หน้าหนังสือทั้งหมด

มังคลัตถาและเมตตาจิตติ
85
มังคลัตถาและเมตตาจิตติ
…ตรัสว่า 'สัพพุปปาณญุติตตาอนุตตา' ดังนี้. เพราะฉะนั้นนั่นแล พระอรทอดกายอึ้งกว่าที่กล่าวในอรรถกว่าว่า พระผู้พระภาคควรทำ คำพรรณวัสฺชนา ว่า คำที่กล่าวนี้จริง ก็แต่ว่า พระผู้ภาค แม้ทรงทำคำนี้ในคำนั้น ให้เป็นคำพท์แสดงเ…
บทนี้กล่าวถึงความสำคัญของเมตตาจิตติและการเว้นจากการทำร้ายสัตว์อย่างไร พระผู้มีพระภาคตรัสเกี่ยวกับความจริงในการมีจิตใจที่เมตตาและการประพฤติซึ่งถือว่าเป็นอันดีในด้านทำดีเพื่อตนและผู้อื่น พระองค์ชี้ให้เห
จิตตกฤดูแห่งกราบกอว่ากว่า
91
จิตตกฤดูแห่งกราบกอว่ากว่า
…็บไว้ เพราะเป็นวาไม่มีประโยชน์ บทว่า อนุเนาส์ คือ ปราศจากซึ่ง รอจากที่อ๋อ้งถือว่าสูตรว่า คำอย่างนี้ พระผู้พระภาค ตรัสไว้แล้วในสูตรนี้นั่น ดังนี้. บทว่า อปริเฉท คือ ปราศจาก กำหนด ก็วา ย่อมเป็นวาจาอันปราศจากกำหนด ด…
เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์จิตและอารมณ์ โดยยกตัวอย่างจากสูตรและชาดกต่างๆ พร้อมกับอธิบายความหมายของศัพท์เฉพาะที่เกี่ยวข้อง ซึ่งนำไปสู่การเข้าใจลึกซึ้งเกี่ยวกับจิตใจและการฝึกฝนจิตเพื่อความผาสุกในภาวะต่
การศึกษาความหมายของอาสวะในพระพุทธศาสนา
99
การศึกษาความหมายของอาสวะในพระพุทธศาสนา
…ย ในคำว่า อาสวะ ขย นี้ ย่อมไม่มี; เพราะเหตุนี้นั่ง พระอรรถกถาจึงกล่าวว่า 'อาสิว-ติด.' อธิบายว่า มาฐ พระผู้พระภาค ตรัสโดยจิตเป็นประธาน เหมือนอุปาทานว่า นะผู้มีปัญญาดีอยู่ในศีล พึงยังสมาธิและ ปัญญาให้เจริญดังนี้. ค…
เนื้อหาในเอกสารนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับอาสวะในพระพุทธศาสนา รวมถึงการอธิบายว่าอาสวะมีความหมายอย่างไรและวิธีการพิจารณาถึงอาสวะจากมุมมองทางจิตใจ โดยอ้างถึงพระอรรถกถาและแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการพัฒนาส
มงคลคาถาที่มีบทแปลง เล่ม ๑
102
มงคลคาถาที่มีบทแปลง เล่ม ๑
…ไว้ ในสาเคยกสูตร นี้ด้วย่า? [๒๔] ธรรมจริงมาในสาเคยสูตร และเวรัญจสูตร อัน เป็นลำดับแห่งอารยสูตรนั้น พระผู้พระภาคทรงแสดงว่า "อุปนิสัยคือสิริ ยอมยังสัตว์ให้บรรลุ แม้ซึ่งพระอรหัตได้" ด้วยประการ ฉะนี้. [อุปนิสัย ๓ ป…
เนื้อหานี้สำรวจการจำแนกความแตกต่างแห่งภาพผ่านการปฏิบัติธรรม โดยกล่าวถึงสาเคยสูตรและเวรัญจสูตร รวมถึงอุปนิสัย ๓ ประการที่สำคัญในการบรรลุอรหัตในพระพุทธศาสนา ได้แก่ ทานูปนิสัย สูปรุปนิสัย และภาวนูปนิสัย
