ก่อน : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 16 / 225

…เอานิมิตในผมทั้งหลายอย่างไร ? ตอบว่า จึงถอนผม เส้น ๑ หรือ ๒ เส้น วางลงที่ฝ่ามือแล้วกำหนดสี (ของมัน) ก่อน จะดูผมทั้งหลายแม้ในที่ ๆ เขาตัดผม” ก็ควร แม้จะดูผมทั้งหลายที่ตก อยู่ในน้ำหรือตกอยู่ในยาคู ก็ควรเหมื…

บทความนี้กล่าวถึงวิธีการพิจารณานิมิตในผม ซึ่งรวมถึงการถอนผมและการตรวจสอบลักษณะของโกฏฐาสตามสีและสัณฐาน . เนื้อหายังระบุถึงการพิจารณาความเป็นปฏิกูลของโกฏฐาสและการเลือกลักษณะซึ่งมีความสำคัญในการปฏิบัติธร

…ิต ในบทสมาส ปกขิตต... สณฺฐานํ นั้น ลักษณะเป็นวิเสสนะ ทั้ง ๒ บท ทำให้แปลฝืดและฝืน เพราะต้องแปล เสทิต ก่อน ปกขิตต ปาฐะในปรมัตถ โชติกาไม่ได้ ท่านเรียงไว้ให้แปลง่าย และได้ความดี ดังนี้ มหนฺตมหนฺตานํ อฏฐิน อพา…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายเยื่อในกระดูกและลักษณะของไต พร้อมพูดถึงศัพท์ทางการแพทย์ที่เกี่ยวกับอวัยวะภายใน โดยใช้คำอธิบายเชิงเปรียบเทียบเพื่อให้เข้าใจง่ายและชัดเจน ทั้งนี้เพื่อให้นักอ่านสามารถเข้าใจสภาพแ

…บคำอรรถกถาวินัย) ในลม ๒ อย่างนั้น เวลาที่ ครรภ์ไสยกสัตว์ทั้งปวงออกจากท้องมารดา ลมข้างในออกมาข้างนอก ก่อน ลมข้างนอกพาเอาธุลีละเอียดเข้าข้างในทีหลัง พอถึงเพดานปาก ก็ดับ” พึงทราบเรื่องลมอัสสาสะและปัสสาสะอย่า…

บทความนี้วิเคราะห์เกี่ยวกับความมีอารมณ์เดียวและความไม่ส่ายไปมาแห่งจิต โดยเน้นบทบาทของการหายใจเข้ายาวและออกยาวในการทำให้สติตั้งมั่น พร้อมอธิบายศัพท์ทางการแพทย์ เช่น อัสสาสะและปัสสาสะ ที่สะท้อนถึงการทำง

…นี้เป็นมติของพระทีฆภาณกะ (ผู้กล่าวคัมภีร์ ทีฆนิกาย) และพระสังยุตตภาณกะ (ผู้กล่าวคัมภีร์สังยุตนิกาย) ก่อน ฝ่ายพระมัชฌิมภาณกะ (ผู้กล่าวคัมภีร์มัชฌิมนิกาย) ทั้งหลาย ประสงค์ เอาว่าแม้ในอุปจารแห่งฌานชันสูง ๆ ก…

ข้อความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ความละเอียดของกายสังขารในกรอบของการพัฒนาในการปฏิบัติฌาน โดยแยกแยะระหว่างฌานชั้นต่ำและอุปจารฌานชั้นสูง พร้อมกับความเข้าใจว่าอุปจารในขั้นสูงนั้นละเอียดกว่า การจำแนกนี้มาจากมต

…ท่ากับอันตรธานไป อีกนัยหนึ่ง ลางท่านแปล วิภาวย ว่า "ทำให้มี - ให้ปรากฏ" ถ้าแปลอย่างนี้ต้องยกขึ้นแปล ก่อน ธูปย์ ดังนี้ "พระโยคีผู้มีปัญญายังอาการต่าง ๆ ในลมอัสสาสะปัสสาสะให้ปรากฏ คือ รู้ลม เหล่านั้นโดยอากา…

บทความนี้พูดถึงการตั้งจิตไว้ในปฏิภาคนิมิตและการศึกษาองค์ความรู้ในวิสุทธิมรรค โดยพระโยคาวจรที่มีปัญญาจะต้องตั้งจิตไว้ในปฏิภาคนิมิต และสามารถจัดการนิวรณ์และกิเลสให้หมดไป รวมถึงการมีสติกับลมอัสสาสะและปัส

