หมายความว่า : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 18 / 37

…ห็นว่าของท่านถูก เพราะ แปลได้ความดี ในที่นี้ได้แก้และแปลตามที่เห็นว่าถูก ที่ว่าผิดจาอโนธิโสผรณานั้น หมายความว่า ถ้าถือตามมติเกจิอาจารย์ว่าคำทั้ง ๕ มีความ หมายต่างกันแล้วก็จะกลางเป็นว่า สตฺตาก็อย่าง ๑ ปาณาก็อย่าง…

ในการทำเมตตาภาวนา ผู้ปฏิบัติสามารถอธิษฐานให้สัตว์ทั้งหลายมีความสุขและปราศจากเวร โดยแบ่งเป็นคำอธิษฐาน ๕ ประการ เช่น ขอให้สัตว์ไม่มีเวร, ไม่มีความบีบคั้น, และไม่มีทุกข์ นอกจากนี้ยังมีคำอธิษฐานอีกมากมายท

…ขวิหาร หมายทางกิริยสัญญา เพราะฌานเป็นเครื่องพักผ่อนอยู่สำราญ ในอัตภาพปัจจุบันแห่งพระอรหันต์ทั้งหลาย หมายความว่า พระอรหันต์เข้าฌานมิใช้เพื่อข่มนิวรณ์ หรือเพื่อไปเกิดเป็นพรหมในภพหน้า ท่านเข้าฌานเพื่อพักผ่อนอยู่สบา…

บทความนี้กล่าวถึงการก้าวล่วงรูปสัญญาในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในบริบทของการปฏิบัติสมาธิและการพัฒนาจิต โดยที่ก้าวล่วงรูปสัญญาได้ช่วยให้พระโยคาวจรบรรลุอารมณ์ที่สูงกว่า การศึกษาเรื่องปฏิฆสัญญาเปิดสู่การเข้า

…ณัญจายตนะโดยประการทั้งปวงแล้ว ทำในใจว่า 'นตฺถิ กิญจิ - ไม่มีสักหน่อย" เข้าถึงอากิญจิญญายตนะอยู่" ๑. หมายความว่า เห็นเหมือนกัน แต่ไม่ใช่เห็นสิ่งอันใด เห็นแต่ความไม่มี (?) ๒. มณฑลมาล หนังสือเก่าเป็น มณฑปสาลา ก็มี

เนื้อหานี้กล่าวถึงนัยที่สำคัญของอัปปนาในบริบทของอากิญจัญญายตนะ โดยอธิบายว่าการเกิดขึ้นของอัปปนาจิตนั้นทำให้บัณฑิตเห็นความรู้สึกในอากาศ อย่างไรก็ดี เมื่อมนสิการว่า “ไม่มี” ความรู้สึกนั้นก็หายไป ทำให้เห

…่งความเป็นเครื่องทำให้ร้อน สิ่งใดไปในแต่เตโชทั้งหลายโดยนัยที่กล่าวแล้วนั่นแล เหตุนั้น จึงชื่อว่า ๑. หมายความว่า สิ่งที่นับเป็นปฐวีธาตุ เท่าที่จำแนกไว้เป็น ๑๕ อาการ มีผมเป็นต้น มีอาหารเก่าเป็นปริโยสานนั้น เป็นการ…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการตีความธาตุตามหลักวิสุทธิมรรค โดยเจาะลึกถึงการจำแนกธาตุอย่างละเอียด เช่น ปฐวีธาตุ และอาโป รวมถึงการอธิบายลักษณะและอำนาจต่าง ๆ ของธาตุ ซึ่งเน้นการเข้าใจในภาวะการทำงานของธาตุทั้งสาม

…เหล่านั้น คำว่า เอโกปิ หุตฺวา คือโดยปกติก่อนแต่ทำฤทธิ์ (เธอ) ก็เป็นคนเดียวนั่นแหละ คำว่า พหุธา โหติ หมายความว่า (เธอ) เป็นผู้ใคร่จะจงกรม หรือใครจะทำการ สาธยาย หรือใครจะถามปัญหาก็ดี ในที่ใกล้ภิกษุมากรูป ก็ (นิรมิ…

บทความนี้พูดถึงการพัฒนาความสามารถทางจิตใจโดยการเข้าถึงอิทธิวิธ ซึ่งเป็นการสร้างสรรค์ภาพลักษณ์ทางจิตที่สามารถทำให้ภิกษุมีรูปแบบที่หลากหลายได้ อธิบายถึงวิธีการและหลักการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติ

…ิโรภาว์ ความว่า (ทำให้) เป็นสิ่งที่อะไร ๆ กั้นไว้ เป็นสิ่งกำบัง เป็นสิ่งถูกปิดถูกครอบไว้" ดังนี้ ๑. หมายความว่า เมื่อแปลบาลี ๒ บทนี้ให้เติมกิริยา กโรติ ๒. บุ, ป. ๓๑/๕๕๒.

