อธิบาย : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 136 / 173

… หน้า ๖๒ จนกว่าจะมา ก็ควร, เมื่ออันเตวาสิกเป็นต้นพอมาถึงแล้ว ควรให้ (ที่เดียว), เมื่อไม่อาจจะให้ ควรอธิบายฐานไว้. เมื่ออิจฉารึ่มอยู่ จะ อธิบายฐานแม่เป็นผู้นบนก็อ่าว. ด้วยว่า จิรจิรәที่อธิบายฐานนั้นและ ผอ็ เ…

บทความนี้นำเสนอการอธิบายฐานในบริบทของปรัชญาชั้น โดยมีการอภิปรายเกี่ยวกับการอธิบายวิธีในการสละและการมีสาราณียธรรม ในกรณีที่มี…

…ินดีจิรของคุณผูดี บทว่า เอกามาสตุ ความว่า จะติกรประมาณ ๑ เดือน ที่รู้กันว่า เป็นเดือนทำจิต ควรอยู่, อธิบายว่า จะติกรติดตามนั้นไป ไม่ควร. จริงอยู่ การปฏิบัติในพระศาสนา ย่อมเป็นไปเพื่อมุ่งความ

ในหลักการของพระพุทธศาสนา การบริโภคต้องเป็นไปอย่างมีสติและไม่ตระหนี่ โดยเฉพาะในฐานะภิกษุ การรับประทานอาหารควรคิดถึงเหตุผลที่ว่าเป็นการรักษาธรรมชาติและลดความทุกข์ การมีสันโดษในชีวิตคือการยินดีและพอใจในส

…รถึงความต้องการนั้นเอง เหตุนี้ พระอธิการอาจารย์ จึงกล่าวว่า ว่า ชินฉนฺอยๆ ปา ฏฯ สนฺโดโล นาม ดังนี้. อธิบายว่า ไม่พึงเก็บหอมรอมริบไว้กินเฉพาะวันนั้น. ส่วนประโยชน์อันนี้ พระผู้พระ ภาคทรงห้ามไว้แล้วด้วยสิกขาบท…

…ระพุทธศาสนา โดยเน้นที่สาระสำคัญของคำสอนที่เกี่ยวข้องกับการบริโภคและการประพฤติตนในระดับที่เหมาะสม การอธิบายไปถึงการที่พระอธิการอาจารย์ได้วางหลักประพฤติและแสดงเหตุเป็นเหตุผลว่าทำไมการเลือกสิ่งที่บริโภคจึงจำเป…

…ทว่า อติโลกมเทน จ ความว่าชื่อว่า ความเมาด้วยอำนาจ ความโลภจัง เพราะยังความเมาว่าส่วนให้เกิดขึ้น มีคำ อธิบายอันพระราชกฤษฎีว่า ไงบุคคลผู้ปรารถนาจัดด้วย สามารถแห่งความอยากเกินไป ยอมเสื่อมจากประโยชน์เหมือน เราเส…

บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับความทะยานอยากและความโลภที่ไม่มีที่สิ้นสุด ตามที่ระบุในพระราชกฤษฎี ว่าความปรารถนาเกินขอบเขตสามารถนำไปสู่การเสื่อมจากประโยชน์ของตน ความโลภนั้นเกิดจากความเมาของอำนาจ ความต้องการที่

…งบทว่า หายติ ชิยูติ คำว่า ประโยชน์ที่ตนยดีคือ ไว้ หรือประโยชน์ที่ตนถึงแล้ว เหตุนี้ จึงชื่อว่า อตุตา อธิบายว่า ยังประโยชน์ที่อธิบดีไว้แล้วหรือถึงแล้วนั้นให้ย่อยับไป เช่นเดียว พระราชญาณปรราณนางจันทกินนิรี แล้…

…งคำว่า อตุวุจิญ และ ปราณกาน รวมถึงความสำคัญของการมีประโยชน์แก่ตนและการเสื่อมจากคุณธรรม การอรรถกถายังอธิบายถึงข่าวสารในอดีตเกี่ยวกับพระราชบุตรและการแสดงออกในเวลาแห่งพระกัสสปพุทธเจ้า รวมทั้งให้ข้อคิดเกี่ยวกับ…

