การครองคน-ครองงาน : หน้า 52/109

การครองคน-ครองงาน ไม่ได้เกิดประโยชน์แก่เขามากนัก เพราะเขาเอาตัวรอดเองได้แล้ว ท่าน อุปมาคนประเภทนี้ว่าเป็นดอกบัวที่พ้นน้ำแล้ว พร้อมจะแย้มกลีบบาน ในไม่ช้า พวกที่ ๒ ดอกบัวที่โผล่เสมอผิวน้ำ คือประเภทที่ธาตุในตัว มีความบริสุทธิ์เพียง ๕๐% คือพวกก้ำกึ่ง ถ้าพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามา บังเกิด เขาก็จะมีโอกาสรู้จักวิธีกลั่นธาตุในตัวให้บริสุทธิ์ยิ่งขึ้น แล้วเขา ก็จะรอดตัว ไม่หลงไปทำความชั่ว แต่ว่าถ้าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไม่มา บังเกิด เขาก็ไม่สามารถกลั่นธาตุ กลั่นขันธ์ให้บริสุทธิ์ขึ้นได้ แล้วก็พลาด พลั้งทำชั่ว ทำให้ชีวิตตกต่ำ พอสิ้นชีวิตก็ตกนรกไปเลย หรืออย่างน้อย ที่สุดก็ทำให้ธาตุในตัวสกปรกมากขึ้น คนประเภทนี้เมื่อพระสัมมา สัมพุทธเจ้ามาบังเกิดจึงได้รับประโยชน์มาก ท่านอุปมาคนประเภทนี้ ว่าเป็นเสมือนดอกบัวที่โผล่เสมอผิวน้ำ พวกที่ ๓ บัวใต้น้ำ เป็นประเภทที่ธาตุในตัวของเขาสกปรก มากเกินไป ขันธ์ ๕ ในตัวของเขาก็สกปรกมาก แม้พระสัมมาสัมพุทธ เจ้าจะมาบังเกิด มาเทศน์ให้ฟังเขาก็ฟังไม่รู้เรื่อง เพราะฉะนั้นพระองค์ จึงต้องปล่อยคนประเภทนี้ไป เนื่องจากไม่สามารถสอนเขาได้ การ บังเกิดขึ้นของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไม่เป็นประโยชน์แก่เขาเลย คน พวกนี้ไม่สามารถเข้าถึงธรรมะในชาตินี้ได้ ท่านอุปมาคนประเภทนี้เป็น เสมือนบัวใต้น้ำ คนในโลกเป็นอย่างนี้ เพราะฉะนั้นก่อนจะสอนใครจึงต้องแบ่ง คนออกเป็น ๓ พวกก่อนนะ เหตุการณ์ในสมัยพุทธกาลมีบางครั้ง มีบางคนที่พระสัมมา สัมพุทธเจ้าต้องข้ามไปไม่ทรงเทศน์โปรด เพราะเป็นคนประเภทที่สอน ไม่ไหวจริงๆ ก็มีเรื่องเล่า เรื่อง “ยายหอย” เป็นตัวอย่างของคนที่แม้ พระภาวนาวิริยคุณ 52 (เผด็จ ทัตตชีโว)