พระโยค : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 11 / 15

…หารในความ ข้อนี้ ความหมายรู้อันเกิดขึ้น โดยที่ถือเอาอาการที่ปฏิกูลในอาหารนั้น ชื่ออาหาเรปฏิกูลสัญญา พระโยคาวจรผู้ใคร่จะเจริญอาหารเรปฏิกูลสัญญา นั้น พึงเรียนเอากรรมฐานได้แล้ว (จำไว้) มิให้ผิดจากที่เรียกมา แม…

บทนี้กล่าวถึงความเข้าใจในกพฬิงการาหารที่มีภัยเฉพาะในประเด็นต่างๆ ของอาหาร ผ่านการสื่อสารด้วยพระโอวาท ทั้งยังชี้แนะแนวทางในการพิจารณาความปฏิกูลในอาหาร ๔ ประเภท เช่น ของกิน ของดื่ม และอื่นๆ โดยยกตัวอย่า

…ต-ปฏิกูลโดยการเกิดไป ใน ๑๐ บทนั้น บทว่า "คมนโต - โดยการเดินไป " นั้น ความว่า ความปฏิกูลโดยการเดินไป พระโยคาวจรพึงพิจารณาเห็น โดยนัยดังนี้ว่า "อันบรรพชิตในพระศาสนาที่ขึ้นชื่อว่ามีอา าที่ขึ้นชื่อว่ามีอานุภาพม…

เนื้อหาเกี่ยวกับหลักการทางธรรมที่พระโยคาวจรต้องพิจารณาในชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะหลักการที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติตนเพื่อความบริสุทธิ์และการรั…

…ธอจำต้องเหยียบ ย่ำด้วย จำต้องเจอด้วย จำต้องได้กลิ่นด้วย ก็เพราะอาหารเป็นเหตุ ความปฏิกูลโดยการเดินไป พระโยคาวจรจึงเห็นลงดังนี้เถิดว่า "โอ ! ปฏิกูลจริงนะพ่อ อาหาร (นี้) " ฟังดูพิลึกพิลั่น หมู่บ้านอะไร มีกระทั…

ในบทนี้พูดถึงการเดินทางของผู้ที่ประสบกับทางที่มีปัญหาในหมู่บ้าน ซึ่งเต็มไปด้วยซากสัตว์และกลิ่นที่ไม่พึงประสงค์ ผู้เดินทางต้องเผชิญกับอุปสรรคมากมาย เช่น ตอไม้ หนาม และซากต่างๆ เมื่อเข้าใกล้หมู่บ้าน พวก

…ต้องทนด้วย ตั้งแต่เข้าสู่หมู่บ้าน จนกระทั่งออกไป ก็เพราะอาหารเป็นเหตุโดยแท้ ความปฏิกูลโดย การแสวงหา พระโยคาวจรจึงเห็นลงดังนี้เถิดว่า "โอ ! ปฏิกูล จริงนะพ่อ อาหาร (นี่) " (ปริโภคโต - ปฏิกูล โดยการบริโภค] (คว…

เนื้อหานี้กล่าวถึงความปฏิกูลที่เกิดขึ้นจากการบริโภคอาหารและผลกระทบที่มีต่อพระภิกษุเมื่อมีการสัมผัสอาหาร โดยสิ่งเหล่านี้รวมถึงความรู้สึกของความละอายในการบริโภคที่มาจากการแสวงหาอาหารที่อาจก่อให้เกิดปัญห

… หาสัตว์ (คือวิญญาณ) มิได้ เป็นของเหลว มีอาการซึมซาบ ได้ เป็นอาโปธาตุ ด้วยประการฉะนี้" [เตโชโกฏฐาส] พระโยคาวจร ครั้นยังมนสิการให้เป็นไปในปฐวีโกฏฐาส และ อาโปโกฏฐาสทั้งหลาย มีผมเป็นอาทิ ดังกล่าวมานี้แล้ว จึงย…

เนื้อหานี้กล่าวถึงความไม่มีอัตตาในร่างกาย โดยเปรียบเทียบกับน้ำมูตรในกระเพาะปัสสาวะและหม้อดินที่อยู่ในหลุมโสโครก แสดงให้เห็นว่าธาตุทั้งหลายไม่มีความคิดหรือการรับรู้เกี่ยวกัน จึงไม่มีวิญญาณอยู่ในร่างกาย

