อรรถกถ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 7 / 42

…่ในความปกครองดูแลของบิดามารดาหรือญาติ 3. หญิงที่ประเพณีหวงห้าม เช่น หญิงที่กฎหมายหวงห้าม หญิงนักบวช อรรถกถาธรรมสังคณี จิตตุปปาทกัณฑ์, มก. เล่ม 75 หน้า 291. 122 DOU บทที่ 7 วิ ธี ก า ร รั ก ษ า ศีล

บทความนี้อภิปรายเกี่ยวกับประเภทของอนุโลมโจรกรรม ซึ่งประกอบไปด้วยการสมโจร การปอกลอก และการรับสินบน นอกจากนี้ยังมีรายละเอียดเกี่ยวกับการลักทรัพย์ที่มีโทษขึ้นอยู่กับคุณค่าของทรัพย์สินและคุณสมบัติของเจ้าข

…่ - เสียดแทง เป็นการว่าผู้อื่นให้เจ็บใจ เช่น การประชด การด่า สับปลับ เป็นการพูดปดด้วยความคะนองปาก 1 อรรถกถาธรรมสังคณี จิตตุปปาทกัณฑ์, มก. เล่ม 75 หน้า 292. บทที่ 7 วิ ธี ก า ร รั ก ษ า ศีล DOU 123

บทความนี้กล่าวถึงชายที่ต้องห้ามในสองจำพวก ได้แก่ ชายที่ไม่ใช่สามีและชายที่ประเพณีหวงห้าม รวมถึงโทษของการประพฤติผิดในกามที่ขึ้นอยู่กับคุณความดีของผู้ที่ถูกละเมิด ความแรงของกิเลสและความเพียรพยายามในการท

…่อน เห็นอย่างนี้แล้ว จึงไม่ทำบาปกรรม” จากนั้นพระพุทธองค์จึงทรงนำเรื่องในอดีตมาแสดงแก่ภิกษุเหล่านั้น อรรถกถาขุททกนิกาย จตุกกนิบาตชาดก, สีลวีมังสชาดก, มก. เล่ม 58 หน้า 407-411. 128 DOU บทที่ 7 วิ ธี ก า ร รั …

การรักษาศีลให้บริสุทธิ์นั้นเป็นความท้าทายสำหรับผู้ที่ต้องเผชิญกับสิ่งล่อลวงในชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะในการงดดื่มสุราเมรัยซึ่งเป็นต้นเหตุของความประมาท การมีคุณธรรมอย่างหิริและโอตตัปปะเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับ

…กูลที่ประกอบอาชีพสุจริต เราจึง ไม่ ควรผิดศีล เลี้ยงชีพในทางที่ผิด ให้เป็นที่เสื่อมเสียแก่วงศ์ตระกูล อรรถกถาขุททกนิกาย ชาดก, เทวธรรมชาดก, มก. เล่ม 55 หน้า 206-207 130 DOU บทที่ 7 วิ ธี ก า ร รั ก ษ า ศีล

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของหิริและโอตตัปปะในการรักษาศีล ซึ่งเป็นธรรมะที่ทำให้สังคมสงบสุขและมั่นคง เนื้อหาเน้นถึงการสร้างหิริจากการอยู่ในกรอบของจริยธรรม รวมถึงวิธีการพัฒนาหิริโดยพิจารณาชาติกำเนิดและห

…ปปะ จะเกิดขึ้นในใจของเราอย่างแน่นอน และเมื่อนั้นการรักษาศีลให้บริสุทธิ์ ย่อมไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไป อรรถกถาขุททกนิกาย ชาดก, เทวธรรมชาดก, มก. เล่ม 55 หน้า 209. บท ทที่ 7 วิ ธี ก า ร รั ก ษ า ศีล DOU 131

การพิจารณาถึงอายุของตนเอง ความกล้าหาญในการทำดี การศึกษาธรรม และโอตตัปปะซึ่งเกิดจากการกลัวบาปที่เกิดจากการติเตียนตนเองและผู้อื่น รวมถึงภัยในทางกฎหมายและภัยในทุคติ โดยเน้นการหมั่นฝึกฝนคิดพิจารณาเพื่อให้

