พระอรรถกถา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 4 / 8

…้องอาบัติที่ไม่ว่ามา (แก่คน) ในที่ไหน ๆ [วิบากในบุพพิจกจากฎุกะ] สองบทว่า อุตตโร บุพพลิกจา มีความวา พระอรรถกถา- จารย์กล่าวว่า "กรรม ๕ อย่างนี้คือ "การปิดกาว ตามประทีป ตั้งน้ำมันใช้ พร้อมทั้งปลอดอาสนะ" เรียกว่า …

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการปฏิบัติในพระวินัยของภิกษุ โดยยกตัวอย่างการไม่ต้องอาบัติในบ้านและป่า, ความสำคัญของบุพพกรณีและการอธิบายสิกขาบทต่างๆ ตามพระพุทธวจน. นอกจากนี้ยังได้ระบุถึงหน้าที่และความรับผิดชอบของ

…ไป คือยานมีรองเท้าเป็นต้น. ก็ต้องอาศํพท์ในบทว่า อุปหนาทิ นี้สงเคราะห์คํานามหนามและอวเสนต้นเข้า ด้วย พระอรรถกถาจารย์ กล่าวว่าระตปาหุ เพรำทำรียาวา ถึงจึงว่าเป็นเหตุให้สำเร็จการเดินทาง เพราะเป็นเครื่องป้องกันทุกสิ…

เนื้อหาเกี่ยวกับมังคลัตถทีปนิสมะ อธิบายถึงการเดินทางที่มีการใช้รองเท้าและการป้องกันจากสภาพอากาศ เช่น ฝนและแดด โดยอาศัยอุปกรณ์ที่เหมาะสมสำหรับการส่องแสง เนื้อหาได้กล่าวถึงความสำคัญของน้ำมันและอุปกรณ์ต่

…บาทครั้งเดือนั้น วรวะแห่ง ชนะอันเป็นไปในอั้งตันก็ วรวะแห่งชนะอันเป็นไปในท่ามกลาง ในภายหลังก็มีอยู่, พระอรรถกถาจารย์กล่าวว่าหมายเอาชนะทั้ง ๒ นั่น ว่า ปุพพุปุจฉา๑ ดังนี้." [๒๙] เพราะฉะนั้น เจตนาแม้นทั้ง ๓ พึงทำให…

เนื้อหาเกี่ยวกับอรรถกถาโกณฑ์ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการถวายมินฑบาทและผลของการทำทานในพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างพระผู้มีพระภาคที่ตรัสถึงการถวายมินฑบาทและความสำเร็จที่เกิดจากการทำทานให้ครบถ้วน โดยเน้นให

ประโยค ๕ – มังคลัตถีทฺปิเปลน ๓ หน้า ๒๘ นั่นให้ เพราะความโลกนัครอบงำไม่ได้ พระอรรถกถาจารย์กล่าวว่า โย ฤ ดังนี้เป็นต้น เพื่อแสดงคำทั้งสองนั้น คือ น ทาส น สภโย โดยนั้นอันค่อยตาม และโดยนั้…

เนื้อหาพูดถึงการจำแนกประเภทของทายกในบริบทของทาน โดยมีการอธิบายถึง 3 ประเภท ได้แก่ ทาสแห่งทาน, สหายแห่งทาน และนายแห่งทาน ซึ่งมีความหมายและความสำคัญต่างกันในอรรถกถา โดยเฉพาะการทำความเข้าใจถึงคำว่า 'ทาน'

… เพราะไป คือ เที่ยว ร่วมกัน ภาวะแห่งผู้เที่ยวไปร่วมกันนั้นชื่อ สหายทาน คือเป็นไป ด้วยกัน เหตุนี้น่ะ พระอรรถกถาจึงกล่าวว่า 'สหทวี เอกวิภาคว่า อทิสสุต' คำอย่างหนึ่ง นาว่า อิสสุต ได้แก่ ผู้นครเครื่องผูกคือ ตันหาผู…

เนื้อหาเกี่ยวกับการให้และคุณธรรมในฐานะทายกและทานบดีในมังคีดกติกา มุ่งให้ผู้อ่านเข้าใจถึงการสร้างสรรค์ความดีผ่านการให้และการบริจาคในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงสถานะและความสำคัญของการเป็นผู้ให้ที่มีใจบริส

