หน้าหนังสือทั้งหมด

วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๑ - ความตายและฌาน
23
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๑ - ความตายและฌาน
…ย่างหนึ่ง ดังนี้ ด้วยอำนาจการทำในใจแล้ว ๆ เล่า ๆ จิตย่อมจะได้อาเสวนา (ความคล่อง) สติอันมีความตายเป็นอารมณ์ย่อมจะตั้งมั่น นิวรณ์ ทั้งหลายย่อมจะรำงับ องค์ฌานทั้งหลายย่อมจะปรากฏขึ้น แต่เพราะ อารมณ์ (ของฌานนี้)…
…อมโยงกับการพัฒนาทางจิตวิญญาณในพระพุทธศาสนา บทนี้ชี้ให้เห็นถึงการพัฒนาสติในชีวิตทุกวันผ่านความตายเป็นอารมณ์ โดยเน้นว่าการฝึกฝนฌานในลักษณะนี้จะนำไปสู่การพัฒนาทางจิตที่สูงขึ้น.
ความสำคัญของมรณสติในวิสุทธิมรรค
24
ความสำคัญของมรณสติในวิสุทธิมรรค
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 24 อารมณ์ เพราะว่าในอรูปฌานนั้นมีแต่ความก้าวล่วงอารมณ์แห่งฌานที่ ถึงอัปปนาแล้วเท่านั้น แต่ในมรณสตินี้ (วิสุทธ…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของมรณสติในการปฏิบัติธรรม โดยแสดงให้เห็นว่าผู้ที่มีความเข้าใจในมรณสติจะเป็นผู้ไม่ประมาทและลดความหลงใหลในชีวิต รวมถึงอานิสงส์ที่เกิดขึ้นเมื่อมีการระลึกถึงความตาย ซึ่งส่งผลในกา
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
74
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…นั้น แม้สันฐานของเสโทนั้น ก็พึงเข้าใจว่าเป็น ตามช่องขุมผมและขนนั่นแล พระโยคีผู้จะกำหนดเอาเสโท (เป็น อารมณ์) เล่า ก็พึงมนสิการเสโท ตามที่มันขังอยู่ในช่องขุมผมและ ขนเหมือนกัน โดยตัดตอน กำหนดตัดด้วยส่วนของเสโท…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ กล่าวถึงการเกิดขึ้นของเสโทจากเหตุการณ์ต่าง ๆ เช่น ร้อนไฟ ร้อนแดด และฤดูที่เปลี่ยนแปลง ซึ่งทำให้เกิดการหลั่งของเสโทผ่านช่องขุมผมและขนโดยไม่เท่ากัน และวิธีการที่พระโยคีสามารถก
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - อานาปานสติกรรมฐาน
87
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - อานาปานสติกรรมฐาน
…ญขึ้น บทว่า อานาปานสติสมาธิ แปลว่า สมาธิที่ สัมปยุตกับสติ อันกำหนดเอาลมหายใจออกและลมหายใจเข้า (เป็น อารมณ์) นัยหนึ่ง สมาธิในอานาปานสติ ชื่อว่า อานาปานสติสมาธิ บทว่า พหุลีกโต-ทำให้มาก คือทำบ่อย ๆ [แก้ สนฺโต …
เนื้อหานี้สำรวจเรื่องอานาปานสติกรรมฐานซึ่งเน้นการเจริญสมาธิที่เกี่ยวข้องกับลมหายใจ ทั้งนี้มีการอธิบายว่าการทำให้เกิดขึ้นของอานาปานสติสมาธิเป็นอย่างไร มีการถามพระพุทธเจ้าถึงวิธีการและประโยชน์จากการฝึกส
