หน้าหนังสือทั้งหมด

วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - ลำดับขันธ์และการระลึกปุพเพนิวาส
181
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - ลำดับขันธ์และการระลึกปุพเพนิวาส
…่านเหล่านั้นมีเท่านี้ แต่สำหรับพระพุทธเจ้าทั้งหลายหามีกำหนด (กาล) ไม่ [ความสามารถในการระลึกต่างกัน] อนึ่ง เดียรถีย์ทั้งหลาย ระลึกได้แต่ลำดับขันธ์ ไม่อาจปล่อย ลำดับ มาระลึกโดยจุติปฏิสนธิได้ เพราะการก้าวลง (…
บทความนี้นำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับการระลึกปุพเพนิวาสในบุคคลต่างๆ โดยแยกประเภทเป็น 6 ประเภท รวมถึงเดียรถีย์และพระอสีติมหาสาวก โดยชี้ให้เห็นว่าสามารถระลึกได้ในระยะเวลาที่แตกต่างกัน อธิบายถึงความสามารถในการ
ความเข้าใจเกี่ยวกับขันธ์และการเกิดใหม่ในพระพุทธศาสนา
182
ความเข้าใจเกี่ยวกับขันธ์และการเกิดใหม่ในพระพุทธศาสนา
…แปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 182 ตรงที่ ๆ ต้องประสงค์ ย่อมไม่มีแก่เดียรถีย์เหล่านั้นผู้เป็นดังคน ตาบอด อนึ่ง คนตาบอดทั้งหลาย ไม่ปล่อยไม้เท้าเที่ยวจึงเดินไปได้ ฉันใด เดียรถีย์เหล่านั้นก็ไม่ปล่อยลำดับแห่งขันธ์เ…
เนื้อหาในบทนี้เน้นถึงการเรียนรู้และการระลึกถึงขันธ์และการเกิดใหม่ในพระพุทธศาสนา โดยเปรียบเทียบกับคนตาบอดที่ต้องอาศัยไม้เท้าในการเดินและการระลึกถึงลำดับของขันธ์ เหล่าสาวกเมื่อระลึกถึงขันธ์จะมีวิธีการที
การเจริญฌานในเทวโลกและการเกิดในพรหมโลก
192
การเจริญฌานในเทวโลกและการเกิดในพรหมโลก
… สัตว์แม้ทั้งปวงย่อมเกิดในพรหมโลกได้ ด้วย อำนาจฌานที่ตน (ไป) ได้ในเทวโลก ดังนี้แล [เกิดสูรย์ ๗ ดวง] อนึ่ง ต่อแต่ฝนขาด ล่วงกาลไปนานไกล สูรย์ดวงที่ ๒ ก็เกิด ปรากฏขึ้น จริงอยู่ ข้อนี้พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัส…
บทความนี้ว่าด้วยการทำบริกรรมในวาโยกสิณซึ่งนำไปสู่ฌานในเทวโลก และการเกิดในพรหมโลกโดยอำนาจของฌานที่สัตว์แต่ละตัวได้ในเทวโลก โดยไม่มีสัตว์ใดที่ปราศจากกรรมที่ดี เช่นเดียวกับการเกิดในสุริยเทพบุตร เกี่ยวกับ
การเกิดดวงจันทร์และดวงนักษัตร
197
การเกิดดวงจันทร์และดวงนักษัตร
…ิดปรากฏขึ้น จำเดิมแต่นั้น กลางคืนกลางวันก็รู้กันขึ้น และเดือน กึ่งเดือน ฤดู ปี ก็รู้จักขึ้นโดยลำดับ อนึ่ง ในวันที่จันทร์สูรย์เกิดปรากฏขึ้นนั่นเอง” ภูเขาสิเนรุ ภูเขา ๑. เล็งถึงดวงอาทิตย์ซึ่งใหญ่ ๕๐ โยชน์เต็…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเกิดดวงจันทร์และดวงนักษัตรหลังจากที่ดวงอาทิตย์อัสดง มีการกล่าวถึงการยอมรับแสงสว่างจากดวงจันทร์ว่าเป็นสิ่งที่รู้ใจของพวกเขา และชื่อจันทะที่ตั้งให้กับดวงจันทร์ รวมถึงเหตุการณ์ต่างๆ ที
