ประเภทบุคคลที่ทำผิดต่อพระพุทธศาสนา : หน้า 14/34

ประเภทที่ 2 บุคคลที่ทำผิดต่อพระพุทธศาสนา ได้แก่ 1. ผู้ที่ฆ่าพระอรหันต์มาก่อน 2. ผู้ที่ข่มขืน ทำร้าย ภิกษุณีมาก่อน 3. ลักเพศ คือ ผู้ที่ปลอมบวชมาก่อน 4. ภิกษุผู้เข้ารีตเดียรถีย์ คือ เคยบวชมาแล้วเปลี่ยนศาสนาไป เมื่อกลับมาขอบวชใหม่จะไม่รับ ถือว่าใจโลเล 5. ภิกษุผู้ต้องอาบัติปาราชิก คือ ผู้ที่บวชแล้วทำผิดร้ายแรง ถูกสึกมาครั้งหนึ่งแล้ว จะกลับมาบวชอีกไม่ได้ อาบัติปาราชิก เช่น เสพกาม ลักทรัพย์ ฆ่ามนุษย์ อวดอุตริมนุสสธรรม เป็นต้น 6. ภิกษุทำสังฆเภท คือ ทำให้สงฆ์แตกแยก แม้ที่สุดคนที่มีนิสัยเสีย ทำให้หมู่คณะแตกแยก ก็ไม่รับเข้าบวช 7. ผู้ทำโลหิตุปบาท คือ ทำร้ายพระศาสดาถึงห้อพระโลหิต ประการที่ 3 ผู้ทำผิดต่อผู้ให้กำเนิด คือฆ่าบิดามารดาของตน บุคคลทั้ง 3 ประเภทนี้เรียกว่า "อภัพพบุคคล" ห้ามอุปสมบทเด็ดขาดแม้บวชแล้ว รู้ที่หลัง ก็ต้องจับสึก บุคคลผู้ถูกห้ามอุปสมบท บุคคลเหล่านี้ไม่ได้ถูกห้ามอุปสมบทโดยเด็ดขาด เพียงแต่ไม่สมควรให้อุปสมบท ถ้าอุปสมบท แล้วก็แล้วกันไป ได้แก่ 1. ผู้เป็นโรคติดต่อร้ายแรง 5 ประเภท คือ 1.1 โรคเรื้อน (กุฎรัง) 1.2 โรคผีชนิดเป็นทั่วตัว (คณโฑ) 1.3 โรคกลาก (กิลาโส) 1.4 โรคมองคร่อ (โสโส) คือมีเสมหะแห้งอยู่ในบ้านของหลอดลม 2. ผู้ที่มีอวัยวะบกพร่อง เช่น มือขาด เท้าขาด หูขาด จมูกขาด นิ้วมือหรือนิ้วเท้าขาด ง่ามนิ้วมือ หรือง่ามนิ้วเท้า ชา 3. ผู้ที่มีอวัยวะไม่สมประกอบ เช่น หลังค่อม คอพอก เท้าปุก มือเป็นแผ่น 4. ผู้พิการ ตาบอดตาใส ง่อย (มือ เท้าหงิก) กระจอก คือ เท้าหรือขาพิการ จะเดินก็เดินไม่ได้ ใบ หูหนวก 5. ผู้ทุรพล คือง่อนแง่น เปลี่ย คือผู้มีรูปร่างสมประกอบ แต่ไม่มีแรง 6. ผู้ที่มีข้อผูกพัน คือผู้ที่บิดามารดาไม่อนุญาต ผู้ที่มีหนี้สิน ผู้เป็นทาส หรือผู้ที่พระเจ้าแผ่นดินเลี้ยงดูไว้ 7. ผู้ถูกอาญาแผ่นดินอย่างหนัก จนมีร่องรอยปรากฏ เช่น ถูกเฆี่ยนจนหลังลาย ถูกสักหน้า 8. ผู้ประทุษร้ายความสงบ คือ โจรผู้ร้ายที่มีชื่อเสียงโด่งดัง เป็นต้น 14