อานาปานสติสมาธิ: ความรู้และการประยุกต์
88
อานาปานสติสมาธิ: ความรู้และการประยุกต์
…ายไร ๆ เหมือนอย่าง อสุภกรรมฐาน ซึ่งละเมียดและประณีตแต่โดยปฏิเวธอย่างเดียว แต่ไม่ ละเมียดไม่ประณีตทางอารมณ์เลย เพราะมีอารมณ์หยาบ และมีสิ่งปฏิกูล เป็นอารมณ์ (เช่นนั้น) หามิได้ ที่แท้เป็นธรรมชื่อว่าละเมียด คือ…
…การฝึกอานาปานสติสมาธิว่าเป็นธรรมที่มีความละเมียดและประณีตโดยไม่ขึ้นอยู่กับความละเอียดหรือความหยาบของอารมณ์ ทั้งนี้อานาปานสติสมาธิจะช่วยให้เกิดความสงบและมีกำลังในการทำกรรมฐาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเริ่มต้นกา…
การพิจารณาความละเอียดของกายสังขารในวิสุทธิมรรค
108
การพิจารณาความละเอียดของกายสังขารในวิสุทธิมรรค
…ารในตอนที่เห็นนามรูปพร้อมทั้งปัจจัย นั้นก็นับว่ายังหยาบ ถึงตอนที่เป็นวิปัสนา อันมี (ไตร) ลักษณ์เป็น อารมณ์ จึงละเอียดเข้า" ในทุรพลวิปัสนา (วิปัสนากำลังอ่อน) ก็นับว่ายังหยาบ ในพลววิปัสนา" (วิปัสนากำลังกล้า) …
ในบทนี้มีการอธิบายถึงการพิจารณาความหยาบและละเอียดของกายสังขารในวิสุทธิมรรค โดยเริ่มตั้งแต่การกำหนดทั้งรูปและอรูป เมื่อเห็นนามรูปพร้อมกับปัจจัย การทำวิปัสนาในระดับต่าง ๆ ตั้งแต่ทุรพลวิปัสนาถึงพลววิปัสน
วิสุทธิมรรค: การทำความเข้าใจกรรมฐาน
128
วิสุทธิมรรค: การทำความเข้าใจกรรมฐาน
…กฏได้ต่าง ๆ กัน เพราะมีสัญญาต่างกัน [ย้ำเรื่องธรรม ๓ ข้อ] အာ အာ ก็ในกรรมฐานนี้ จิตที่มีลมอัสสาสะเป็นอารมณ์ เป็นจิตดวงหนึ่ง จิตที่มีลมปัสสาสะเป็นอารมณ์ ก็เป็นจิตดวงหนึ่ง จิตที่มีนิมิตเป็น อารมณ์ ก็เป็นจิตดวง…
ในบทนี้กล่าวถึงกรรมฐานที่เกิดจากสัญญา และการทำความเข้าใจเกี่ยวกับจิตที่มีลมอัสสาสะและปัสสาสะเป็นอารมณ์ โดยอธิบายว่าจิตที่เกี่ยวข้องกับแต่ละอารมณ์นั้นเป็นจิตดวงหนึ่งซึ่งมีธรรม ๓ ข้อเป็นตัวกำหนด หากไม่มีก…
วิสุทธิมรรค: ปีติในฌาน
133
วิสุทธิมรรค: ปีติในฌาน
…ือทำให้ปรากฏ หายใจออกหายใจเข้า ในข้อนั้นมีอรรถาธิบายว่า ปีติเป็นสิ่งที่ภิกษุรู้ชัดโดยอาการ ๒ คือ โดยอารมณ์ ๒ โดยอสัมโมหะ ๑ ถามว่า ปีติเป็นสิ่งที่ภิกษุรู้ชัด โดยอารมณ์อย่างไร ? ตอบว่า ภิกษุเข้าฌาน ๒ ที่มีปีต…
เนื้อหานี้พูดถึงการทำความเข้าใจปีติในฌานของภิกษุ โดยการพิจารณาอารมณ์และอสัมโมหะในขณะที่เข้าฌาน ทั้งยังมีการเปรียบเทียบการรู้ชัดปีติเหมือนคนจับงูในโพรงที่เป็นที่อาศัยของ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - เมตตาฌาน
