ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - วิสุทธิมรรคเปล าภาค ๑ ตอนที่ ๑๓๓
เท่านั้น ก็ด้วยอาณาแห่งอัศจรรย์ของสัตว์ที่จะพิสูจน์ได้ด้วยประการอย่างที่กล่าวมานั้นประการหนึ่ง อุปยัง สัตว์เหล่าใดเป็นสัตว์วาวที่จะพิสูจน์ได้ด้วยเทสนานไม่ส่งบและไม่ผิดสองนักอันนี้ ก็ด้วยอาณาแห่งอัศจรรย์ของสัตว์ว่าพวกนั้น ประการหนึ่งด้วย
จริงอยู่ ความมืดในท้ายของในสัตว์ทั้งหลาย ทั้งหลาย อันชั้นแห่งพระสัทธรรมของพระองค์กำจัดแล้ว ย่อมถึงซึ่งความกลาย ไปโดยพลัน ด้วยประการใด ๆ พระองค์ ย่อมทรงประกาศธรรมโดยยิ่งสังเปบ้างผิดตากบ้าง ด้วยประการนั้น ๆ และ
วิจฉัยโดยความมีเพียงนั่นในสัตว์ทั้งหลาย นับแล้วพิจารณาดังกล่าวมานี้
[โดยการนับ (จำนวน)]
ข้อว่า โดยการนับ (จำนวน) ความว่า อันดับแรก จักญ
๑. มหูฏีกว่า นับเทศนา และอายตนเทศนา เป็นเทศนาสังสังเป อื่นทรเทศนา เป็นเทศนาพิเศษ เพ่งเทศนา ๒ อย่างนั้น ธาตุเทสนั้น ก็เป็นเทนเทไม่ส่งเปบ ไม่ผิดพากนัก ออกอย่างหนึ่ง ธาตุเทสนั้นก็กล่าวในอภิธรรม หรือในสุดต้นภาย เห็น เป็น เทศนาสังเปน ส่วนธาตุเทศกที่พึงแสดงด้วยอาณาจารฏพุ่งหลาย มีอาการก็เป็นต้นมือเนกะฏนานาธาตุเปนที่สูง เป็นเทนเทผิดสานัก เพ่งธาตุเทสนาน ๒ อย่างนั้นแล้ว ธาตุเทสนั้นก็เป็นเทนเทไม่ส่งเปบไม่ผิดสานัก
๒. สงฺฆมเวโทวิทุ ท่านเรียงไว้นหน้า วิจิ ชวนให้เห็นว่าเป็นบทวิเศษของวิจัย แต่งความเป็นไปไม่ได้ ในนที่นี้เปนวิสาสะของ ตน ได้ความดี ส่วนปัญหาเขา เหตุปไล ลิงติงไม่เสมอกันแน่ ? ข้อนี้อะไรวิปลาสไปางหรือเปล่า ไมทราบได้ แต่ว่า ดม นั่นเป็นใสสองสิง คือตื่นบัง ก็ให้ นบุ ก็ได้.