พระผู้พระภาค : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 17 / 25

…งปฏิบัติ จะโลกะเป็นต้นเสียด เพราะว่า เมื่อปฏิบัติอย่างนี้ ย่อมอานเพื่อบรรลุวิชชิจได้. ด้วยเหตุดนั้น พระผู้พระภาค จึงตรัสไว้ในมูลสูตรว่า " ก็ผู้ใดากำจัดโลทะได้แล้ว ไม่โลภในอารมณ์ อันเป็นที่สุดแห่งโลภะ ความโลภย่อ…

ที่มาของคำสอนนี้มาจากกรณีที่พระราชาได้รับการสั่งสอนจากผู้มีปัญญาเกี่ยวกับการฝึกจิตให้ไม่หลงในอารมณ์ อันจะเป็นไปเพื่อการบรรลุวิชชิจ. พระพุทธเจ้าตรัสไว้ในมูลสูตรว่าผู้ใดที่สามารถกำจัดความโลภและความประทุ

…ได้บรรลุไม่." บันทึกพิจารณาดูความนี้ แม้ในอรรถถถาเปรียบเทียบดังนี้ ในอรรถถถา ก็ ถาว่าด้วยจิตกยม จบ. พระผู้พระภาคมรรค ๕ แห่งงคล คือ จิตไม่หวั่นไหว จิตไม่เศร้าโศก จิตปราศจากกิเลสเพียงดั่งธูป จิตเกยม ด้วยคาถาเช่นนี้…

ในหน้าที่ 158 ของหนังสือมงคลที่เป็นเปล เล่ม ๕ กล่าวถึงการพิจารณาความหมายของจิต ซึ่งมีลักษณะเป็นจิตที่ไม่หวั่นไหว ไม่เศร้าโศก และปราศจากกิเลส โดยเปรียบเทียบจิตกับธูปและใช้คาถาในการสะกดจิตให้บริสุทธิ์อย

…่าด “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เขาเรียกกว่าว่า มาร มาร ดังนี้ มารเป็นอย่างไรหนอ พระเจ้าข้า?” (ลำดับนั้น พระผู้พระภาค ได้ตรัสคำนี้ตามท่านพระราชว่า) “มาร มารคือรูป มารคือทาน มารคือสัญญา มารคือสงสาร มารคือวิญญาณ." อ…

บทความนี้นำเสนอคำอธิบายเกี่ยวกับคำว่า 'มาร' ซึ่งมีความหมายหลายอย่างตามพระธรรมเทศนา พระผู้พระภาคได้อธิบายว่า มารคือรูปร่าง ร่างกาย ความรู้สึกและสิ่งที่ยึดถือซึ่งทำให้มนุษย์ประสบความลำบากและทุกข์ยา…

…ลว่า สวัสดิ ลงนิทัศดาม. ด้วยเหตุนี้ ในอรรถกถา ท่านจึงกล่าวว่า "ถิ่นคิด (อนุสิก) ในบทว่า โลสุขติ นี้ พระผู้พระภาคตรัสไว้เพื่อสรรคในกรมทรงนิทัศดาม." [๒๑] ก็อีกท่านอาจกล่าวว่าในบทว่า โลสุที นี้ว่า เพื่อทรง ร่ายฉันท์…

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงความหมายของคำในมังคลัตถี เช่น 'ปราชิต' และ 'โลสุขติ' โดยอ้างอิงความหมายในอรรถกถาและความเห็นของปราชิต การอภิปรายถึงวิธีการแปลและความหมายของคำในบริบทต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงค

…ตรัสมาคุศสูตรทั้งหมด แก่พระเถรนั้น ในวันที่ ๒ ด้วยเหตุนี้ ในอรรถกถา ท่านจึงกล่าวว่า "วันนี้วันที่ ๒ พระผู้พระภาค ตรัสเรียกพระอานนท์ พระอันต์ คืนนี้ เทพาดงั์ที่มาหารา ถามปัญหาเรื่องมงคล คันแล้ว เรา ได้กล่าวมงคล ๓๗…

บทความนี้เน้นบริบทของมังคลัตถี ซึ่งเป็นการแปลที่อธิบายถึงความสำคัญของมงคล ๓๗ ประการที่พระศาสดาตรัสแก่พระอานนท์ โดยชี้ให้เห็นถึงการดำเนินชีวิตที่ถูกต้องและการเลือกสรรสิ่งดีงาม เพื่อให้ผู้ปฏิบัติเข้าใจถ