…พึงทราบอนิจจานุปัสนา (การพิจารณาเห็นว่าไม่เที่ยง) พึงทราบอนิจจานุปัสสี (ผู้พิจารณาเห็นว่าไม่เที่ยง) ก่อน ใน ๔ บทนั้น บทว่า อนิจจ์ (สิ่งที่ไม่เที่ยง) ได้แก่ปัญจขันธ์ เพราะอะไร เพราะความที่ปัญจขันธ์เหล่านั้…

เนื้อหานี้กล่าวถึงอนิจจานุปัสนาในวิสุทธิมรรค โดยระบุถึงการปลดปล่อยจิตจากสัญญาผ่านการพิจารณาความไม่เที่ยง ซึ่งมีการอธิบายถึงปัญจขันธ์และการเข้าใจอนิจจตา โดยบัณฑิตพึงสัมผัสและตระหนักถึงความไม่เที่ยงเพื่

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 149 ก่อน ๆ มีพุทธานุสติเป็นต้น แต่เพราะความที่อุปสมคุณทั้งหลายเป็น คุณอันลึก หรือว่า เพราะความที่จิตน้อมไปใน…

ในส่วนนี้ของวิสุทธิมรรคมีการอธิบายถึงอุปสมานุสติ ซึ่งเป็นการระลึกถึงคุณของอุปสมะ โดยมีผลต่อการฝึกจิตของพระอริยสาวก และแม้แต่ปุถุชนผู้เน้นในอุปสมะก็ยังถือว่าควรใส่ใจในการฟังเพื่อให้จิตเลื่อมใสในอุปสมะ

…าเป็นสาสนกร (ผู้ ทำตามคำสอน) ของพระผู้มีพระภาคเจ้าด้วย มัวโกรธตอบ (เขา) กลับเป็นคนเลวกว่าคนที่โกรธ (ก่อน) แล้วก็จักไม่ชื่อว่าชนะสงคราม ที่ชนะยากด้วย จักได้ชื่อว่าทำสปัตตกรณธรรม (สิ่งที่ศัตรูทำให้แก่ผู้ ที…

บทนี้เน้นถึงการมองโลกในแง่ดี และการควบคุมอารมณ์โกรธในการใช้ชีวิต โดยสอนให้ดำเนินตามคำสอนของพระผู้มีพระภาคเจ้า และหันมาเห็นคุณค่าของการระลึกถึงคุณงามความดีของผู้อื่น เพราะการโกรธนั้นจะทำให้วิบัติและไม่

… วาโยธาตุ....ด้วยอาการ ๖ ดังนี้แล นี่เป็นพรรณนาความแห่งบาลีในธาตุววัฏฐาน (วิตถารนัย) นั้น (เท่านี้) ก่อน ๑. ในตอนอานาปานสติ ท่านแก้ อัสสาสะ เป็นลมหายใจออก ปัสสาสะเป็นสมหายใจ เข้า ครั้นมาตอนนี้แก้กลับไปตรง…

บทความนี้อธิบายเรื่องการหายใจในบริบทของพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการวิเคราะห์ลมทั้งสองเป็นส่วนหนึ่งของทฤษฎีธาตุในวิสุทธิมรรค อธิบายว่าลมอัสสาสะและปัสสาสะมีบทบาทสำคัญต่อจิตและสรีระทั้งยังเชื่อมโยงกับธาตุทั้

…์ต่าง ๆ แล้วซ่อนจิตไว้ในกรรมฐาน เราเข้าใจกันว่า ทั้งสองบทนี้เป็นส่วนกายวิเวกเท่านั้น การจะทำกรรมฐาน ก่อน อื่นก็ต้องหาที่ลับคน ถ้าไปนั่นทำอยู่ต่อหน้าคนหรือในที่ ๆ คนไปมาเห็นได้ ก็จะกลายเป็น อาปาถูกชุฌายี -…

บทความนี้กล่าวถึงวิธีการเจริญธาตุกัมมัฏฐานสำหรับภิกษุที่มีปัญญากล้า โดยเน้นการปลีกตัวไปสู่ที่ลับเพื่อทำกรรมฐานอย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การกำหนดธาตุต่าง ๆ อนุญาตให้เกิดความชัดเจนในกรรมฐาน และควรหลีกเลี่