ในบทนี้กล่าวถึงอานุภาพของพระเถระที่สามารถคืนสู่ความเป็นหนึ่งได้ โดยกล่าวถึงวิธีการเข้าฌานและการอธิษฐาน รวมถึงการทำอาวิภาวะและติโรภาวะ ซึ่งมีความหมายตรงกันข้ามกัน แต่ทั้งสองสิ่งนี้สามารถทำให้เกิดความเป

…ระทานอาหารเช้าแล้วจงออก (เดินทาง)เถิด" พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงบอก (ลา) แก่ท้าวสักกะเทวราชว่า "ดูกร ๑. หมายความว่า โผล่ขึ้นมาทั้งท่าถวายบังคม และโผล่ขึ้นตรงที่ ตรงที่ใกล้พระบาท ได้ระยะ ถวายบังคมพอเหมาะทีเดียว หาใช่…

เนื้อหาเล่าเกี่ยวกับพระผู้มีพระภาคเจ้าและพระมหาโมคคัลลานเถระที่บังคมพระบาทของพระองค์ โดยมีการสื่อสารถึงเมืองสังกัสสะและคำบอกจากพระผู้มีพระภาคเจ้าถึงการมาที่เมืองในวันเพ็ญมหาปวารณาและวันอุโบสถ นอกจากนี

…นี่แหละ เห็นรูป (พรหม) ได้ด้วยทิพจักษุ ได้ยินเสียง (พรหม) ได้ด้วยทิพโสตธาตุ รู้จิต (ของพรหม) ได้ ๑. หมายความว่า ไปด้วยอทิสสมานกาย ก็คือไปแต่จิต กายไม่ได้ไป (?) ๒. มหาฎีกาว่าหมายถึงพระเถระชั้นอรรถกถาจารย์องค์หนึ่…

เนื้อหาเกี่ยวกับความเข้าใจในเรื่องการมีฤทธิ์และการนิรมิต โดยมีการถามตอบเกี่ยวกับการไปในสามขณะและลักษณะของการไปด้วยตนเองหรือการส่งรูปนิรมิต มุ่งเน้นที่ความหมายของคำว่า 'มโนมัย' และการทำกิจกรรมนิรมิตต่า

…กัน ศัพท์ข้างหน้าน่าจะเกิน ในที่นี้แปลอย่างตัดศัพท์หน้า ออกก็คงได้ความดี ที่กล่าวถึงป่าช้าผีดิบนั้น หมายความว่า หากศพท่านเขานำไปทิ้งไว้ที่ป่าช้าผีดิบ ก็ พึงอุตสาหะไปกราบที่ศพท่านให้จงได้ อย่าได้รังเกียจเลย เช่นน…

บทความนี้กล่าวถึงการทำความเข้าใจเกี่ยวกับมิจฉาทิฏฐิ ผู้ที่มีความเห็นผิด และผลกระทบจากอริยุปวาทต่อการปฏิบัติธรรม โดยเน้นถึงความสำคัญของการมีศีล สมาธิ และปัญญาในการมาโฟกัสที่เป้าหมายการบรรลุธรรมและประโย

…ว และในบรรดาจิตที่ปรารภรูปนี้ ทิพยจักษุ เท่านั้นสามารถในการเห็นรูป บุพพภาคจิตทั้งหลายมาหามารถไม่ ๑. หมายความว่า ภิกษุอยู่ภายในอาคาร ภายในถ้า ภายในกำแพง ๒. บุพภาคจิต มหาฎีกาว่า ได้แก่อาวัชนจิต และบริกรรมจิต แม้จะ…

ในบทนี้ได้เสนอข้อเปรียบระหว่างแสงสว่างของคบเพลิงกับแสงสว่างในการบริกรรมโดยพระโยคาวจร ซึ่งได้อธิบายถึงการเข้าภาวนาและการเกิดขึ้นของทิพยจักษุในการเห็นรูปต่างๆ ที่เกินกว่าบริการของตาเนื้อ ภิกษุจะสามารถมอ