…ยใจความเป็นอันเดียวกัน. จริงอย่างนั้น ในอุตตกรร คติในอุตตกรร ติดปิ่นฉลากในทุกนิบาต อัฐคูณนิภาย พระผู้พระภาค ได้ตรัสปฐมสูตรไว้ว่า ภิกษุทั้งหลาย สันถาร ๒ ประการแลนี้ ๒ ประการอะไรบ้าง ? คือ อามิส-สันถา…

บทความนี้อธิบายแนวคิดเกี่ยวกับการสังเกตุดูและความไม่ประมาทในธรรม มีการระบุถึงสันถาร ๒ ประการ คือ อามิสสันถาร และ ธัมมสันถาร ที่พระผู้ประภาคตรัสไว้ในปฐมสูตร นอกจากนี้ยังพูดถึงการปกปิดโทษของตนและของผู้อ

…. ชมมปฏิสันถาร ๑. บุคคลบางคนใน โลกนี้เป็นผู้ตอนรับด้วยอามิสปฏิสันถารบ้าง ด้วยธรรมปฏิสันถารบ้าง ขี้ พระผู้พระภาคตรัสว่า ปฏิสันถาร" ๑๑ อภิรมุล ๑๔/๑๓๓๓.

เนื้อหาเกี่ยวกับปฏิสันถารที่มีสองประเภทคือ อามิสปฏิสันถารและชมมปฏิสันถาร การประยุกต์ใช้ธรรมะในชีวิตประจำวัน สรุปการสนทนาในเรื่องต่างๆ ของพระพุทธเจ้าและความหมายในบทคำสอน รวมถึงการประกอบความเข้าใจในธรรม

…รดกนี้นี่แปล เล่ม ๔- หน้า 31 คุณวุฒนะ บรรดาคุณแตมบุคคล ๓ จำพวกนั้น บุคคลผู้เจริญวัย สมบูรณ์ ด้วยคุณ พระผู้พระภาค ทรงประสงค์ว่า วุฒนะ ในบทว่า วุฒนะ นี้ บวว่า อปมาณติ คือ ย่อมบดบังด้วยอารมณ์อั้นธรรม. สองบทว่า ธรรมส…

บทพูดถึงความหมายของคำว่า วุฒนะ รวมถึงความสำคัญของคุณธรรมในชีวิตมนุษย์ โดยเน้นว่าบุคคลที่เจริญวัยจะได้รับการสรรเสริญและความสำเร็จในชีวิต การสื่อสารถึงการเกิดในสวรรคต์และการประพฤติที่ดี นอกจากนี้ยังมีกา

… แม้ ตัวเอง ได้รับทุกข์คือความตาม ด้วยสามารถแห่งความเป็นผูมานะ กระด่าง ด้วยประการฉะนี้ เพราะเหตุนี้ พระผู้พระภาค เมื่อจะ ทรงแสดงธรรมแก่ภิณฑ์หลาย จิรัสว่า " อันสุภังจิ้งจอก มีมะกระด่าง มีความต้องการ ด้วยบริวาร ถึง…

บทความนี้กล่าวถึงการทำเนื้อแห้งซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์การดำรงชีวิตของมนุษย์ ในขณะที่เสนอความเชื่อมโยงระหว่างความเป็นผู้นำและการมีบริวาร มันสื่อถึงแนวคิดเกี่ยวกับอำนาจและความสำคัญของการมีบริว

…ด่อ ตน กล่าวคือความไม่กระด้าง ซ้ำว่า เป็นมงคล เพราะเป็นเหตุให้ ได้คุณมีศีลเป็นต้น. เพราะเหตุนี้นั้น พระผู้พระภาค จึงตรัสไว้ใน

บทนี้กล่าวถึงบทเรียนจากการเป็นผู้มีอ่อนน้อม ซึ่งถือเป็นมงคล และเป็นเหตุให้เกิดคุณธรรมในชีวิต ในขณะเดียวกันก็ชี้ให้เห็นถึงความอวมงคลที่อาจเกิดจากการกระทำที่หยาบคาย การวิเคราะห์แสดงให้เห็นว่าความอ่อนน้อ