…ญะสมบูรณ์เพราะได้ฝึกมาอย่างดีแล้ว ทั้งยังเห็นการกระทำอัน ดีงามจากการรักษาศีลของตน ย่อมปลื้มปีติใจ 1 อรรถกถาขุททกนิกาย ฉักกนิบาตชาดก ตุณฑลชาดก, มก. เล่ม 59 หน้า 146. บทที่ 8 อ า น ส ง ส ข อ ง ก า ร รั ก ษ า …

การรักษาศีลเป็นสิ่งที่นำมาซึ่งโภคทรัพย์และความน่าเชื่อถือในสังคม โดยที่ผู้มีศีลย่อมเป็นที่รักและเคารพในชุมชน การมีศีลช่วยให้ผู้คนใช้ทรัพย์สมบัติได้อย่างมีความสุขและปราศจากความกลัว การรักษาศีลยังทำให้เ

…ฟัง “ธรรมปาละ จริงหรือที่ตระกูลของเธอไม่เคยมีใครตายในวัยหนุ่มสาวเลย” ธรรมบาลกุมารตอบว่า “จริงขอรับ” อรรถกถาขุททกนิกาย ทสกนิบาตชาดก มหาธัมมปาลชาดก, มก. เล่ม 59 หน้า 883-892. 142 DOU บ ท ที่ 8 อ า น ส ง ส ข อ…

ในสมัยพระเจ้าพรหมทัตที่กรุงพาราณสี มีพราหมณ์ชื่อธรรมปาละที่ศึกษาธรรมและมีบุตรชื่อธรรมบาลกุมาร ซึ่งเรียนเก่งจนเป็นหัวหน้าศิษย์ 500 คน เมื่ออาจารย์เสียชีวิต ธรรมบาลกุมารพูดคุยกับเพื่อนศิษย์เกี่ยวกับความ

…็ยังไม่ตก ตามความปรารถนา พระเจ้ากาลิงคราชจึงทรงปรึกษาหารือกับบรรดาอำมาตย์ เพื่อหาวิธีให้ฝนตกลงมาอีก อรรถกถาขุททกนิกาย ติกนิบาตชาดก กุรุธรรมชาดก, มก. เล่ม 58 หน้า 190-213. บทที่ 8 อ า น ส ง ส ข อ ง ก า ร รั …

บทความนี้พูดถึงความสำคัญของการรักษาศีลในการแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจ โดยแสดงให้เห็นว่าเมื่อบุคคลหรือสังคมใดมุ่งมั่นในการรักษาศีล อานิสงส์ที่เกิดขึ้นจะส่งผลให้เมืองหรือประเทศนั้นๆ มีความอุดมสมบูรณ์ ประชาชนอยู

…คมปัจจุบัน ได้อย่างชัดเจน คือ 2 มหาปรินิพพานสูตร, ทีฆนิกาย มหาวรรค, มก. เล่ม 13 ข้อ 79 หน้า 253-254 อรรถกถาขุททกนิกาย คาถาธรรมบท เรื่องพระติสสเถระ, มก. เล่ม 43 หน้า 19. 150 DOU บทที่ 8 อา นิ ส ง ส ข อ ง ก า…

พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงโทษของการละเมิดศีล 5 ประการ ตามที่ระบุในมหาปรินิพพานสูตร ทั้งนี้โทษได้แก่ความเสื่อมทรัพย์ ความเสื่อมเกียรติ บุคคลในชุมชนไม่ไว้ใจ ความผิดก่อให้เกิดความเครียด และเมื่อถึงแก่กรรม

…ม่รู้ในอริยสัจ) ตัณหา ความอยากได้ อยากมี อยากเป็น) อุปาทาน ความยึด มั่นถือมั่นด้วยอำนาจกิเลส) ได้ 1 อรรถกถาขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค ภาเวตพพนิทเทส, มก. เล่ม 68 หน้า 368. 176 DOU บท ที่ 10 ส า ร ะ ส าคั ญ ข …

ภาวนาแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ สมถภาวนา ซึ่งเป็นการฝึกจิตให้สงบและอยู่ในอารมณ์เดียว และวิปัสสนาภาวนา ที่ช่วยให้เกิดการเห็นอันลึกซึ้งต่อธรรมชาติของสรรพสิ่ง โดยสมถภาวนา แบ่งออกเป็น 3 ระดับ คือ บริกรรมภาว