พระโพธิสัตว์และบทบาทในพระราชา
201
พระโพธิสัตว์และบทบาทในพระราชา
…ทั้งหลาย สัตว์ผู้ใดเล่า จึงตำหนิผู้ควรตำหนิ จึงติโทษผู้ควรติโทษ จึงขับไล่ผู้ควรขับไล่ได้ โดยถูกต้อง อนึ่ง เราทั้งหลายจักเพิ่มให้ ซึ่งส่วนแห่งข้าวสาลีแก่สัตว์ ผู้นั้น " ดังนี้ ก็แล ในสัตว์ทั้งหลาย ที่ทำความ…
ในยุคสมัยที่การลักทรัพย์และการพูดเท็จเกิดขึ้น สัตว์ทั้งหลายจึงได้รวมตัวกันเพื่อเลือกผู้ที่ควรได้รับการตำหนิ และเป็นผู้นำ ซึ่งพระโพธิสัตว์ในกัปนี้ได้ถูกเลือกให้รับตำแหน่งเป็นพระราชาผู้มีเกียรติ ด้วยควา
วิสุทธิมรรค ภาค ๒ ตอน ๒
212
วิสุทธิมรรค ภาค ๒ ตอน ๒
…วงนั้น บัณฑิตพึงทราบ (อรรถ) ตาม แนวคัมภีร์ศัพทศาสตร์นั้นเถิด ญาณนั้นชื่อว่าจักษุ เพราะอรรถว่าเห็น ๔ อนึ่ง ชื่อว่าจักษุ เพราะเป็นดังตา เหตุทำกิจของตา (คือเห็น) (ญาณ) จักษุนั้น จัดว่าหมดจด เพราะเป็นเหตุแห่งท…
ในบทนี้มีการอภิปรายเกี่ยวกับญาณที่เรียกว่าจักษุ ซึ่งมีอรรถหมายถึงการเห็นทั้งจุติและอุปบาต และอธิบายถึงความแตกต่างของความเห็นว่าเที่ยงและความเห็นว่าขาดสูญ ข้อคิดที่ได้รับจากบทนี้คือการมีมุมมองที่ชัดเจน
วิสุทธิมรรคแปล: ความเห็นและจักษุในพุทธธรรม
213
วิสุทธิมรรคแปล: ความเห็นและจักษุในพุทธธรรม
…จเห็นแม้ด้วยทิพยจักษุญาณ เพราะขณะเป็นระยะสั้นนิด เดียว และเพราะรูปของสัตว์ลางเหล่าเป็นของละเอียดนัก อนึ่ง รูปรมณ์ของทิพยจักษุเป็น ปัจจุบัน และรูปารมณ์นั้นเป็นปุเรชาตปัจจัย ความเป็นไปแห่งมหรคตธรรมเหล่า ที่จ…
ในวิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ มีการพูดถึงความเห็นที่เกิดขึ้นเมื่อบุคคลได้ล่วงไปจากความเห็นที่ผิด โดยเฉพาะเกี่ยวกับการจุติและอุปบาตของสัตว์ ซึ่งไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยจักษุของมนุษย์ แม้ด้วยทิพยจักษุ การ
การขอขมาในพระพุทธศาสนา
221
การขอขมาในพระพุทธศาสนา
…่ท่านทำการบูชา (ถึงท่าน)" จะอธิบายว่าอย่างไร น่าจะอธิบายว่า พระอรหันต์มิได้ปริพพานบนเตียง ไปทุกองค์ อนึ่ง แม้มีเตียง ล่วงกาลนานไปเตียงก็ผุพังไป เขาก็ทำที่สังเขปว่าเป็นที่ ปรินิพพานของท่านขึ้นไว้ เป็นที่บูช…
