ว่า : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 157 / 564

…รถมที่หรือก่อทำนบกั้นห้วงน้ำอันจะท่วมถึง และคอยระวังรักษาแก้ไขด้วยความไม่ประมาทฉะนั้น ดังนี้ ได้ชื่อว่าทำเกาะไม่ให้ห้วงน้ำท่วมได้ ในพระพุทธภาษิตนี้โดยพยัญชนะ, โดยอรรถนั้น กุศลธรรมได้ชื่อว่าเกาะเป็นที่พึ่…

ในพระพุทธภาษิต สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ได้เผยเเพร่แนวทางการป้องกันและรักษาความดี โดยเปรียบเปรยถึงการทำเกาะไม่ให้ห้วงน้ำท่วม โดยอธิบายถึง 4 องค์สมบัติที่จำเป็นในการรักษาใจและอารมณ์ของต

…ขัดข้องเสียได้เป็นลำดับมา บำเพ็ญราชธรรมส่วนรัฏฐาภิบาลนาย สะดวกพระราชหฤทัยยิ่งขึ้นเป็นผล พระคุณนี้นับว่า เป็นมงคลวิเสสประการหนึ่ง บุคคลัญญุตานั้น คือความรู้จักเลือกบุคคล มีวิภาคจะพึงแสดงได้ทั่วไปสำหรับชนท…

…ช่น การเชิญพระพุทธเจ้าจากพระบิดา และเหตุการณ์ของพระเจ้าอโศกในการจัดการพระสงฆ์ที่ไม่ปรองดอง โดยนำเสนอว่า การเลือกใช้คนที่ไม่เหมาะสมอาจทำให้เกิดผลลัพธ์ที่ไม่ดีได้

…ระองค์ทรงทราบประวัตติเหตุแล้วก็ตกพระ แต่นั้นจึงทรงเสาะหาท่านผู้สามารถจะวินิจฉัยความนี้ให้ หฤทัย เกรงว่าบาปจะมีแก่พระองค์ กระจ่าง ข้อนี้เป็นทางที่ทรงอาราธนาพระโมคคัลลีบุตรติสสเถระ มาสู่กรุงปาตลีบุตรจากเหน…

บทความนี้พูดถึงความสำคัญของการเลือกบุคคลที่เหมาะสมในการเผยแผ่พระธรรม โดยยกตัวอย่างการเลือกพระภิกษุสำหรับปฐมเทศนาและการเลือกผู้ที่จะสร้างศาสนาในสังคม เพื่อให้การทำงานและการเผยแผ่มีประสิทธิภาพสูงสุด การ

…งเกิดขึ้นอีก โดยใจความก็คือเพื่อรักษาความสงบ ในท้ายพระปาฏิโมกข์อันสงฆ์สวดทุกกึ่งเดือนสำแดงความข้อนี้ว่า “ตตฺถ สัพเพเหว สมคเคริ สมุโมทนาเนหิ อวิวทมาเนหิ สิกขิตพพ์ แปลว่า อันภิกษุทั้งหลายทั้งมวลแลจึงเป็นผู…

เนื้อหาสำรวจความสงบในพุทธศาสนา อธิบายถึงสิกขาบทต่างๆ ที่มุ่งรักษาความสงบ และการบำเพ็ญจิตเพื่อเข้าถึงสันติสุขที่แท้จริง นอกจากนี้ยังพูดถึงบทบาทของพระมหากษัตริย์ในการสร้างความสงบให้กับประเทศ การบำรุงการ

…คล ។ ๑๔๗ ลำดับนี้ จักรับพระราชทานเลือกสรรคุณสมบัติที่ตั้งแห่งสวัสดิมงคลอันเป็นพิเศษยิ่ง ซึ่ง ได้ชื่อว่ามงคลวิเสส มารับพระราชทานถวายวิสัชนา เพื่อประดับพระปัญญาบารมีได้ทรงสดับแล้ว ทรงพระปัจจเวกขณ์ด้วยพระกำ…

เนื้อหาวิเคราะห์และแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของสุขวัฑฒนธรรมและมงคลวิเสสตามแนวทางของพระพุทธศาสนา อธิบายถึงแนวทางการดำเนินชีวิตที่มีพระธรรมเป็นเกาะ เป็นที่พึ่งพิง ซึ่งนำมาซึ่งสุขและความเจริญในหลายด้าน ทั้