…เจ้านั้นเป็นรูปไหน " ครั้งนี้ พระผู้มีพระภาคเจ้า ตรัสกะบุรุษผู้นั้นว่า "เจ้าจงไป (ใหม่) พบภิกษุรูปใดก่อน จงจับ ภิกษุนั้นไว้ที่ชายจีวร พูดขึ้นว่า "พระศาสดารับสั่งให้หาท่าน" แล้วนำ มาเถิด" บุรุษนั้นจึง (กลั…

ในบทนี้กล่าวถึงบุรุษที่ไปพบสวนมะม่วงของหมอชีวก อธิบายถึงการนำภิกษุไปกราบถวายพระพุทธเจ้า และการนิรมิตของภิกษุที่สามารถปรากฏได้ในอิริยาบถต่าง ๆ ทั้งยืน นั่ง พูด และนิ่ง รวมถึงการเปลี่ยนเพศให้มีความหลากห

…นั้นให้เป็นกำลัง (แรง กล้า) ขึ้น จึงขยาย (อารมณ์แห่งปาทุกฌาน คือกสิณนิมิต) กำหนด เอาเพียง ๑ องคุลี (ก่อน) ด้วยตั้งใจว่า "เราจะฟังเสียงในระหว่าง โอกาสนี้" แต่นั้นพึงขยาย (โดย) กำหนด ๆ ออกไปตาม (ลำดับ) ขนาด…

เนื้อหาเกี่ยวกับการปรับมโนทวาราวัชชนะเพื่อให้เสียงที่ต้องการเป็นอารมณ์ที่เกิดขึ้นในขณะนั้น พร้อมกับการอธิบายถึงทิพพโสตธาตุและญาณที่เกิดขึ้นจากอัปปนาจิตตามแนวทางการฝึกสมาธิและภาวนา เพื่อให้บรรลุความสาม

…ก็เกิดปรากฏขึ้นในที่ ๆ เคยเป็น กามาวจรเทวโลก ๔ ชั้นข้างบน แต่ครั้นงวดลงมาถึงที่ ๆ เคยเป็น แผ่นดินแต่ก่อน ลมแรงก็เกิดขึ้น ลมนั้นกั้นน้ำนั้นไว้ทำมิให้ระบาย ไปได้ ดังน้ำอยู่ในกระบอกกรองที่คนปิดช่อง (ระบายอาก…

บทความนี้อธิบายถึงกระบวนการที่ลมสามารถทำให้น้ำกลายเป็นก้อน และการแปรสภาพของน้ำจนเกิดเป็นพรหมโลกและเทวโลกตามคัมภีร์วิสุทธิมรรค โดยมีการเปรียบเทียบถึงการอยู่ในกระบอกกรองที่รองรับน้ำไว้ นอกจากนี้ยังพูดถึ

…มที่เหลสมฉัน เป็นแค่ชั้นเดียว คือ ตั้งวิเคราะห์ชั้น เดียว เป็นสมาคมเดียว สมาคมอย่างมีสมอ้นเป็นท้องมาก่อนก็มี การที่จะทราบว่า สมาครไหนเป็นสมามใหญ่ สมาคมไหนเป็นสมาสท้อง นั่น ทางที่แน่นอนที่สุด ก็ลงออกวิเครา…

…์การตั้งสมาคมต่างๆ และการระบุสมาคมใหญ่และท้องให้ถูกต้อง โดยเมื่อมีการแปลเนื้อความ ควรแปลสมาคมที่ตั้งก่อนเป็นอันดับแรก ส่วนสมาคมที่ตั้งหลังจะเรียกว่าเป็นสมาคมท้อง การเปรียบกับการจัดเรียงวัตถุชั้นทำให้เข้าใ…

…้วยอาณาจักร อาทิตย์ สัตติ สมัย และขณะ เป็นอนาคตและปัจจุบัน ก็อย่างนั้น ในส่วน ๔ นี้ ว่าโดย อาทิตย์ ก่อน ในทพหนึ่ง รูปของบุคคลผู้นี้ในกาลก่อนแต่ปฐมนี้ จัดเป็นอัตติต รูปในกาลต่อแต่วูเป็นอนาคต รูปในระหว่างก…

ในตอนนี้มีการวิเคราะห์รูปและอัตตาภายใต้ประเด็นต่างๆ โดยเฉพาะในบริบทของเวลา ทั้งอดีต ปัจจุบันและอนาคต รูปต่างๆ ที่เกิดจากปัจจัยต่างๆ เช่น อาทิตย์ธรรมชาติและอารมณ์ รวมถึงอุณหภูมิที่ส่งผลต่อร่างกาย เป็นก