บทความนี้พูดถึงการขอขมาในพระพุทธศาสนา การขอขมาแม้จะไม่ได้ขอขมาต่อหน้าท่าน และข้อพิจารณาในการขอขมาท่านอรหันต์โดยเฉพาะเมื่อท่านได้ปรินิพพานไปแล้ว โดยเน้นถึงการทำจิตให้สงบและการประคองจิตอย่างถูกต้อง การบ
วิสุทธิมรรค: การวิเคราะห์มิจฉาทิฏฐิ
223
วิสุทธิมรรค: การวิเคราะห์มิจฉาทิฏฐิ
…น ไม่สละ ทิ้งความเห็นอันนั้น เสียแล้ว ย่อมเป็นผู้ถูกเก็บไว้ในนรก ดุลถูกเขานำ (ตัว) ไปเก็บไว้ฉะนั้น" อนึ่ง โทษอื่นที่ชื่อว่ามีโทษมากกว่ามิจฉา ทิฏฐิหามีไม่ ดังพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ว่า "ดูกรภิกษุทั้งหลาย …
ในพระธรรมที่ถูกกล่าวถึงนี้ กล่าวถึงอันตรายของมิจฉาทิฏฐิ ซึ่งถูกนิยามว่าเป็นแนวคิดที่มีโทษมากที่สุดในการดำเนินชีวิต พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ให้ข้อคิดเกี่ยวกับการไม่ละทิ้งความคิดเห็นที่เห็นผิด และผลที่ตามม
อภิญญา ๕ และอารัมมณฑิกะ ๔
230
อภิญญา ๕ และอารัมมณฑิกะ ๔
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 229 [ปกิณณกกถา] อนึ่ง พระนาถะเจ้าผู้ทรงรู้ขันธ์ ๕ ได้ตรัส อภิญญา ๕ ใดไว้โดยประการดังกล่าวมานี้ แล้ว บัณฑิตได้ทราบอภิญญา ๕…
บทความนี้เสนอการวิเคราะห์อภิญญา ๕ ที่พระนาถะเจ้าตรัสไว้ พร้อมกับการชี้ให้เห็นถึงการจำแนกอารมณ์ในอารัมมณฑิกะ ๔ ซึ่งประกอบไปด้วยหมวดต่าง ๆ อาทิเช่น ปริตตารัมมณฑิกะ มัคคารัมมติกะ และอตีตารัมมณฑิกะ โดยมีจ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
232
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
…231 ลงไปในรูปกาย เมื่อนั้นปาทุกฌานจิต ก็เป็นอารมณ์ที่ได้อุปโยคะ (คือใช้การได้อย่างรูปกาย ?)" ดังนี้ อนึ่ง จัดเป็นอดีตารมณ์ ก็เพราะทำ (ปาทุกฌาน) จิตนั้นแหละ ที่ล่วงไปแล้วคือดับไปแล้ว ให้เป็นอารมณ์ เป็นอนาคต…
เนื้อหาที่กล่าวถึงพระโยคีและการทำอธิษฐาน ซึ่งมีพระมหากัสสปเถระที่อธิษฐานเกี่ยวกับกลิ่นหอม และพระอัสสคุตตเถระที่อธิษฐานให้ได้น้ำนมส้มในเวลาปุเรภัต เนื้อหายกตัวอย่างการที่จิตและการอธิษฐานมีอิทธิพลต่อกรร
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
235
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
…ว่าง แล้วเข้าสู่ห้องใน (ระยะ) ชั่วรูปนั้นปรากฏ ในระหว่างนั้น พึงทราบว่า เป็น (ระยะ) ๑-๒ สันตติวาระ๑ อนึ่ง ภิกษุยืนอยู่ไกล แม้ (มอง) เห็นกิริยาเคลื่อน เห็นกิริยาเคลื่อนไหวมือ และ กิริยาท่าทางในการตีฆ้องกลอง…