… ๆ จึงปรากฏนะ เสวยผลของกรรมนัน้น" แล้วจึงจางลงบนกระหมอมของเขา แล้ว หนีไป. [๑๓๕] ฐิฏิกังสิติดสุวณว่า อธิบายว่า เพราะความโลภใน ทรัพย์ ไม่ใช่เพราะความพอใจในธรรม. ชื่อว่า หากแต่ที่ไหนได้ เพราะความเป็นสภาที่ใคร …

บทนี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างกรรมและผลกรรมที่ปรากฏในชีวิตประจำวัน โดยเน้นถึงความโลภในทรัพย์และอันตรายที่มาพร้อมกับมัน การแสดงถึงบทบาทของกรรมในชีวิตของนายมิติวินทุก และพระโพธิสัตว์ในเนื้อหา มีการพูด

…เลยหญิง ๒๓ คน ไปถึงเมืองปรดนี้ ได้รับบำราศด้วยผลแห่งอุคคคนให้การประหารมารคนัน ปะว่าจะ อติจินต์ ก็มี อธิบายว่า ปราสนากินเกินไป

บทความนี้ทำการวิเคราะห์และแปลความหมายของข้อความในพระไตรปิฎกเกี่ยวกับผลแห่งอุบายกรรมที่มีผลต่อการมีหรือเสียสตรีจำนวนมาก โดยอ้างถึงความสำเร็จในรูปแบบต่างๆ ที่เกิดจากการกระทำและความหมายของแต่ละคำในบริบทข

…รั่น วิฤกษุทัขบาปปกสูตร และอุตุกนิบาต อังคุตตรนิยายว่า "เป็นผู้เดียว คือ ไม่มีสหาย ไปแล้วนั้นเทียว, อธิบายว่า ชื่อว่าเป็น ผู้ซ่านบนแตร เพราะความเป็นผู้ซ่านกับเขานั้นอธิบายมาว่าแตร พิง เทียวไป." อรรถกถาขัดว…

มัจจันตสูตรได้พูดถึงบุคคลผู้สันโดษที่มีชื่อว่า อาทุกุทิวาส และ อุปปโภ ซึ่งสามารถครองอันตรายทั้งหลายได้ด้วยอิศวาสนขันธ์และธรรมต่างๆ อันตรายทั้งหลายที่เกิดขึ้นสามารถส่งผลกระทบต่อกายและจิตของบุคคล หากไม่

… แห่งสัทธรรม." [๙๕] อรรถกถาสุตตร ทั้ง ๒ นั้นว่า "บรรดาบาลานั้น บงกล่าว สุทฺโทธมฺมสุข คือ แห่งธรรมดี อธิบายว่า แห่งพระศาสนา. บทว่า สุทฺโทธมฺมสุข คือ เพื่อความพินาศ. บางว่า อนุตตรนาย ได้แก่ เพื่อความไม่ปรากฏ.…

บทความนี้ศึกษาเรื่องพระยานกแก้วดำซึ่งมีการอธิบายในอรรถกถาพุทธสาวกชาดก ผ่านการวิเคราะห์ถึงความสำคัญของความเป็นผู้ไม่สันโดษ และการมีอยู่ของพระธรรมในสั…

…มือนช่างทองชำระสนิมแห่งทองนั่น. บทว่า นิทฺฐม ความว่า พึงขจัด คือพึงปิดเปามสนิทขีอราคะ เป็นต้นของตน อธิบายว่า เหมือนอย่างว่า ช่างทองหลอมทองแล้ว บูใส่มือออกคราวเดียวเท่านั้น ย่อมไม่สามารถจะทำเครื่องระดับแปลก…

พระศาสดาได้ทรงสอนว่า ผู้มีปัญญาควรขจัดมลทินของตนอย่างเป็นระยะ ๆ เช่นเดียวกับช่างทองที่ทำการชำระสนิมเงินอย่างมีกระบวนการ ควรดำเนินการอย่างมีสติ และตามลำดับเพื่อให้บรรลุถึงความบริสุทธิ์และสมบูรณ์ของจิตใ

