อาจารย์ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 36 / 66

…ทําความขวนขวายในสมณธรรมเถิด [ญาติปลิโพธ] บุคคลทั้งหลายที่จำต้องรู้จัก มีดังนี้คือ ใน (ฝ่าย) วัด พระ อาจารย์ พระอุปัชฌายะ สัทธิวิหาริก อันเตวาสิก ภิกษุร่วม อุปัชฌายะ ภิกษุร่วมอาจารย์ ใน ( ฝ่าย ) บ้านเรือน มาร…

บทนี้กล่าวถึงความสำคัญของการดูแลบุคคลที่สำคัญในชีวิต ไม่ว่าจะเป็นพระอาจารย์หรือผู้ปกครอง การปรนนิบัติและการให้การดูแลเมื่อมีไข้เป็นหน้าที่ที่สำคัญอย่างยิ่งในศาสนา การให้ความเค…

…าวไปว่า จักปริวัตร "ปิฎก ๓ ในวง (ผู้ศึกษา ) ปัญจนิกาย หมู่ ภิกษุด้วยกัน ( ทราบว่า พระจุฬาภัยไม่มีครูอาจารย์) จึงแสร้งกล่าว (ค้าน) ว่า " ได้เรียนต่ออาจารย์ไหนมา พระจุฬาภัยก็จงว่าแต่ที่ได้เรียน ต่ออาจารย์ของตน…

…จูฬาภัย เปิดเผยถึงความท้าทายและการตอบสนองต่อความรู้และการแสดงธรรมเพื่อความชัดเจนในกระบวนการเรียนรู้ อาจารย์และกลุ่มนักเรียนยังได้มีการพูดคุยเกี่ยวกับบทเรียนที่มีความหมายที่แตกต่างกันออกไป ณ สถานที่แห่งนี้

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 29 ไม่ได้เรียนต่ออาจริยมุข (ปากของอาจารย์) จึงไม่อาจยืนยันว่า อาจาย์ทั้งหลายกล่าวอย่างนี้ ( เพราะฉะนั้น) เธอจงไปฟังในสำนักแห่ง อาจารย์ทั้งหลา…

ในบทนี้มีการสนทนาระหว่างพระจุฬาภัยและพระเถระมหาธรรมรักขิตเกี่ยวกับการศึกษาธรรม พระจุฬาภัยได้รับคำแนะนำให้ไปฟังธรรมจากพระเถระที่วัดเขาตุลาธารบรรพต ซึ่งพระเถระมีความเชี่ยวชาญด้านปริยัติ โดยพระจุฬาภัยมีก

…็ทำวัตรปฏิบัติ ทุกแห่ง เป็นผู้มีบริขารเบา มีความประพฤติทางขัดเกลาอย่างยิ่งไป เมื่อจะเข้าสู่วัด ( ที่อาจารย์อยู่) นั้น พึงวานใครทำไม้ชำระฟันให้เป็น กัปปิยะในระหว่างทางนั่นแหละถือเข้าไป (ด้วย) และไม่ควรเข้าไป …

…ัด มีการบำเพ็ญวัตรและการใช้บริขารต่างๆ รวมถึงการตระหนักถึงการไม่เข้าไปบริเวณที่มีผู้ไม่เกี่ยวข้องกับอาจารย์ เพื่อหลีกเลี่ยงการถูกเปิดเผยเรื่องเสียหาย การทำความเข้าใจกฎเกณฑ์และการปฏิบัติในชีวิตนักบวชเช่นการไห…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 38 น้ำที่อาจารย์ตักมาไซร้ ก็เป็นการไม่สมควร ต่อท่านบอกว่า " ล้างเถิด อาวุโส น้ำนั่นมิใช่ฉันตักมา คนอื่นตักดอก " ดังน…

ในเนื้อหาอธิบายถึงการทำความสะอาดที่ถูกต้องสำหรับอาจารย์ โดยมีการเตรียมอุปกรณ์ เช่น น้ำมันสำหรับใช้ได้หลายอย่าง และการจัดให้อาจารย์โดยไม่เร่งเร้า ทั้งนี้ยัง…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 40 ก็ดี จึงเปิดเผยอาพาธนั้น ( ให้อาจารย์ทราบ ) ตามที่มันเป็น เรียนบอก เวลาที่ ( กายใจ ) สบายสำหรับตน แล้วไปหา ( ท่าน ) ในเวลานั้น เพราะว่าใน…

