ธรรมะถวาย วาสนาวิวิฐานทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 4 ฉบับที่ 2 : หน้า 13/33

ธรรมะถวาย วาสนาวิวิฐานทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 4 ฉบับที่ 2 (ฉบับรวมเล่มที่ 7) พ.ศ. 2561 ว่ า สามารถแบ่งได้เป็น 2 ส่วน คือ 1) คุณธรรมที่มนุษย์ควบคุมไม่ได้ และ 2) คุณธรรมที่ควบคุมได้ คุณธรรมที่ควบคุมไม่ได้ คือ คุณธรรมตามแนว คิดสัมพันธนิยม ส่วนคุณธรรมที่ควบคุมได้ คือ คุณธรรมที่เกิดจาก จิต เจตนาและการกระทำ รวมถึงพิจารณาการกระทำคุณธรรม ประเภทนี้เป็น พื้นฐานที่ควรฝึกในเด็กและเยาวชน ด้วยวิธีการฝึกจิต การควบคุมความ คิดและการกระทำ รวมถึงความสามารถในการวิเคราะห์ 1.2 ศีลธรรมตามหลักพระพุทธศาสนา มนุษย์มีอิทธิฌาเป็นแนวผลักดันในการมาเกิดและการกะทำ มืออิทธิฌามาก คือ ความไม่ร่มาก ก็อาจทำชั่วได้มาก การลดอิทธิฌา เกิดจาก การเจริญสมาธิ ภาวนา เพื่อให้เกิดปัญญา และการจะมีปัญญา ได้ ต้องมีศีลและสมาธิ์ดี ลักษณะของความดีในทางพระพุทธศาสนา สัมพันธ์กับเป้าหมาย คือ พระนิพพาน ศีลธรรม แปลว่า ความประพฤติดีดี ที่ชอบ ความประพฤติดีดีงาม มาจาก 2 คำ คือ ศีล หมายถึง เว้นชั่วหรือเว้นจากข้อห้าม ศีล หมายถึง ประพฤติดีดี หรือทำตามคำแนะนำสอน ในขณะเดียวกันในทางปฏิบัติ ศีลสามารถประพฤติได้จาก 3 ช่องทางด้วยกัน คือ กาย วาจา และ ใจ มีรายละเอียดดังนี้ ความดีทางกาย ได้แก่ การไม่ผิดศีล 3 ข้อแรก 1. การฆ่าและเบียดเบียน ทั้งคนและสัตว์ 2. การลักทรัพย์ โจรกรรม ขี้ปล้น คดโกง ปลอมแปลงเอกสาร การละเมิดสิทธิ์ 3. การประพฤติผิดเพศ 13 DOU (2548: 28-30)