บทนี้ในวิสุทธิมรรคอธิบายถึงสันตติปัจจุบันว่าจิตเป็นปัจจุบันในช่วงเวลาสั้นๆ ซึ่งประกอบด้วยสันตติวาระ หมายถึงช่วงที่จิตมีการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไป พร้อมทั้งยกตัวอย่างในการปรากฏของอารมณ์และรูปในการเค
การศึกษาเจโตปริยญาณและปุพเพนิวาสญาณ
239
การศึกษาเจโตปริยญาณและปุพเพนิวาสญาณ
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 238 (กำหนดไว้ด้วย) อำนาจกาล (คือภพ) เป็นอารมณ์ อนึ่ง แม้ใน เพราะมีอารมณ์เดียวกัน ก็อิทธิเท่านั้นย่อมรู้จิตคนอื่นได้ จิตนอกนี้ หารู้ได้ไม่ เปรียบเหมือนจั…
ในบทนี้กล่าวถึงเจโตปริยญาณซึ่งเป็นอำนาจในการรู้จิตของผู้อื่น โดยแสดงว่าจิตนอกไม่สามารถรับรู้ได้ เปรียบเทียบกับจักขุวิญญาณที่เห็นรูปได้เท่านั้น นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงปุพเพนิวาสญาณที่เกี่ยวข้องกับอา
ประโยคแห่งวิสุทธิมรรค - อดีตและญาณ
240
ประโยคแห่งวิสุทธิมรรค - อดีตและญาณ
…ญาณนั้นเป็นญาณมีคติเสมอด้วยสัพัญญุต ญาณในธรรมทั้งหลาย คือขันธ์และสิ่งอันเนื่องด้วยขันธ์ที่เป็นอดีต" อนึ่ง เพราะเหตุที่ในคัมภีร์ปัฏฐานกล่าวไว้ว่า "ขันธ์ทั้งหลานที่ เป็นกุศลเป็นปัจจัยโดยเป็นอารัมมณปัจจัยแห่ง…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการเข้าใจในอารมณ์และญาณในบริบทของวรรณกรรมเรื่อง 'วิสุทธิมรรค' โดยเฉพาะในเรื่องของเจโตปริยญาณ และยถากัมมูปคญาณซึ่งมีความเชื่อมโยงกับอดีตและการปฏิบัติในศาสนา ทบทวนแนวคิดเกี่ยวกับอารมณ์
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 240
241
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 240
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 240 ยถากัมมูปคญาณได้ อนึ่ง ในญาณ ๒ นั้น ขันธ์ทั้งที่เป็นกุศลทั้ที่เป็น อกุศลทีเดียวเป็นอารมณ์แห่งยถากัมมูปคญาณแล ก็แล ปุพเพนิว…
เนื้อหาเกี่ยวกับการศึกษาความหมายของยถากัมมูปคญาณซึ่งเป็นเนื้อหาสำคัญในประเด็นขันธ์ทั้งที่เป็นกุศลและอกุศล เป็นอารมณ์ของญาณ ๒ ได้แก่ ปุพเพนิวาสญาณที่เกี่ยวข้องกับการระลึกถึงขันธ์ทั้งของตนและของคนอื่น ร
ทิพพจักขุญาณและอนาคตังสญาณในพระพุทธศาสนา
242
ทิพพจักขุญาณและอนาคตังสญาณในพระพุทธศาสนา
…ทิพพจักขุญานนั้น เพราะเหตุที่ทำรูปให้เป็นอารมณ์ และรูปเป็น ปริตตธรรม เพราะเหตุนั้นจึงเป็นปริตตารมณ์ อนึ่ง เพราะเป็นไปใน รูปอันมีอยู่ (เฉพาะหน้า) เท่านั้น จึงเป็นปัจจุปันนารมณ์ ในกาลที เห็นรูปอันกำบังมีรูปท…
