พระโยคาว : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 10 / 13

…่งธรรม ๑๐ กับ ชีวิตนทรีย์และภาวะบ้าง แต่ก็คงนับว่า เป็นปฐวีธาตุ อาโปธาตุ โดย อำนาจแห่งลักษณะที่เด่น พระโยคาวจรจึงมนสิการ โดยกลาปดังกล่าว มาฉะนี้ [โดย (ย่อยให้) เป็นจุณ] ข้อว่า "โดยเป็นจุณ" มีพรรณนาว่า ก็และปฐ…

บทความนี้พูดถึงอาการ ๑๒ ตามแนวคิดของวิสุทธิมรรค ซึ่งอธิบายถึงธรรม ๘ ที่รวมกันเพื่อสร้างความสมมติในคำว่า "ผม" และการทำงานของธาตุทั้ง ๔ ในสรีระมนุษย์ โดยเน้นเรื่องการทำงานร่วมกันระหว่างปฐวีธาตุ อาโปธาตุ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 61 * และภาพชายเป็นต้น ดังนี้แล ฉะนี้ พระโยคาวจรจึงมนสิการโดย (ย่อมให้) เป็นจุณ ดังกล่าวมา [โดยอาการมีลักษณะ] ข้อว่า "โดยอาการมีลักษณะเป็นต้น" มีพ…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการสอนของพระโยคาวจรเกี่ยวกับธาตุทั้งสี่ โดยแบ่งออกเป็นสามข้อ ว่าด้วยลักษณะ รส และเครื่องปรากฏของแต่ละธาตุ ได้แก่ ปฐวี…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - - หน้าที่ 62 [โดยสมุฏฐาน] ข้อว่า "โดยสมุฏฐาน" มีพรรณนาว่า พระโยคาวจรจึงมนสิการ โดยสมุฏฐานอย่างนี้ว่า โกฏฐาส ๔๒ มีผมเป็นต้น ที่พระผู้มีพระ ภาคเจ้าทรงแสดงไว้ โดยทรงแสดง…

เนื้อหาเกี่ยวกับการพรรณนาคำว่า 'โดยสมุฏฐาน' ในวิสุทธิมรรค แสดงให้เห็นว่าโกฏฐาสมีหลายประเภทและอธิบายถึงชนิดต่าง ๆ ของสมุฏฐาน ได้แก่ อาหารใหม่ อาหารเก่า และองค์ประกอบอื่น ๆ เช่น น้ำตา เหงื่อและลมหายใจ โ

…ความเป็นอันเดียวกัน โดยที่เป็นรูป เป็นมหาภูต เป็น ธาตุ เป็นธรรม และเป็นของไม่เที่ยงเป็นต้น ดังนี้แล พระโยคาวจร พึงมนสิการโดยความต่างกันและความเป็นอันเดียวกัน ดังกล่าวมาฉะนี้ ๑. สลักขณธารเณน จ ในมหาฎีกาเป็น ..…

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงความหมายของธาตุทั้งหลายว่ามีความเป็นใหญ่และเป็นของจริง อธิบายว่าธาตุเป็นสิ่งที่กำหนดได้ด้วยความพยายามอันยิ่งใหญ่ และเป็นที่ตั้งของทุกข์ในรูปแบบต่างๆ ธาตุจึงมีคุณสมบัติเป็นของไม่เที

…อินทรีย์ ทั้งหลาย มีอิริยาบถ มีสมุฏฐานสี่ (ส่วน) ธาตุภายนอกมีประการ ตรงกันข้ามกับธาตุในที่กล่าวแล้ว พระโยคาวจรจึงมนสิการ โดย ความแปลกกันแห่งธาตุภายในกับธาตุภายนอก ดังกล่าวมาฉะนี้ [ความรวมเข้าด้วยกัน] ข้อว่า "…

มีการกล่าวถึงความแตกต่างระหว่างธาตุภายในและภายนอก โดยเฉพาะความสัมพันธ์ระหว่างปฐวีธาตุและความเป็นปัจจัยช่วยกันของธาตุต่างๆ ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญในการทำความเข้าใจเกี่ยวกับวิญญาณวัตถุรวมถึงอินทรีย์ทั้งหลา