การทำความเข้าใจเกี่ยวกับญาติในมังคลดิตถี
107
การทำความเข้าใจเกี่ยวกับญาติในมังคลดิตถี
… นัน พี่อทราบนิฉัย ดังนี้:- บิดาของบิดา (ปู่) ชื่อ ปีตามะ, ยกแห่งปีตามะ ชื่อ ปีตามหยก. ประมาณอยู่ พระผู้พระภาคตรัสว่า ฤก. ก็กล่าวว่าผัน เป็นเพียงคำกล่าวเฉพาะเท่านั้น, แต่โดยเนื้อความ ปีตามะเท่านั้น ชื่อ ปีตามห…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพิสูจน์และการทำความเข้าใจประเด็นเกี่ยวกับญาติในมังคลดิตถี สะท้อนถึงความสัมพันธ์ต่าง ๆ ในครอบครัวจากมุมมองทางพุทธศาสนา โดยเฉพาะการอธิบายเกี่ยวกับบรรพบุรุษและการสืบเชื้อสาย ได้มีการกล
การสงเคราะห์และมงคลในชีวิต
110
การสงเคราะห์และมงคลในชีวิต
…หน้า ๑๑๐ ของกิน ผ้านุ่งห่ม ทรัพย์และธัญญาหารเป็นต้น ตามกำลัง ชื่อว่า การสงเคราะห์ การสงเคราะห์นั้น พระผู้พระภาคตรัสว่าเป็น มงคล เพราะเป็นเหตุบรรลุคุณแห่งความดีงาม อันเป็นไปในกิจจรรยา มีความสวรรเสริญเป็นต้น และเป…
ในบทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการสงเคราะห์ญาติ ซึ่งเป็นแนวทางที่พระผู้พระภาคตรัสว่าเป็นมงคลและนำไปสู่ความดีงาม การทำญาติได้ถูกยกย่องว่าเป็นการประพฤติที่มีความเกี่ยวเนื่องกับชีว…
การบรรยายของพระโพธิสัตว์เกี่ยวกับการทำบุญ
120
การบรรยายของพระโพธิสัตว์เกี่ยวกับการทำบุญ
…งอาคันตุกเศรษฐี ไร้ละ ซึ่งหาอุตม์ได้ เข้าสู่ท้องพระคลังของพระเจ้าปเสนทิ ๓ วัน ๓ คืน. ส่วนในโลกสงดูด พระผู้พระภาคตรัสว่า "คู่่อนมห- บิทฺเศรษฐีฤๅญฺฉาคูดินนั้น ปีนบุตรคนเดียวของพี่ชายเสียจาก ชีวิต เพราะเหตุแห่งทรัพย…
ในเนื้อหานี้ พระโพธิสัตว์ได้แสดงธรรมแก่น้องชายเกี่ยวกับการรักษาความปกติในชีวิตและการทำบุญเป็นหลักสำคัญเพื่อมีบารมีในอนาคต น้องชายได้ไปยังวิมานประเทศหลังจากพยายามยุติสิ่งไม่ดี ในขณะเดียวกัน อาคันตุกเศร
มังกีลัตถีย์ เล่ม ๓ - วันและการปฏิบัติ
128
มังกีลัตถีย์ เล่ม ๓ - วันและการปฏิบัติ
…๑] กอ่ง ส แห่งอูโบสตนั้น มีเดนานเป็นเครื่องมือแห่งจาก การทำชีวิตสัตว์ให้ตกลงไปเป็นต้น. เพราะเหตุนี้ พระผู้พระภาค เมื่อจะทรงแสดงธรรมแก่พระอชาคริน วิดาล จึงตรัสไวในบทอรรถว่า "แห่ง ทุติยปณาสต ในกิจนิทาน องค์ครูตรายก…
…นต้นแห่งปักษ์และการแบ่งราษฎรเป็นสามกลุ่ม รวมถึงการชี้แนะเกี่ยวกับการปฏิบัติที่ถูกต้องในพระพุทธศาสนา พระผู้พระภาคได้ตรัสว่าไม่ควรถือเอาสิ่งของที่ไม่ให้และไม่ควรกล่าวเท็จ เพื่อให้การปฏิบัติประสบความสำเร็จ.