…ต ผู้ประสงค์สำเร็จสิ่งที่ประสงค์ซึ่งไม่ เหลือวิสัยทั้งทางคดีโลกทั้งทางคดีธรรม ในข้ออายุตามที่ตรัสไว้ว่า กัปป์ ๑ หรือเกินกัปป์ นั้น พระอาจารย์แสดงว่า หมายถึงอายุกัปปะ คือกำหนด อายุ ๑๐๐ ปี กัปป์ ก็คือ ๑๐๐ …

เนื้อหานี้กล่าวถึงอายุวัฑฒนธรรมและวรรณวัฑฒนธรรม ที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติตนในชีวิตประจำวัน ทั้งสำหรับบุคคลทั่วไปและภิกษุ ซึ่งมีพื้นฐานอยู่บนศีลธรรมและการทำความดี นอกจากนี้ยังได้กล่าวถึงการปกครองที่มี

…คล ។ ๑๗๑ ลำดับนี้ จักรับพระราชทานเลือกสรรคุณสมบัติที่ตั้งแห่งสวัสดิมงคลอันเป็นพิเศษยิ่ง ซึ่ง ได้ชื่อว่ามงคลวิเสส มารับพระราชทานถวายวิสัชนา เพื่อประดับพระปัญญาบารมีได้ทรงสดับแล้ว ทรงพระปัจจเวกขณ์ด้วยกำลัง…

…พื่อประดับพระปัญญาบารมี นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสำคัญของธรรมและวินัยในชีวิต โดยเน้นที่ความแตกต่างระหว่างกุศลธรรมกับอกุศลธรรม และการเข้าถึงอริยสัจ 4 ซึ่งจะนำไปสู่การดับทุกข์ โดยมีการอธิบายถึงแนวทางในการปฏ…

… วรรณะ สุข ยศ สวรรค์ สมด้วยนิคมคาถา ประพันธ์แห่งพระสูตรพุทธภาษิต ตรัสประทานโอวาทแก่อนาถบิณฑิกคฤหบดี ว่า อาย วัณณ์ ยส์ กิตติ รติโย ปตฺถายาเนน สค์ อุจจากุลีนต์ อุฬารา อปราปรา ។ เป็นต้น มีความว่า เมื่อนรชนป…

บทความนี้เน้นการศึกษาหลักการบำเพ็ญพระราชกุศลในพระพุทธศาสนา เพื่อสร้างความเจริญสุขในทั้งพระราชวงศ์และประชาชน โดยมีการอ้างอิงถึงการแผ่พระราชกุศล การทำบุญเพื่ออายุ วรรณะ และความสำเร็จในชีวิต โดยใช้หลักธร

ไม่ผิดทั้งนั้น คือเป็น จากปกติเดิมก็ดี ดังนี้จัดเป็นอวิโรธนะไม่ผิดเมื่อพิจารณาดูแล้วก็จะเป็นว่า เป็นข้อรวมของทุก ๆ ข้อได้ ด้วยพระธรรมทุก ๆ ข้อที่เป็นราชธรรมนั้นล้วนเป็นข้อปฏิบัติที่ ข้อปฏิบัติที่…

เนื้อหานี้พูดถึงความสำคัญของความไม่ผิดในทศพิธราชธรรม ซึ่งรวมถึงการปฏิบัติอุเบกขา เพื่อให้ผู้ปฏิบัติสามารถปฏิบัติได้อย่างถูกต้องตามหลักธรรม. โดยยกตัวอย่างสมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้าที่ทรงแสดงพระราชปณ

… วรรณะ สุข ยศ สวรรค์ สมด้วยนิคมคาถา ประพันธ์แห่งพระสูตรพุทธภาษิต ตรัสประทานโอวาทแก่อนาถบิณฑิกคฤหบดี ว่า อายุ วัณณ์ ยส์ กิตติ รติโย ปตฺถายาเนน สค์ อุจจากุลีนต์ อุฬารา อปราปรา ។ เป็นต้น มีความว่า เมื่อนรชน…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการบำเพ็ญพระราชกุศลของพระมหากษัตริย์ที่มีต่อพระพุทธศาสนา และความสำคัญของการทำบุญเพื่อให้เกิดประโยชน์ในทั้งสองภพ รวมถึงการกระทำต่างๆ ที่ถือเป็นการทำความดีในทุกภพ โดยอิงจากหลักแห่งพระส