เนื้อหาว่าด้วยการเป็นไปในอารมณ์ 4 ของทิพพจักขุญาณ ซึ่งประกอบด้วยปริตตารมณ์, ปัจจุปันนารมณ์, อัชฌัตตารมณ์ และพหิทธารมณ์ โดยระบุลักษณะการเห็นรูปและอารมณ์ที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน ขณะเดียวกันก็ได้อธิบายถึงอน
การวิเคราะห์และการอุปมาในบาลี
31
การวิเคราะห์และการอุปมาในบาลี
…ณี สมานและติทฺธิ - หน้า 30 ยสุ โส-หฤทุฉินโน ปริโส มอ ท. ของมรุมใดนาถแล้ว มรุม นั่นชื่อว่ามือขาดแล้ว อนึ่ง ในอัญญูทุพพทิพย์นี่ ในรูปวิเคราะห์ประกอบด้วยอุปมา มีเรีย นิฐรูปามาพุทธพิกษุ วิถีถีวิเคราะห์ต้องประก…
เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายแนวคิดและทฤษฎีการวิเคราะห์ในบาลีไวราณี รวมถึงคำอุปมาและบทบาทของคำในทางพุทธศาสนา เนื้อหานี้ใช้ตัวอย่างเช่น สุจริต เพื่อทำความเข้าใจถึงการใช้คำและการวิเคราะห์รูปประโยค และอธิบาย
วิทยธรรมวาระ ภาค ๓ ตอน ๑
53
วิทยธรรมวาระ ภาค ๓ ตอน ๑
…ลาปนกลาง) เป็นสภาพ จัดเป็นปัญจฐาน เพราะเป็นไปด้วยอำนาจแห่ง สันติระ คตาร่มมะ ปฏิสันฉิ วิวัฏ และอุตติ อนึ่ง อนุคูติวิภาควิญญาณทั้ง ๔ นี้ (ยังแง่) เป็น ๒ เพราะ เป็นนิยตรามณฑ์ มีอารมณ์แน่นอนก็มี และอนิยมตรามัน…
เนื้อหานี้อธิบายถึงจักขุวิญญาณที่เป็นรูปแบบต่างๆ รวมถึงความสัมพันธ์ของมโนวิญญาณธาตุที่มีการรับรู้อารมณ์ ๖ โดยพูดถึงการปฏิบัติและธรรมชาติของมโนวิญญาณ ซึ่งประกอบด้วยโสมขันธ์และอุปบากา พร้อมทั้งอธิบายถึง
ทุกข์ในวิถีธรรม
175
ทุกข์ในวิถีธรรม
…เข้าไป) ต่าง ๆ ทำให้เกิดขึ้น น่าเกลียดน่ากลัว รากตัวหนอนเกิดอยู่ในปลาน่า ขนม บูด และหมูน้ำรำเป็นต้น อนึ่ง สัตว์ที่เกิดอยู่ในท้องมารดานั้น ร้อนอบอุ่นด้วยลมวะ (นำกำเนิด น้ำลี่ง ?) ในท้องของมารดา (เท่ากับ) ถู…
บทความนี้นำเสนอการทำความเข้าใจเกี่ยวกับทุกข์ในมนุษย์ตามแนวพระธรรม โดยมีการอธิบายถึงที่มาของทุกข์ที่เกิดขึ้นตั้งแต่ช่วงเริ่มต้นของชีวิตในครรภ์มารดาและภาพของความทุกข์ที่เกิดจากการเกิดเป็นมนุษย์ ซึ่งมีกา
ลำดับการเกิดอุปาทานตามวิสุทธิมรรค
364
ลำดับการเกิดอุปาทานตามวิสุทธิมรรค
…็นโทษมีสัยใหญ่ เพราะสัมมอโปกับจิตติ๙ คง อุปาทานนอกนี้นับเป็นโทษมีสัยน้อย เพราะสัมมอโปกกับจิตติ ๙ คง อนึ่ง กามุปาทาน นับว่าเป็น
เนื้อหานี้อธิบายลำดับการเกิดขึ้นของอุปาทาน ๕ ชนิด โดยเริ่มจากอัตตามุปปาทานที่เกิดขึ้นก่อน ตามด้วยสีลาพุพุทธานและกามุปปาทาน ที่เกี่ยวข้องกับความเข้าใจในธรรมชาติของชีวิตและการเป็นอยู่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งอ