เนื้อหาเกี่ยวกับความเข้าใจในกรรมฐานและจริยาที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล ความสำคัญของการเข้าไปหากัลยาณมิตรเมื่อกายใจมีความพร้อม ในบทนี้จะพูดถึงจริยา ๖ และการแบ่งกลุ่มของจริยา ๑๔ ดังที่ได้กล่าวไว้ การที่ราคะ

…มา เพราะความคิด (เปลี่ยนเรื่อง ) เร็ว ฉันนั้น เพราะเหตุนั้น วิตกจริต จึงมีส่วนเสมอกันแห่งโมหจริต แล อาจารย์อีกพวก ๑ กล่าวว่า จริยา ๓ อย่างอื่นอีกก็มี โดยเนื่อง ด้วยตัณหามานะทิฏฐิ ( แต่ว่า ) ใน ๓ อย่างนั้นตัณ…

บทความนี้อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์ โทสะ และปัญญาในบริบทของการทำกุศลธรรม โดยชี้ให้เห็นว่าโทสะและปัญญานั้นมีอิทธิพลต่อการกระทำของมนุษย์ ปัญญาเป็นคุณลักษณะที่ไม่พัวพันกับโทสะ ขณะที่โทสะมักจะหาความผ

…และอะไรเป็นสัปปายะของบุคคลจริต อะไร ? က [ต้นเหตุแห่งจริยา ] ในจริยา ๖ นั้น จะแก้จริยา ๒ ข้างต้นก่อน อาจารย์ลางพวก กล่าวว่า จริยา ๒ ข้างต้นนั้น มีอาจิณกรรมในภพก่อนเป็นต้นเกตุ ประการ ๑ มีธาตุและโทษ (ในร่างกาย)…

…ยมีในชีวิตก่อนหน้านี้ ซึ่งข้อมูลเหล่านี้สามารถเปิดเผยได้จากการสังเกตในชีวิตของแต่ละบุคคล คำอธิบายของอาจารย์ลางและที่มาของจริยาเหล่านี้จึงมีความสำคัญในการทำความเข้าใจอุปนิสัยของคนแต่ละคน

…รถกถาทั้งหลาย วิธีบอกจริยานั้นเท่านั้นควรเชื่อถือเป็นสาระ ได้จริงอยู่ ท่านกล่าวไว้ ( ในอรรถกถา) ว่า อาจารย์ผู้ได้เจโต ปริยญาณ รู้จริยา ( ของอันเตวาสิก ) แล้วจึงบอกกรรมฐานให้ อาจารย์ นอกนั้น (ผู้ไม่ได้เจโตปริ…

…เข้าใจว่าบุคคลใดเหมาะสมกับกรรมฐานใดได้ โดยผู้มีเจโตปริยญาณจะรู้เรื่องจริตของอันเตวาสิกได้ดี ในขณะที่อาจารย์ท่านอื่นๆ ต้องอภิปรายถาม-ตอบ เพื่อให้รู้จริตที่แท้จริง

…พพาน เทอญ ก็แลจริยาของพระโยคีนั้นผู้มีอัชฌาสัยและอธิมุติถึงพร้อมแล้ว อย่างนี้ (มา) ขอกรรมฐานอยู่ พระอาจารย์ผู้ได้เจโตปริยญาณ ตรวจดูวาระจิต (ของเธอ ) แล้วก็พึงทราบได้ อาจารย์นอกนี้ (ที่ ไม่ได้เจโตปริยญาณ ) ต้…

…ธรรมตามอาการ 5 ข้อ โดยเฉพาะความเชื่อมโยงระหว่างจิตและสมาธิ ซึ่งสนับสนุนให้เกิดอธิมุติในพระนิพพาน พระอาจารย์ที่มีเจโตปริยญาณสามารถตรวจสอบวาระจิตได้โดยตรง ส่วนพระอาจารย์ที่ไม่มีเจโตปริยญาณ ต้องตรวจสอบโดยถามเกี…

…านเป็นคุณมี ความงามในที่สุดด้วย ถึงพร้อมด้วยลักษณะ ๔ ด้วย " ดังนี้ [อรรถาธิบายแห่งบาลีติวิธกัลยาณตา อาจารย์พวกหนึ่งพรรณนาไว้ว่า "ในธรรม ๓ ประการนั้น อุปจารพร้อมทั้งสัมภาระ (องค์ประกอบ) ชื่อว่าปฏิปทาวิสุทธิ อ…