…ปจุ เป็น โอปะวา วิภาร อู เป็น โอ. เมื่อ ปัจ สมณสุข อปัจ เป็น สามเณโร ที่มะ อะ เป็น อา. ที่ว่ามะนั้น หมายความว่า ทำสระสั้นให้อยไว ที่ว่าไม่มะนั้น เพราะเป็นพญาชนะสังโยค. ตรตษายติทิต อทิสติ ที่มี อากิ ศพท์ ติดอยู่ข…

เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์คำศัพท์ในภาษาบาลี โดยเน้นไปที่คำว่า ปัจ สายปุฏุตสุ อปจิต และการระบุลักษณะของศัพท์ โดยมีการเปรียบเทียบและอธิบายอย่างชัดเจนถึงวิธีการใช้ศัพท์ในบริบทต่างๆ และความสัมพันธ์กับอั

…ต็ม แต่ถ้าจำนวนที่ ๒ ไม่เต็ม นับได้ครึ่งเดียว เราพูดกันว่า ๑ กับครึ่ง แต่ในภาษาไวยากรณ์คำว่า ๒ กึ่ง หมายความว่า ว่าจำนวนที่ ๒ หายไปครึ่งหนึ่ง จึงประกอบ อุตต ศัพท์ไว้ว่าจำนวน ขาด ประกอบว่า อุตตผน ตุฎิโทย ทิฐิโย ท…

เนื้อหาเกี่ยวกับความหมายและการใช้คำว่า 'ครึ่ง' และ 'กึ่งหนึ่ง' ในภาษาไวยากรณ์ โดยอธิบายถึงการประกอบคำศัพท์จำนวนเต็มและกรณีการใช้จำนวนในฐานะกึ่งหนึ่ง เช่น การนับจำนวน ๑,๒,๓ และวิธีประกอบที่แสดงถึงความห

…้ในรูป ทั้งหลายเป็นรส มีความเป็นฐานที่รองรับจิตวิญญาณเป็นปัจจุบันฐาน ๑. ในที่อันเป็น อุตจน์ ก็มี ๒. หมายความว่า ตรงที่เป็นดังนั้น ภูตรูปมีความผ่องใสในจงสามารถกระทบรูปคือเห็น รูปได้ ตรงไหนเห็นรูปได้ ก็รู้ได้ตรงนั…

บทนี้กล่าวถึงภูตรูปที่ประกอบด้วย ๕๗ รูปและอุปาทายรูปซึ่งมีจำนวน ๒๕ รูป ทั้งนี้ได้มีการอธิบายลักษณะต่าง ๆ ของอุปาทายรูป รวมถึงคุณสมบัติของตาและการทำงานของมันในแง่มุมของปรัชญาและวิทยาศาสตร์ รวมถึงความไม

…อย่างไร มาหฤกุมท่านบัดกัละให้ได้ให้มีความแปลกกันได้ คือท่านวัสีวาโร ได้แก่ อนัญคุณภา ความไม่มีในนี้ หมายความว่า จักขวัญญาย่อมมีในรูป เท่านั้น จะไปไหนที่อื่นหาได้ไม่ เพราะฉะนั้นจึงเป็นวัสัย คือเป็นบอแบบแห่งจักษู-…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการสำรวจความเข้าใจเกี่ยวกับจิตวิญญาณและรูปในร่างกาย ซีเรียลวิทยาและการเชื่อมโยงระหว่างร่างกายและจิตใจ มีการอภิปรายเกี่ยวกับความหมายของอุปกรณ์ในกายและการทำงานร่วมกันขององค์ประกอบต่างๆ

…อรอยค่านว่าไม่มีมัน ก็เพราะมิระหะ เป็นวิหาร ไม่ใช่รูป อาจารย์ก็ตำว่า รูปนี้ ท่านว่าเป็นฝ่ายอุคี ๒. หมายความว่า เป็นอย่างใดอย่างหนึ่งก็เป็นอย่างเดียว ไม่มีคำว่าเหตุ ได้แก่ กุศลมูลและอุปกูล มิวโละ และโลกันต์เป็นต…

บทความนี้เป็นการอธิบายเกี่ยวกับวิทยาธรรมที่กล่าวถึงรูปในรูปแบบต่างๆ โดยระบุว่ารูปมีทั้งหมด 24 ประเภท และอุปาทายรูป 5 ประเภท ซึ่งรวมถึงอัฐัมติคะ (รูปภายใน) และพาทีร (รูปภายนอก) โดยมีการใช้คำอธิบายจากอา