…ห้เหี่ยวเฉาตาย เพราะเมื่อกิเลส 2 ชนิดนี้จับจิตใจของเรา จะทำให้เราท้อแท้และหมดกำลังใจที่จะ ทําความดี อรรถกถาขุททกนิกาย มหานิทเทส คุหัฏฐกสุตตนิทเทส, มก. เล่ม 65 หน้า 303. ราสิสูตร, อังคุตตรนิกาย ปัญจกนิบาต, ม…

บทความนี้กล่าวถึงระดับของการเจริญสมาธิ แบ่งออกเป็น 3 ระดับ ได้แก่ ขณิกสมาธิ อุปจารสมาธิ และอัปปนาสมาธิ โดยอุปสรรคในการเจริญสมาธิคือ นิวรณ์ที่มีด้วยกัน 5 อย่าง คือ กามฉันทะ พยาบาท ถีนมิทธะ ซึ่งทำให้จิต

…เล่ม 34 ข้อ 474 หน้า 142 ทุติยสันทิฏฐิกสูตร, อังคุตตรนิกาย ฉักกนิบาต, มก. เล่ม 36 ข้อ 319 หน้า 678. อรรถกถาขุททกนิกาย พุทธวงศ์ เรื่องพระวิปัสสีพุทธเจ้า, มก. เล่ม 73 หน้า 601. 192 DOU บ ท ที่ 11 วั ต ถุ ป ร …

ความสุขอันเกิดจากการทำภาวนาเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นตลอดเวลา ไม่ว่าจะอยู่ในสถานการณ์ใด พระพุทธเจ้าทรงสอนว่าแม้ในขณะที่มีความยากลำบากทางกาย จิตใจของผู้ปฏิบัติยังสามารถเต็มไปด้วยความสุขได้ และทุกคนต้องตระหนัก

…20 ข้อ 287 หน้า 496. * อิณสูตร, อังคุตตรนิกาย ฉักกนิบาต, มก. เล่ม 36 ข้อ 316 หน้า 668. จันทูปมสูตร, อรรถกถาสังยุตตนิกาย นิทานวรรค, มก. เล่ม 26 หน้า 557 194 DOU บ ท ที่ 11 วั ต ถุ ป ร ะ ส ง ค์ และ อานิสงส์ ก…

การเจริญภาวนาเป็นหนทางสำคัญในการเข้าถึงพระนิพพาน ซึ่งเป็นสุขสูงสุดตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยบุคคลที่ต้องการหลุดพ้นจากทุกข์จะต้องตั้งใจและปฏิบัติอย่างจริงจัง การมีศรัทธาและการฝึกปฏิบัติจะนำไปสู

…(พระมงคลเทพมุนี), (กรุงเทพมหานคร : บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชชิ่ง จำกัด, 2539), หน้า 11. อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน, มก. เล่ม 70 หน้า 143. บทที่ 11 วั ต ถุ ประสงค์ และ อานิสงส์ การเจริญภาวนา DOU 19…

บทความนี้กล่าวถึงญาณทัสสนะของธรรมกายที่ทำให้ผู้ปฏิบัติสามารถเห็นธรรมชาติที่แท้จริงของสิ่งต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นสิ่งที่เที่ยงหรือไม่เที่ยง เช่นเดียวกับการบรรลุถึงนิโรธสมาบัติซึ่งจะทำให้จิตใจหลุดพ้นจากกิเลส

…ญาธิกะนี้ ต้องทรงสร้างบารมีมา ตั้งแต่ 1 ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท ปาปวรรค, มก. เล่ม 42 ข้อ 19 หน้า 1. 2 อรรถกถาขุททกนิกาย ชาดก, มก. เล่ม 55 หน้า 89. 210 DOU บท ที่ 12 ท า น ศีล ภ า ว นา คื อ บ ท ส รุ ป ข อ ง วิ…

บทความนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับกระแสบาปอกุศลที่เข้ามาแทรกในจิตใจของมนุษย์ และความไม่แน่นอนของชีวิตที่กระตุ้นให้ต้องสั่งสมบุญเพื่อความสุขในโลกสวรรค์ แม้เราจะลืมอดีตชาติไป แต่ถ้าเรามีความคุ้นเคยกับการทำค