… ความเพียรที่เหมาะสม, และความคล่องตัวของฌานจิต ซึ่งทั้งหมดนี้นำไปสู่ความงามและคุณค่าของปฐมฌาน ตามที่อาจารย์ได้วิเคราะห์ไว้ นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงปฏิปทาวิสุทธิและธรรมอันสำคัญที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติในการเข…

…นั้น โดยเข้าถึงความเป็นจิตตั้งมั่น ปฏิปทาวิสุทธิอันยังอาการ มีความหมดจดจากอันตรายเป็นต้น ) ที่มี ด. อาจารย์พวกหนึ่งที่กล่าวว่าปฏิปทาวิสุทธิ ได้แก่อุปจารนั้น มหาฎีกาว่าหมายเอาภิกษุ วัดอภัยคีรี มหาฎีกาสนับสนุน…

เนื้อหานี้ว่าด้วยการอัปปนาในวิสุทธิมรรค แสดงให้เห็นถึงบทบาทของจิตที่หมดจดจากกิเลสและนิวรณ์เพื่อนำไปสู่สมถนิมิตสายกลาง โดยอธิบายว่าจิตต้องเผชิญกับปัจจัยที่ทำให้เข้าถึงสถานะมั่นคงและทำให้เกิดความปราศจาก

…คีผู้ใคร่จะยังอุทธุมาตกนิมิตในซากที่ ขึ้นพองให้เกิด แล้วยังฌานที่ชื่ออุทธุมาตกะให้มีขึ้นจึงเข้าไปหา อาจารย์มีประการดังกล่าวแล้ว เรียนเอาพระกรรมฐานโดยนัยที่กล่าว แล้วในปฐวีกสิณนั้นแล อาจารย์นั้นเมื่อจะบอกกรรม…

บทนี้นำเสนอการทำความเข้าใจเกี่ยวกับคำศัพท์ทางพระพุทธศาสนา เช่น ปุฬวกอสุภและอัฏฐิกอสุภ รวมถึงวิธีการเรียนอุทธุมาตกอสุภกรรมฐาน โดยอธิบายถึงนิมิตและขั้นตอนการทำสมาธิเพื่อให้ผู้ปฏิบัติสามารถพัฒนาตนเองในทา

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 271 คำขึ้นต้นว่า " น เม อาจริโย อตฺถิ - อาจารย์ของเราไม่มี " บัณฑิต พึง (นำมากล่าว) ให้พิสดาร เทอญ [แก้อรรถบท ปุริสทมฺมสารถิ] พระผู้มีพระภาคเจ้าทรง…

บทความนี้กล่าวถึงการอธิบายคำสอนเกี่ยวกับการฝึกอบรมบุรุษที่พึงฝึกได้ทั้งหลาย ที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงนำไป ยังได้กล่าวถึงบุรุษที่ยังมิได้ฝึกและวิธีการนำ ไปสู่ทางที่ถูกต้อง รวมถึงการฝึกที่เข้าถึงได้ของบุ

…ฉ. เป็น เอกิสสา, ส. เป็น เอกสส์ เท่านั้น ที่เป็นพหุวจนะให้แปล ว่า บางเหล่า บางพวก เช่น เอเก อาจริยา อาจารย์ ท. บางพวก เป็นต้น. ทวิ ๒ สังขยา ทวิ ศัพท์นี้ยังไม่ได้แจกวิภัตติ จึงถือว่าเป็นศัพท์เดิม และแจก วิภัต…

เนื้อหาในหน้านี้เกี่ยวกับการใช้ศัพท์สังขยาในภาษาบาลี รวมไปถึงการแจกและวิธีเปลี่ยนวิภัตติ โดยเน้นที่ศัพท์เอกและศัพท์ทวิ เปรียบเทียบการใช้คำในรูปแบบต่างๆ ตามมาตรฐานของบาลีไวยากรณ์ผู้ศึกษาจะได้เรียนรู้กา

