ชื่อว่า : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 17 / 167

…งมีได้ จัดเข้าในสาธนะ. ปาป์ กโรติ สีเลนา-ติ ปาปการี (ผู้ใด ย่อมทำ ซึ่งบาป โดยปกติ, เหตุนั้น ผู้นั้น ชื่อว่าผู้ทำซึ่งบาปโดยปกติ, ปาป เป็น บทหน้า กรุ ธาตุ ในความ ทำ ธมฺม จรติ สีเลนา - ติ ธมฺมจารี (ผู้ใด ย่อมปร…

เนื้อหานี้นำเสนอการวิเคราะห์ของบาลีไวยากรณ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในส่วนของวจีวิภาคที่พูดถึงลักษณะของคำและการใช้ในประโยค ซึ่งมีการยกตัวอย่างเพื่อให้เห็นความเข้าใจที่ชัดเจนเกี่ยวกับการใช้คำในบริบทต่าง ๆ รวม

…มรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - ไม่เจือฝุ่นเป็นต้น บทว่า อาโป คือแดด - หน้าที่ 64 สัตว์ที่เสือกคลานไป ทุกชนิด ชื่อว่า สิริสป ได้แก่สัตว์จำพวกตัวยาวมีงูเป็นต้น สัมผัส ของสัตว์เหล่านั้นมี ๒ อย่าง คือ สัมผัสด้วยอาการกัดเ…

เนื้อหาในบทนี้เกี่ยวข้องกับการสัมผัสของสัตว์ที่เสือกคลานไป และความสำคัญของการปกปิดอวัยวะที่อาจทำให้เกิดความละอาย การเสพจีวรเพื่อบำบัดสัมผัสต่างๆ และความหมายของคำว่า บิณฑบาต ที่เกี่ยวกับการได้รับอาหารจ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 72 อย่างใดอย่างหนึ่ง ที่ชื่อว่าเภสัช เหตุว่าเป็นสิ่งที่หมอจึงทำ (ปรุง) เพราะเป็นสิ่งที่หมออำนวยให้ เภสัช คือปัจจัยแห่งคนไข้ ชื่อว่า…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของเภสัชในกระบวนการรักษาที่มีต่อคนไข้ โดยเภสัชถูกมองว่าเป็นปัจจัยที่สร้างความสะดวกสบายและช่วยให้การรักษามีประสิทธิภาพมากขึ้น นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงบริขาร ซึ่งทำหน้าที่ห้อมล้

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - , - หน้าที่ 73 เสียชีวิตเกิดขึ้นได้ ชื่อว่า เป็นเครื่องค้ำจุนแห่งชีวิตก็ได้ เพราะเป็น เครื่องบันดาลชีวิตให้ยั่งยืน เพราะฉะนั้น คิลานปัจจัยเภสัช…

คิลานปัจจัยเภสัช ได้ชื่อว่าเป็นเครื่องค้ำจุนแห่งชีวิต ซึ่งช่วยให้ชีวิตยั่งยืน บทวิเคราะห์นี้ชี้ให้เห็นถึงบริการเภสัชที่ทำให้คนไ…

…ละเสนาสนะชายบ้านเสียแล้ว ยังอรุณ ให้ตั้งขึ้นในป่าเถิด. [วินิจฉัยเสนาสนะป่า] บ้านกับทั้งอุปจารนั่นแล ชื่อว่า เสนาสนะชายบ้าน ในคำนั้น บ้านมีกระท่อมหลังเดียวหรือหลายหลังก็ตาม มีรั้วล้อม หรือไม่มี รั้วล้อมก็ตาม …

บทนี้อธิบายถึงการสมาทานอารัญญิกังคะ ซึ่งเป็นการให้พระภิกษุไม่อยู่ในเสนาสนะชายบ้าน โดยมีการเน้นย้ำถึงการปฏิบัติและวินัยของภิกษุที่ต้องละเสนาสนะเขตบ้านไปอยู่ในป่า การระบุคุณสมบัติของบ้านและเสนาสนะในบริบ

…ียน ) ตามสะดวกเถิด " ดังนี้แล้ว ละทิ้ง คณะ ( ไป ) ทำงานของตนเถิด (กัมมปลิโพธ] นวกรรม ( การก่อสร้าง) ชื่อว่า กัมมะ (การงาน) อันภิกษุผู้ ทำนวกรรมนั้น จำต้องรู้ทัพสัมภาระที่คนงานมีช่างไม้เป็นต้นได้ไว้แล้ว และยั…