…นส่วนหนึ่ง ถึงจะเข้ากับนาม และอายตนะที่เหลือนั้น ถึงจะเข้ากับรูป แต่เมื่อวัดทิศ (ว่า) ในอายตนะภายใน ก่อน จักขายตนะ โดยชาตีก็เป็นแผน่ากุปปลาทเท่านัน แต่แตกออก ไปเป็น ปัจจัย คติ นิยาย และบุคคล ก็มีประเภทเป็…

เอกสารนี้เน้นการอธิบายเกี่ยวกับอายตนะทั้ง 12 โดยการแยกประเภทที่เกี่ยวข้องกับรูป และวิญญาณที่มีอยู่ในอายตนะ รวมถึงประเภทต่างๆ ของมนายตนะ และอิทธิพลของมันในทางปรัชญา ปัจจัย มัลขัคและการใช้ในการตีความทาง

…้อคือ นิพพจน์ลูกขุนทิโป เป็นอินกับแรก และประเภทมีลักษณะเป็นดังนี้ พิงทราบวิจิฉัย โดยนิพพจน์ (แยกคำ) ก่อน- [แยกคำศัพท์ - ทุกข้อ] ในคำว่า "ทุกข์" นี้ ศัพท์ว่า "ทุก" นี้ ท่านถือเอา ในอรรถ คือค้านเกลียด ได้แก…

ในหน้าที่ 159 ของวิถีภิรมย์ภาค ๓ ตอนที่ ๑ กล่าวถึงการจำแนกและวิจิฉัยความหมายของคำว่า 'ทุกข์' โดยการวิเคราะห์ศัพท์ในอรรถและบริบทที่เกี่ยวข้อง นอกจากนี้ยังได้พูดถึงความเครียดและความว่างเปล่าที่มองว่าเหล

ประโยค - วิถีธรรรมแห่งอ ธิษฐาน ๓ - หน้าที่ 164 อัตถุธรรณะนี้ พึงทราบวิจัยโดยอรรถ (แห่งสิทธฺ์ทิพย์) ก่อน หากมีคำถามว่า " อะไรเป็นอรรถแห่งอธิษฐาน " ดังนี้ไซร้ คำตอบ ก็พึงกล่าวว่า " สภาพใด เมื่อพระอธิษฐานทั…

เนื้อหาต้องการให้ผู้อ่านเข้าใจเกี่ยวกับอธิษฐานและความเป็นจริงที่เกี่ยวข้อง โดยเน้นว่าสภาพการอธิษฐานนั้นไม่เป็นไปในทางที่ผิด แต่ติดตามความเป็นสภาพที่แท้จริงซึ่งเป็นอมตะ นอกจากนี้ยังชี้ให้เห็นว่าความเป็

…นหาเวลัย ๔ คนจะนั้น [แสดงแต่ปลายถึงปลาย] เหมือนอย่างว่า ในคนหาเวลัย ๔ คน คนหนึ่ง พบโคน เขาวัลย์เข้า่ก่อน เขาตัดมันที่โคนแล้วชักเอามาจนหมด นำไปใช้งาน ฉันใด พระผู้พระภาคเจ้าก็ฉันนั้น ทรงแสดงปิโมกข์ม ทางแต่ต…

ในบทนี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงธรรมเกี่ยวกับการเข้าถึงปิโมกข์ทั้งจากปลาย ขอบ หรือต้นขอบ ขึ้นอยู่กับการเข้าใจและการใช้งานของผู้ศึกษาอย่างเช่นในกรณีของคนหาวัลย์ ๔ คนที่มีวิธีการตัดและนำไปใช้งานที่แตกต

…นนาโนทวาร (โดย) ไม่ยิ่ง วิญญาณทั้งสองให้ตั้งขึ้น เป็นจิตส่งขบวน แสวนประกาดังนี้ ตกนนี้ก็เข้าไปสู่ภาคก่อน (คือผมวกอยู้กับตกะ ก่อน) นั่นเอง เพราะนั่นน ว่าโดยใจความแล้ว ความที่อวิชชาเป็นปัจจัย (แซงส่ง) ก็พึง…

บทความนี้เจาะลึกถึงความหมายของอวิชชาและลักษณะต่างๆ ของวิญญาณ รวมถึงการที่อวิชชาเป็นปัจจัยสำคัญในการเกิดสังขารและความเข้าใจผิดในโอาณาสิ่งต่างๆ ของชีวิต โดยดึงเอาหลักธรรมมียอวิชชามาเป็นส่วนประกอบในการอธ