สาระสำคัญพระธรรมเทศนา : หน้า 5/43

200 สาระสำคัญพระธรรมเทศนา เมื่อมาถึงที่ประชุม ทั้งภิกษุ สามเณร อุบาสก อุบาสิกา ต่างเคร่งครัด มีจาคานุสสติ สีลานุสสติ ภาวนาให้เห็นแจ่มใสเป็นกระจก หนักขึ้น พวกทำเป็นก็เอาใจจรดศูนย์กลางดวงธรรมที่ทำให้เป็นกายมนุษย์ ให้หยุดหนักขึ้น ว่องไว “ไม่ทำโลเลเหลวไหล ไม่เอาเรื่องอื่นเข้ามาแทรกแซง กลัวจะเป็นอันตรายต่อ ศีล กลัวจะเป็นอันตรายต่อจาคานุสสติ ระลึกถึงทาน กลัวจะเป็นอันตรายต่อศีล การ รักษากาย วาจา ใจ ให้เรียบร้อย กลัวจะเป็นอันตรายต่อการเจริญภาวนา หรือ ไม่ฉะนั้นไม่ส่งใจไปในที่อื่น” “เมื่อพระพุทธเจ้ายังทรงพระชนม์อยู่ เวลาเข้าสู่ที่ประชุมก็เป็นอย่างนี้ ทำให้ เลื่อมใส ปลาบปลื้มอกปลื้มใจ เมื่อเป็นอย่างนี้ ทำได้อย่างนี้ นี่เป็นตัวอย่าง อุบาสก อุบาสิกาที่ดีแท้ๆ... ภิกษุ สามเณรที่ดีจะเป็นอายุพระศาสนา ไว้กราบ เคารพบูชา ไม่ดูถูกดูหมิ่น” ยกเรื่อง : หญิง ๕๐๐ คน เข้ามารังควานพระศาสดาในที่ประชุม ดื่มเหล้าทำเสียงดัง พระองค์ ทำให้มืดเหมือนไม่มีดวงอาทิตย์ดวงจันทร์ แล้วกลับสว่างอีก พวกนั้นตกใจสร่างเมา แล้วพระองค์จึง เทศน์จนได้มรรคผล บัดนี้ ไม่มีพระศาสดาแสดงปาฏิหาริย์ให้ เราต้องมีความเคารพรักษาเป็นเนติแบบแผน จะ ได้ไม่ดูหมิ่นพระศาสดา และทำลายที่ประชุม ลูกหญิงชาย ก็ต้องเคารพพ่อแม่ ครูบาอาจารย์ ผู้มี อุปการคุณ การตั้งอยู่ในกตัญญูกตเวทีนี้ เป็นหน้าที่ของความเจริญทางพระพุทธศาสนา การอ่อนน้อมต่อผู้ใหญ่ ผู้เฒ่าผู้แก่ - แก่ด้วยชาติวุฒิ คือ ชาติ ตระกูลสูง กษัตริย์ เศรษฐี คหบดี - แก่ด้วยวัยวุฒิ คือ วัย ผู้อายุน้อยกว่าเคารพผู้แก่กว่า - แก่ด้วยคุณวุฒิ คือ คุณ เคารพโดยธรรม แม้ว่าจะเป็นเด็ก แต่มีธรรมมั่นคงกว่าก็พึงเคารพ ตัวอย่าง :- การเคารพโดยคุณวุฒิ พระพุทธเจ้าทรงทอดพระเนตรเห็นสามเณรอรหันต์ ๗ ขวบ ที่ถูกล้อเล่นแล้วลูบศีรษะโดยภิกษุ ผู้ไม่รู้ เหมือนจับอสรพิษที่เขี้ยว จึงทรงประชุมสงฆ์ว่า ต้องการน้ำที่สระอโนดาตมาชำระพระบาท พระอรหันต์ องค์อื่นท่านรู้ว่าปัญหานี้ไม่ได้ผูกเพื่อท่าน สามเณรเข้าใจจึงคว้าหม้อต้มกรักเหาะไปเอามา พระภิกษุ ที่ลูบศีรษะจึงทราบว่าพระศาสดาสงเคราะห์ไม่ให้ท่านต้องตกนรก เพราะลูบศีรษะพระอรหันต์ พระศาสดาเสด็จดับขันธปรินิพพานแล้ว ภิกษุอยู่วัดต้องดูแลแก้ไข ทั้งอุบาสกอุบาสิกา อย่า ให้ เลอะเทอะเหลวไหลจะเอาตัวไม่รอด ต้องแก้ไขแทนพระศาสดา “คนประกอบด้วยปัญญา คนเฉลียวฉลาด คนอ่อนน้อม ไม่ใช่คนแข็งกระด้าง ถ้าคนแข็งกระด้าง ดื้อดึง ไม่เป็นที่ปรารถนา แม้แต่เป็นเด็กก็ไม่เป็นที่ปรารถนา แม้แต่แก่เฒ่าชรา ก็ไม่เป็นที่ปรารถนา” พระองค์ทรงรับสั่งว่าสาวกของพระศาสดา ว่ายาก สอนยาก พระองค์ไม่รับ