…ตุเป็นที่ตั้งแห่งเราทั้งหลาย จึงเป็นปัจจัย (ของเราทั้งหลาย) " ดังนี้ไม่ นัยในธาตุทั้งปวงก็ดุจนัยนี้ พระโยคาวจร พึงมนสิการ โดยไม่มีคิดคำนึง ดังกล่าวมาฉะนี้ [ความจำแนกปัจจัย] ข้อว่า "โดยจำแนกปัจจัย" นั้น มีพรรณ…

เนื้อหาอธิบายเกี่ยวกับการจำแนกปัจจัยของธาตุต่างๆ โดยเน้นที่กรรมนั้นเป็นปัจจัยหลักที่มีอิทธิพลต่อธาตุ รวมถึงบทบาทของจิต อาหาร และฤดูในการเกิดขึ้นของธาตุแต่ละชนิด การอ้างอิงถึงบทความทางพระพุทธศาสนาในเรื

…อันวาโยธาตุช่วยแล้ว เป็นปัจจัยแห่งการ ยกขึ้น วาโยธาตุอันเตโชธาตุช่วยแล้ว เป็นปัจจัยแห่งการแกว่งไกว๒ พระโยคาวจรจึงมนสิการ โดยจำแนกปัจจัย ดังกล่าวมาฉะนี้ [ธาตุววัฏฐานให้สำเร็จอุปจารสมาธิ] แม้เมื่อพระโยคาวจรมนสิ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างธาตุทั้ง 4 ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการสร้างอุปจารสมาธิของพระโยคาวจร ในแต่ละธาตุอธิบายถึงปัจจัยที่สนับสนุนฟังก์ชันต่าง ๆ อย่างละเอียด โดยเฉพาะความสัมพันธ์ระหว่างปฐวี …

…ได้ช่องที่จะได้กำเนิดเกิดมาเป็นคน มีอัตภาพ จิตใจสติปัญญาสมบูรณ์พอ แม้เพียงจะทำอุปจารสมาธิให้เกิดได้ พระโยคาวจรผู้นี้มีบุญ ได้ช่องมาเกิดเป็นคนมีอัตภาพสมบูรณ์ และยินดีในโยคภาวนา จนสามารถทำอุปจาร สมาธิให้เกิดขึ้…

ในบทนี้กล่าวถึงการเจริญฌานธรรมและการมีวิปัสสนาเป็นอานิสงส์ ทั้งการเจริญอัปปนาสมาธิและการทำวิปัสสนา โดยสมาธิถือเป็นปทัฏฐานหลักที่นำไปสู่การรู้ตามความเป็นจริง พระผู้มีพระภาคเจ้าได้สอนให้ภิกษุทั้งหลายพึง

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 173 [วิธีทำทิพยโสต] ปุจฉาว่า "ก็ทิพยโสตธาตุนี้ พระโยคาวจรภิกษุจะพึงให้เกิดขึ้น ได้อย่างไร ?" วิสัชนาว่า ภิกษุนั้นเข้าฌานอันเป็นบาทแห่งอภิญญา ออกแล้วจึงอาวั…

ในบทนี้กล่าวถึงการฝึกทิพยโสตของพระโยคาวจรภิกษุ โดยเริ่มจากการเข้าฌานเพื่อให้เกิดอภิญญา เมื่อออกจากฌานแล้วสามารถอาวัชนาการถึงเสียงที่อยู่ไกล…

…าตุ ต่อนั้นไป ทิพพโสตธาตุนั้นก็ตกเข้าไป ธ (คือนับเข้า) ใน (ญาณ) โสต (ประสาทหูอันสำเร็จด้วยญาณ) นั้น พระโยคาวจรภิกษุเมื่อจะทำทิพพโสตธาตุนั้นให้เป็นกำลัง (แรง กล้า) ขึ้น จึงขยาย (อารมณ์แห่งปาทุกฌาน คือกสิณนิมิต…

เนื้อหาเกี่ยวกับการปรับมโนทวาราวัชชนะเพื่อให้เสียงที่ต้องการเป็นอารมณ์ที่เกิดขึ้นในขณะนั้น พร้อมกับการอธิบายถึงทิพพโสตธาตุและญาณที่เกิดขึ้นจากอัปปนาจิตตามแนวทางการฝึกสมาธิและภาวนา เพื่อให้บรรลุความสาม