ความหมายของเมถุนธรรมในพระพุทธศาสนา
129
ความหมายของเมถุนธรรมในพระพุทธศาสนา
…ธรรมนี้เป็นธรรมของชนะคู่หนึ่งหลาย เพราะถึงภาวะเช่นเดียวกัน โดยความกลัดกลุ้มแห่งรคะ ฉะนั้น ธรรมนันทะ พระผู้พระภาคจึงตรัสว่า เมถุน เหตุนี้ พระ อรรถกถามว่าซึ่งกล่าวว่า 'ราคปริญญาณ' เป็นต้น บรรดา บทเหล่านี้ บทว่า ราค…
เนื้อหานี้พูดถึงความหมายของ 'เมถุนธรรม' ที่มีความเกี่ยวพันกับการประพฤติของคนในพระพุทธศาสนา โดยอาศัยอรรถกถาที่อธิบายถึงการมีจิตที่ติดอยู่ในความกลัดกลุ่มแห่งราคะ ซึ่งเป็นธรรมที่เกิดจากการอยู่ร่วมกันทั้ง
ภูฏาจุฬาหัตถีโภคสูตร และอรรถกถาธรรมมิกสูตร
130
ภูฏาจุฬาหัตถีโภคสูตร และอรรถกถาธรรมมิกสูตร
…คืน ไม่พึงบริโภคโภชนานเกินเวลาไปแล้วทั้งในกลางวัน แม้วัตถุภูมิครื่องลุบ Liaเป็นต้น บัณฑิตพึงทราบว่า พระผู้พระภาคทรดำเอาแล้วด้วย คันธพฤฒ ในคำนี้ว่า น อนุจ ดังนี้เหมือนกัน. กล่าว มููููููููููู ดูแ แท่งที่ควร. บทว่า …
บทความนี้กล่าวถึงภูฏาจุฬาหัตถีโภคสูตรและอรรถกถาธรรมมิกสูตร รวมถึงหลักธรรมและแนวปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับการบริโภคและการนอน โดยมีการชี้แจงคำศัพท์เฉพาะในบริบทของพระไตรปิฎก เช่น การสูญเสียและการใช้ชีวิตในพ
มงคลคาถาที่เป็นแปล เล่ม ๓ - หน้าที่ 135
135
มงคลคาถาที่เป็นแปล เล่ม ๓ - หน้าที่ 135
…ื่องปลาดอันไม่สมควร ชื่อว่า มหาสยะ." ภูกาพพรหมชาลสูตรและอุปสรรคสูตรนั่นว่า "ที่นอนสุขะแห่งนอน ใหญ่ พระผู้พระภาคทรงประสงค์เอาที่นอนซึ่งวันจากสมาสารูป ๑ ปรมฤคโชติ ทุกทายปรูดาน ขึ้น ๑๕๘ ๒ สค.วี. ๑/๑๐๕ มิน. ป.๒/๒๖๓.