154
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - เมตตาฌาน
…นึ่ง ซึ่งเป็นที่รัก ที่เจริญใจแล้ว พึงแสดงความรักออกไปฉันใด ภิกษุย่อมแผ่เมตตา * นิมิต มหาฎีกาแก้ว่า อารมณ์ ไม่เข้าใจของท่าน น่าจะหมายถึงภาพที่ปรากฏแก่ใจของผุ้เพ่ง ตรวจดู (อย่างที่เรียกกันว่า "นั่งทางใน") เม…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการเข้าเมตตาฌานและความสำคัญของการพัฒนาตนเองก่อนการแผ่เมตตาไปยังผู้อื่น โดยมีพระมหาเถระแนะนำให้หานิมิตและศึกษาเกี่ยวกับการเข้าเมตตาฌาน เพื่อไม่ให้เกิดการเบียดเบียนและสร้างความสุขให้กั
วิเคราะห์อากิญจิญญายตนะในวิสุทธิมรรค
251
วิเคราะห์อากิญจิญญายตนะในวิสุทธิมรรค
…การทั้งปวง" นี่ก็มีนัย ดังกล่าวแล้วนั่นแล อนึ่ง ในบท "วิญญาณัญจายตนะ" นั้นเล่า ก็หมาย เอาทั้งฌานทั้งอารมณ์ เป็นวิญญาณัญจายตนะ โดยนัยที่กล่าวมาก่อน เหมือนกัน จริงอยู่ แม้อารมณ์ก็ชื่อวิญญาณัญจายตนะ เพราะอรรถ …
…บทวิเคราะห์นี้ มีการกล่าวถึงความหมายและนัยของคำว่า 'อากิญจิญญายตนะ' ซึ่งอ้างถึงการก้าวล่วงทั้งฌานและอารมณ์ในการปฏิบัติธรรม ภายในวิสุทธิมรรค นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงวิญญาณัญจายตนะที่เกี่ยวโยงกับอารมณ์และกา…
อธิษฐานด้วยญาณในวิสุทธิมรรค
122
อธิษฐานด้วยญาณในวิสุทธิมรรค
…า "เข้าวาระหนึ่ง สองวาระก็ควร" ดัง นี้ ในการอธิษฐานนั้น จิตในฌานอันเป็นบาท มี (ปฏิภาค) นิมิตเป็น ด. อารมณ์ จิตในบริกรรมมีคนจำนวนร้อยเป็นอารมณ์ หรือมีคนจำนวน พันเป็นอารมณ์ (ตามที่ต้องการ) แต่ว่าอารมณ์เหล่านั…
บทความนี้วิเคราะห์คำว่า 'อธิษฐานด้วยญาณ' ในวิสุทธิมรรค ซึ่งอธิบายกระบวนการที่ภิกษุใช้เข้าใจและสร้างอภิญญา โดยการเข้าฌานและบริกรรมซ้ำ จนสามารถบรรลุเป้าหมายที่ต้องการ มีการพูดถึงการเข้าฌานที่ไม่จำเป็นต้
อิทธิวิธญาณและอารมณ์ในอภิญญาญาณ
231
อิทธิวิธญาณและอารมณ์ในอภิญญาญาณ
…ธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 230 อัชฌัตตารัมมณติกะ (หมวด ๓ แห่งอัชฌัตตารมณ์) (อิทธิวิธญาณเป็นไปในอารมณ์ ๗] ในอภิญญาญาณเหล่านั้น อิทธิวิธญาณย่อมเป็นไปในอารมณ์ ๓ โดยเป็นปริตตารมณ์ มหัคคตารมณ์ อนาคตารมณ์ ปั…
ในบทความนี้กล่าวถึงอิทธิวิธญาณที่มี 3 อารมณ์ ได้แก่ ปริตตารมณ์ มหัคคตารมณ์ และอัชฌัตตารมณ์ เช่น ขณะพระโยคีทำกายให้อาศัยจิต การน้อมกายไปตามอำนาจจ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - อัชฌัตตารมณ์ และทิพพโสตธาตุญาณ
