วิถีธรรมครบท้อง: การเข้าใจและการพิจารณาในธรรม : หน้า 116/405

ประโยค - วิถีธรรมครบท้อง ถาด ๑ - หน้าที่ ๑๑๕ แห่งการแสดงใช้ได้ ด้วยพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงหวังประโยชน์ ใครจะโปรดเวณในชนผู้กงเวทีอยู่ในอัดตะกะ (ความยึดถือว่าเป็นตัวตน) ในชนทั้ง ๕ โดยไม่แบ่งกั้น ให้หลุดพ้นจากอัดตะกะ ด้วย (ให้ออก) เห็นโดยกระจายกลุ่มก่อนออกไป จึงทรงแสดงอารบอันเป็นส่วนหยาบเป็นวิสัยแห่งจิตุกวามเป็นคันก่อน เพื่อ (ให้เข้าใจ) ชนนัน (กำหนด) จับเอาได้ง่าย ต่อมนั้นจึงทรงแสดงเวทนาอันเป็นส่วนความรู้สึกในฐานะปรากฎจากพิจารณาและไม่น่าปราศจากา ทรงแสดงสัญญาณเป็นส่วนความดิ์ (จำ) อาการแห่งอารมณ์ของเทวา โดยนัยตามที่กล่าวว่า "รู้สึกสิ่งใด ก็อสิ่งนั้น" ดังนี้ ทรงแสดงส่งราบอันเป็นส่วนความปรุงแต่ง (นิพคิณ) ไปตามอำนาจแห่งสัญญา ทรงแสดงวิญญาณอันเป็นที่อาศัยแห่งนั้น ๕ มีมนานเป็นต้นนั้น และเป็นอธิบดีแห่งนี้ ๔ นั่นด้วย- นัยสำหรับวนิฉัจฉโดยลำดับ พึงทราบโดยดังกล่าวมานี้ เป็นประกาศแรก [นัยโดยแปลกกัน] ข้อว่า "โดยแปลกกัน" คือโดยแปลกกันแห่งชั้นทั้งหลาย และแห่งอุปปาทันชั้นทั้งหลาย ก็ความแปลกกันแห่งชั้นและอุปปาท- ๒. หมายความว่า ข้อว่าจิณฎีกเป็นอธิบดีนั้นมีวิสาสะ เช่น มโนมูพพคุณ ธรรมะ-ธรรมทั้งหลาย (คือฉันธะ ๕๔) มิได้เป็นหัวหน้า จิตคุณปริวัติโล-ธรรมทั้งหลายปริวัติโลมาจิด ฉาวาราชปิติ ราชา-ราชา (คือจิต) เป็นอธิบดีแห่งนาวาหทก