ความหมายและอรรถกถาในบทแห่งมังคลัตถี : หน้า 164/174

ประโยค - มังคลัตถีเป็นคือเล่ม ๕ หน้า ๑๖๔ [ แก่บท อปราชิต ] ในอรรถกถา ชื่อ กังวาสิรณี ท่านกล่าวว่า "สองบทว่า ปราชิโก โทติ ว่ากว่า ย่อมเป็นผู้ฆ่าแล้วสักเว้นคือ ถึง ความปราชัย." มิควรดังว่าศรีนั้นว่า "ปราชิต ศัพท์ ท่านไวว่า ปราชิโก โหติ ดังนี้ เพราะฤทธีอุปสรรค และเพราะเอา ต อักษร เป็น ค อักษร." เพราะฉะนั้น ในบทว่า อปราชิต แม้นี้ คำพูดที่ท่าน กล่าวว่า บทว่า อปราชิต แปลว่า ถึงความไม่พ่ายแพ้ ดังนี้ ก็ถูก เหมือนกัน. [ แก้บท สุพทธุกค คำหลัง ] [๒๐๙] บทว่า สุพทธุก คือนโลกนี้และโลกล้าน และใน ที่ยืนจงกรมเป็นต้น. [ แก้บท โลสุขติ ] บทว่า โลสุขติ แปลว่า สวัสดิ ลงนิทัศดาม. ด้วยเหตุนี้ ในอรรถกถา ท่านจึงกล่าวว่า "ถิ่นคิด (อนุสิก) ในบทว่า โลสุขติ นี้ พระผู้พระภาคตรัสไว้เพื่อสรรคในกรมทรงนิทัศดาม." [๒๑] ก็อีกท่านอาจกล่าวว่าในบทว่า โลสุที นี้ว่า เพื่อทรง ร่ายฉันท์ ว่าเพื่อทรงราษพฤทธิ์ และเพื่อวัดง่าย ดังนี้ พึงเห็น ว่า "ท่านกล่าวไว้ ด้วยอำนาจอาการสักว่าความประพฤติหลวมไหล." พระผู้พระภาคจะทรงรักษานั่นและพฤติที่ก้ทำไป ทั่งจะทรงทำสนิ-