233
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - อัชฌัตตารมณ์ และทิพพโสตธาตุญาณ
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 232 เป็นอัชฌัตตารมณ์ โดยที่ทำกายและจิตของตนให้เป็นอารมณ์ ในกาลที่น้อมจิตไปตามอำนาจกาย หรือน้อมกายไปตามอำนาจจิต และ ในกาลที่นิรมิตตนเป็นเพศต่าง ๆ มีเพศกุมารเ…
บทความนี้วิเคราะห์อัชฌัตตารมณ์และการทำกายใจให้เป็นอารมณ์ รวมถึงความเข้าใจในทิพพโสตธาตุญาณ โดยอธิบายการแสดงอารมณ์ต่าง ๆ เช่น เสียงและการรับรู้ ทั้งนี้เพื่อให…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
235
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
…(ระยะ) ๑-๒ สันตติวาระชื่อสันตติปัจจุบัน [สันตติปัจจุบัน] พึงทราบอธิบายในสันตติปัจจุบันนั้น (ดังนี้) อารมณ์ (คือรูป) ย่อมไม่ปรากฏทันทีแก่คนผู้นั่งอยู่ในที่มืด แล้วไปสู่ที่สว่าง (ระยะ) ชั่วอารมณ์นั้นปรากฏ ในร…
…ะกอบด้วยสันตติวาระ หมายถึงช่วงที่จิตมีการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไป พร้อมทั้งยกตัวอย่างในการปรากฏของอารมณ์และรูปในการเคลื่อนไหว ซึ่งเกี่ยวข้องกับการมองเห็นและการรับรู้ในสภาวะแวดล้อมที่ต่างกัน เช่น จากที่มืด…
วิทยาธิรมรรเปล่า ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 60
61
วิทยาธิรมรรเปล่า ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 60
… [๓. อาวชนะ] ก็เมื่อความสืบต่อแห่งวงค์เป็นไปอย่างนั้น ในกาลใด อิน- หรือของสัตว์ทั้งหลายควรแก่การรับอารมณ์ได้ ในภาคนั้น เมื่อรุ่งเชิง คลอดจักเข้า ความประสานแห่งจักรประสาน เกี่ยวกับปรุปมิขึ้น แต่ นั้น ด้วย…
ในหน้าที่ 60 ของวิทยาธิรมรรเปล่า จะมีการกล่าวถึงความสำคัญของความสืบต่อแห่งวงค์และอารมณ์ในการรับรู้ของสัตว์ มีกลไกที่เกี่ยวข้องกับฤทธิ์กิริยามโนวิญญาณาธาตุ และอารมณ์ที่เชื่อมโยงกับวงค์ ซึ่…
วิภาษณ์บรรลุแปล ภาค ๓ ตอน ๓- หน้าที่ 65
66
วิภาษณ์บรรลุแปล ภาค ๓ ตอน ๓- หน้าที่ 65
…นข้อที่ข้าพเจ้ากล่าวไว้ว่า "เวทนาขั้น" พึงทราบว่า (เรียกอย่างนั้น) เพราะรวมธรรมชาติที่มีการเสวย (รส อารมณ์) เป็นลักษณะสินทุกอย่างเข้าด้วยกัน ดังนี้ต่อไป กันธรรมชาติที่การเสวย (รสธรรม) เป็นลักษณะ ก็ถือ เวทนา…
เนื้อหานี้สำรวจการบรรลุพระอรหัตและแนวทางในการเข้าใจจิตและเวทนา โดยการอ้างอิงถึงหลักธรรมและการเสวยรสอารมณ์ รวมถึงความสำคัญของเวทนาในธรรมชาติของวิญญาณ ซึ่งมีการแยกประเภทต่าง ๆ ตามลักษณะและผลของการสัมผัส.