…า (จาก อัตตตา) หาสัตว์ (คือวิญญาณ) มิได้ มีอาการกระพือไปมา เป็น วาโยธาตุ" ธาตุทั้งหลายย่อมจะปรากฏแก่พระโยคาวจรนั้น ผู้มีมนสิการเป็น ไปอย่างนี้ เมื่อเธออาวัชนาการไป มนสิการไปซึ่งธาตุเหล่านั้น แล้ว ๆ เล่า ๆ อ…

เนื้อหานี้อธิบายถึงร่างกายและธาตุต่างๆ ที่มีอยู่ในนั้น ซึ่งไม่มีความคิดและเป็นอัพยากฤต เพื่อให้พระโยคาวจรเจริญกรรมฐานได้อย่างถูกต้อง โดยใช้การกำหนดลักษณะของธาตุทั้งสี่ในโกฏฐาสเพื่อช่วยในการฝึกปฏิบัติ ร…

…่ซึมซาบได้ในโกฏฐาส ๖ นั้นแหละว่า ธาตุน้ำ จึง กำหนดเอาลักษณะทีร้อยในโกฏฐาส ๖ นั้นแหละว่า ธาตุไฟ เมื่อพระโยคาวจรนั้นกำหนดไปอย่างนั้น ธาตุทั้งหลายย่อมจะ ปรากฏ อุปจารสมาธิย่อมจะเกิดขึ้นแก่เธอผู้อาวัชชนาการไป มน…

เนื้อหาฉบับนี้ว่าด้วยการกำหนดลักษณะของธาตุทั้งสี่ตามหลักอนุญาตในวิสุทธิมรรค โดยจำแนกธาตุลม ธาตุดิน ธาตุน้ำ และธาตุไฟ ผ่านการพิจารณาในโกฏฐาส และการเกิดอุปจารสมาธิในการปฏิบัติธรรม โดยให้ผู้ปฏิบัติได้เรี

…ัน) อสมนุนาหารโต ปจฺจยวิภาคโต โดยไม่มีความคิดคำนึง โดยจําแนกปัจจัย [โดยความแห่งคำ] ในอาการเหล่านั้น พระโยคาวจรผู้เมื่อจะมนสิการ โดยความแห่ง คำ พึงมนสิการโดยความแห่งคำตอบที่แปลกกันและเสมอกันอย่างนี้ (โดยแปลก…

…ปฐวี, อาโป, เตโช และวาโย ที่ถูกจัดกลุ่มตามคุณลักษณะและคุณสมบัติในบริบทของทุกข์และการตีความทางปรัชญา พระโยคาวจรได้ชี้ให้เห็นถึงความสัมพันธ์ของธาตุและทุกข์โดยการแยกแยะลักษณะของธาตุตามคุณสมบัติทั้งในด้านที่เหม…

…่งธรรม ๑๐ กับ ชีวิตนทรีย์และภาวะบ้าง แต่ก็คงนับว่า เป็นปฐวีธาตุ อาโปธาตุ โดย อำนาจแห่งลักษณะที่เด่น พระโยคาวจรจึงมนสิการ โดยกลาปดังกล่าว มาฉะนี้ [โดย (ย่อยให้) เป็นจุณ] ข้อว่า "โดยเป็นจุณ" มีพรรณนาว่า ก็และ…

บทความนี้พูดถึงอาการ ๑๒ ตามแนวคิดของวิสุทธิมรรค ซึ่งอธิบายถึงธรรม ๘ ที่รวมกันเพื่อสร้างความสมมติในคำว่า "ผม" และการทำงานของธาตุทั้ง ๔ ในสรีระมนุษย์ โดยเน้นเรื่องการทำงานร่วมกันระหว่างปฐวีธาตุ อาโปธาตุ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 61 * และภาพชายเป็นต้น ดังนี้แล ฉะนี้ พระโยคาวจรจึงมนสิการโดย (ย่อมให้) เป็นจุณ ดังกล่าวมา [โดยอาการมีลักษณะ] ข้อว่า "โดยอาการมีลักษณะเป็นต้น" ม…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการสอนของพระโยคาวจรเกี่ยวกับธาตุทั้งสี่ โดยแบ่งออกเป็นสามข้อ ว่าด้วยลักษณะ รส และเครื่องปรากฏของแต่ละธาตุ ได้แก่ ปฐ…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - - หน้าที่ 62 [โดยสมุฏฐาน] ข้อว่า "โดยสมุฏฐาน" มีพรรณนาว่า พระโยคาวจรจึงมนสิการ โดยสมุฏฐานอย่างนี้ว่า โกฏฐาส ๔๒ มีผมเป็นต้น ที่พระผู้มีพระ ภาคเจ้าทรงแสดงไว้ โดยทรงแส…