ประโยค- มันังคตานนี้บันทึก 3 หน้า ที่ 59 ถากว่าด้วยการประพฤติธรรม* [๕๕] พระอรรถกถาจักกล่าวไว้ในอรรถกถาแห่งมงคลสูตร นี้ว่า "การประพฤติสุกธรรมบง ๑๑ ประการ ชื่อว่าธรรมจริงา." วรรณนแห่งฎ…

ในเนื้อหานี้มีการอธิบายเกี่ยวกับการประพฤติธรรม ซึ่งถือเป็นหลักการสำคัญในพระพุทธศาสนา อรรถกถาว่าด้วยมงคลสูตรเสนอแนวคิดเกี่ยวกับความประพฤติธรรม โดยแบ่งออกเป็น 11 ประการและใช้คำว่า 'ธรรมจริงา' เพื่อบ่งบอ

…นวามิไม่มีหลักฐาน ไม่มีที่อ้าง ไม่มีที่สุด ไม่ประกอบด้วยประโยชน์ ละวาจานั้นเสีย. [ธรรมดีก่อนิไตร] พระอรรถกถาจารย์ กล่าวไว้ใส่ธรรถถาสายกสูตรว่า "บทว่า อนิโธนวติ คือ ซึ่งวาจาอันไม่สมควรจะเก็บไว้ในหิบ คือหခု บทว…

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงวาจาที่ไม่สมควรจะเก็บไว้ ทบทวนคำสอนในพระธรรมกถาที่เกี่ยวข้องกับจิตใจและประโยชน์ในการดำเนินชีวิต ซึ่งการวิเคราะห์ว่าความเข้าใจสูงสุดจากธรรมะนั้นอยู่ที่ไหน โดยเฉพาะในเรื่องวาจาที่ไ

…เวฑะให้วปลาส ก็แต่ว่าเนื้อความ บัญติตพึงเห็น ด้วยสามารถแห่งความเป็นติวาวัติ พุทธจะ เพราะเหตุนี้มั่น พระอรรถกถาจึงกล่าวว่า ติวิมุตติ ดีติ โกฏฐเสฏฐ ภายใต้เคลื่อนไหว พระผู้มีพระภาคทรงสั่งว่า กาย ในวณะว่า กาย นี้ ก…

เนื้อหานี้กล่าวถึงคำสอนของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับการประพฤติธรรม ซึ่งเน้นถึงความสำคัญของกายกรรมในฐานะที่เป็นทวารของการทำความดี โดยการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างวิญญูและเจตนา อีกทั้งบรรยายถึงปัจจัยที่มีผล

…่งอุตถิบถิโกมากมูตร และจุดถกนินิบาด อังครศร- นิกาย ว่า "บทว่า ปฐวีวา คือ ละด้วยสามารถแห่งการสมาทาน. พระอรรถกถาอธิบายแสดงความที่ปานและวิธีเป็นกิริยามิได้ลาไม่ เสมอกัน ดังคำนี้ว่า ปฐวีวา 'วิโรตวา' ดังนี้ มีปัจจาว…

บทนี้นำเสนอการวิเคราะห์อรรถบทในมังคลัตถีซึ่งแสดงถึงการประพฤติธรรมและสมาธิ การระบุคำต่าง ๆ เช่น ปฐวีวา ช่วยการเข้าใจความสัมพันธ์ของธรรมชาติและกิริยาในพระธรรม คำว่า ปฐย แสดงถึงความเป็นปฐกาลและภาพรวมของก

…โดยความเป็นสัตว์มีชีวิต บุคคล จะรู้ได้ว่าจะเป็นพวกวนะ ก็ด้วยการสันนิษฐานศพนั้น และ เพราะเหตุั้น พระอรรถกถาจัไม่ทำให้เป็นศพที่สมบูรณ์ จึงได้กล่าวเนื้อความใน อรรถถาถด้วยสามารถเป็นพวกวนะ เพื่อจะสดงข้อความนั้…

…กวนะในมังคลัตถังคัน พร้อมกับการนำเสนอแนวความคิดเกี่ยวกับความต่างและความคล้ายของทรัพย์ในเชิงการศึกษา พระอรรถกถายังเน้นว่า ทรัพย์เสมอกันนั้นควรเข้าใจโดยอาศัยหลักธรรมต่าง ๆ ที่ช่วยในการบำบัดทุกข์และปัญหาชีวิต.