เนื้อหานี้กล่าวถึงแนวทางการปฏิบัติของภิกษุในด้านการทำงานและการเดินทางไปประกอบกิจกรรมต่างๆ โดยเฉพาะการจัดการกิจนิมนต์และการบรรพชาอุปสมบท โดยเน้นว่าทั้งสองด้านต้องมีการบริหารจัดการอย่างเหมาะสมและขยันขัน

…งเธอแท้ เพราะฉะนั้น ทำ (ยา) ให้บุตรทั้งหลายของเขา เหล่านั้นย่อมควร [อาพาธปลิโพธ] โรคชนิดใดชนิดหนึ่ง ชื่อว่า อาพาธ โรคนั้นมันเบียดเบียนเอา จึงชื่อว่า ปลิโพธ เพราะเหตุนั้น จึงตัดมันเสียด้วยการทำเภสัช แต่ถ้า แม…

ในเนื้อหานี้ กล่าวถึงการให้ยาของภิกษุแก่ญาติและการดูแลผู้ป่วยโดยอิงตามหลักพระธรรม ซึ่งเน้นการช่วยเหลือและเข้าใจการเจ็บป่วยในชีวิตประจำวัน การใช้ยาและการดูแลภายใต้บรรทัดฐานของศีลธรรม รวมถึงการดูแลครอบค

…์ที่เกิดแล้วบ้าง ดังนี้ [แก้อรรถปาฐะบางบท] มนสิการอันเป็นไปโดยแทงตลอดซึ่งสภาวลักษณะและสามัญ- ลักษณะ ชื่อว่าโยนิโสนมนสิการในธรรมทั้งหลายมีธรรมเป็นกุศลเป็น ต้น ในพระบาลีนั้น มนสิการอันเป็นไปโดยยังธาตุทั้งหลาย …

ในบทนี้พูดถึงการทำโยนิโสมนสิการซึ่งเป็นพื้นฐานในการเกิดปีติสัมโพชฌงค์ โดยเน้นความสำคัญของธรรมเป็นที่ตั้งของปีติและการบำเพ็ญบุญในทางกรรมฐานเพื่อเสริมสร้างปีติสัมโพชฌงค์. การแก้อรรถปาฐะบทร่วมถึงธรรมที่เ

…ีติวิธกัลยาณตา อาจารย์พวกหนึ่งพรรณนาไว้ว่า "ในธรรม ๓ ประการนั้น อุปจารพร้อมทั้งสัมภาระ (องค์ประกอบ) ชื่อว่าปฏิปทาวิสุทธิ อัปปนา ชื่อว่า อุเปกฺขานุพฺรูหนา ปจจเวกขณา (ปัญญาอันพิจารณาความ สำเร็จกิจ ?) ชื่อว่า ส…

เนื้อหานี้กล่าวถึงปฐมฌานและลักษณะต่างๆ ของมัน โดยเฉพาะลักษณะ ๔ ของความร่าเริงในฌานจิต ซึ่งประกอบด้วยความไม่แยกจากกันของธรรมต่างๆ, อินทรีย์ที่มีรสเดียวกัน, ความเพียรที่เหมาะสม, และความคล่องตัวของฌานจิต

…จิตนั้นหมดจดแล้วอย่างนั้น พระโยคาวจร ไม่ (ต้อง) ทําความขวนขวายในการชำระ เพราะไม่มีอะไรจะต้องชำระอีก ชื่อว่า เพ่งดูอยู่เฉยๆ ซึ่งจิตที่หมดจดแล้ว เมื่อจิตดำเนินสู่สมถะโดยเข้าถึง ความเป็นสมถะแล้วพระโยคาวจร ไม่ (…

ในบทนี้กล่าวถึงกระบวนการดำเนินจิตสู่วิธีการเข้าถึงสมถะโดยไม่ต้องขวนขวายในขณะจิตหมดจด โดยพระโยคาวจรไม่มีความกังวลต่อการชำระจิตอีกต่อไป อธิบายถึงความสำคัญของสมาธิกับปัญญาในฌาน ซึ่งเป็นธรรมที่ไม่ล่วงเลยก

…วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 277 มีคำอธิบายว่า " ชื่อที่ตั้งตามที่ปรารถนา โดยโวหารของชาวโลก ชื่อว่าตั้งขึ้นล บินลอยๆ " ในชื่อ ๔ อย่างนั้น ชื่อเช่นว่า วจฺโฉ ( ลูกโค-ลูกแหง่ ) ทมฺโม ( โคฝึก-รุ่นกระทง )…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงประเภทของชื่อที่ใช้ในพุทธศาสนา ได้แก่ อาวัตถิกนาม คือลักษณะของการตั้งชื่อที่เกี่ยวข้องกับสิ่งที่มีอยู่จริง, ลิงคิกนาม ที่แสดงถึงลักษณะหรือความสามารถเฉพาะ และ เนมิตติกนาม ซึ่งมักถูก

…ด้ชื่อ ) ว่า สามีจิ เพราะเป็นปฏิปทาอันสมควรบ้าง เพราะเหตุ นั้น พระอริยสงฆ์ผู้ดำเนินปฏิปทานั้น จึงได้ชื่อว่า อุชุปฏิปนฺโน ( ปฏิบัติ ตรง ) บ้าง ว่า ฌายปฏิปนฺโน ( ปฏิบัติเป็นญายะ ) บ้างว่า สามีจิ ปฏิปนฺโน ( ปฏิ…

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงสัมมาปฏิปทาที่กล่าวถึงคุณสมบัติของพระอริยสงฆ์ซึ่งดำเนินตามปฏิปทาที่ถูกต้องและเหมาะสม ทั้งยังเน้นถึงความสำคัญของการปฏิบัติที่สอดคล้องตามข้อบังคับที่พระศาสดาทรงสอนไว้ โดยมีการแทนที่ด

…นไม่เอนไม่ส่ายไม่สั่น ไม่หวั่นไม่ไหว หายใจออก----หายใจเข้า มีคำท้วง (สอดเข้ามา) ว่า หากว่าอย่างนั้น ชื่อว่า ปสฺสมฺภย์ กายสงฺขาร์ อสฺสสิสฺสามีติ สิกฺขติ ปสฺสมภัย กายสงฺขาร ปสฺสสิสฺสามีติ สิกฺขติ ละก็ เมื่อเป็…

บทนี้กล่าวถึงการฝึกสมาธิโดยการระงับกายสังขารผ่านการสังเกตลมหายใจเข้าออก การใคร่ครวญเพื่อให้กายได้สงบ ลดการโยกโคลงของกาย และมีการเสนอแนวคิดว่าถ้าสามารถระงับกายสังขารได้ จะไม่มีการทำอานาปานสติ ซึ่งเป็นข

…้ประกอบด้วยการพิจารณาเห็นนั้น เพราะฉะนั้น ภิกษุผู้ เป็นอย่างนั้นหายใจออกและหายใจเข้าอยู่ พึงทราบว่า ชื่อว่า สำเหนียก ว่า "เราจักเป็นผู้พิจารณาเห็นว่าไม่เที่ยง หายใจออกหายใจเข้า" ในที่นี้ (วิราคานุปสฺสี นิโรธ…

บทนี้กล่าวถึงการพิจารณาความไม่เที่ยงในขันธ์ โดยเฉพาะวิธีการหายใจเข้าออกที่ช่วยให้เห็นความไม่เที่ยง นอกจากนี้ยังอธิบายถึงความคลายไปที่เกิดขึ้นในทุกขณะและประเภทของความคลาย ได้แก่ ขยวิราคะ และอัจจันตวิรา

…าที่ 102 สำเร็จด้วยอนิจจานุปัสสนา (ปัญญาพิจารณาเห็นโดยความไม่เที่ยง) ฯลฯ ผลคือการละกิเลสทั้งสิ้นได้ ชื่อว่า ญาณวิปผาราอิทธิ เพราะสำเร็จด้วย อรหัตมรรค (ญาณ) ได้แก่ ญาณวิปผาราอิทธิ ของท่านพากุละ ญาณวิปผาราอิทธ…

…ถึงความสำเร็จด้วยอนิจจานุปัสสนา ซึ่งเป็นการพิจารณาเห็นโดยความไม่เที่ยง ผลที่ได้คือการละกิเลสทั้งหมด ชื่อว่า ญาณวิปผาราอิทธิ สืบเนื่องจากเหตุการณ์ในชีวิตของท่านพากุละ เมื่อเขาถูกปลาใหญ่กลืนไปในน้ำ และภายหลังพ…