เนื้อหาเกี่ยวกับการพรรณนาคำว่า 'โดยสมุฏฐาน' ในวิสุทธิมรรค แสดงให้เห็นว่าโกฏฐาสมีหลายประเภทและอธิบายถึงชนิดต่าง ๆ ของสมุฏฐาน ได้แก่ อาหารใหม่ อาหารเก่า และองค์ประกอบอื่น ๆ เช่น น้ำตา เหงื่อและลมหายใจ โ

…ความเป็นอันเดียวกัน โดยที่เป็นรูป เป็นมหาภูต เป็น ธาตุ เป็นธรรม และเป็นของไม่เที่ยงเป็นต้น ดังนี้แล พระโยคาวจร พึงมนสิการโดยความต่างกันและความเป็นอันเดียวกัน ดังกล่าวมาฉะนี้ ๑. สลักขณธารเณน จ ในมหาฎีกาเป็น …

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงความหมายของธาตุทั้งหลายว่ามีความเป็นใหญ่และเป็นของจริง อธิบายว่าธาตุเป็นสิ่งที่กำหนดได้ด้วยความพยายามอันยิ่งใหญ่ และเป็นที่ตั้งของทุกข์ในรูปแบบต่างๆ ธาตุจึงมีคุณสมบัติเป็นของไม่เที

…อินทรีย์ ทั้งหลาย มีอิริยาบถ มีสมุฏฐานสี่ (ส่วน) ธาตุภายนอกมีประการ ตรงกันข้ามกับธาตุในที่กล่าวแล้ว พระโยคาวจรจึงมนสิการ โดย ความแปลกกันแห่งธาตุภายในกับธาตุภายนอก ดังกล่าวมาฉะนี้ [ความรวมเข้าด้วยกัน] ข้อว่า…

มีการกล่าวถึงความแตกต่างระหว่างธาตุภายในและภายนอก โดยเฉพาะความสัมพันธ์ระหว่างปฐวีธาตุและความเป็นปัจจัยช่วยกันของธาตุต่างๆ ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญในการทำความเข้าใจเกี่ยวกับวิญญาณวัตถุรวมถึงอินทรีย์ทั้งหลา

…ตุเป็นที่ตั้งแห่งเราทั้งหลาย จึงเป็นปัจจัย (ของเราทั้งหลาย) " ดังนี้ไม่ นัยในธาตุทั้งปวงก็ดุจนัยนี้ พระโยคาวจร พึงมนสิการ โดยไม่มีคิดคำนึง ดังกล่าวมาฉะนี้ [ความจำแนกปัจจัย] ข้อว่า "โดยจำแนกปัจจัย" นั้น มีพร…

เนื้อหาอธิบายเกี่ยวกับการจำแนกปัจจัยของธาตุต่างๆ โดยเน้นที่กรรมนั้นเป็นปัจจัยหลักที่มีอิทธิพลต่อธาตุ รวมถึงบทบาทของจิต อาหาร และฤดูในการเกิดขึ้นของธาตุแต่ละชนิด การอ้างอิงถึงบทความทางพระพุทธศาสนาในเรื

…อันวาโยธาตุช่วยแล้ว เป็นปัจจัยแห่งการ ยกขึ้น วาโยธาตุอันเตโชธาตุช่วยแล้ว เป็นปัจจัยแห่งการแกว่งไกว๒ พระโยคาวจรจึงมนสิการ โดยจำแนกปัจจัย ดังกล่าวมาฉะนี้ [ธาตุววัฏฐานให้สำเร็จอุปจารสมาธิ] แม้เมื่อพระโยคาวจรมน…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างธาตุทั้ง 4 ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการสร้างอุปจารสมาธิของพระโยคาวจร ในแต่ละธาตุอธิบายถึงปัจจัยที่สนับสนุนฟังก์ชันต่าง ๆ อย่างละเอียด โดยเฉพาะความสัมพันธ์ระหว่างปฐว…

…ได้ช่องที่จะได้กำเนิดเกิดมาเป็นคน มีอัตภาพ จิตใจสติปัญญาสมบูรณ์พอ แม้เพียงจะทำอุปจารสมาธิให้เกิดได้ พระโยคาวจรผู้นี้มีบุญ ได้ช่องมาเกิดเป็นคนมีอัตภาพสมบูรณ์ และยินดีในโยคภาวนา จนสามารถทำอุปจาร สมาธิให้เกิดข…