…ยยศัพท์ - หน้าที่ 80 ทั้ง ๒ อุทาหรณ์นี้ จะเห็นได้ว่า ตุมเห ก็ดี ตุมเหหิ ก็ดี เป็นพหุวจนะสำหรับใช้แทนอาจารย์คนเดียว และบิดาคนเดียว ใน ฐานที่ศิษย์กับบุตรแสดงความเคารพต่อผู้ใหญ่ของตน และจะไม่ต้อง ออกชื่อพหุวจนะ…

…ะเรื่องของนามและอัพยยศัพท์ และการแสดงความเคารพในภาษา เมื่อพูดถึงพหุวจนะที่ใช้เพื่อแทนผู้สูงวัย เช่น อาจารย์และบิดา นอกจากนี้ยังมีการอธิบายการใช้โครงสร้างประโยคในบาลีที่เกี่ยวข้อง เช่น การจัดเรียงคำที่ถูกต้อง…

…ิญกรรมฐานนี้ จึงเข้าไปหา กัลยาณมิตรมีประการดังกล่าวแล้วถือเอากรรมฐานนี้เถิด ข้างฝ่าย กัลยาณมิตร (ผู้อาจารย์) นั้น เมื่อจะกล่าวกรรมฐานแก่เธอ จึงบอก อุคคหโกสัลละ (วิธีทำให้ฉลาดในการขึ้นเอากรรมฐาน) 9 วิธี และ ม…

…นในกาย โดยนำเสนอการศึกษาอาการที่ไม่บริสุทธิ์ของร่างกาย เช่น ผมและขน และการปฏิบัติกรรมฐานผ่านคำสอนของอาจารย์เกี่ยวกับอุคคหโกสัลละที่ช่วยให้ผู้ฝึกสามารถทำกรรมฐานได้อย่างมีประสิทธิภาพ. ข้อมูลนี้สำคัญสำหรับผู้ที…

…กติ ท่านจึง (อุตสาหะ) สาธยายทวดึงสาการอยู่จนตลอด 4 เดือน เลยได้ (สำเร็จ) เป็นพระโสดาบัน เพราะฉะนั้น อาจารย์ผู้จะกล่าวกรรมฐาน จึง ควรบอกอันเตวาสิกว่า "ชั้นแรก จงทำสาธยายด้วยวาจาก่อน" [วิธีสาธยาย] ก็แลเมื่อจะท…

ในบทอธิบายนี้กล่าวถึงการทำสาธยายในกรรมฐานที่สำคัญในการฝึกฝน โดยเฉพาะเมื่อทำเกี่ยวกับพระไตรปิฎก พระโยคาวจรจะต้องสาธยายด้วยวาจาก่อน ในช่วงสี่เดือนของการฝึก เมื่อพระเถระทั้งสองได้รับการสั่งสอน ก็ได้ตั้งใ

…ค ๒ ตอน ๑ - - หน้าที่ 35 กรรมฐานในปฏิกูลมนสิการบรรพ์นี้นั้น เป็นสมถกรรมฐานแท้แล อุคคหโกสัลละ 6 วิธี อาจารย์จึงบอกโดยนัยดังกล่าวมาฉะนี้ [มนสิการ โกสัลละ] อาจารย์จึงบอกมนสิการโกสัลละ ๑๐ วิธี อย่างนี้ คือ โดยลำ…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงกรรมฐานในปฏิกูลมนสิการและแบ่งเป็นสมถกรรมฐาน 6 วิธี รวมถึงการทำมนสิการโกสัลละ 10 วิธี โดยย้ำว่าควรมีกระบวนการที่ชัดเจน และไม่ควรเร่งในการปฏิบัติ เพื่อป้องกันความเหนื่อยใจและทำให้เกิ

…ังนี้เป็นอาทิ [เหตุที่ตรัส อรญฺญคโต ฯเปฯ นัยที่ ๒] แท้จริง พระผู้มีพระภาคเจ้าเป็นดุจวัตถุวิชาจารย์ (อาจารย์ “วิชาชี้ที่) วัตถุวิชาจารย์พบภูมิอันควรจะสร้างเมืองเข้า ตรวจดู

บทความนี้กล่าวถึงเสนาสนะที่เหมาะแก่การทำสมาธิและการภาวนาอย่างลึกซึ้ง โดยอธิบายถึงอานาปานสติกรรมฐานซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญต่อการบรรลุธรรมและความสงบภายใน โยคาวจรจะพิจารณาเสนาสนะอย่างไรเพื่อให้การบำเพ็ญเจริญ