วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ : หน้า 78/266

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - - หน้าที่ เป็น (สภาคบริเฉท) ตัดตอนด้วยส่วนของตนแห่งน้ำลายนั้น ส่วน (วิสภาคบริเฉท) ตัดตอนด้วยส่วนที่ผิดกับตน ก็เช่นเดียวกับผมนั่นแล [สิงฆาณิกา - น้ำมูก] คำว่า สิงฆาฬิกา - น้ำมูก ได้แก่น้ำไม่สะอาดที่ไหลออกจากมัน ในสมอง น้ำมูกนั้น โดยสี มีสีดังเยื่อในเม็ดตาลอ่อน โดย สัณฐาน มีสัณฐานตามโอกาส (ที่อยู่ของมัน) โดยทิศ เกิดในทิศ เบื้องบน โดยโอกาส มันอยู่เต็มโพรงจมูก แต่ว่ามันมิได้ขังอยู่ที่นั่น ทุกเมื่อดอก โดยที่แท้ เมื่อใด สัตว์ทั้งหลายร้องไห้ก็ดี เป็นผู้มีความ กำเริบแห่งธราตุ อันเกิดขึ้นด้วยอำนาจอาหารแสลง และฤดูสำแลงก็ดี เมื่อนั้น มันในสมองที่กลายเป็นเสมหะเสีย จึงเลื่อนจากภายในศีรษะ ลงมาตามช่วงเพดานจนเต็มโพรงจมูกอยู่บ้าง ไหลออกมาบ้าง เปรียบ เหมือนคนห่อนมส้มไว้ในใบปทุม แล้วจึงใช้หนามแทงข้างล่าง ทีนี้ น้ำใสแห่งนมส้ม ก็จะพึงหยุดออกทางช่องนั้น ตกไปข้าวนอกฉะนั้น ก็แลพระโยคีผู้จะกำหนดเอาน้ำมูก (เป็นอารมณ์) ก็พึงกำหนดเอา ตามที่มันเต็มโพรงจมูกอยู่นั่นแล โดยตัดตอน กำหนดตัดด้วยส่วน ของน้ำมูกเอง นี่เป็น (สภาคบริเฉท) ตัดตอนด้วยส่วนของตนแห่ง น้ำมูกนั้น ส่วน (วิสภาคบริเฉท) ตัดตอนด้วยส่วนที่ผิดกับตน ก็ เช่นเดียวกับผมนั่นแล [ลสิกา - ไขข้อ] คำว่า ลสิกา ไขข้อ ได้แก่ไขมีกลิ่นสาง ภายในข้อต่อใน 78