ในบทนี้กล่าวถึงการเจริญฌานธรรมและการมีวิปัสสนาเป็นอานิสงส์ ทั้งการเจริญอัปปนาสมาธิและการทำวิปัสสนา โดยสมาธิถือเป็นปทัฏฐานหลักที่นำไปสู่การรู้ตามความเป็นจริง พระผู้มีพระภาคเจ้าได้สอนให้ภิกษุทั้งหลายพึง

…ที่การเจริญสมาธินี้ ข้าพเจ้าได้กล่าวไว้ว่า มีอภิญญา เป็นอานิสงส์ ด้วยอำนาจแห่งโลกิยอภิญญาทั้งหลายใด พระโยคีผู้ได้ จตุตถฌานในกสิณทั้งหลายมีปฐวีกสิณเป็นต้นแล้ว ควรทำโยคะ (ต่อไป) เพื่อยังอภิญญาทั้งหลายนั้นให้ถ…

ในบทนี้กล่าวถึงการเจริญสมาธิซึ่งเสริมสร้างอภิญญาและอานิสงส์จากการทำโยคะ เพื่อให้ผู้ปฏิบัติสามารถเข้าถึงจตุตถฌานและอบรมปัญญาได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยการทำสมาธิที่มีอานิสงส์จะช่วยให้การพัฒนาปัญญาเกิดขึ้

…ก่กุลบุตรทั้งหลายผู้ได้บรรลุ สมาธิในจตุตฌานแล้ว (จิตตปริทมนวิธี - วิธีฝึกฝนจิต ในโลกิยอภิญญา ๕ นั้น พระโยคีผู้เป็นอาทิกัมมิกะ (แรกทำ) ใคร่จะทำอิทธิวิกุพพนะ (การทำฤทธิ์ต่าง ๆ ) มีฤทธิ์คือ เป็นคนเดียว (อธิษฐา…

ข้อความดังกล่าวในวิสุทธิมรรคแสดงถึงความรู้เกี่ยวกับการตายและการเกิดใหม่ของสัตว์ โดยอ้างอิงถึงการพัฒนาจิตที่บริสุทธิ์ซึ่งสามารถนำไปสู่การบรรลุฤทธิ์หลายประเภท เช่น การเป็นคนเดียวหรือหลายคนได้ ซึ่งการทำส

…ามประกอบชอบ ในกิจนั้นๆ เป็นปัจจัย [๑ อธิฏฐานาอิทธิ] ในฤทธิ์เหล่านั้น ฤทธิ์ที่ท่านแจกแจงแสดงไว้ว่า "(พระโยคี) โดยปกติเป็นคนผู้เดียว (แต่) นึกให้เป็นคนมาก จำนวน ๑๐๐ ก็ดี จํานวน ๑,๐๐๐ ก็ดี จำนวน ๑๐๐,๐๐๐ ก็ดี ค…

…าอิทธิ, และอื่นๆ ซึ่งอธิบายถึงการสำเร็จต่างๆ โดยเฉพาะความสามารถในการอธิฏฐานให้เกิดขึ้น โดยยกตัวอย่างพระโยคีที่ใช้ญาณในการอธิฏฐานเพื่อเปลี่ยนแปลงตัวเองหรือประจุกันในจำนวนมาก ข้อมูลนี้มาจากวิสุทธิมรรคที่ช่วยใ…

…ยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 101 [๒ วิกุพฺพนาอิทธิ] ฤทธิ์ที่ (กล่าว) มาโดยพระบาลีว่า "พระโยคีนั้น ละเพศปกติ (ของตน) แล้ว แสดง (เป็น) เพศเด็กก็ดี แสดง (เป็น) เพศนาค ก็ดี ฯลฯ แสดง (เป็น) กระบวนท…

บทความนี้กล่าวถึงฤทธิ์ต่างๆ ที่พระบาลีบรรยายถึง โดยเฉพาะวิกุพฺพนาอิทธิ ซึ่งรวมถึงการเปลี่ยนแปลงร่างกายและการแสดงเพศต่างๆ ที่โยคีสามารถกระทำได้ นอกจากนี้ยังมีมโนมยาอิทธิ ที่เกี่ยวข้องกับการสร้างร่างกาย