ประโยค และ มังคับติกรรมนี้นิยแปล เล่ม 3 หน้า ที่ 88 ลักษณะทีพระอรรถกถาจารย์กล่าวไว้ในอรรถกถาสมาทิฏฐิสูตร อย่างนี้ว่า "เทวนาเป็นเหตุว่าจวางว่างคงมรินิพพาน อันเป็นไปทางกายา…

พระอรรถกถาจารย์ได้กล่าวถึงลักษณะของเทวนาและความสำคัญของการดำเนินชีวิตตามหลักธรรม เพื่อการเข้าถึงนnirพพาน ผ่านก…

ประโยค ๕ - มังกิดต่อมนี้แปล เล่ม ๓ - หน้า ๙๐ พระอรรถกถาจึงกล่าวว่า "ยกฺนาม" เป็นต้น. กล่าว ฏุท คือ เป็นวาจาถูลิบุคคลไม่ปรารถนาแล้ว. กล่าว อนุฆป คือ เป็นวาจ…

…ารพูดที่ไม่ก่อให้เกิดความโกรธ และการใช้วาจาเพื่อสร้างความเข้าใจ ไม่ให้เกิดผลเสียต่อผู้พูดและผู้ฟัง. พระอรรถกถายกตัวอย่างวาจาที่ทำให้เกิดโทษและความรู้สึกที่ไม่ดี โดยเสนอความเป็นไปได้ของการพูดที่มีคุณภาพและการส่ง…

…ของสัตว์เหล่านี้เป็นเหมือนความเกิดขึ้นแห่งฟองน้ำ. หากความดูเป็นเมืองหน้าอย่างเดียวไม่ เพราะเหตูนั่น พระอรรถกถาจึงกล่าวว่า จิตวาอุปชุนกศุตฺตา นาม นฤดี วาที พระอรรถกถาจึงกล่าวว่าว่า ยา อิ่มฺอญฺ วีปฺิด ดังนี้ เพื่…

บทความนี้กล่าวถึงการเกิดและการขาดสูญของสัตว์ในสถานที่ทางธรรม โดยอ้างอิงจากพระอรรถกถา เพื่อชี้ให้เห็นว่าความเชื่อมักจะไม่เป็นที่ยอมรับในเรื่องนี้ ความจริงคือการปฏิบัติตามมรรคาและบิดา ซึ…

…โทนะ เป็น ๑ อัมพะนะ. อาจารย์บางอพาวกว่ากล่าวว่า อัมพะนะ บ้าง, ๑๐ อัมพะประมาณ ๑๐๐ โกลี เป็น ๑ กุมภะ. พระอรรถกถารัย์แสดงเครื่องดวงอย่างพิเศษชนิดหนึ่ง ชื่อว่า ปิตตะ โดยนามว่า มูฎะ [หม้อ] ด้วยขวัญว่า กุฑฺโภ. [๘๔๖] …

บทนี้กล่าวถึงการเก็บรักษาทรัพย์ที่เป็นแก่นสารในพระพุทธศาสนา โดยใช้ตัวอย่างจากคำอธิบายของอาจารย์เกี่ยวกับมูลค่าของอัมพะนะ และให้รายละเอียดเกี่ยวกับการจัดกลุ่มของทรัพย์สมบัติ ซึ่งแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับ

…นผู้มีความเคารพมีความเชื่อฟังต่อการศึกษา เป็นผู้บำเพ็ญ วัตรและปฏิวัต มีจิตอันบริสุทธิ์อยู่; เหตุนัน พระอรรถกถาวิจัย กล่าวว่า "ทุกพพลินลูสวย โอติ" ดังนั้น" ถกว่าด้วยการประพฤติธรรม จบ

ในหน้าที่ 106 ของมังคลกิจที่เป็นเปล เล่ม ๓ ได้กล่าวถึงความสำคัญของอุปนิสัยและการพัฒนาจิตจิตบูญาณ โดยระบุว่าการภาวนาเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยส่งเสริมการมีอุปนิสัยที่แข็งแกร่งและความก้าวหน้าในธรรมะ การสื่อ