บทความนี้วิเคราะห์ความสำคัญของเพลงขับและการร้องในพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นว่าความเชื่อในพระรัตนตรัยและกรรมมีบทบาทสำคัญในการดำรงชีวิต รวมถึงอธิบายถึงความหมายของบทบางตอนในคัมภีร์ เพื่อให้เข้าใจในอรรถสั
มังกรคลาดกัปปิ่นเล่ม ๓ - การอธิบายเกี่ยวกับอาสนาทั้ง ๕
136
มังกรคลาดกัปปิ่นเล่ม ๓ - การอธิบายเกี่ยวกับอาสนาทั้ง ๕
…นสนขณะว่า "ภูมิทั้งหลาย เราญาติดั้ง ๕ เหล่านั้นแม่ง" ฯ อรรถกาถาเสนสนขณะนี้ว่า " ตั้ง ๕ เหลือมาดูรัส พระผู้พระภาคตรัสเสริยกว่า อาสนิก. ก็เพราะบาลีว่า อุจจอนิก ตั้งอยูโดยส่วนข้างหนึ่งนั้นและ มีเท่าประมาณ ส นี้ จึงค…
บทนี้กล่าวถึงการตีความและการอธิบายเกี่ยวกับอาสนาในพุทธศาสนา โดยมีการอ้างอิงถึงพระอรรถกาถา และอธิบายถึงคำว่า 'ปมาดิดกุณฑี' และอาสนาที่ไม่สมควร บทนี้ประกอบด้วยความเข้าใจในภูมิคำศัพท์บาฬีและการใช้คำที่เห
การวิเคราะห์เชิงคณิตศาสตร์และพระธรรมในพระไตรปิฎก
137
การวิเคราะห์เชิงคณิตศาสตร์และพระธรรมในพระไตรปิฎก
…ัน ย่อมไม่ควร". [๒๔] จริงอยู่ เท้เตี้ยและมีประมาณ ๔ นิ้ว โดยนิ้วพระ สุดเท่านั้น จึงควร เพราะเหตุนี้ พระผู้พระภาคจึงตรัสว่า "อึ่ง ญิ ภูกุจจะให้ทําเทียม หรือดัดใหม่ พึงทําให้มีเท่าได้ นี้ โดยนิ้วสุดเว้นไว้แต่แม่เบ…
เนื้อหาในเอกสารนี้ว่าด้วยการศึกษาเกี่ยวกับการวัดขนาดและรูปแบบทางเรขาคณิตในพระธรรม โดยเฉพาะการประยุกต์การวัดจำพวกต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติของพระภิกษุและคำตรัสของพระผู้มีพระภาค อธิบายถึงรัฐศาสตร
กรรมกิเลสและพระธรรมคำสอน
175
กรรมกิเลสและพระธรรมคำสอน
…ส มุสาวาท เป็น กรรมกิเลส กรรมกิเลส ๔ เหล่านี้ เป็นบาปกรรมอันพระอรหิสารภา นั่นละได้แล้ว ดังนี้ พระผู้พระภาคได้ตรัสดังนี้ พระสุดผู้พระ ศาสดา ครับคำนี้แล้ว จึงได้ตรัสตอบพันร้อยอย่างอื่นในภายหลังว่า "บันเทิต…
ในเนื้อหาได้กล่าวถึงกรรมกิเลสสี่ประเภทซึ่งจัดเป็นบาปกรรมตามพระธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า ได้แก่ ปาณาติบาต, อารมานา, อุตุนาหตา และการถึงภัยของชายอื่น ทั้งนี้ พระอรหันต์ได้สอนให้หลีกเลี่ยงกรรมเหล่านี้ เนื่
วิฤาวารและกรรมมบในพระพุทธศาสนา
178
วิฤาวารและกรรมมบในพระพุทธศาสนา
…นไม่เป็นกายกรรม] [๒๖๔] ภิกขออธฺถกอุปสลาณินีว่า "เถนτεอนยังประโยค ให้สำเร็จ, ที่ถึงความเป็นกรรมมบและ พระผู้พระภาคตรัสว่า 'กรรม' โดยพระบมล่าว่า "ภิกษุทั้งหลาย ความคิดอ่านทางกาย ๗ ประการ เป็นกรรมมบอากฤษคล คงึเป็นต้น…
เนื้อหาครอบคลุมการวิเคราะห์วิฤาวารและกรรมมบตามลำดับความสำคัญในพระพุทธศาสนา โดยมีการกล่าวถึงการกระทำของมนุษย์และผลที่ตามมา ไม่ว่าจะเป็นกายกรรมหรือมนกรรม ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกันในทางธรรมและกรรมมบ ซึ่งช่
