุมชน เช่นเดียวกับพระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่ทรงตรัสว่าพระองค์เข้าไปสู่บริษัทใด ย่อม กลมกลืนกับบริษัทนั้นได้ทันที หมายความว่าพระองค์ทรงทราบถึงความพอดี และท…

เนื้อหาเกี่ยวกับการวางตัวของพระภิกษุต่อกลุ่มคน 4 กลุ่ม โดยอธิบายถึง 5 ลักษณะการกระทำที่เหมาะสม ได้แก่ การเข้าไปหา การยืน การกระทำ การนั่ง และการนิ่ง โดยยกตัวอย่างจากการบิณฑบาตของพระภิกษุซึ่งต้องเข้าไป

…จึงควรนั่งข้างหน้าเยื้อง ซ้ายหรือขวาเล็กน้อย และมีระยะที่เหมาะสม 5. “นิ่ง” ประการสุดท้าย พระองค์ตรัสว่า “พึงนิ่งอย่างนี้” การนิ่งมีทั้งนิ่งเพราะรู้ และนิ่งเพราะ ไม่รู้ การนิ่งเพราะรู้ อาจเป็นเพราะบางครั้…

การนั่งอย่างถูกต้องในพระพุทธศาสนาควรมีระยะที่เหมาะสม รวมถึงการนิ่งที่สง่างามซึ่งแบ่งออกเป็นการนิ่งเพราะรู้และไม่รู้ การนิ่งที่สง่างามจะเป็นการแสดงออกที่น่าเลื่อมใส ควรพูดแต่เรื่องธรรมะหรือทำตัวนิ่งเหม

…ไปตามส่วนที่แตกต่างกันไป เช่น เดียวกัน พระภิกษุเมื่อเข้าไปแสดงธรรม แนะนำธรรมในกลุ่มคนหรือบุคคลใด ไม่ว่าจะเป็นครูอาจารย์ นักธุรกิจ หรือคนทำงาน ก็ต้องพิจารณากิริยาอาการด้วยเหมือนกัน ดังนั้นการดูคนเป็นอาศัย…

…ะภิกษุต้องมีการพิจารณาและมอบธรรมให้กับผู้ฟังตามระดับความพร้อม และยกตัวอย่างเปรียบเทียบกับชาวนาในการหว่านพืชค่าใช้จ่ายในการให้ความรู้แก่ผู้อื่นให้มีความสำคัญตามลำดับ ขั้นตอนนี้ช่วยให้พระภิกษุทำหน้าที่กัลย…

…ห้รู้จักสำรวมระมัดระวังใจของตนสอนให้มองทุกสิ่งไปตามสภาพ ความเป็นจริง ดังที่ปรากฏใน มหาราหุโลวาทสูตร ว่า “ดูก่อนราหุล รูปอย่างใดอย่างหนึ่งเป็นอดีต เป็นอนาคตและเป็นปัจจุบัน เป็นภายในก็ดี เป็นภายนอกก็ดี หยา…

เมื่อสามเณรราหุลในวัยหนุ่มได้ศึกษาและฝึกอบรมตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ท่านเริ่มตระหนักถึงความไม่เที่ยงของรูปและขันธ์ทั้งห้า รวมถึงความเจ็บปวดจากสิ่งที่ไม่เที่ยง ท่านได้รับการสอนให้รู้จักสำรวมระมั