การอธิบายผัสสะในสภาวธรรม
72
การอธิบายผัสสะในสภาวธรรม
… มีการถูกต้อง เอาเป็นลักษณะ มีการทำให้กระทบเป็นรส มีความร่วมกันเข้า (แห่งจิตดามม) เป็นปัจจุปปะฐาน มีอารมณ์ที่นั่งคล่อง (แห่งจิต ?) เป็นปัจจุปปะฐาน จริงอยู่ ผัสสะนี้แม้เป็นรูปธรรม ก็ย่อมเป็นไปในอารมณ์ ด้วยอา…
บทความนี้สำรวจคำว่า 'ผัสสะ' ในสภาวธรรม โดยระบุแนวคิดเกี่ยวกับการสัมผัสและความสัมพันธ์ระหว่างจิตใจและอารมณ์ ในการทำให้เกิดความรู้สึกและการรับรู้ นำเสนอว่าผัสสะ แม้จะเป็นรูปธรรม แต่กลับมีอิทธิพลต่ออารมณ์และจิ…
วิฤทธีมหรแปล ภาค ๑ ตอน ๑
82
วิฤทธีมหรแปล ภาค ๑ ตอน ๑
…เป็นคำเรียกก็ดูกูฎมาดา (ความใคร่จะทำ) เพราะเหตุนี้ ฉันทนั่น จึงมีความใคร่จะทำเป็นลักษณะ มีอันแสดง หาอารมณ์เป็นรส มีความต้องการด้วยอารมณ์เป็นปัจจุปัน อารมณ์ นั้นแหละเป็นปัจจุบันของฉันทนั่น อันฉันทน นี้ ในการ…
…ิตสูตร รวมถึงหลักการต่างๆ ที่ช่วยให้บันฑิตเห็นถึงปฏิ aaบต่อธรรมชาติของกายและจิต ความสำคัญในการเข้าใจอารมณ์และการทำความเข้าใจในเรื่องของฉันทะและอธิโมกข
วิถีธรรมแห่งอธิษฐาน: ความเข้าใจในอรรถธรรม
165
วิถีธรรมแห่งอธิษฐาน: ความเข้าใจในอรรถธรรม
…บปาก และไม่เป็นสภาพที่ใคร ๆ หาไม่ได ้ (คือไม่มี) ดังเช่นอัตตาของพวกเดียรัจฉาน แต่เป็นโคร่ง (คือเป็น อารมณ์) แห่งอธิษฐาน โดยความเป็นสภาพที่ในวิบัติและเป็นจริง อันมีประการ (คืออารา) เบียดเบียน ก่อให้เกิดขึ้น …
เนื้อหาต้องการให้ผู้อ่านเข้าใจเกี่ยวกับอธิษฐานและความเป็นจริงที่เกี่ยวข้อง โดยเน้นว่าสภาพการอธิษฐานนั้นไม่เป็นไปในทางที่ผิด แต่ติดตามความเป็นสภาพที่แท้จริงซึ่งเป็นอมตะ นอกจากนี้ยังชี้ให้เห็นว่าความเป็
วิราคะและความดับตามพระบาลี
195
วิราคะและความดับตามพระบาลี
…ดยปรมัตต์ ก็เท่ากับ ต้นหาลำออกออกและ ไปได้ ก็เพราะ (พระโยคาวจร) อาจัย (หน่วง) พระนิปพานนั้น (เป็น อารมณ์) because เหตุนี้นั่น พระนิพพานนั้น จึงตรัสเรียกว่า วิราคะ และว่า นิรโธ่ ด้วย อย่าง เหตุใด ธรรมทั้ง…
บทความนี้นำเสนอมุมมองเกี่ยวกับวิราคะหรือความดับ ซึ่งถือเป็นหลักการสำคัญในพระบาลีที่เกี่ยวข้องกับการเข้าถึงนิพพาน การเข้าใจเกี่ยวกับวิราคะและความดับสามารถนำไปสู่อัปนาปัฏฐาน และการละความทุกข์ยาก เมื่อถอ