…ปัจจุบัน หรือ ๑. วิสาสะ - โดยพิเศษ มหาภูมิกล่าวว่า 'โดยมาก' แล้วอธิบายว่า เพราะสมาธิ่วน จากสุขมี ๒. หมายความว่า ตั้งแนวอยู่ไม่ออกแน่ก็จริง แต่ไม่ใช่ดับ มีความสับสนอยู่เหมือน เปลาประโยชน์ในที่ไม่มีลม ดื่มอยู่ฉะนั…

บทนี้กล่าวถึงความสงบ และความสุขในสมาธิ โดยเฉพาะในแง่ของสัทธาที่เป็นธรรมชาติและความเชื่อที่อยู่ในจิตใจของบุคคล สัทธาเป็นหลักสำคัญที่ทำให้เข้าใจถึงกระบวนการทางจิต และการตั้งอยู่ของสมาธิในสภาวะต่างๆ ตัวอ

…ลกกัน" คือโดยแปลกกันแห่งชั้นทั้งหลาย และแห่งอุปปาทันชั้นทั้งหลาย ก็ความแปลกกันแห่งชั้นและอุปปาท- ๒. หมายความว่า ข้อว่าจิณฎีกเป็นอธิบดีนั้นมีวิสาสะ เช่น มโนมูพพคุณ ธรรมะ-ธรรมทั้งหลาย (คือฉันธะ ๕๔) มิได้เป็นหัวหน้…

เนื้อหาเกี่ยวกับการแสดงธรรมของพระผู้มีพระภาคเจ้า เพื่อช่วยให้ผู้คนรู้จักการพิจารณาและเข้าใจอารมณ์ โดยมีการแสดงความเข้าใจเกี่ยวกับจิต วิญญาณ และสัญญาณในฐานะที่เป็นที่ตั้งของการรู้สึกต่างๆ เป็นการแสดงให

…อีกหน่อย พระผู้พระภาคเจ้าทรงประกาศธาตุแต่ ๑๙ ๑. นับตั้งแต่จักวิเศษถึงมโนวิญญาณธาตุ เว้นธรรมธาตุ ๒. หมายความว่า ธาตุอันนี้มีหลายอย่าง มีจักษุธาตุเป็นต้น และแต่ละอย่างก็มีประการ ต่าง ๆ ๓. เข้าใจว่าท่านกล่าววิญญาณ…

ในเนื้อหานี้มีการอธิบายเกี่ยวกับธาตุ ๑๙ และการที่มันเชื่อมโยงกับความรู้และวิญญาณ โดยเน้นถึงลักษณะและการแยกประเภทของธาตุต่าง ๆ ที่มีบทบาทสำคัญในชีวิตและสำนึกของบุคคล และการประกาศธาตุ ๑๙ โดยพระผู้พระภาค

…ป็นตัวทุกข์) และเพราะเป็นที่ตั้งแห่งทุกข์ ด้วย เพราะเหตุนี้ นักปราชญ์จึงกล่าวคำประพันธ์นี้ไว้ว่า ๘. หมายความว่า โลภ ก็เป็นพวกโมหะสนั่นเอง เพราะไม มีเจตสิกอื่น แต่ยัง กระนั้น ก็มีความแตกต่างกันโดยลักษณะเป็นกันดั่…

เนื้อหานี้เน้นการวิเคราะห์ความโลภในบริบทของธรรมกาย โดยพูดถึงการทำความเข้าใจถึงโลภะว่าเป็นตัวทุกข์และบทบาทของมันในชีวิตมนุษย์ ที่มีทั้งผลกระทบในด้านบวกและลบ เนื่องจากโลภเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้บุคคลตกอยู่

…วาทีโม ปป ๆ ทุกโบติ เตน ภควา ปริทวามาห บุคคลผูต้้องสรโลกประหารเอาแล้ว ยังมาตำรำคราญ หมายความว่า ความโลกทำให้เกิดความเจ็บป่วยขึ้นได้ ทำให้แก่เร็ว และโศกหนัก ถึงตายได้

เนื้อหาพูดถึงความโศกเศร้าของสัตว์ซึ่งถือเป็นธรรมชาติของชีวิตที่ทุกคนต้องเผชิญ โดยเฉพาะความเจ็บป่วย ความแก่ และความตาย ที่นำมาซึ่งความทุกข์อย่างรุนแรง พระผู้พระภาคตรัสว่า นี่คือธรรมชาติของชีวิตที่ทุกคน