…มทำความ สำคัญว่า เราให้นี้" * พระมหาเถร ยโส ป.ธ.๓ (บันนี้เป็นพระเทพปัญญาคุณี) วัดสัมพันวงศ์ แปล. ๑.อธิบายนี้ว่า ความระลึกอุปการะแม่แห่งบุญเหล่านั้น โดยป้องกันทุกข์ในนรกเป็นต้น ได้ไว้แล้ว ก็พึงทราบว่า กตัญญ…

บทความนี้นำเสนอเรื่องราวของความกตัญญูในตัวบุคคลและสิ่งสำคัญของการอุปการะในชีวิต ตามพระธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า ที่กล่าวว่าความกตัญญูนั้นทำให้บุคคลงอกงามในโลก และการระลึกถึงอุปการะของผู้อื่น นำไปสู่การส

…มิดีแห่งขันธ์นั้นเอง บุคคลผู้ประกอบด้วยความ รู้เรื่อง มีเกิดในระกูลต่ำในภายหลังเป็นต้น ชื่อว่า โชติ อธิบายว่า เป็นผู้ส่างไสว ชื่อว่า เป็นผู้มีความรุ่งเรืองเป็นต้นในเบื้องหน้า เพราะเช้าถึงความรุ่งเรืองคือเกิ…

เนื้อหาวิเคราะห์เกี่ยวกับการดำรงชีวิตของบุคคลที่มีคุณธรรม โดยเน้นถึงบทบาทของความมิดีในเบื้องหน้า พระผู้มีพระภาคได้วิเคราะห์ถึงพฤติกรรมของบุคคลในบริบทต่างๆ ว่าถือการเป็นผู้มีดี จนถึงแนวความคิดที่บุคคลอ

…รงสัปดนแล้วตรัสว่า "แม่ในกลางก่อน สารี- บุตรนี้ เป็นช้าง ถืเป็นผู้กล่าวคำถวายที่เหมือนกัน" แล้วตรัส อธิบายจิตตวาดในปรูมวรรรทุกบิทดา เหตุนี้ ภิญญู พึงเป็นผู้กล่าวคำ เหมือนพระธรรมสนามดีและพระอานนทะกร [ เรื่อง…

ในอดีตกาลมีการสนทนาเกี่ยวกับพระสารีบุตรเถระ โดยพระศาสดาได้ตรัสถึงความสำคัญของการกล่าวคำถวาย พระเทวะมีสิกขวิหาร 500 รูป และภิกษุหนุ่มที่มีอุปการะได้ถวายผ้าสกุฎให้แก่วัด เพื่อสร้างคุณประโยชน์แก่ผู้ปฏิบั

… ๑๖๐ ตามไพบูลใหญ่ไว้ว่านั่น พระผู้มีพระภาค ทรงหมายอภิญญานั้น จึงตรัสคํานี้ไว้ว่า สุปฏิปุจฉา ดังนี้ อธิบายว่า เทวดาด้วยดี คือ ตามเป็นจริง กระทํείไรทุกข์ คือ มีให้ลูบครือ" [๔๗๘] การฟังธรรม ย่อมเป็นเหตุให้งร…

ในบทความนี้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการฟังธรรมและประโยชน์ที่ได้รับจากการฟัง ซึ่งทั้งชาวบ้านและภิกษุหนุ่มต่างเห็นความสำคัญในการฟังธรรมเพื่อการเรียนรู้และการเติบโตทางจิตใจ การเดินทางไปฟังธรรมถึงแม้จะไกลนั้

ประโยค๙ - มังคลัตถทีปิ้นแปล เล่ม ๔ หน้า๙๖๖ ทูลแด่พระราชาเพียงเท่านี้เท่านั้นว่าพระยอดอสรภฤทธิ์สมบูรณ์ด้วยพระธัญลักษณะแล้วเข้าเฝ้าพระทีวี อีกครูบาองค์อย่างนี้ว่า" ข้าแต่พระทีวี พระโอรสของพระองค์จักเป็

…าชาทราบเกี่ยวกับพระโอรสและพระธัญลักษณะ ที่จะเป็นพระราชา การเสวยดาวและเสวยลาภซึ่งเป็นบูรพนิมิตต่าง ๆ อธิบายถึงลาภอันเกิดขึ้นและความแก่ชราที่อาจเกิดตามมา นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงโอสถมารที่ทรงเตรียมสงครามเพื่…