…[๖ อรินาอิทธิ] ส่วนฤทธิมีความเป็นผู้สำคัญว่าไม่ปฏิกูล ในสิ่งปฏิกูลเป็นอทชาติอยู่ เป็นปกติได้เป็นต้น ชื่อว่า อริยาอิทธิ (สมคำที่กล่าวในปฏิสัมภิทา) ว่า "อริยาอิทธิ เป็นไฉน ภิกษุในธรรมวินัยนี้ หากจำนงว่า "ขอเรา…

ในบทนี้กล่าวถึงการไม่ประทุษร้ายต่อผู้อื่นและการให้ความสำคัญกับการเป็นผู้ไม่ปฏิกูลในสิ่งที่ปฏิกูล ซึ่งเชื่อมโยงกับอริยาอิทธิ และข้อบังคับในธรรมวินัย พระภิกษุสามารถพัฒนาจิตใจให้วางเฉยต่ออารมณ์ที่ไม่ดีใน

…๒ - - หน้าที่ 11 110 [๗ กมฺมวิปากชาอิทฺธิ) ส่วนฤทธิมีความไปทางอากาศได้เป็นอาทิ แห่งสัตว์มีนกเป็นต้น ชื่อว่า กมฺมวิปากชาอิทธิ ดังพระบาลีว่า "ถามว่า ฤทธิเกิดด้วย วิบากกรรมเป็นไฉน แก้ว่า ฤทธิ์ของนกทั้งปวง ของเท…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ฤทธิ์ทางอากาศของสัตว์ โดยเฉพาะนก เทวดา และมนุษย์ที่เกิดจากกรรมดี รวมถึงวิบากกรรมที่ส่งผลกระทบต่อฤทธิ์เหล่านี้ นอกจากนี้ ยังได้กล่าวถึงฤทธิ์ของบุคคลที่มีบุญ เช่นพระเจ้าจักรพร

… ผู้เมื่อทำอย่างที่พระราชาไม่ ทอดพระเนตรเห็นชนที่เหลือผู้มาพร้อมกับตน ในวันที่มาถึงตามพ ปัณณิทวีป ก็ชื่อว่าได้ทำติโรภาวปาฏิหาริย์นี้เหมือนกัน [อธิบายปาฏิหาริย์ทั้งสองอีกความหมายหนึ่ง อีกนัยหนึ่ง ปากฎปาฏิหาริ…

ในบทนี้กล่าวถึงเหตุการณ์ที่พระนางอโนชาพร้อมอำมาตย์ ๑,๐๐๐ คนตั้งอยู่ในโสดาปัตติผล ขณะที่พระราชาทรงตั้งอยู่ในอรหัตผล และพระมหินทเถรเจ้าก็ได้ทำปาฏิหาริย์ที่ทำให้พระราชาไม่ทอดพระเนตรเห็นผู้อื่น อีกทั้งยัง

…เคราะห์ (คือรวมเข้า) ในทุกะนี้ แต่พระเถระลางเหล่าก็สงเคราะห์ จิตทั้ง ๔ นั้นเข้าด้วย ส่วนโทมนัสจิต ๒ ชื่อว่า สโทสจิต (จิตมีโทสะ) จิตที่เป็น กุศลและอัพยากฤตเป็นไปในภูมิ ๔ ทั้งปวง ชื่อว่า วีตโทสจิต (จิต ปราศจาก…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์จิต ๑๖ ประเภทตามคำสอนในวิสุทธิมรรค โดยเริ่มจากการอธิบายภาวะของภิกษุที่มีความสามารถในการเข้าใจจิตของผู้อื่นในระดับที่เป็นปัญจโวการและจตุโวการ รวมถึงการทำบริกรรมเริ่มต้นจากการ

… ดั่ง อง, ว่า สมุนานาติ สุสุธานสมาน ยุสมี โส สมปุณสูโส ชนปึก ข้าวกล้า ในชนบทใด ถึงพร้อมแล้ว ชนบทนัน ชื่อว่า มีข้าวกลังถึงพร้อมแล้ว (ถ้าตัวประธานในวิเคราะห์) ดั่งลิงร ต่างลงกันกับตัวประธานของบทปล ก็ต้องเปลี่ย…

บทความนี้กล่าวถึงสัตมีพุทธพิธี โดยเน้นการแปลและวิเคราะห์ประโยคที่มีความซับซ้อนในเนื้อหา การจัดการกับตัวประธานในประโยค การประยุกต์การใช้ภาษาในรูปแบบต่างๆ เพื่อให้เข้ากับความหมายและบริบท โดยเริ่มต้นจากก