การพระอธิษฐานในมรรคธรรม
190
การพระอธิษฐานในมรรคธรรม
…สมาทานรวมกัน วิธีก็ดี เจตนา ดีก็ดี เป็นอันเดียวกันเทียว, แต่ความที่วิธีเดียวและเจตนาเหล่านั้นเป็น ๕ พระผู้พระภาคตรงบัญญัติ ด้วยสมาจิกอ. เมื่ออุบาสก (อุบาสิกา)
เนื้อความนี้นำเสนอเกี่ยวกับการพระอธิษฐานในมรรคธรรม และพระอรรถกถาที่เกี่ยวข้อง ซึ่งระบุถึงวิธีการและจุดมุ่งหมายของการอธิษฐานในการปฏิบัติธรรม นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสำคัญของกรรมและอารมณ์ที่เกี่ยวข้องใน
การแสดงธรรมในศาสนา
194
การแสดงธรรมในศาสนา
…ำที่เป็นเปล เล่ม ๓ - หน้าที่ ๑๙๔ (ความเกิดขึ้นแห่งจิต) ด้วยสามารถงจดบาป ยอมมีอุปการะมากเหตุนนั้นแล พระผู้พระภาคเมื่อจะทรงแสดงธรรมแก่พระมหาชนเทเรจิงทรงแสดงสัณฐานปฏิบัติ ด้วยอาการ ๔๔ มีอาอย่างนี้ว่า "จุนทะ กิแลธรร…
ในบทนี้มีการนำเสนอการแสดงธรรมของพระผู้พระภาคแก่พระมหาชน โดยมีการสื่อสารถึงความสำคัญของการทำธรรมเครื่องขัดเกลาเพื่อส่งเสริมความสัมพันธ์อันดีในสัง…
โทษของการดื่มสุราในพระพุทธศาสนา
201
โทษของการดื่มสุราในพระพุทธศาสนา
…สุรา." [๕๔] ส่วนโทษของการดื่มน้ำเมา มาแล้วโดยพิสดาร ใน กฎหมายชาก: และใน ศิลาคสูตร แล้วอย่างนั้น พระผู้พระภาคตรัส ไว้ในศิลาคสูตร ว่า "คุณบดีดูด การประกอบเนื่อง ๆ ซึ่งการดื่ม น้ำมาคือสุราและเมร่อนเป็นที่ตั้…
ในศิลาคสูตร พระผู้พระภาคตรัสถึงโทษของการดื่มสุราและเมร่อนซึ่งเป็นสาเหตุของความเสื่อมทรัพย์ ความทะเลาะ โรคภัย ชื่อเสียง และอา…
อภิเทนทายและความกลัวในพระพุทธศาสนา
210
อภิเทนทายและความกลัวในพระพุทธศาสนา
…วด้วยประการฉะนี้ เพราะฉะนั้น อันบุคคลผิวคล้ำ พึ่งวันจากวรรณะ & นั้นเสี ย เพราะบุคคลเมื่อทำอย่างนั้น พระผู้พระภาคตรัสว่า ชื่อว่าจะกลัวแต่ สิ่งที่ควรกลัว, บุคคลนั้น ชื่อว่า ผู้งมงาย. ส่วนบุคคลใดกลัวแต่สิ่งที่ ไม่คว…
ในพระพุทธศาสนา ความกลัวที่แท้จริงคือการกลัวสิ่งที่ไม่ควรกลัว อ้างถึงคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเกี่ยวกับความรู้เบื้องต้นในการเข้าใจถึงเวรเจตนาทั้ง 5 ซึ่งถือเป็นการเตือนสติว่าควรกังวลเกี่ยวกับการกระทำท
มังคลัตถกิจที่เป็นเปล เล่ม 3
246
มังคลัตถกิจที่เป็นเปล เล่ม 3
…มหาทาน... อันสมณะหรือ พราหมณ์ผู้เป็นภิญญาทั้งหลายไม่ลำบากแล้ว.. ดังนี้แล้ว กล่าวคือ ว่า "กิศส & นี้ พระผู้พระภาคตรัสเรียกว่า ยัญ เพราะความ เป็นกิจที่พระอริยสาวกทยานแล้ว ด้วยตั้งจิตว่า "เราขอกละ ความรักคนและความรั…
…นมหาทาน และเน้นถึงความสำคัญของทานในฐานะที่เป็นกิจกรรมที่ไม่ทำให้เกิดบาปหรือความเบียดเบียนแก่ผู้อื่น พระผู้พระภาคตรัสเกี่ยวกับความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันของการทำทานในอดีต ปัจจุบัน และอนาคต และย้ำว่าเป็นการกระทำที่…