การวิเคราะห์และการตั้งสมาคม : หน้า 37/94

ประโยค - อธิบายกาลไวยากรณ์ สมาคมและติชม - หน้าที่ 36 วิถีตีอันใด จึงควรหามนามที่เป็นลิงค์วัตถุนี้ให้ตรงกัน สมาคมท้อง สมาคมตามที่เหลสมฉัน เป็นแค่ชั้นเดียว คือ ตั้งวิเคราะห์ชั้น เดียว เป็นสมาคมเดียว สมาคมอย่างมีสมอ้นเป็นท้องมาก่อนก็มี การที่จะทราบว่า สมาครไหนเป็นสมามใหญ่ สมาคมไหนเป็นสมาสท้อง นั่น ทางที่แน่นอนที่สุด ก็ลงออกวิเคราะห์เมื่อสมาคมใดตั้ง วิเคราะห์ก่อน สมาคมนั้นและชื่อว่าสมาท้อง ส่วนสมาคมที่ตั้งที่หลังที่สุด ชื่อว่าสมาทใหญ่ แต่เมื่อจะสังเกตคำแปลเข้ากำกับด้วยได้ก็ยังดี และ พึงสังเกตดังนี้ :- เวลาแปลเนื้อความ ถ้าแปลที่ต้องของสมาคมใดก่อน สมาคมนั้น ย่อมเป็นสมาคมใหญ่ คือสมาคมตัวตั้ง ส่วนสมาคมต่อ ๆ ไปเป็นท้อง ถ้าสมาท้องหลาย ๆ ชั้น ก็ให้แปลไปตามลำดับของเนื้อความที่จะ อ่านจบให้แปล เวลาตั้งวิเคราะห์ ให้ตั้งวิเคราะห์สมามาที่แปลที่หลัง ก่อน เปรียบเหมือนเอาของที่ช้อนกันไว้ วางช้อนกันหลาย ๆ ชั้น เวลาช้อนก็ช้อนตามลำดับขั้นมาจากถึงอันบนที่สุด เวลานำออกก็ต้อง ยกลงไปตามลำดับ ตั้งแต่มบนจนล่างที่สุดฉันใด สมาท้อง ก็ ฉนั้น เวลาตั้งวิเคราะห์ ก็ต้องตั้งสมาที่แปลที่หลังที่สุดก่อน เหมือน ของอันแรกที่วางลง เวลแปล ต้องแปลสมาที่ตั้งวิเคราะห์หลังที่ สุดก่อนตามลำดับ จนถึงสมาที่ตั้งก่อนที่สุดลง คง อุ ใด :- ๑. คนโถว อามาล จะคนุมาลาของหอมด้วย ระเบียบ ด้วย ชื่อว่าวหอมและระเบียบ ท. (อ. ทวันตะยะ)