…ยแก้ไขปัญหาพื้นฐาน ๆ เพื่อยกฐานะความเป็นอยู่ของพสกนิกรที่ยากไร้ในชนทบแม้แต่ชาวต่างประเทศก็นึกไม่ถึง ว่า ในโลกปัจจุบันยังมีพระมหากษัตริย์อยู่พระองค์หนึ่งผู้ทรงอุทิศพระองค์ทรงงานหนักถึงเพียงนี้ เหตุผลของพร…

บทความนี้พูดถึงบทบาทของสมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายกที่ได้ช่วยแก้ไขปัญหาพื้นฐานเพื่อยกฐานะความเป็นอยู่ของประชาชนที่ยากไร้ นอกจากนี้ ยังเน้นความสำคัญของการมีพระมหากษัตริย์ที่ทรงดูแ

… วรรณะ สุข ยศ สวรรค์ สมด้วยนิคมคาถา ประพันธ์แห่งพระสูตรพุทธภาษิต ตรัสประทานโอวาทแก่อนาถบิณฑิกคฤหบดี ว่า อายุ วัณณ์ ยส์ กิตติ รติโย ปตฺถายาเนน สค์ อุจจากุลีนต์ อุฬารา อปราปรา ។ เป็นต้น มีความว่า เมื่อนรชน…

…์ เพื่อให้พระราชวงศ์และประชาชนได้รับความเป็นสุข และสุขภาพดี นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความไม่ประมาทในชีวิตว่าเป็นแนวทางที่สามารถนำไปสู่การบรรลุผลในทางคุณงามความดี รวมถึงการส่งเสริมอายุ วรรณะ และยศที่สูงขึ้น กา…

…ับกาลิกกิจ คือ ธุระอันจะพึงทำ เป็นคราวเป็นสมัย อีกบรรยายหนึ่ง ความเป็นผู้รู้จักใช้เวลาในวัน ๆ ก็ชื่อว่ากาลัญญุตา เป็นคุณที่จะพึง ปรารถนาในนิพัทธกิจ คือธุระอันจะพึงทำเนื่องไป ความปล่อยให้เวลาเสียไปเพียงใด…

เนื้อหาเกี่ยวกับความสำคัญของกาลัญญุตา ซึ่งหมายถึงการรู้จักใช้เวลาในชีวิตให้เกิดประโยชน์ ตามคำสอนของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ แสดงให้เห็นถึงวิธีคิดและการปฏิบัติที่เหมาะสมในการใช้เวลาและทำกิจกรรมต่าง ๆ โดย

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๒๕๒ ก็ด้วยความมุ่งหมาย ว่า จะได้ใช้เวลาให้จธุระ เป็นที่ตั้ง ความประพฤติแม่นยำในเวลา ยังเป็นธรรมเนียมที่จำเป็น ก็ด้วยความประสงค…

เนื้อหาในส่วนนี้กล่าวถึงความสำคัญของการรู้จักเวลาและการประพฤติที่แม่นยำในงานต่าง ๆ โดยเฉพาะในบริบทของพระพุทธศาสนา ซึ่งตั้งอยู่บนหลักการของกาลัญญุตา บุคคลที่ไม่รู้จักเวลานั้นไม่เพียงแต่สร้างผลเสียให้ตน

…นทำนบกั้นกันห่วงชลาลัยอันจะท่วมถึง แลคอยพินิจ คำนึงระวังรักษาแก้ไข้ด้วยควาไม่ประมาทฉะนั้น ดังนี้ชื่อว่าทำเกาะไม่ให้ห้วงน้ำท่วมท้นได้ในพระ พุทธนิพนธ์นี้โดยพยัญชนะ โดยอรรถนั้นกุสลธรรมได้ชื่อว่าเกาะ เพราะเป…

บทความนี้กล่าวถึงการป้องกันอันตรายที่จะเกิดขึ้นแก่ถิ่นฐาน ผ่านการนำเสนอคำสอนจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ โดยเน้นถึงความสำคัญในการรักษาคุณธรรม 4 ประการ ได้แก่ อุฏฐานะ, อัปปมาทะ, สัญญมะ และ ทมะ เพื่อป้องกั