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 176 [วิธีทำเจโตปริยญาณ] ปุจฉาว่า "ก็ญาณนี้ พระโยคาวจรภิกษุจะพึงให้เกิดขึ้นได้ อย่างไร ? วิสัชนาว่า เพราะว่าญาณนี้ย่อมสำเร็จด้วยอำนาจทิพพจักขุ (ญาณ) ทิพ…

ในหน้าที่ 176 ของวิสุทธิมรรคพูดถึงการทำเจโตปริยญาณผ่านการสอบสวนสีของโลหิตโดยใช้ทิพพจักขุญาณ การสังเกตความเปลี่ยนแปลงของสีในโลหิตสามารถช่วยระบุอารมณ์จิตของบุคคลได้ สีดำแสดงถึงความโสมนัสและโทมนัส ขณะที่

… "คือ เพื่อความรู้ในจุติและในอุปบาต มีอธิบายว่า "ความเคลื่อนไป และความเกิดขึ้นแห่งสัตว์ทั้งหลาย อัน พระโยคาวจรรู้ได้ด้วยญาณอันใด เพื่อญาณอันนั้น คือเพื่อทิพจักขุ ญาณ" คำว่า "นำจิตมุ่งไป น้อมจิตไปเฉพาะ คำว่า "…

บทความนี้เป็นการพรรณนาความรู้ในจิตและอุปบาตของสัตว์ โดยอธิบายถึงจุตุปปาตญาณ ซึ่งสามารถนำไปสู่การเข้าใจความเคลื่อนไหวและการเกิดขึ้นของสัตว์ต่างๆได้ พร้อมด้วยความรู้เกี่ยวกับธาตุที่เกิดขึ้นภายใน จงถึงกา

…ึงขยาย (อารมณ์กสิณ) เถิด แม้นัยในการขยาย อารมณ์นั้น ก็พึงทราบตามนัยที่กล่าวในกสิณนิเทศนั้นเหมือนกัน พระโยคาวจรจึงดูรูปที่มีอยู่ ในภายในที่แห่งกสิณารมณ์ที่ขยาย ๆ อภินิหารนี้มุ่งถึงบาลีว่า จิตต์ อภินิหรติ อภินิ…

เนื้อหาพูดถึงการทำฌานเพื่อพัฒนาทิพยจักษุ โดยการใช้กสิณ ๓ ชนิด ได้แก่ เตโชกสิณ โอทาตรสิณ และอาโลกสิณ พร้อมอธิบายความสำคัญของการตั้งอยู่ในอุปจารภูมิ สถานการณ์ที่เหมาะสมในการขยายอารมณ์กสิณเพื่อให้เกิดอภิ

…มย่อมล่วงไป ต่อนั้นแสงสว่างก็หายไป ครั้นแสงสว่างนั้นหาย ไปแล้ว รูปก็ไม่ปรากฏด้วย” เมื่อเป็นเช่นนั้น พระโยคาวจรนั้นจึง เข้า"ปาทฌานนั่นแหละ ออกจากฌานนั้นแล้ว จึงแผ่ (ขยาย) แสง สว่างไปให้บ่อย ๆ เถิด เมื่อทำไปอย่…

บทนี้อธิบายเกี่ยวกับการเข้าใจและการปฏิบัติของพระโยคาวจรในวิสุทธิมรรค โดยเน้นที่การใช้แสงสว่างและการทำสมาธิ การฝึกฝนอย่างต่อเนื่องจะนำไปสู่วิสัยทัศน์ที่ชั…

…ดขึ้น ซึ่งเป็นเหตุให้เขาถึง วิกลจริต (กลาย) เป็นฌานวิพภันตกะ (บ้าเพราะฌาน) ไป (ก็ได้) เพราะเหตุนั้น พระโยคาวจรจึงเป็นผู้ไม่ประมาทในการดูรูป [ลำดับความเกิดขึ้นแห่งทิพยจักษุ] ในตอนทิพยจักษุเกิดนั้น นี่เป็นลำดับ…

บทความนี้สำรวจอันตรายที่ทิพยจักษุสามารถก่อให้เกิดแก่บุถุชน โดยเฉพาะการมองเห็นรูปอมนุษย์ที่น่ากลัวซึ่งอาจนำไปสู่วิกลจริตได้ นอกจากนี้ยังนำเสนอความเป็นมาและการเกิดขึ้นของทิพยจักษุ รวมถึงความเชื่อมโยงระห