…งในวารบาริโก ยงอัดภาพให้เป็นไปด้วยปัจจัย ๕ นั่น ที่หาไม่ดี ซึ่งทายถอยแล้ว โดยเหตุหรือไม่เหตุพิจารณะ พระผู้พระภาค ตรัสว่า ผู้สันโดษด้วยปัจจัยของตน. ปัจจัย ๔ ใด ย่อมเป็นของอัตตาได้แล้ว คืือมือแก่ตน ปัจจัย ๔ นั้น ชื…

บทความนี้กล่าวถึงความสันโดษ ซึ่งเป็นคุณธรรมที่สำคัญในพระพุทธศาสนา โดยเน้นหลักการพื้นฐานว่า ความสันโดษเกิดขึ้นจากการยินดีในปัจจัยที่มีอยู่และความพอใจในสิ่งที่ตนเองมี การศึกษาถึงองค์ประกอบของสันโดษและบท

…ด้วย มุ่งพระกินบูชารเป็นใหญ่เท่านั้น ดังนี้ ก็เป็นเนียมก่อนนั้นเเต่ เมื่อมีคำถามว่า 'ก็เพราะเหตุไร' พระผู้พระภาค เมื่อทรง แสดงสีณโดในปัจฉะ ในสีณคติสุดนี้ จึ่งไม่ทราบจัดสีณโดยในคลิน- ^_^ ปัจจัยเข้าไว้? พระอรฺธภาวะ…

…หาในมังคลติภาคนี้กล่าวถึงการแสดงปัญญาปฏิทาและสีณโดในปัจฉะ ซึ่งสามารถนำความรู้ไปใช้ในบิณฑบาตได้ โดยมีพระผู้พระภาคตรัสถึงความสำคัญของอริยวงศ์และการปรา*ษณาที่ไม่ควรทำในสถานการณ์ต่างๆ เน้นประการที่ทำให้เข้าใจว่าสันโด…

…ดำริขึ้น เพราะความไม่รู้ประมาณในการรับ เหตุนี้ บุคคลผู้เป็นฤาษีหก พึงเป็นผู้ร้อนประมาท เพราะเหตุนี้ พระผู้พระภาค เมื่ออธิษฐานแสดงธรรมแก่ภิกษุทั้งหลาย จึงตรัสไว้ใน ปฏิญาณหกสูตร - ในเทวสมวาร ในเอกธรรมบาลี ในเอกนิบา…

…าวถึงปัญหาความไม่ประมาณของภิกษุผู้มีความปรารถนามาก ซึ่งอาจนำไปสู่ความไม้แน่นอนในการรับรู้และปฏิบัติ พระผู้พระภาคได้แสดงธรรมแก่ภิกษุทั้งหลายเพื่อให้เข้าใจถึงการรับมือกับความปรารถนานั้น โดยใช้ปฏิญาณหกสูตรและอรรถกถา…

…ภา เหมือน อุปป ศัพท์ในประโยคเป็นต้นว่า อุปปาโภ อุปปตโภ. เหตุนั้น ท่านจึงกล่าวว่า อันอุตุสม เป็นอยู่ พระผู้พระภาค ภาคทรงหมายอาภาวามไม่มีแห่งอาพาร อันต่างด้วยอาพานมีโรคตาโร ในท้องเป็นต้น ซึ่งปรากฏในโลก จิ่งรำว่า อุ…

ประโยคนี้กล่าวถึงคำสอนในพระพุทธศาสนาที่ไม่ให้กล่าวถึงพระเจ้านาภในแง่ลบ และเน้นความสำคัญของความมักน้อย ในการที่บุคคลมีความปรารถนาในสิ่งต่าง ๆ ซึ่งอาจส่งผลต่อจิตใจของผู้คน การเข้าใจและการไม่ปรารถนาในปัจ

…ุญนยนี้ พึงถือเอาเนื้อความ ด้วยคำเป็นต้นอย่างนี้ว่า เพื่อความไม่พินาค." [๒๕] ก็พระอรหันต์ทั้งหลาย พระผู้พระภาคตรัสหมายเอาความเป็นผู้สันโดษ และความเป็นผู้ไม่สันโดษ ในปัจจัยมีวิริยะเป็นต้น อนุตรษาถิ่นนี้ว่า "อนุฏ…

ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงความหมายของการเป็นผู้สันโดษและไม่สันโดษตามพระธรรมที่พระพุทธเจ้าตรัสสอน โดยเฉพาะในบริบทของสัตว์ธรรมและคุณธรรมต่างๆ ที่สัมพันธ์กับการบรรลุถึงพระอรหันต์ ทั้งนี้เนื้อหาที่กล่าวมีการ