…มเป็นผู้รู้จักประมาณ คือ รู้จักความพอดี มัตตัญญุตานี้มีทางที่ เป็นไปจะพึงพรรณนาได้หลายประการ เป็นต้นว่าความรู้จักประมาณใน โภคทรัพย์ ใน กิจการ ในบริหารอัตภาพ ในบุคคล และในธรรม เมื่อรวมกล่าว ความประกอบทุกอ…

เนื้อหานี้พูดถึงหลักการมัตตัญญุตา หรือตารางรู้จักประมาณ ซึ่งเป็นคุณธรรมที่สำคัญในการดำเนินชีวิต โดยเฉพาะในเรื่องของโภคทรัพย์ การรู้จักประมาณใน การแสวงหา การถือครอง และการใช้จ่ายจะทำให้บุคคลสามารถอยู่ใ

…ารับพระราชทานถวายวิสัชนา ๒ ประการ คือ สมานัตตตา ๑ รัฏฐิปาลโนบาย ๑ พอเป็นนิทัศนนัย สมานัตตตา นั้น แปลว่า ความเป็นผู้มีสมานัตตตานั้นแปลว่า ความเป็นผู้มีตนเสมอ อธิบายว่า ความประพฤติสม่ำเสมอในธรรมทั้งหลายที่…

…ใจถึงความประพฤติตนที่มีความสม่ำเสมอในธรรม ซึ่งเป็นศาสตร์ที่มีความสำคัญในการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างญาติธรรม การประพฤติตนสม่ำเสมอนั้นมีความสำคัญต่อทั้งคฤหัสถ์และบรรพชิตในการใช้จ่ายโภคทรัพย์และสร้างคว…

…สนนัยครั้งโบราณกาล ได้ตรัสเทศนาถึงเรื่องพระเจ้ามหาวิชิตราชในกูฏทันสูตร ทีฆนิกาย สีลขันธวรรค มีใจความว่า พระเจ้ามหาวิชิตราชดำเนินพระราโชบาย เพื่อระงับการเบียดเบียน กันและกัน อันเป็นเสี้ยนหนามแห่งแผ่นดินกล…

…โดยเฉพาะการที่พระมหาวิชิตราชใช้สหกรณ์ในการสนับสนุนการทำงานและสร้างความแข็งแกร่งในรัฐ พร้อมทั้งอธิบายว่าแม้กระทั่งในการประพฤติธรรม สหกรณ์เป็นสิ่งจำเป็นที่ให้เกิดร่วมกันในกิจกรรมทางศีลธรรม อันสามารถนำไปสู่…

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๓๓๙ จึงเป็นกิจสำคัญของบ้านเมือง โบราณบัณฑิตย่อมสำคัญเห็นข้าวว่าเป็นทรัพย์อันประเสริฐของบ้าง เมือง ดังภาษิตว่า นตฺถิ ธัญญสมิก ธน์ ทรัพย์เสมอด้วยธัญชาติไม่มีดังนี้ เ…

การบำรุงกสิกรรมเป็นภารกิจสำคัญของพระราชาที่แสดงถึงพระราชอำนาจและความรับผิดชอบต่อประชาราษฎร์ ซึ่งท่านได้ทรงทำกิจกรรมต่างๆ เช่น เทศกาลวัปปมงคล การจัดตั้งคลังออมสิน และการตั้งสหกรณ์กสิกรรม เพื่อพัฒนาภาคเ

…้อกูลแก่ฆราวาส เป็นเครื่องรักษาสามัคคีในหมู่ สมเด็จพระผู้มีพระภาคตรัสสรรเสริญไว้ในอาฬ วกสูตร โดยชื่อว่า ธิติ คือ ความหยุดใจไว้ได้ดังนี้ว่า ๑ ยสุเสเต จตุโร ธมฺมา สัจจ์ ทโม ธิติ จาโค สทฺธสฺส ฆรเมริโส ส เว …

…รือการกระทำที่อาจทำให้เกิดความไม่พอใจ ขันติจึงเป็นธรรมที่สำคัญที่ช่วยเพิ่มพูนความสัมพันธ์และไมตรีระหว่างกัน ในขณะที่ความใจร้ายและความขัดแย้งมักทำให้ความสัมพันธ์หลุดพ้นไป หัวใจสำคัญของขันติคือการมีใจเปิดก…