…พระผุ้มพระภาคเจ้าตรัสเรียกว่า ทุกนิปพานิสรัส โดยปรมัตต์ ก็เท่ากับ ต้นหาลำออกออกและ ไปได้ ก็เพราะ (พระโยคาวจร) อาจัย (หน่วง) พระนิปพานนั้น (เป็น อารมณ์) because เหตุนี้นั่น พระนิพพานนั้น จึงตรัสเรียกว่า วิร…

บทความนี้นำเสนอมุมมองเกี่ยวกับวิราคะหรือความดับ ซึ่งถือเป็นหลักการสำคัญในพระบาลีที่เกี่ยวข้องกับการเข้าถึงนิพพาน การเข้าใจเกี่ยวกับวิราคะและความดับสามารถนำไปสู่อัปนาปัฏฐาน และการละความทุกข์ยาก เมื่อถอ

…อทำโยคะเพื่อกำหนดอรูปโดยการ กำหนดรูปที่ทั้งหมดคดดีแล้ว ฯรรมฐานจึงจะถึงซึ่งความเจริญงอกงาม ไพบูลย์ พระโยคาวันนั้น กำหนดเดออุปปันธ์ ๔ อันปราอุปาโถอำนาจ แห่งผัสสะเป็นตัวว่าเป็นนาม กำหนดเอามาหุด ๔ อันเป็นอ…

…ตกเหว เพื่อเตือนให้เข้าใจถึงการกำหนดที่ไม่ถูกต้อง และเมื่อทำตามวิธีที่ถูกต้อง ธรรมะจึงจะเจริญงอกงาม พระโยคาวรย่อมกำหนดธรรมทั้งหมดในหลายภาค เมื่อมองดูตามบรรณ์ที่ถูกต้อง.

…ารณาโดยยกขึ้น (สู่ใครลักษณ์) ด้วยอำนาจรูปตะ เหตุ นัน พระโบราณาจรัชทั้งหลายก็กล่าวไว้ (เป็นกถา) ว่า "พระโยคาวอร่อยย่อม (พิจารณา) เห็นแจ้งอย่างกว้าง ขวาง (โดยอาการ) ๗ คือ โดยการถือเอาและทอด ทิ้งไป ๑ โดยความตกไป…

ในบทนี้กล่าวถึงการพิจารณาวัสดิธรรมผ่านมุมมองต่างๆ เช่น อาหาร, รูปธรรม, และจิตตสมาธิ โดยมีหลักการที่พระโบราณาจรัชได้เสนอไว้เกี่ยวกับการถือเอาและทอดทิ้งในสังขาร พร้อมทำให้เห็นว่าทุกสรรพสิ่งมีความไม่เที่

…นไม่หวั่นไหว ไปในพระทิฏฐิง" คืออ่อนไม่ไหวไปในพระทิฏฐิงทั้งหลายมีประโย การต่าง ๆ มิติสติทฏิฐิเป็นต้น พระโยคาวารนั้น ไม่หวั่นไหวอยู่ยงคงมั่น มีมโนภิทาเป็นไป โดยยิ่งว่า "สิ่งที่ยังไม่ดับนั้นแหละ กำลังดับ สิ่งที่…

เนื้อหานี้นำเสนอความสำคัญของการเห็นแจ้งในอธิปัญญาวิสนา ซึ่งเกี่ยวข้องกับการเข้าใจความแตกดับและความว่างเปล่าของปรารถนา สามารถแบ่งออกเป็นสามประการ ได้แก่ อิทธิพลูปน ษาน และนิพพิทานูปน ษาน โดยมีการกล่าวถ

…ธี) ปล่อย เหมือน อย่างว่าบูรบูรณ์ทำให้มันปล่อย ให้มันถึงซึ่งความไม่สามารถ จะกลับมาปล่อยไปอย่างฉันใด พระโยคาวนี้ก็แก various สง่ามทั้งหลาย ด้วยยกขึ้นสู่ใครลักษณ์ทำให้มันอ่อนกำลัง ให้มันถึง ซึ่งความไม่สามารถจะเ…

บทนี้ใคร่ครวญถึงการเปรียบเทียบในวรรณกรรมที่เชื่อมโยงกับความเป็นจริงในชีวิต ผ่านการใช้ภาพของงูและการปล่อยเพื่อสร้างความเข้าใจในหลักธรรมต่าง ๆ จากปรัชญาแห่งพระโยคและแนวทางการดำเนินชีวิตที่แสดงถึงการเข้า