…กตัญญุตุ นั้น ย่อมเป็นผู้หาได้งอก. เพราะเหตุนี้ นิในสมุทรา แห่งตัปนิยาศ์ ในทุกบริบูรณ์ อังคุตตรณายะ พระผู้พระภาค จึงตรัสว่า "ภิภูทั้งหลาย บุคคล ๒ จำพวกนี้ หาได้งอกในโลก, ๒ จำพวกนั้น ใครบ้าง? คือ บุคคลผู้บูชาพระอุ…

บทความนี้นำเสนอเรื่องราวของความกตัญญูในตัวบุคคลและสิ่งสำคัญของการอุปการะในชีวิต ตามพระธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า ที่กล่าวว่าความกตัญญูนั้นทำให้บุคคลงอกงามในโลก และการระลึกถึงอุปการะของผู้อื่น นำไปสู่การส

…างนั้น ก็ในคำว่า สัญญา กโรติ นี้ แม้นือความเว้นจาก วิช ศัพท์ ก็ถูกอย่างนั้นเหมือนกัน เพราะฉะนั้น พระผู้พระภาค ผู้เป็นพระยา นกแก้ตา เมื่อจะทรงแสดงธรรมแก่พราหมณ์ผู้โกสียโคตร จึงตรัสไว้ในการบรรพก่า " โกษะ นกทั้ง…

เนื้อหาในบทนี้เสนอถึงความสำคัญของคำว่า 'สัญญา กโรติ' และการเลี้ยงดูของบิดามารดาที่สอดคล้องกับคำสอนของพระผู้เป็นพระยานกแก้ตา การเลี้ยงดูบุตรในบริบททางศาสนาและการรับรู้ถึงความสำคัญของอุปการะที่บิดามารดา

…นอรรถกถาคำานสูตร ในติฏิวรรคน ปูฏ- ปิณฑานาสน์ ในคินิมาวิ องค์ครุณิยๅ ท่านกล่าวไว้ว่า "กรรมกล่าว ธรรม พระผู้พระภาค ทรงอนุญาไหวเดือนหนึ่ง ๑ ครั้ง." ชื่อว่า วรรค ๕ ในอรรถกถาคำานสูตรนั้น ได้แก่ วันอุโปสถ โดยปกติ ๕ วัน…

บทความนี้เสนอการศึกษาเกี่ยวกับมังคลัตถกิจและความหมายของคำว่า ปรปูฏกิจ ที่เกี่ยวข้องกับการสอบถามและการพิจารณาธรรม โดยอ้างอิงถึงอรรถกถาต่างๆ ที่กล่าวถึงการถามและการพิจารณาธรรมที่บรรดาภิกษุควรทำเพื่อความ

… - มงคลคำที่มีในเล่ม ๔ - หน้า 150 สมจริงดังที่ท่านว่าไว้ในถวายฎีกาสูตรว่า "ได้นิว่า ในกาลก่อน เมื่อพระผู้พระภาคยังไม่ทรงอุบัติิดดีทรงอุบัติแล้ว แตยังไม่สดับปรีภิทิพพากดี ท่านมีกำหนดดีที่ & ไว้อย แต่อยู่เมื่อพระผ…

บทความนี้ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการฟังธรรมภายในบริบทของวันสำคัญในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งวันปัญญูจิตตา ซึ่งถูกรวมไว้ในสูตรกรรมกาถภิษฐานและการจัดการในวันต่าง ๆ ของเดือน ทั้งนี้การฟังธรรมในวันปั

…ากฏ เพราะไม่เป็นไป ด้วยสามารถปัจจัยอัน เป็นสำคัญ แม้โพชงค์ที่เกิดขึ้นด้วยสามารถปัจจัยอันส่วนเสมอกัน พระผู้พระภาค ย่อมตรัสว่า "ในสมัยนั้น ย่อมถึงความเจริญเต็มที่ เพราะเป็นไปด้วยสามารถถึงกันให้สำเร็จ." [ อานิสงส์อา…

บทความนี้กล่าวถึงการฟังธรรมเป็นเหตุสำคัญที่นำไปสู่ปีติและปัญญาในพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นว่าการมีความปีตินั้นส่งผลต่อความเจริญในจิตใจและสามารถนำมาซึ่งอานิสงส์ที่ดี การฟังธรรมทำให้เกิดการตระหนักรู้ถึง