ประโยค๕ - มังคลดิตถีนี้เป็นปล เล่ม ๓ - หน้าที่ 107 ถกว่าวด้วยการสงเคราะห์ญาณิ [แกํญาตกศพทธ์] [๖๐] พระอรรถกถาจากยกว่าว่าไวในมังคลดิตถีว่า "ชม ผู้เกี่ยวเนื่องกัน ข้ามมารดกดี ข้ามบิดดีดี กระทั่ง ฤปิตตามะที่๓ (คื…

เนื้อหาเกี่ยวกับการพิสูจน์และการทำความเข้าใจประเด็นเกี่ยวกับญาติในมังคลดิตถี สะท้อนถึงความสัมพันธ์ต่าง ๆ ในครอบครัวจากมุมมองทางพุทธศาสนา โดยเฉพาะการอธิบายเกี่ยวกับบรรพบุรุษและการสืบเชื้อสาย ได้มีการกล

ประโยค - มังคลิดาถึงปิณปาเล เล่ม ๓ - หน้า ๑๐๘ ไปในยุคนี้ๆ แท้จริง เหตุนี้ พระอรรถกถาจึงกล่าวว่า "โต อุณ หุุ สุพเฟิ ปุพพุญฺส ปิอาตมคฺเขแนว คิดตฺ" อย่าง ปุรัสสะพท์ ในวาทว่า "ปุพพุทธรา" …

เนื้อหานี้เกี่ยวข้องกับการตีความเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงในยุคต่างๆ โดยเฉพาะปีตามหยุซึ่งถูกเน้นถึงความสำคัญของการแสดงออกทางปรัชญาและศาสนาในสังคม นักปรัชญาและนักกฎหมายมีอิทธพลต่อการเข้าใจในยุคนี้ การปรับ

… เขาพาเด็กนั้นไปสู่ป่าแล้ว ม dead คนนั้นผู้อยู่ ๆ แล้วทิ้งลงในหลุม กลับไว้ด้วยดินรวน" ประโยค 14-17 พระอรรถกถารย์ กล่าวไว้ในอรรถกถาดกว่า "แม้อ.ค้นดูกเศรษฐกิจความเป็นเศรษฐีได้ (ก็) เพราะถวายบิณฑบาตแก่พระปัญจกุทพ…

…ับทรัพย์สมบัติและอารมณ์ของเขาในการแบ่งปันสิ่งที่มีอยู่ ในขณะเดียวกันมีการยกตัวอย่างเศรษฐีจากคำสอนของพระอรรถกถารย์ ดังนั้นการสำรวจจริยธรรมและความหมายของความมั่งคั่งก็เกิดขึ้นเช่นกัน. เมื่อเด็กถูกพาไปยังป่าและต้อ…

…และเป็นแดนไกลออกแห่งรสอร่อย คือเป็นแดนไกลออกแห่งวัตถุที่นำปรารถนา [๑๔๕] ในอรรถกถาอังฤกษ์เปิดวัตถุ พระอรรถกถาจารย์แสดง เขตแห่ง ๆ คำพูอย่างนี้ไว้ในคาถานี้แล้ว กล่าวว่า “มือนี่ให้สิ่งที่ใคร ด้วยเหตุว่าการบอก…

เนื้อหาพูดถึงบทในมังคลัตถก์ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการให้และการช่วยเหลือ โดยกล่าวว่าแม้จะไม่เห็นสิ่งที่ต้องการ แต่การกระทำดีจะนำมาซึ่งผลบุญ นอกจากนี้ยังอธิบายถึงความสำคัญของการชี้ทางไปยังโรงทาน และบทความจาก

…้ ด้วยอิทธิพลนั้น อีกอย่างหนึ่งพึงทำการสงเคราะห์สังฆาบรมทั้งหลายเช่นนั้นเข้าอยู่ (ก็ได้) เหตุฉะนั้น พระอรรถกถาจึงกล่าวว่า 'สภูปาทน์คุณหนุตส' ดังนี้" [๔๕] นอกจากนี้ สงฆถูกสอบถามพิสูจน์สูตรเป็นต้นว่า "ก็อวิถีือง…

…สูตรและการนำทางของบัณฑิตในการสงเคราะห์สังฆาบรม ผ่านคำบรรยายที่ชัดเจนถึงอิทธิพลและเหตุผลในการปฏิบัติ พระอรรถกถายังกล่าวถึงการสอบถามพิสูจน์สูตรและการสละชีวิตของอุบาสกที่มีความตั้งใจในการปฏิบัติ รวมถึงอุทาหรณ์ของส…