…ามอดทนต่ออภัยคำของผู้นำโดยชาตและโคตร เป็นต้นนี้มีในคำก่อนทั้งหลาย ย่อมกล่าวความอดทนนันว่า สูงสุด. อธิบายว่า ส่วนความอดทนต่ออภัยคำของผู้ประเสริฐโดย ชาติเป็นต้นเพราะความกลัว ของคนเสมอกันกันเพราะเห็นโทษในเพ…

เนื้อหาเน้นถึงความสำคัญของความอดทนต่อคำพูดของผู้อื่น โดยยกตัวอย่างว่าความอดทนที่เกิดจากความกลัวและความใกล้ชิดมีความสูงส่งกว่า การอดทนต่อคำพูดหยาบจากผู้อื่น สอนให้เห็นค่าและยกย่องคุณธรรมในการอดทนต่อคำพ

… ผู้มีปกติรับโดยเบื้องซ้าย หามได้ ชื่อว่า ผู้มีปกติไม่รับโดยเบื้องขวา. ขาวว่า วงดง แปลว่า ข้างซ้าย, อธิบายว่า โดยเรียงกันตรงข้ามจากคำกล่าวแล้ว." บรรดาธรรมเหล่านี้ ธรรม ๑๖ ประการมีความเป็นผู้ปราศจาก ลามกเป็…

บทความนี้กล่าวถึงการปฏิบัติที่ไร้โทษในการอนุสาสน์ โดยเน้นความสำคัญของธรรม ๑๖ ประการที่ช่วยส่งเสริมให้เกิดความเป็นผู้ว่างในชีวิต และวิธีพิจารณาธรรมเหล่านี้ในอนุกรมสูตรเพื่อทำความเข้าใจในแนวทางที่ถูกต้อ

…ดว่า "ศิลาท์ที่เป็นโลภะและโลภะของพระภิษุสง พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงถือเอาเมื่อในบทว่า ศิลาท์สมปุน นี้. อธิบายว่า สมบูรณ์ด้วยศิลาท์นั้น. ถึงในสมาธิและปัญญา ก็มีมั่นเหมือนกัน ส่วนวิมุตติ ก็อธิบวิมุตตินันเอง. วิญ…

ข้อความนี้นำเสนอการอภิปรายเกี่ยวกับศิลาท์และความเป็นพระอรหันตามหลักการในพระพุทธศาสนา ศิลาท์มีความสำคัญในการบรรจุธรรมที่นำไปสู่การเป็นพระอรหัน ส่วนการเห็นด้วยญาณแบ่งออกเป็นการเห็นด้วยอัญญาและการเห็นด้ว

…ยทาน จักถาม ปัญหา จักฟังธรรม หรือจักทำสักกระ' บทว่า ปฎิปสัน ได้แก่ การเข้าไปนั่งใกล้เพื่อถามปัญหา. อธิบายว่า การได้คุณ ของพระอธิษฐานหลายแล้ว เข้าไปหาท่าน นิยมแล้วถวายทาน แล้วถามปัญหาโดยยืนเป็นต้นว่า 'ท่าน…

เนื้อหานี้บรรยายถึงความสำคัญของการเข้าใกล้พระอธิษฐาน การฟังธรรม และการทำทาน การตั้งใจไปหาพระอธิษฐานเพื่อขอคำตอบและทำกิจกรรมต่างๆ ที่เน้นการนอบน้อมและการดึงดูดใจในความรู้และการปฏิบัติธรรม เช่น การระลึก

… ฎีกาสูตรทั้ง ๒ นั้นว่า "จักฺญูแสดงถึงความเป็นผู้เป็นที่รัก ชื่อว่า ปิยวญู." [๕๕๕] ท่านกล่าวไว้อธิบายว่า ว่าเพราะบุญแม่มิการเห็น อย่างนี้เป็นมูลเหตุ โรกิศ เ โทษกิศ ความฝามกิศ ด้อกิศ ย่อม ไม่มีบันฑิ…

เนื้อหาในบทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับการมีจิตที่เลื่อมใสและเมตตา อธิบายถึงความเชื่อมโยงระหว่างการมีน้ำใจและการเห็นธรรมในชีวิต โดยมีการยกตัวอย่างถึงบูชาบุญและผลแห่งความรักท…