…ระโพธิญาณ คราวนั้น เราเมื่อเลือกเฟ้นอยู่ ก็ได้เห็นเนกขัมมบารมีข้อที่ 3 ที่ท่านผู้แสวงหาคุณใหญ่แต่ใน อรรถกถาขุททกนิกาย อปทาน สุเมธกถา, มก. เล่ม 70 หน้า 50. 214 DOU บท ที่ 12 ท า น ศีล ภ า ว นา คื อ บ ท ส รุ …

เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของการปฏิบัติศีลและการออกบวชเพื่อตอบสนองต่อการพัฒนาบารมีที่นำไปสู่การบรรลุพระโพธิญาณ ผ่านการเปรียบเทียบค่านิยมต่างๆ และขั้นตอนในการปฏิบัติที่เกี่ยวข้องซึ่งมีทั้งศีลบารมี ศีลอุปบา

…ของศักดิ์สิทธิ์ประดุจข่าย หรือเกราะเพชรป้องกัน สรรพอันตราย เป็นประเพณีสืบมาจนทุกวันนี้ 1 ชาดกฏฐกถา, อรรถกถาชาดก เอกนิบาต, มก. เล่ม 56 หน้า 353 บ ท ที่ 6 ศ า ส น พิ ธี DOU 117

ด้ายสายสิญจน์เป็นอุปกรณ์สำคัญในงานมงคล มีประวัติยาวนานจากชาดก ซึ่งพระโพธิสัตว์ได้ใช้ในขณะเดินทางไปเมืองตักสิลา เพื่อป้องกันอันตรายจากนางยักษิณี โดยอาศัยอานุภาพของด้ายนี้เป็นเครื่องป้องกัน เป็นสัญลักษณ

…ย บัญญัติห้ามพระภิกษุสงฆ์รับ หรือหยิบสิ่งของมาขบฉันเอง โดยไม่มีผู้ประเคนให้ถูกต้องเสียก่อน เพื่อตัด อรรถกถารตนสูตร, ขุททกนิกาย สุตตนิบาต, มก. เล่ม 47 หน้า 7 118 DOU วั ฒ น ธ ร ร ม ช า ว พุ ท ธ

น้ำมนต์ถือเป็นสิ่งมงคลในงานพิธี โดยเฉพาะเมื่อได้รับพรจากพระสงฆ์ จะมีการใช้น้ำมนต์เพื่อเสริมสิริมงคลให้แก่เจ้าภาพและผู้ที่มาร่วมงาน ซึ่งมีประวัติที่เชื่อมโยงกับสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในสมัยที่ท่านได้

…มาตั้งแต่อดีตกาลครั้งสมัยพระผู้มีพระภาคเจ้ายังทรงพระชนมชีพอยู่ ดังเรื่อง ราวที่ปรากฏในพระไตรปิฎก ใน อรรถกถามงคลสูตร ว่า ในอดีตกาล เมื่อครั้งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่าปุสส ทรงอุบัติขึ้น พระราชบุตร 3 พระองค…

การกรวดน้ำเป็นการอุทิศส่วนกุศลที่ส่งไปให้บุรพชนและสรรพสัตว์ โดยรินน้ำหลั่งเป็นเครื่องหมายแห่งเมตตา สำหรับการรับพรพระเป็นการรับความปรารถนาดีจากพระภิกษุ เมื่อได้รับพรนั้นจะนำไปสู่ความเจริญ โดยการกรวดน้ำ

…ซึ่งบางวัดอาจจะมีการทำวัตรสวดมนต์ หรือนั่งสมาธิ กฐินขันธกะ, พระวินัย มหาวรรค, มก. เล่ม 7 หน้า 193 * อรรถกถาทีฒนชสูตร, มัชฌิมปัณณาสก์, มก. เล่ม 20 หน้า 485 บ ท ที่ 6 ศ า ส น พิ ธี DOU 133

คำว่ากฐิน คือ กรอบไม้สำหรับขึงผ้าให้ตึง เพื่อสะดวกแก่การเย็บผ้า ทางการทอดกฐินนั้นเกิดขึ้นในระยะเวลาที่กำหนดตามพระวินัยบัญญัติของพระพุทธศาสนา เพื่อทำบุญให้กับพระสงฆ์ โดยมีพิธีกรรมที่สำคัญ เช่น การฟังพร