อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก : หน้า 287/370

๒๖ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๗.๓ ลมแรงย่อมพัดมุ้งม่านเกิดขึ้นแล้วให้หยุดไปได้ในระหว่างนั้นเอง แม่ฉันใด ภิญฺญามือเจริญ กระทำให้ภายในซึ่งียมรรครอับประกอบด้วยองค์ ๘ ย่อยยัง อุตส่ธรรมขันฉามที่ เกิดขึ้นแล้ว ให้หยุดลงไปในระหว่างได้โดยพลัน ฉันนั้นเหมือนกัน สงฺม. (พูธร) มก. ๓๐/๒๕๔ ๗.๔ เมื่อเรือเดินสมุทรที่ผูกด้วยเครื่องผูกคือหวาย แซ่คอยู่ในน้ำตลอด ๑๖ เดือน เขาขึ้น บกในฤดูหนาว เครื่องผูกต้องลม และแดดแล้ว อับฝนตกครั้นแล้ว ย่อมจะเสียไป ผู้ไดไม่ยาก เลย แม้นฉันใด ภิญฺญามือเจริญอธิษฐานร้อนประกอบด้วยองค์ ๘ กระทำให้ภายซึ่งอธิษฐานอันประกอบ ด้วยองค์ ๘ สังโยชน์ทั้งหลายย่อมสงบหมดไปโดยไม่ยากเลย ฉันนั้นเหมือนกัน สงฺม. (พูธร) มก. ๓๐/๒๕๕ ๗.๕ แม่ค้าคว้าไล่ไปสู่ ศีลปราชญ์ หลังไปสู่ ศีลปราชญ์ นำไปสู่ ศีลปราชญ์ แม้นใด ภิญฺญามือเจริญ กระทำให้มชั่งอร่อยรอันประกอบด้วยองค์ ๘ เป็นผู้น้อไปสู่พพน โมมันไปสู่ นิพพาน โอนไปสู่นิพพาน ฉันนั้นเหมือนกัน สงฺม. (พูธร) มก. ๓๐/๒๕๖ ๗.๖ ฝุ่นละอองอันตั้งขึ้นในเดือนท้ายแห่งฤดูร้อน มฤค้องใหญ่ที่เกิดในสมัยมิใช่กาล ย่อม ยังฝุ่นละอองนั้นให้หยาบราบไปได้โดยพลัน ฉันนั้นใด ภิญฺญามือเจริญ กระทำให้มชั่งอร่อยรอันประกอบด้วยองค์ ๘ ย่อมยังง่ายคลอมัยกลามที่ เกิดขึ้นแล้วให้หยุดลงไปโดยพลัน ฉันนั้นเหมือนกัน สงฺม. (พูธร) มก. ๓๐/๒๕๗ ๗.๗ อริยบรรประองค์ด้วยองค์ ๔ เปรียบเหมือนแม้ไม่มีอยู่ ๘ ฟอง ๑๐ ฟองหรือ ๑๒ ฟอง ไข่นาลันมิได้กลีดดี ให้ความอบอุ่นเพียงพอทีดี แม้นใดนั้นจะไม่ฟรุงปราณอย่างนี้ว่า โอหนอ ขอให้ลูกของเราพิใช้ปลายจะอยากจะทะเบะไข่ ฟักตัวออกมาโดยสวัสดิ์ดีจริง แต่ ลูกไก่เหล่านี้กำรใช้เท้าหรือจะอยากจะทะเบะไข่ ฟักตัวออกมาโดยสวัสดิ์ดีได้ ข้ออื่น เพราะเหตุไร เพราะไข่เหล่านั้นแกลกัดก็ให้ความอบอุ่นเพียงพอทีดี ฉะนั้น เปรียบเหมือนรอยนี้มือ รอยนี้หัวแม้ที่ทำนามิด ย่อมปรากฏแก่ นายช่างไม้ แต่เขาไม่รู้เรื่องว่า วันนั้นมือตของเราโลนเท่านี้ เมื่ออานสึกไปเท่านี้ หรือเมื่ วานอิสิทธิไปเท่านี้ ที่จริง เมื่อดำมิดสักไป เขาก็รู้ว่าลีบนี้เป็นเทียว ฉันใด